Έργο AURA στη Λεμεσό: Ένα διαφορετικό ψηλό κτήριο

Ανταποκρινόμενοι σε πρόσφατα δημοσιεύματα στον Τύπο για το Έργο AURA στη Λεμεσό, και για σκοπούς αντικειμενικής ενημέρωσης, θα θέλαμε σαν συνεργαζόμενοι Αρχιτέκτονες (Architect of Record), να παραθέσουμε τα Αρχιτεκτονικά και Πολεοδομικά χαρακτηριστικά ενός Έργου που ενδέχεται να αλλάξει τον τρόπο σχεδιασμού Ψηλών Κτηρίων στη Κύπρο, υιοθετώντας τεχνολογικές και αρχιτεκτονικές καινοτόμες λύσεις προς όφελος της πόλης και των κατοίκων της. 

Το Έργο AURA, του Συγκροτήματος CTC, έχει σχεδιασθεί από το Διεθνούς Κύρους Αρχιτεκτονικό Γραφείο Foster+Partners, πλαισιωμένο από πληθώρα διεθνών και Κύπριων Μελετητών με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου, οικολογικού Πύργου, αρμονικά ενσωματωμένο στο κάτω μέρος του με τον Πολεοδομικό ιστό της πόλης και με σημαντικά κοινωνικά και πολεοδομικά οφέλη. (Παράδειγμα το κτήριο Commerzbank Tower στη Φρανκφούρτη, σχεδιασμένο από τον Norman Foster, βλέπε περιοδικό ΕΤΕΚ, τεύχος234, Ιούνιος 2019). 

Η ανέγερση και η αδειοδότηση ψηλών κτηρίων στη Λεμεσό έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις τα τελευταία δύο χρόνια και οι βασικές ανησυχίες που καταγράφονται έχουν να κάνουν με θέματα ασφάλειας, πυρασφάλειας, σεισμών, κυκλοφοριακής φόρτισης, περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά και θέματα επηρεασμού των ανέσεων των κατοίκων γειτονικών σπιτιών και διαμερισμάτων.

Λαμβάνοντας υπόψιν όλες τις προαναφερόμενες ανησυχίες, οι Μελετητές έχουν σχεδιάσει ένα ενεργειακά οικολογικό, απόλυτα ασφαλές και άρτιο κατασκευαστικά ψηλό κτήριο διαμερισμάτων, αξιοποιώντας τη μεγάλη εμπειρία τους σε μελέτη και επίβλεψη παρόμοιων ψηλών κτιρίων σε όλο τον κόσμο. Οι Μελετητές / Σχεδιαστές έλαβαν υπόψη τη σημασία της κοινωνικής προσφοράς προς την πόλη και τους κατοίκους Λεμεσού στην κεντρική και σημαντική αυτή περιοχή της πόλης.   Οι σχεδιαστικές και τεχνολογικές καινοτομίες σε αυτά τα θέματα θα αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης από την επιστημονική Κοινότητα της Κύπρου, καθώς η Πυρασφάλεια και η αντισεισμική προστασία  των ψηλών κτιρίων είναι σημαντικό κριτήριο προαπαιτούμενο  και απολύτως αναγκαίο για την αδειοδότηση τους. 

Η σημαντικότερη πρωτοπορία και καινοτομία του Έργου, είναι η διαφορετική προσέγγιση της Πολεοδομικής και Κοινωνικής συνεισφοράς (urban and social integration) του Έργου προς την πόλη της Λεμεσού και τους κατοίκους της.  Για τους Μελετητές, βασική παράμετρος σχεδιασμού, (πέραν από τους αναγκαίους και αυτονόητους Πολεοδομικούς και Περιβαλλοντικούς παράγοντες),  ήταν ο Μή επηρεασμός των ανέσεων των κατοίκων της περιοχής  και η σημαντική βελτίωση και αναβάθμισή τους. 

Το Έργο AURA είναι το αποτέλεσμα πολύμηνης και εξαντλητικής εργασίας και μελέτης διαφόρων εναλλακτικών λύσεων και η προτεινόμενη ανάπτυξη όχι μόνο ικανοποιεί τις ανησυχίες των κατοίκων της Λεμεσού και τους στόχους που έχουν καθορισθεί Πολεοδομικά από το Διευκρινιστικό Πλαίσιο Ψηλών Κτιρίων, αλλά σε πολλά σημεία τους υπερβαίνει. Η Αρχιτεκτονική Πρόταση, η οποία έχει υποβληθεί για Πολεοδομική Άδεια τον Φεβ2018 σήμερα περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

• Δημιουργία Αστικού Πάρκου με Δημόσια Πρόσβαση έκτασης πέραν των 7,000τμ, (στο χώρο όπου βρίσκεται τώρα το πολυκατάστημα Debenhams και οι χώροι Στάθμευσης). Η Πολεοδομική και Κοινωνική σημασία του προτεινόμενου Πάρκου, μιας όασης πρασίνου στο κέντρο της τσιμεντένιας ζούγκλας της Πόλης είναι ανυπολόγιστη, ειδικά αν σκεφτούμε και την οργανική σύνδεση του με το παραλιακό μέτωπο πλάτους περίπου 40 μέτρων και μήκους 200μ, και εμπλουτισμένο με μικρά κιόσκια/ αναψυκτήριο. Για να γίνει αυτό εφικτό, έχουν προταθεί πολυδάπανες κατασκευαστικές λύσεις, οι οποίες έχουν εφαρμοσθεί με επιτυχία σε άλλα έργα ανά την υφήλιο. Για παράδειγμα, το προτεινόμενο κτήριο διαμερισμάτων, το οποίο θα αποτελεί και την εμπορική πτυχή της ανάπτυξης, υπερυψώνεται από το έδαφος του Αστικού Πάρκου 24μ και είναι κενό (διαμπερές) έτσι ώστε να διασφαλίζεται αφενός η χωρική και οπτική σύνδεση του πάρκου με το παραλιακό μέτωπο, αλλά και να διασφαλίζεται η βελτίωση των ανέσεων των κατοίκων και της περιοχής σε θέματα αερισμού, φωτισμού και θαλάσσιας θέασης ιδιαίτερα. Να σημειώσουμε επίσης το σημαντικό ενδεχόμενο της μείωσης της θερμοκρασίας το καλοκαίρι λόγω της δημιουργίας του δενδροφυτεμένου Πάρκου και Πλατείας (μείωση του φαινόμενο αστικής θερμονησίδας). 

• Πολιτιστικό Κέντρο μεγέθους 300τμ στο βόρειο μέρος του τεμαχίου που έχει άμεση σχέση με το Αστικό Πάρκο και θα συμβάλει στην ανάπτυξη και ενίσχυση της πολιτιστική δραστηριότητας στη περιοχή. 

• Ψηλό κτήριο Οικιστικών μονάδων, ύψους 178,50μ (από το έδαφος μέχρι την πλάκα οροφής τελευταίου ορόφου), εκ των οποίων τα 24μ αποτελούν την υπερύψωση, δηλαδή από το έδαφος μέχρι 24μέτρα, ήτοι περίπου ύψους 6 ορόφων θα είναι κενό,  που αναφέρθηκε πιο πάνω για τη διασφάλιση διαμπερότητας του Πάρκου, τη βελτίωση των ανέσεων των κατοίκων, και γενικά  θα αναβαθμίσει την περιοχή. Το κτίριο αποτελείται από 43 ορόφους, εκ των οποίων 37 είναι  Οικιστικοί,  5 Μηχανολογικοί, και 1 όροφος κοινοχρήστων εγκαταστάσεων.  Η Προτεινόμενη Δόμηση ανέρχεται στις 26,000τμ περίπου με τον κάθε οικιστικό όροφο να φιλοξενεί κατά κανόνα 4 διαμερίσματα.

• Υπόγειοι Χώροι Στάθμευσης, ώστε να απελευθερωθεί πλήρως το Ισόγειο για τη δημιουργία του αστικού Πάρκου, και να φιλοξενηθούν Δημόσιοι Χώροι Στάθμευσης που τόση ανάγκη έχει η περιοχή και όλη η Ακτή Ολυμπίων. 

Ως Αρχιτέκτονες-Μελετητές νιώθουμε ιδιαίτερα τυχεροί με την συνεργασία μας με το γραφείο Foster+Partners, και ώς Λεμεσιανοί θεωρούμε ότι η Πόλη μας έχει την ευκαιρία και τη δυνατότητα  να φιλοξενήσει ένα σημαντικό Αρχιτεκτονικό Έργο διεθνούς εμβέλειας και ενδιαφέροντος. Κατά τη γνώμη μας, η  προτεινόμενη ανάπτυξη του έργου AURA (Αύρα), πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση, και πρότυπο ανάπτυξης ψηλών κτηρίων με μέγιστα κοινωνικά και πολεοδομικά οφέλη.  Δεν θα πρέπει να γίνει θύμα γραφειοκρατίας και πολλαπλών καθυστερήσεων. Το Δημοτικό Συμβούλιο Λεμεσού, εξετάζει το θέμα αδειοδότησης του Έργου τους τελευταίους 15 μήνες. Αν και οι Μελετητές διαβεβαιώνουν ότι οι αναλογίες του κτηρίου είναι απολύτως αρμονικές, κατόπιν υποδείξεων του Δημοτικού Συμβουλίου Λεμεσού έχουν ήδη προχωρήσει στη μείωση του ύψους κατά 16,3μ, από την αρχική αίτηση,  ήτοι συνολικά το ύψος του κτηρίου μειώθηκε στα 178,50μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του κενού των 24 μέτρων.   Περεταίρω μείωση του ύψους του κτηρίου θα κάνει τους 37 κατοικήσιμους ορόφους δυσλειτουργικούς, και περαιτέρω μείωση των αριθμών ορόφων θα κάνει το έργο μη βιώσιμο οικονομικά, λαμβάνοντας υπόψιν το ψηλό κόστος των αντισταθμιστικών μέτρων προς την πόλη (πάρκο, υπερύψωση, υπόγειοι δημόσιοι χώροι στάθμευσης). 

Θεωρούμε ότι με την έγκριση του νέου μειωμένου ύψους από το Δημοτικό Συμβούλιο και την Πολεοδομική αδειοδότηση  του προτεινόμενου έργου AURA (Αύρα)  με το νέο Αστικό Πάρκο, η πόλη της Λεμεσού θα αποκτήσει ένα σημαντικό, πρωτοποριακό, καινοτόμο, πρότυπο και επωφελές Αρχιτεκτονικό Έργο, και ένα μεγάλο Αστικό Πάρκο που τόσο έχει ανάγκη, σχεδιασμένα από  το καλύτερο ίσως Αρχιτεκτονικό Γραφείο στον κόσμο.
 

Ανδρέας Ελευθερίου
Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός (ΕΜΠ)