Στα €2 δισεκατομμύρια τα ΜΕΔ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
15:03 - 17 Νοεμβρίου 2020
Στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τις προσπάθειες αναδιάρθρωσης των δανείων και τις δυνατότητες επιβίωσής τους, επικεντρώθηκε η σημερινή συζήτηση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού.
Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Εμπορίου, η οποία εξέτασε αυτεπάγγελτα το θέμα «Τα προβλήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τρόποι αντιμετώπισής τους», εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας ανέφερε ότι οι εκποιήσεις δεν είναι ο στόχος αλλά ένα αναπόσπαστο μέρος του πλαισίου της επίλυσης των ΜΕΔ, έτσι ώστε αυτό να είναι συνεχώς αποτελεσματικό.
Αναφερόμενος σε στοιχεία, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι στις 30 Ιουνίου του 2020 το ύψος των ΜΕΔ που αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανερχόταν περίπου στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 50% είναι τερματισμένες δανειακές συμβάσεις.
Αναφέροντας ότι διαχρονικά εντός του τραπεζικού συστήματος παρατηρείται μία μείωση των ΜΕΔ, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι από 31 Δεκεμβρίου του 2016 που τα ΜΕΔ ήταν περίπου 9 δισ. ευρώ σήμερα είμαστε στα 2 δισ. ευρώ, σε ό,τι αφορά ΜΕΔ μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Πρόσθεσε ότι ο σημαντικός λόγος της μείωσης είναι οι πωλήσεις δανείων που έγιναν με το συνολικό ποσό των δανείων που βρίσκονταν στις 30 Σεπτεμβρίου του 2020 σε εταιρείες αγοράς πιστώσεων ανερχόταν στα 5 δισ. ευρώ.
Είπε ακόμη ότι αυτά τα ΜΕΔ δεν είναι εκτός της οικονομίας και «δεν πρέπει να υπάρχει εστίαση μόνο στις τράπεζες», ενώ ανέφερε τα ΜΕΔ εντός του συστήματος με καθυστέρησης πέραν των 180 ημερών ανέρχονται στο 78% των ΜΕΔ, πέραν των 5 ετών είναι το 14% και πέραν των 7 ετών το 35,5% των συνολικών ΜΕΔ.
«Υπάρχει και μία γήρανση του χαρτοφυλακίου ΜΕΔ όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», ανέφερε και πρόσθεσε ότι το ύψος του επιτοκίου για νέα δάνεια ΜμΕ ανέρχεται στο 3% και δεν παρατηρείται τους τελευταίους μήνες μείωση αυτού του επιτοκίου.
«Είμαστε σχετικά ικανοποιημένοι (ως ΚΤΚ) με το ύψος των νέων χορηγήσεων γιατί αντιμετωπίζουμε ως οικονομία κάποιες παθογένειες», όπως είναι, όπως είπε, «το πολύ υψηλό ιδιωτικό χρέος» που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρώπη και οι τράπεζες πρέπει να είναι επιφυλακτικές όταν δίδουν νέα χορήγηση.
Αναφορικά με την αναστολή δόσεων, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι το μορατόριουμ δόσεων που εφάρμοσε η Κύπρος είναι το πιο γενναιόδωρο στην ΕΕ (9 μήνες), ενώ σημείωσε πως «έχει κλείσει το παράθυρο» ενός νέου μορατόριουμ δόσεων και «επαφίεται στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών να ανοίξει ξανά το παράθυρο με τρόπο που είναι συμβατός με την πραγματικότητα» και όχι με ένα τρόπο οριζόντιο.
Αναφορικά με ενέργειες της ΚΤΚ, ανέφερε ότι έχουμε στείλει εγκυκλίους με έντονες συστάσεις για αναδιαρθρώσεις σε βιώσιμους δανειολήπτες και με επιτόκιο που να είναι συμβατό με τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας και με μηδενικές χρεώσεις, αν είναι δυνατό.
Ανέφερε επίσης ότι σημαντικό μέτρο που έλαβε η ΚΤΚ τον περασμένο Μάρτιο, είναι ότι το ΔΣ αποφάσισε χαλαρώσεις της οδηγίας για νέες χορηγήσεις για συγκεκριμένη περίμετρο δανειοληπτών, ενώ σημείωσε ότι η ΚΤΚ απέστειλε εγκυκλίους στις τράπεζες ότι πρέπει να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες που θα υπάρξουν λόγω αυτής της οικονομικής κρίσης.
Ο ΓΓ του ΚΕΒΕ Μάριος Τσιακκής είπε ότι υπάρχουν επιχειρήσεις, που δεν μπορούν να πληρώσουν και εξέφρασε την ανάγκη να γίνονται αναδιαρθρώσεις, ενώ σημείωσε πως προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να γίνει ρύθμιση δανείων από τις τράπεζες με βάση την οικονομική δυνατότητα του κάθε δανειολήπτη προς αποφυγή δημιουργίας νέων ΜΕΔ.
Είπε ακόμη ότι το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι η ρευστότητα και οι τράπεζες λόγω της προηγούμενης κρίσης είναι φοβισμένες να χρηματοδοτήσουν με αποτέλεσμα να σταματά η οικονομική δραστηριότητα και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί εκ νέου το θέμα της αναστολής δόσεων.
Η εκπρόσωπος του ΣΥΠΡΟΔΑΤ Τζένη Παπαχαραλάμπους είπε ότι ενώ σήμερα η Κυβέρνηση επικαλείται τους κινδύνους που ελλοχεύουν για το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία από ενδεχόμενη αλλαγή στο νόμο των εκποιήσεων, καθώς επίσης για την αντίδραση της ΕΚΤ, της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και των ευρωπαϊκών θεσμών, προτάσσοντας ότι απόλυτη προτεραιότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η μείωση των ΜΕΔ, εντούτοις κανείς δεν ενδιαφέρεται για το ότι οι τράπεζες επικαλούμενες καταχρηστικούς όρους εισπράττουν παράνομα τεράστια ποσά, καταστρέφοντας χιλιάδες δανειολήπτες.
Η κ. Παπαχαραλάμπους τόνισε ότι βασικός στόχος πρέπει να είναι η αφαίρεση των υπερχρεώσεων, η εξυπηρέτηση των χορηγήσεων από τους δανειολήπτες, η δίκαιη μεταχείριση των δανειοληπτών, η ελαχιστοποίηση των εκποιήσεων προκειμένου να επιτευχθεί ο κοινωνικός στόχος παραμονής των δανειοληπτών στην κατοικία τους και η βιωσιμότητα των μικροεπιχειρήσεων που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας Πρώτης Κατοικίας Σταύρος Παπαδούρης επικαλέστηκε την αναφορά του εκπροσώπου της ΚΤΚ ότι οι μισές δανειακές συμβάσεις είναι τερματισμένες, λέγοντας ότι δεν γίνεται αναδιάρθρωση όταν το δάνειο είναι τερματισμένο και πρόσθεσε ότι με τον τερματισμό ενός δανείου υπάρχει χρέωση 9% και «η τράπεζα δεν έχει κίνητρο να λύσει το πρόβλημα».
Είπε ακόμη μεταξύ άλλων ότι τα προβλήματα με τα ΜΕΔ προέκυψαν επίσης διότι ακολουθείτο η διαδικασία της αναστολής από αναστολή της υπόθεσης ενώπιον δικαστηρίου με αποτέλεσμα το δάνειο να χρεώνεται με ανάλογο επιτόκιο και τόκους υπερημερίας
Επίσης, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι όσοι έκαναν αίτηση για το σχέδιο Εστία δεν θα έχουν πρόβλημα με την πρώτη κατοικία τους, ενώ υπάρχει και η συναίνεση του Συνδέσμου Τραπεζών ότι μέχρι 350.000 αξία κατοικίας δεν έχει οδηγηθεί σε πλειστηριασμό.
Ανέφερε ότι επιχειρηματίες έκαναν αίτηση για το Εστία και έχουν εγκριθεί αλλά πλέον τα εισοδήματα τους δεν είναι τα ίδια όπως ήταν πριν το κορωνοϊό και «θα έχει πρόβλημα πέραν της επιχείρησης του και η πρώτη κατοικία τους».
«Υπάρχουν όμως ορισμένες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα κατοικία παραπληγικού που έχει καθορισθεί πλειστηριασμός, πρόσθεσε.
Εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου ανέφερε ότι «οι διάφορες καθυστερήσεις που λαμβάνουν χώραν στο σύστημα είτε αυτές αφορούν στα δικαστήρια είτε στο Κτηματολόγιο σίγουρα δεν οδηγούν στην πιο δίκαιη επίλυση όλων αυτών των προβλημάτων» που αφορούν τα ΜΕΔ.
Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Εμπορίου, η οποία εξέτασε αυτεπάγγελτα το θέμα «Τα προβλήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τρόποι αντιμετώπισής τους», εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας ανέφερε ότι οι εκποιήσεις δεν είναι ο στόχος αλλά ένα αναπόσπαστο μέρος του πλαισίου της επίλυσης των ΜΕΔ, έτσι ώστε αυτό να είναι συνεχώς αποτελεσματικό.
Αναφερόμενος σε στοιχεία, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι στις 30 Ιουνίου του 2020 το ύψος των ΜΕΔ που αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανερχόταν περίπου στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 50% είναι τερματισμένες δανειακές συμβάσεις.
Αναφέροντας ότι διαχρονικά εντός του τραπεζικού συστήματος παρατηρείται μία μείωση των ΜΕΔ, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι από 31 Δεκεμβρίου του 2016 που τα ΜΕΔ ήταν περίπου 9 δισ. ευρώ σήμερα είμαστε στα 2 δισ. ευρώ, σε ό,τι αφορά ΜΕΔ μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Πρόσθεσε ότι ο σημαντικός λόγος της μείωσης είναι οι πωλήσεις δανείων που έγιναν με το συνολικό ποσό των δανείων που βρίσκονταν στις 30 Σεπτεμβρίου του 2020 σε εταιρείες αγοράς πιστώσεων ανερχόταν στα 5 δισ. ευρώ.
Είπε ακόμη ότι αυτά τα ΜΕΔ δεν είναι εκτός της οικονομίας και «δεν πρέπει να υπάρχει εστίαση μόνο στις τράπεζες», ενώ ανέφερε τα ΜΕΔ εντός του συστήματος με καθυστέρησης πέραν των 180 ημερών ανέρχονται στο 78% των ΜΕΔ, πέραν των 5 ετών είναι το 14% και πέραν των 7 ετών το 35,5% των συνολικών ΜΕΔ.
«Υπάρχει και μία γήρανση του χαρτοφυλακίου ΜΕΔ όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», ανέφερε και πρόσθεσε ότι το ύψος του επιτοκίου για νέα δάνεια ΜμΕ ανέρχεται στο 3% και δεν παρατηρείται τους τελευταίους μήνες μείωση αυτού του επιτοκίου.
«Είμαστε σχετικά ικανοποιημένοι (ως ΚΤΚ) με το ύψος των νέων χορηγήσεων γιατί αντιμετωπίζουμε ως οικονομία κάποιες παθογένειες», όπως είναι, όπως είπε, «το πολύ υψηλό ιδιωτικό χρέος» που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρώπη και οι τράπεζες πρέπει να είναι επιφυλακτικές όταν δίδουν νέα χορήγηση.
Αναφορικά με την αναστολή δόσεων, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι το μορατόριουμ δόσεων που εφάρμοσε η Κύπρος είναι το πιο γενναιόδωρο στην ΕΕ (9 μήνες), ενώ σημείωσε πως «έχει κλείσει το παράθυρο» ενός νέου μορατόριουμ δόσεων και «επαφίεται στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών να ανοίξει ξανά το παράθυρο με τρόπο που είναι συμβατός με την πραγματικότητα» και όχι με ένα τρόπο οριζόντιο.
Αναφορικά με ενέργειες της ΚΤΚ, ανέφερε ότι έχουμε στείλει εγκυκλίους με έντονες συστάσεις για αναδιαρθρώσεις σε βιώσιμους δανειολήπτες και με επιτόκιο που να είναι συμβατό με τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας και με μηδενικές χρεώσεις, αν είναι δυνατό.
Ανέφερε επίσης ότι σημαντικό μέτρο που έλαβε η ΚΤΚ τον περασμένο Μάρτιο, είναι ότι το ΔΣ αποφάσισε χαλαρώσεις της οδηγίας για νέες χορηγήσεις για συγκεκριμένη περίμετρο δανειοληπτών, ενώ σημείωσε ότι η ΚΤΚ απέστειλε εγκυκλίους στις τράπεζες ότι πρέπει να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες που θα υπάρξουν λόγω αυτής της οικονομικής κρίσης.
Ο ΓΓ του ΚΕΒΕ Μάριος Τσιακκής είπε ότι υπάρχουν επιχειρήσεις, που δεν μπορούν να πληρώσουν και εξέφρασε την ανάγκη να γίνονται αναδιαρθρώσεις, ενώ σημείωσε πως προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να γίνει ρύθμιση δανείων από τις τράπεζες με βάση την οικονομική δυνατότητα του κάθε δανειολήπτη προς αποφυγή δημιουργίας νέων ΜΕΔ.
Είπε ακόμη ότι το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι η ρευστότητα και οι τράπεζες λόγω της προηγούμενης κρίσης είναι φοβισμένες να χρηματοδοτήσουν με αποτέλεσμα να σταματά η οικονομική δραστηριότητα και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί εκ νέου το θέμα της αναστολής δόσεων.
Η εκπρόσωπος του ΣΥΠΡΟΔΑΤ Τζένη Παπαχαραλάμπους είπε ότι ενώ σήμερα η Κυβέρνηση επικαλείται τους κινδύνους που ελλοχεύουν για το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία από ενδεχόμενη αλλαγή στο νόμο των εκποιήσεων, καθώς επίσης για την αντίδραση της ΕΚΤ, της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και των ευρωπαϊκών θεσμών, προτάσσοντας ότι απόλυτη προτεραιότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η μείωση των ΜΕΔ, εντούτοις κανείς δεν ενδιαφέρεται για το ότι οι τράπεζες επικαλούμενες καταχρηστικούς όρους εισπράττουν παράνομα τεράστια ποσά, καταστρέφοντας χιλιάδες δανειολήπτες.
Η κ. Παπαχαραλάμπους τόνισε ότι βασικός στόχος πρέπει να είναι η αφαίρεση των υπερχρεώσεων, η εξυπηρέτηση των χορηγήσεων από τους δανειολήπτες, η δίκαιη μεταχείριση των δανειοληπτών, η ελαχιστοποίηση των εκποιήσεων προκειμένου να επιτευχθεί ο κοινωνικός στόχος παραμονής των δανειοληπτών στην κατοικία τους και η βιωσιμότητα των μικροεπιχειρήσεων που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας Πρώτης Κατοικίας Σταύρος Παπαδούρης επικαλέστηκε την αναφορά του εκπροσώπου της ΚΤΚ ότι οι μισές δανειακές συμβάσεις είναι τερματισμένες, λέγοντας ότι δεν γίνεται αναδιάρθρωση όταν το δάνειο είναι τερματισμένο και πρόσθεσε ότι με τον τερματισμό ενός δανείου υπάρχει χρέωση 9% και «η τράπεζα δεν έχει κίνητρο να λύσει το πρόβλημα».
Είπε ακόμη μεταξύ άλλων ότι τα προβλήματα με τα ΜΕΔ προέκυψαν επίσης διότι ακολουθείτο η διαδικασία της αναστολής από αναστολή της υπόθεσης ενώπιον δικαστηρίου με αποτέλεσμα το δάνειο να χρεώνεται με ανάλογο επιτόκιο και τόκους υπερημερίας
Επίσης, ο κ. Παπαδούρης είπε ότι όσοι έκαναν αίτηση για το σχέδιο Εστία δεν θα έχουν πρόβλημα με την πρώτη κατοικία τους, ενώ υπάρχει και η συναίνεση του Συνδέσμου Τραπεζών ότι μέχρι 350.000 αξία κατοικίας δεν έχει οδηγηθεί σε πλειστηριασμό.
Ανέφερε ότι επιχειρηματίες έκαναν αίτηση για το Εστία και έχουν εγκριθεί αλλά πλέον τα εισοδήματα τους δεν είναι τα ίδια όπως ήταν πριν το κορωνοϊό και «θα έχει πρόβλημα πέραν της επιχείρησης του και η πρώτη κατοικία τους».
«Υπάρχουν όμως ορισμένες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα κατοικία παραπληγικού που έχει καθορισθεί πλειστηριασμός, πρόσθεσε.
Εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου ανέφερε ότι «οι διάφορες καθυστερήσεις που λαμβάνουν χώραν στο σύστημα είτε αυτές αφορούν στα δικαστήρια είτε στο Κτηματολόγιο σίγουρα δεν οδηγούν στην πιο δίκαιη επίλυση όλων αυτών των προβλημάτων» που αφορούν τα ΜΕΔ.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ