Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων/GDPR ένας χρόνος μετά

Με τον νέο Ευρωπαϊκό Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ - GDPR), που τέθηκε σε εφαρμογή από στις 25 Μαΐου 2018, καθιερώνεται ενιαίο νομικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. 

Ο κανονισμός θεσπίζει κανόνες που αφορούν την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της 
1. επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, 
2. της ελεύθερης κυκλοφορίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, 
ΚΑΙ προστατεύει θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες των φυσικών προσώπων. 

Στις 25 Μαΐου 2019 θα πραγματοποιηθεί ο εορτασμός της πρώτης επετείου από την έναρξη εφαρμογής του ΓΚΠΔ ( GDPR). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έκδωσε την ακόλουθη δήλωση:

«Η 25η Μαΐου σηματοδοτεί την επέτειο των νέων κανόνων της Ευρώπης για την προστασία των δεδομένων, του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων, ο οποίος είναι επίσης ευρέως γνωστός ως ΓΚΠΔ( GDPR). Αυτοί οι ρηξικέλευθοι κανόνες δεν προσάρμοσαν απλώς την Ευρώπη στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής, αλλά αποτέλεσαν επίσης παγκόσμιο σημείο αναφοράς.

Κύριος στόχος των κανόνων υπήρξε η ενδυνάμωση των πολιτών και η παροχή βοήθειας προς αυτούς για να αποκτήσουν μεγαλύτερο έλεγχο των προσωπικών τους δεδομένων. 

Αυτό συμβαίνει ήδη, καθώς οι πολίτες αρχίζουν να κάνουν χρήση των νέων δικαιωμάτων τους και πάνω από τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων έχουν ακούσει για τον κανονισμό.

Εξάλλου, οι επιχειρήσεις επωφελούνται πλέον από την εφαρμογή ενός συνόλου κανόνων σε ολόκληρη την Ένωσή μας. Τακτοποίησαν τα του οίκου τους, όσον αφορά τα δεδομένα, γεγονός που οδήγησε σε αυξημένη ασφάλεια των δεδομένων και σε σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες τους.

Ο ΓΚΠΔ παρέσχε στις αρχές τα όπλα για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων. Για παράδειγμα, έναν χρόνο αργότερα, το νεοσυσταθέν Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων έχει καταγράψει περισσότερες από 400 διασυνοριακές υποθέσεις σε όλη την Ευρώπη. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει το πρόσθετο όφελος από τον ΓΚΠΔ, δεδομένου ότι η προστασία των δεδομένων δεν σταματά στα εθνικά σύνορα.

Οι πολίτες γνωρίζουν πλέον όλο και περισσότερο τα δικαιώματά τους — και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό. Νέα στοιχεία δείχνουν ότι σχεδόν έξι στους δέκα γνωρίζουν πως υπάρχει αρχή προστασίας δεδομένων στη χώρα τους. Πρόκειται για σημαντική αύξηση από την αναλογία τέσσερις στους δέκα το 2015. Οι αρχές προστασίας δεδομένων διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην αποτελεσματική εφαρμογή του ΓΚΠΔ στην πράξη.

Ο νέος νόμος έχει καταστεί το ρυθμιστικό πλαίσιο της Ευρώπης που διαμορφώνει την αντίδρασή μας σε πολλούς άλλους τομείς. Από την τεχνητή νοημοσύνη και την ανάπτυξη δικτύων 5G έως την ακεραιότητα των εκλογών μας, οι ισχυροί κανόνες προστασίας δεδομένων συμβάλλουν στην ανάπτυξη των πολιτικών και των τεχνολογιών μας με βάση την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Οι αρχές του ΓΚΠΔ έχουν επίσης διεθνή ακτινοβολία. Από τη Χιλή έως την Ιαπωνία, από τη Βραζιλία έως τη Νότια Κορέα και από την Αργεντινή έως την Κένυα, εμφανίζονται νέοι νόμοι περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής, που βασίζονται σε ισχυρές εγγυήσεις, εκτελεστά ατομικά δικαιώματα και ανεξάρτητες εποπτικές αρχές. Αυτή η ενίσχυση της σύγκλισης παρέχει νέες ευκαιρίες για την προώθηση ροών δεδομένων με βάση την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια.

Ο ΓΚΠΔ άλλαξε το τοπίο στην Ευρώπη και πέραν αυτής. Ωστόσο, η συμμόρφωση αποτελεί δυναμική διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Η βασική μας προτεραιότητα για τους επόμενους μήνες είναι η διασφάλιση της ορθής και ισότιμης εφαρμογής στα κράτη μέλη. 
Καλούμε τα κράτη μέλη να σεβαστούν το γράμμα και το πνεύμα του ΓΚΠΔ, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα προβλέψιμο περιβάλλον και να αποφευχθεί η περιττή επιβάρυνση των ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως των ΜΜΕ. Θα συνεχίσουμε, επίσης, τη στενή συνεργασία μας με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων και τις εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων, καθώς και με τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών, για την αντιμετώπιση των πλέον φλεγόντων ζητημάτων και τη διευκόλυνση της εφαρμογής των νέων κανόνων.»

Είναι πλέον δεδομένο, ότι, ο ΓKΠΔ ( GDPR), αποτελεί ενιαίο σύνολο κανόνων με κοινή προσέγγιση σε επίπεδο ΕΕ, όσον αφορά, την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ενισχύει την εμπιστοσύνη, παρέχοντας και πάλι στα άτομα τον έλεγχο των προσωπικών τους δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα εγγυάται την ελεύθερη ροή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. 

Τα βασικά δικαιώματα των πολιτών βάσει του ΓΚΠΔ  είναι 
    το Δικαίωμα Ενημέρωσης και Πρόσβασης στα Δεδομένα, 
    το Δικαίωμα διόρθωσης, 
    το Δικαίωμα περιορισμού της επεξεργασίας, 
    το  Δικαίωμα εναντίωσης στην επεξεργασία ,
    το Δικαίωμα στη λήθη, 
    το Δικαίωμα στη φορητότητα των δεδομένων δλδ που μπορεί να μεταφερθεί και να τοποθετηθεί σε πολλά σημεία
    το Δικαίωμα στη  Λήψη εγγυήσεων για την ασφάλεια,
    το Δικαίωμα την νομιμότητα της επεξεργασίας και το χρόνο τήρησης 
    το Δικαίωμα  Συγκατάθεσης (όπου απαιτείται)

Η Κύπρος υιοθέτησε ως κράτος μέλος της ΕΕ το ΓΚΠΔ (GDPR) και το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων είναι το αρμόδιο υπεύθυνο για την επιβολή των νέων κανόνων και την έκδοση  κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με βασικές πτυχές του ΓΚΠΔ για τη στήριξη της εφαρμογής των νέων κανόνων.

Είναι όμως δική μας ευθύνη, τόσο του κάθε ενός ξεχωριστά, όσο και των Επιχειρήσεων, να υιοθετήσουμε τον Κανονισμό και να απαιτήσουμε τα δικαιώματα μας . Η αδράνεια για εναρμόνιση  και η αδιαφορία για ενημέρωση είναι εις βάρος μας και θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να γίνονται καταγγελίες όταν αντιλαμβανόμαστε κατάχρηση και μη υιοθέτηση του Κανονισμού.

*Η Μαρία Βασιλείου είναι Νομικός / Σύμβουλος Αφερεγγυότητας με εξειδίκευση στα Τραπεζικά και Εργασιακά καθώς και σε Θέματα Κανονιστικής