Φάκελος χαλλούμι: Αναζητούν τη χρυσή τομή

Μπορεί το εμπορικό σήμα για το χαλλούμι στη Βρετανία να επέστρεψε πίσω στην Κυπριακή Δημοκρατία, ωστόσο η ευρωπαϊκή κατοχύρωση του φαίνεται πως έχει ακόμα πολύ δρόμο και απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες και λεπτούς χειρισμούς, έτσι ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ των αλληλοσυγκρουόμενων απόψεων των εδώ εμπλεκομένων.

Ο φάκελος για το χαλλούμι τίθεται σήμερα ενώπιον σύσκεψης στο Προεδρικό Μέγαρο, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, γεγονός που καταδεικνύει τη βαρύτητα που θέλει να δώσει η Κυβέρνηση στο θέμα, πέντε και πλέον χρόνια μετά την κατάθεση του σχετικού φακέλου στην Κομισιόν και στον απόηχο των αλληλοσυγκρουόμενων απόψεων μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων για σειρά ζητημάτων που καθορίζονται σ’ αυτόν.

Διαβάστε ακόμα: 

40+1 γυναίκες σε δημόσια αξιώματα

Ν. Νουρής: Τι φοβάμαι για μεταρρύθμιση τοπικής αυτοδιοίκησης (video)

Γνωρίζοντας ότι πλέον τα περιθώρια στενεύουν, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα ακούσει εκ νέου τις θέσεις των διαφόρων πλευρών και κυρίως των αιγοπροβατοτρόφων, αγελαδοτρόφων και τυροκόμων και ακολούθως θα επιχειρήσει να βρει εκείνη τη λύση που θα γεφυρώσει το χάσμα απόψεων που υπάρχει μεταξύ τους. Η πρόσφατη περιπέτεια, εξάλλου, με την 18μηνη απώλεια του εμπορικού σήματος του χαλουμιού στη Μεγάλη Βρετανία, καθιστά σαφές ότι θα πρέπει να ληφθούν οριστικές αποφάσεις και σύντομα για το πως θα προχωρήσουμε στο θέμα της κατοχύρωσης του χαλλουμιού.

Υπενθυμίζεται ότι ο Πρόεδρος βρίσκεται αυτή τη στιγμή μεταξύ δύο αντικρουόμενων θέσεων/τάσεων. Η πλευρά των αιγοπροβατοτρόφων και των αγροτικών οργανώσεων ζητεί όπως προχωρήσει ως έχει ο φάκελος για το χαλλούμι, ο οποίος κατατέθηκε το 2014 στη Κομισιόν και προβλέπει μεταξύ άλλων, την κατοχύρωση του χαλλουμιού ως Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) με προοδευτική ποσόστωση αιγοπρόβειου γάλακτος στο 51%.   

Στον αντίποδα, αγελαδοτρόφοι και τυροκόμοι βλέπουν σειρά σοβαρών περιορισμών στον συγκεκριμένο φάκελο, εκτιμώντας ότι πιθανή κατοχύρωση του χαλλουμιού ως ΠΟΠ με αυτό τον τρόπο, θα πλήξει ανεπανόρθωτα την παραγωγή χαλουμιού και τις εξαγωγές. Όπως, πολλάκις, έχει δηλώσει η ΠΟΑ και οι τυροκόμοι, αν το χαλούμι εγκριθεί με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, η Κύπρος θα είναι ανέφικτο να το παράξει. Και αυτό γιατί, μεταξύ άλλων:

1. Δεν υπάρχει αρκετό αιγοπρόβειο γάλα για να τηρηθεί η ποσόστωση του 51% που προβλέπεται.
2. Στον φάκελο τονίζεται ότι τα ζώα που παράγουν το αιγοπρόβειο γάλα θα πρέπει να είναι κυπριακής φυλής, τη στιγμή που σήμερα, το 70% του πληθυσμού των αιγοπροβάτων στην Κύπρο δεν είναι ντόπια. Έχουν αντικαταστεί από νέες φυλές που είναι πιο παραγωγικές. Συνεπώς, υπό αυτά το δεδομένα, το 70% των μονάδων βγαίνουν από αυτή την κατηγορία.
3. Βάσει του φακέλου, τα ζώα θα πρέπει να βόσκουν στη φύση, τη στιγμή που στην Κύπρο  το 70 – 80% των ζώων διαβιούν σε στάβλους και τρέφονται με μηχανικά μέσα.
4. Προβλέπεται, παράλληλα, ότι τα ζώα θα πρέπει να τρέφονται με τέσσερα συγκεκριμένα φυτά, εκ των οποίων τα δύο είναι προστατευόμενα.

Υπό αυτά τα δεδομένα, είναι φανερό ότι υπάρχουν αρκετοί περιορισμοί, οι οποίοι μετά την κατοχύρωση είτε θα μειώσουν σημαντικά την παραγωγή χαλλουμιού, είτε θα αγνοηθούν συγκεκριμένες πρόνοιες, ανοίγοντας το δρόμο σε ανταγωνιστές να προσβάλουν τον φάκελο και την κατοχύρωση.
Υπενθυμίζεται ότι οι εξαγωγές του χαλλουμιού σήμερα αγγίζουν τα 220 εκατομμύρια το χρόνο. Η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος δεν ξεπερνά τα 60 εκατομμύρια λίτρα, ενώ του αγελαδινού φθάνει τα 250 εκατομμύρια λίτρα ετησίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 30% της παραγωγής χαλουμιού που παράγεται στην Κύπρο δεν είναι αυτό που προβλέπει ο φάκελος, καθώς εξάγονται τύπου χαλουμιού όπως block, burger halloumi, με γεύση τσίλι, delact, light κ.α.
 
Αναζητώντας τη χρυσή τομή
Αγελαδοτρόφοι και τυροκόμοι ζητούν εδώ και αρκετό καιρό την απόσυρση του φακέλου που βρίσκεται εδώ και πέντε χρόνια στην Κομισιόν και την επανακατέθεση νέου για κατοχύρωση του χαλλουμιού ως Προϊόν Γεωγραφικής Προέλευσης (ΠΓΕ) και όχι ΠΟΠ. Κάτι τέτοιο, συνεπάγεται επανέναρξη της διαδικασίας κατοχύρωσης του χαλουμιού από την αρχή μεν, αλλά με πολύ λιγότερους περιορισμούς, καθώς δεν θα πληγούν η παραγωγή και οι εξαγωγές. Ειδικότερα, με τον συγκεκριμένο τρόπο, θα αναγνωριστεί το χαλλουμι ως ένα μείγμα τυριού αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος με καταγωγή από την Κύπρο. Με αυτό τον τρόπο, υποστηρίζει η συγκεκριμένα ομάδα, θα καλυφθούν και όλα τα είδη χαλουμιών που παράγονται σήμερα στην Κύπρο. Βεβαίως, το συγκεκριμένο σενάριο πλήττει τα συμφέροντα των αιγοπροβατοτρόφων, οι οποίο διαμαρτύρονται ότι το γάλα τους θα μένει αδιάθετο.

Από την άλλη, σε περίπτωση που ο φάκελος χαλούμι εγκριθεί ως έχει και γίνουν αλλαγές σε κατοπινό στάδιο όπως ζητούν οι αιγοπροβατοτρόφοι, θα μεσολαβήσει μια μεγάλη περίοδος, στην οποία το χαλούμι θα παράγεται με τους περιορισμούς που προαναφέρθηκαν και συνεπώς θα μειωθεί η παραγωγή.

Το στοίχημα συνεπώς για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι να βρει τη λύση που θα ικανοποιεί όλους τους φορείς, με το λιγότερο κόστος για την παραγωγή και τις εξαγωγές. Μια ιδέα που αναμένεται να πέσει στο τραπέζι, είναι η προσπάθεια επανακατάθεσης του φακέλου ως ΠΓΕ, με παράλληλη διασφάλιση προς τους αιγοπροβατοτρόφους της αγοράς του γάλακτος που θα παράγουν σε καλές τιμές. Η μικρή παραγωγή εξάλλου του συγκεκριμένου γάλακτος θα επέτρεπε μια τέτοια ρύθμιση.

Εν αναμονή λοιπόν των εξελίξεων και των αποφάσεων, για ένα πρόβλημα που εκκρεμεί εδώ και πολλά χρόνια.