The business of coffee

Η Κύπρος κατατάσσεται στις 25 χώρες με τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ παγκοσμίως, αγγίζοντας τα 4.9 κιλά τον χρόνο στις διάφορες κατηγορίες. Ο καφές αποτελεί μέρος της κουλτούρας μας, εξού και είναι το δεύτερο σε πωλήσεις προϊόν ανά τον κόσμο μετά τη βενζίνη. Ο τομέας γνωρίζει αλματώδη ανάπτυξη, γεγονός που μαρτυρεί η προσφερόμενη ποικιλία στο λιανεμπόριο, αλλά και η γκάμα των καφετεριών που περιλαμβάνει από μικρά καφενεία έως και τις μεγαλύτερες αλυσίδες. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί περιλαμβάνονται βασικοί πρωταγωνιστές - coffee retail outlets, εισαγωγείς/διανομείς, καφεκοπτεία - δίδοντας μια ενδεικτική εικόνα της κυπριακής αγοράς.
 
To φυτό του καφέ ανακαλύφθηκε στα 600 μ.Χ., περίπου, στην Αιθιοπία από ένα βοσκό, o οποίος παρατήρησε ότι τα πρόβατά του ήταν εξαιρετικά ζωηρά όταν έτρωγαν τους καρπούς ενός άγνωστου φυτού. Αφού το μελέτησε και το δοκίμασε ως ρόφημα, μοιράστηκε την ανακάλυψή του, σηματοδοτώντας έτσι την αρχή του ταξιδιού του καφέ ανά το παγκόσμιο. Οι Άραβες ήταν οι πρώτοι που το υιοθέτησαν ως ρόφημα, συχνά προσθέτοντας γαρύφαλλο, κανέλα, κάρδαμο και γλυκάνισο στο μείγμα. Σήμερα, ο καφές είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ροφήματα και η παγκόσμια κατανάλωσή του αναμένεται να σημειώνει αύξηση της τάξης του 3,3% τον χρόνο μέχρι το 2023.
 
Η ζήτηση ανεβαίνει
Σύμφωνα με έρευνα, που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2018, στην Ευρωπαϊκή Ένωση «κινήθηκαν», περίπου, τρία εκατομμύρια τόνοι καφέ το 2017. Το κόστος των εν λόγω εισαγωγών ανήλθε στα €8.8 δισ. και αυτές έγιναν, μιλώντας για χώρες της ΕΕ, από Γερμανία (37%), Ιταλία (19%), Βέλγιο (9%), Ισπανία (8%), Γαλλία (7%) και Ηνωμένο Βασίλειο (6%). Χώρες εκτός ΕΕ, από τις οποίες κυρίως εισήγαγε η ΕΕ, ήταν η Βραζιλία (29%) και το Βιετνάμ (23%).
 
Η Κύπρος κατατάσσεται στις 25 χώρες με τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ ανά τον κόσμο, αγγίζοντας τα 4.9 κιλά τον χρόνο. Αυτό της χαρίζει την 21η θέση, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 17η με 5.4 κιλά. Στην κορυφή είναι η Φινλανδία με 12 και τέλος οι Ηνωμένες Πολιτείες με 4.2.
 
Η γκάμα διευρύνεται
Πλέον, υπάρχουν αμέτρητοι τρόποι παρασκευής και είδη καφέ, όπως στιγμιαίος, φραπέ, φίλτρου, παραδοσιακός και άλλα πολλά, ενώ ο ντεκαφεϊνέ αποτελεί στην όλη αγορά μόλις το 20%. Ο αυξανόμενος πληθυσμός και η διαθεσιμότητα ενός ευρύτατου φάσματος τύπων καφέ και γεύσεων αποτελούν μια καθημερινή πρόκληση για την αγορά και τους πρωταγωνιστές της. Λάτρεις του προϊόντος αναζητούν όλο και περισσότερες νέες γεύσεις και στιλ, ενώ η χρήση του σε είδη αρτοποιίας, σοκολάτες, γλυκά και πολλά άλλα, συμβάλλει στη ζήτηση και την ανάπτυξη της αγοράς αυτής στην Ευρώπη. Μια ξεχωριστή τάση, που κατέχει δυναμικό μερίδιο στην αγορά, είναι σήμερα ο κρύος καφές, ο οποίος εντείνει τον ανταγωνισμό, αναγκάζοντας τους παίκτες του χώρου να πειραματίζονται συνεχώς και να προσπαθούν να ανακαλύψουν νέες γεύσεις, τρόπους παρασκευής και παρουσίασής του. Στα ίδια δημοφιλή επίπεδα κινούνται επίσης και οι συσκευασμένοι έτοιμοι καφέδες, καθώς έχουν σχεδιαστεί με προσοχή έτσι ώστε να είναι πλήρως εναρμονισμένοι στην καθημερινότητα και τις ανάγκες της σύγχρονης ζωής. Η φύση τους, ως παγωμένα και μεταλικά συσκευασμένα προϊόντα, τους προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως άμεση προσβασιμότητα και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και συντήρησης.
 
Μέρος της ζωής μας
Ο καφές δεν είναι πια ένα απλό ρόφημα. Έχει γίνει μέρος της κουλτούρας, της ιστορίας, της ζωής και της καθημερινότητάς μας. Ο τομέας γνωρίζει αλματώδη ανάπτυξη, όντας το δεύτερο προϊόν σε πωλήσεις ανά τον κόσμο μετά τη βενζίνη.

 

Από το απλό παραδοσιακό καφενείο, μέχρι τη μεταλλική συσκευασία στο γυάλινο γραφείο, ο καφές προσφέρεται σε μια τεράστια γκάμα επιλογών, αφήνοντας εμάς να αποφασίσουμε ποια μορφή του καλύπτει περισσότερο τις ανάγκες μας. Είναι το πρωινό ξύπνημα, το διάλειμμα στη δουλειά, η έξοδος με φίλους, μα πιο πολύ είναι η γεύση, η μυρωδιά και οι αναμνήσεις που συνδέονται άρρηκτα με τις αισθήσεις μας.
 
Προβλήματα  με τις  καλλιέργειες 
 Βασικές καλλιέργειες του καφέ αποτελούν σήμερα η arabica, γνωστή και ως coffea arabica που αποτελεί το 70% της παγκόσμιας κατανάλωσης, η Robusta που κατέχει το 27% και η Liberica με ποσοστό 3%. Κι ενώ τα πλείστα στην αγορά του καφέ βαίνουν καλώς, στελέχη της και επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς εκτιμάται ότι οι περιοχές που θα είναι κατάλληλες για καλλιέργεια θα μειωθούν σημαντικά μέχρι το 2020 λόγω της κλιματικής αλλαγής. Οι επιπτώσεις που θα επηρεάσουν την παραγωγή καφέ είναι η παρατεταμένη ξηρασία, οι αυξανόμενες θερμοκρασίες, η απώλεια βιοποικιλότητας και οι ισχυρές βροχοπτώσεις.