Μείωση ΦΠΑ στη γη στο 5%

Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε πρόσφατα την μείωση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) στην οικοδομήσιμη γη από 19% σε 5% υπό μορφή χορηγίας και κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.

Σε συνεδρία του ημερομηνίας 11 Σεπτεμβρίου 2019, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως μειώσει τον συντελεστή ΦΠΑ για την αγορά οικοπέδου στο 5% έτσι ώστε να συνάδει με τον μειωμένο συντελεστή που ισχύει για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας που χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής στη Δημοκρατία. 

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία ΦΠΑ, η Οδηγία 2006/112/EC, αλλά και η εθνική νομοθεσία ΦΠΑ, N.95(I)/2000, δεν επιτρέπουν την επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην παράδοση οικοπέδου. Για αυτό το λόγο, η πολιτική αυτή θα είναι υπό τη μορφή χορηγίας όπου θα επιστρέφεται το ΦΠΑ που επιβλήθηκε για την αγορά οικοπέδου.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες περιορισμένες πληροφορίες, ο μηχανισμός θα λειτουργεί ως εξής:

•    Θα συνεχίσει να επιβάλλεται ΦΠΑ στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ 19% για την αγορά γης. 
•    Όπου όμως η εν λόγω γη θα χρησιμοποιείται για την ανέγερση κατοικίας ο ιδιοκτήτης της οποίας είναι δικαιούχος του μειωμένου συντελεστή 5%, τότε θα έχει το δικαίωμα να αιτηθεί επιστροφής ΦΠΑ ούτως ώστε ο τελικός συντελεστής που θα αποδίδεται για την αγορά του οικοπέδου να διορθώνεται σε 5% και να συνάδει με τον συντελεστή που επιβάλλεται στο κόστος ανέγερσης της κατοικίας.

Ο Έφορος Φορολογίας εξέδωσε στις 20 Σεπτεμβρίου 2019 τη Γνωστοποίηση Κ.Δ.Π. 302/2019 όπου κοινοποιείται η σχετική υπεύθυνη δήλωση. Η δήλωση αυτή πρέπει να υποβάλλεται κατά ή μετά την υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης για επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας. Η επιστροφή θα γίνεται εφόσον ο δικαιούχος προσκομίσει στο Τμήμα Φορολογίας έγγραφα ή δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν ότι η κατοικία αποτελεί το μόνιμο και κύριο τόπο διαμονής του το αργότερο εντός έξι (6) μηνών από το χρόνο που το δικαιούχο πρόσωπο αποκτά κατοχή της κατοικίας.

Σε αναμονή περαιτέρω διευκρινήσεων όσον αφορά την πρακτική εφαρμογή του ζητήματος, διαφαίνεται ότι δικαιούχοι θα είναι όσοι αγόρασαν οικοδομήσιμη γη με ΦΠΑ, από την ημερομηνία επιβολής ΦΠΑ στη γη στις 2 Γενάρη 2018. Σύμφωνα και με τις πληροφορίες που αναφέρονται στη Γνωστοποίηση, δεν φαίνεται να επιβάλλονται κριτήρια όσο αφορά το μέγεθος ή την αξία του οικοπέδου αλλά υπολογίζεται ότι ο τελικός συντελεστής θα είναι αυτός που θα εγκρίνεται και για την κατοικία που θα ανεγείρεται στο εν λόγω οικόπεδο. Για παράδειγμα, αν το ακίνητο υπερβαίνει τα 200τ.μ. ο συντελεστής 5% ισχύει μόνο για τα πρώτα 200τ.μ. το οποίο επιφέρει ένα τελικό συντελεστή που κυμαίνεται μεταξύ 5% και 19% ανάλογα με το μέγεθος του ακινήτου.

Αναμένεται ότι το σχέδιο επιστροφής ΦΠΑ για την αγορά οικοπέδου θα διέπεται και αυτό από τις σχετικές πρόνοιες και περιορισμούς που ισχύουν για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή επί της αγοράς/ανέγερση κύριας κατοικίας. 

Το Τμήμα Φορολογίας αναμένεται να προχωρήσει στη δημοσίευση σχετικής εγκυκλίου με διευκρινήσεις και περαιτέρω ενημέρωση όσο αφορά τα διαδικαστικά ζητήματα που θα προκύψουν μέσα και από ερωτήματα των επηρεαζόμενων αγοραστών γης. 

Παναγιώτης Παναγή, Σύμβουλος Chelco VAT Ltd
p.panayi@chelcoVAT.com