Κώστας Καδής: Αγροτική στρατηγική με έμφαση στην ποιότητα
07:29 - 20 Ιουλίου 2018
Η ποιότητα των κυπριακών αγροτικών προϊόντων αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα που τα καθιστά ανταγωνιστικά σε διεθνές επίπεδο, παρά το μικρό μέγεθος της Κύπρου. Έτσι, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος προσανατολίζεται σε μια στρατηγική στροφής προς την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, ενώ ιδιαίτερη σημασία δίδεται και στην καθοδήγηση των γεωργών, σε ό,τι αφορά στην επιλογή των ορθών καλλιεργειών, με βάση τις επικρατούσες εδαφοκλιματικές συνθήκες καθώς επίσης και στη βέλτιστη διαχείριση των υφιστάμενων φυσικών πόρων.
Ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Καδής, μίλησε στο InBusinessNews για τους σχεδιασμούς που υπάρχουν για την αγροτική ανάπτυξη, τα κίνητρα που παρέχονται προς τους νέους για ενασχόληση στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, καθώς επίσης και για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες του Υπουργείου σε θέματα περιβάλλοντος, ποιότητας ζωής, ευημερίας των ζώων, διαχείρισης των υδάτινων πόρων και ορθής διαχείρισης των αποβλήτων, που αποτελεί και το μεγάλο στοίχημα του Υπουργείου.
Ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Καδής, μίλησε στο InBusinessNews για τους σχεδιασμούς που υπάρχουν για την αγροτική ανάπτυξη, τα κίνητρα που παρέχονται προς τους νέους για ενασχόληση στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, καθώς επίσης και για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες του Υπουργείου σε θέματα περιβάλλοντος, ποιότητας ζωής, ευημερίας των ζώων, διαχείρισης των υδάτινων πόρων και ορθής διαχείρισης των αποβλήτων, που αποτελεί και το μεγάλο στοίχημα του Υπουργείου.
Διαβάστε ακόμα: Πρώτη και στα ενυπόθηκα ακίνητα η Λεμεσός
Ποιος είναι ο σχεδιασμός για την αγροτική και γεωργική οικονομία;
Η στρατηγική μας είναι προσηλωμένη και δίνει έμφαση στην ποιότητα παρά τη μαζική παραγωγή. Ο λόγος είναι πολύ απλός: μια χώρα όπως είναι η Κύπρος, με μικρούς κλήρους σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί μεγάλες οικονομίες, οι οποίες παράγουν μαζικά και εξασφαλίζουν μεγάλες οικονομίες κλίμακας. Άρα, δίνουμε έμφαση στην ποιότητα διότι θεωρούμε ότι η Κύπρος μπορεί να παράξει προϊόντα ποιοτικά, με ταυτότητα κυπριακή που να μπορούν να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό. Αυτή είναι και η προστιθέμενη αξία των προϊόντων μας.
Για παράδειγμα, βλέπουμε τι γίνεται με το κυπριακό χαλούμι και τις κυπριακές πατάτες. Είναι προϊόντα τα οποία έχουν αναγνωριστεί ως προϊόντα υψηλής αξίας, προϊόντα ποιοτικά και επιβιώνουν σε διεθνές επίπεδο ανταγωνισμού. Ανάλογη προσπάθεια γίνεται και με άλλα τοπικά προϊόντα και αυτός είναι και ο δικός μας προσανατολισμός.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός για την αγροτική και γεωργική οικονομία;
Η στρατηγική μας είναι προσηλωμένη και δίνει έμφαση στην ποιότητα παρά τη μαζική παραγωγή. Ο λόγος είναι πολύ απλός: μια χώρα όπως είναι η Κύπρος, με μικρούς κλήρους σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, δεν μπορεί να ανταγωνιστεί μεγάλες οικονομίες, οι οποίες παράγουν μαζικά και εξασφαλίζουν μεγάλες οικονομίες κλίμακας. Άρα, δίνουμε έμφαση στην ποιότητα διότι θεωρούμε ότι η Κύπρος μπορεί να παράξει προϊόντα ποιοτικά, με ταυτότητα κυπριακή που να μπορούν να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό. Αυτή είναι και η προστιθέμενη αξία των προϊόντων μας.
Για παράδειγμα, βλέπουμε τι γίνεται με το κυπριακό χαλούμι και τις κυπριακές πατάτες. Είναι προϊόντα τα οποία έχουν αναγνωριστεί ως προϊόντα υψηλής αξίας, προϊόντα ποιοτικά και επιβιώνουν σε διεθνές επίπεδο ανταγωνισμού. Ανάλογη προσπάθεια γίνεται και με άλλα τοπικά προϊόντα και αυτός είναι και ο δικός μας προσανατολισμός.
Διαβάστε ακόμα: NETinfoPAY: Στην τελική ευθεία το ηλεκτρονικό πορτοφόλι
Υπάρχουν σχέδια για προώθηση βιώσιμων καλλιεργειών, αναλόγως περιοχών;
Προσπαθούμε όντως να στηρίξουμε τους αγρότες μας να κάνουν τις σωστές επιλογές. Δηλαδή, όταν ένας αγρότης επιθυμεί να προχωρήσει σε νέες καλλιέργειες ή σε νέες δραστηριότητες, παίρνει μια καθοδήγηση από τα αρμόδια τμήματα ως προς το τι ενδείκνυται να καλλιεργήσει σε συγκεκριμένες περιοχές, ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του νερού και ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Κατά αυτό τον τρόπο, υπάρχει μια καθοδήγηση όπως επίσης και εκπαίδευση των αγροτών και των γεωργών για την καλύτερη διαχείριση των καλλιεργειών τους. Η εκπαίδευση αυτή, γίνεται και από το Τμήμα Γεωργίας και από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών.
Αν πρόκειται δηλαδή για μια καινοτόμο προσέγγιση, η οποία έχει μόλις βγει από την ερευνητική διαδικασία και θα πρέπει να προχωρήσει στο στάδιο της εφαρμογής, μεγάλο ρόλο να διαδραματίζει το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών. Αν πρόκειται για μια προσέγγιση η οποία αφορά ενημέρωση, κατάρτιση για καλύτερη αξιοποίηση υφιστάμενων καλών πρακτικών, τότε τον μεγαλύτερο ρόλο τον έχει το Τμήμα Γεωργίας.
Ποιες είναι οι προοπτικές της γεωργίας και της κτηνοτροφίας στην Κύπρο;
Θεωρούμε ότι η γεωργία και η κτηνοτροφία στην Κύπρο έχουν προοπτική εάν εστιαστούν ακριβώς στην ποιότητα. Και τούτο το λέμε βλέποντας τα στοιχεία που αφορούν τη συνεισφορά του πρωτογενούς τομέα στο ΑΕΠ, η οποία, παρά το γεγονός ότι περάσαμε και από οικονομική κρίση, έστω και οριακά αυξάνεται.
Θέλουμε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τα μέτρα που προσφέρει η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και τις εκταρικές επιδοτήσεις. Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι η απορρόφηση από τις Κυπριακές Αρχές των διαθέσιμων πιστώσεων που δίνει η ΕΕ προσεγγίζει το 100% και είμαστε από τις χώρες που μπορούν να περηφανεύονται γι’ αυτό. Αξιοποιούμε στο έπακρο τις δυνατότητες που μας παρέχει η ΕΕ. Το ίδιο σκοπεύουμε να κάνουμε και με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2021 – 2027, η οποία παρά το γεγονός ότι φαίνεται ότι θα έχει κάπως μειωμένους προϋπολογισμούς, έχει και ένα θετικό στοιχείο. Δίνει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία ως προς το πώς μπορούν να διαθέσουν τους πόρους τους ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Θεωρούμε ακριβώς ότι προσαρμόζοντας τους πόρους που θα μας δώσει η ΕΕ στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου, μπορεί ενδεχομένως και με κάπως μικρότερους προϋπολογισμούς να έχουμε τα ίδια και ίσως καλύτερα αποτελέσματα.
Υπάρχουν σχέδια παροχής κινήτρων για όσους νέους επιθυμούν να ασχοληθούν με την γεωργία;
Μέσα από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και ειδικότερα μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης παρέχονται, και θα συνεχίσουμε να παρέχουμε, μια σειρά κινήτρων για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών μας εκμεταλλεύσεων και για στήριξη των νέων που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη γεωργία.
Οι νέοι μας, μπορούν να πάρουν χρηματοδότηση και για το ξεκίνημα τους, αλλά και για να κάνουν συγκεκριμένες επενδύσεις στον ευρύτερο αγροτικό τομέα. Ειδικότερα, μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 (ΠΑΑ 14-20) ένας νέος άνθρωπος που εντάσσεται για πρώτη φορά στη γεωργία μπορεί να λάβει μέχρι 70% επιδότηση για τη δημιουργία μιας νέας γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης και να λάβει επιπλέον πριμοδότηση πρώτης εγκατάστασης €20.000. Στην τελευταία προκήρυξη του ΠΑΑ 14-20 λήφθηκαν 270 αιτήσεις, εκ των οποίων εγκρίθηκαν 233 νέοι γεωργοί, οι οποίοι και θα λάβουν περί τα €4,66 εκ. ως πριμ πρώτης εγκατάστασης στη γεωργία. Το δε σύνολο όλων των επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα παραγωγής και μόνο αναμένεται να ξεπεράσει τα €90 εκ. την επόμενη διετία.
Ποιος είναι ο ρόλος του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών στον τομέα της γεωργίας;
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών έχει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει. Έχει αναγνωριστεί ως κέντρο αριστείας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Διαθέτει εξαιρετικούς επιστήμονες. Έχει επιτύχει να διεκδικήσει και να εξασφαλίσει πόρους σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον από ευρωπαϊκά προγράμματα και τα αποτελέσματα της έρευνας του που αφορούν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων του ευρύτερου γεωργικού τομέα εφαρμόζονται στην πράξη, δίνοντας έτσι μια προστιθέμενη αξία και στις ίδιες τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου.
Θεωρούμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος του και γι’ αυτό ο στόχος μας είναι να το αναβαθμίσουμε. Βρισκόμαστε σε διαβούλευση με τη διεύθυνση του Ινστιτούτου καθώς θεωρούμε ότι μπορεί να διαδραματίσει ρόλο και στον τομέα της εκπαίδευσης. Υπάρχουν συγκεκριμένες σκέψεις ως προς το πώς μπορεί να προσφέρει και σε αυτό τον τομέα και τις επεξεργαζόμαστε.
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες αρμοδιότητες του Υπουργείου Γεωργίας ποιες είναι οι κύριες προτεραιότητες για την επόμενη διετία;
Το Υπουργείο Γεωργίας έχει ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων, με αποτέλεσμα οι προκλήσεις και οι προτεραιότητές του να καλύπτουν πολλές και σημαντικές θεματικές περιοχές. Θα έλεγα ότι οι προτεραιότητες προκύπτουν και από τις ανάγκες. Δεν θα μπορούσε, δηλαδή, να μην είναι ανάμεσα στις ύψιστες προτεραιότητες μας η ορθολογική διαχείριση του νερού, ενόψει και του γεγονότος ότι βιώνουμε ήδη τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Αποτελεί πρόκληση να εξασφαλίσουμε απρόσκοπτα την ύδρευση του πληθυσμού και να ανεξαρτητοποιηθούμε πλήρως από τις κλιματολογικές συνθήκες, ενώ θα πρέπει να διασφαλίσουμε και ικανοποιητικές ποσότητες νερού και για την γεωργία. Είναι γι’ αυτό το σκοπό που μέσα στην επόμενη περίοδο καταθέτουμε στο Υπουργικό Συμβούλιο ολοκληρωμένο πλαίσιο στρατηγικής με εισηγήσεις για άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα.
Στον τομέα της γεωργίας, σίγουρα θα πρέπει να συνεχιστούν και ολοκληρωθούν το συντομότερο οι μεταρρυθμίσεις που είχαν ξεκινήσει την προηγούμενη περίοδο. Είναι τρεις οργανισμοί που βρίσκονται υπό μεταρρύθμιση και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τομέα της γεωργίας στον τόπο μας. Είναι ο Οργανισμός Γεωργικής Ασφάλισης, τη μεταρρύθμιση του οποίου θεωρούμε εξαιρετικά σημαντική και ευελπιστούμε πως μέσα στην επόμενη περίοδο θα ολοκληρωθεί. Γενικότερα ο εκσυγχρονισμός της γεωργικής ασφάλισης στην Κύπρο αποτελεί προτεραιότητα και προς αυτή την κατεύθυνση βρισκόμαστε ήδη σε διαβούλευση με όλους τους εμπλεκομένους. Επίσης είναι η Επιτροπή Σιτηρών, όπου προχωράμε με τη μεταρρύθμιση και ένταξη της στο Υπουργείο μας. Έχει ήδη ετοιμαστεί το νομικό πλαίσιο, το οποίο αναμένεται σύντομα να κατατεθεί στη Βουλή. Το Συμβούλιο Εμπορίας Πατατών είναι ο τρίτος οργανισμός στον οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η μεταρρύθμιση του.
Από την άλλη, στον τομέα της γεωργίας θέτουμε ως ύψιστη προτεραιότητα την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, οι οποίες αποστερούν από τον παραγωγό μας αυτό που πραγματικά δικαιούται από την παραγωγή των προϊόντων του. Πρακτικές οι οποίες πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν εμφανίζονται μόνο στην Κύπρο, αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Γι’ αυτό και προχωρούμε και σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών να εξετάσουμε μια νέα νομοθετική ρύθμιση με Οδηγία που θα αφορά ειδικά αυτό το θέμα. Ωστόσο, εμείς θεωρούμε ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μέτρα και σε εθνικό επίπεδο. Είναι μέτρα τα οποία μπορούν να θεσπιστούν και σε νομοθετικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο πρωτοβουλιών του Υπουργείου Γεωργίας. Μέσα από αυτά τα μέτρα ουσιαστικά θέλουμε να αντιμετωπίσουμε ακριβώς τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και να ενισχύσουμε τις θέσεις των αγροτών στη διατροφική αλυσίδα.
Σημαντικές προκλήσεις και ως εκ τούτου προτεραιότητες για μας είναι η ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων. Ένα θέμα το οποίο συνδέεται και με την δημόσια υγεία και το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και είναι πάρα πολύ σημαντικό να το διαχειριστούμε σωστά. Θεωρούμε θετικό το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή η διαχείριση του θέματος ανατέθηκε εξ ολοκλήρου στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Άρα, το στοίχημα για μας είναι να διαμορφώσουμε όλους εκείνους τους μηχανισμούς που θα καθιστούν ολοκληρωμένη και αποτελεσματική την διαχείριση των αποβλήτων. Για το σκοπό αυτό συστήσαμε επιστημονική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν Πανεπιστημιακοί, ειδικοί στο θέμα επιστήμονες, τεχνοκράτες του Υπουργείου και η Επίτροπος Περιβάλλοντος, ώστε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο πολιτικής που να ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
Από εκεί και πέρα, πάρα πολύ σημαντική προτεραιότητα για μας είναι η αειφορική διαχείριση του περιβάλλοντος, τόσο του φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς. Η Κύπρος είναι προικισμένη με ένα τεράστιο βιολογικό πλούτο που έχουμε την υποχρέωση να τον διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να τον προστατεύσουμε και να τον αναδείξουμε. Προς αυτή την κατεύθυνση δρομολογούνται συγκεκριμένες δράσεις, μέσα από τις οποίες αφενός θα προστατεύσουμε τον φυσικό μας πλούτο και αφετέρου θα ανταποκριθούμε στις σχετικές υποχρεώσεις που έχουμε ως κράτος μέλος της ΕΕ.
Παράλληλα, προτεραιότητα για μας είναι και το θέμα της ευημερίας και προστασίας των ζώων, για το οποίο και προεκλογικά ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε δώσει συγκεκριμένες διαβεβαιώσεις. Εντός των ημερών ανακοινώνεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική γύρω κι από αυτό το ζήτημα.
Οριζόντια προτεραιότητα που καλύπτει όλες τις αρμοδιότητες του Υπουργείου είναι και η ενσωμάτωση των θεμάτων καινοτομίας και νέων τεχνολογιών στις δραστηριότητες μας και στους τομείς των αρμοδιοτήτων μας. Προς αυτή την κατεύθυνση θα αξιοποιήσουμε και τις δικές μας υποδομές, όπως είναι αυτές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, όπως και τις καλές σχέσεις που έχουμε με τα Πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού.
Υπάρχουν σχέδια για προώθηση βιώσιμων καλλιεργειών, αναλόγως περιοχών;
Προσπαθούμε όντως να στηρίξουμε τους αγρότες μας να κάνουν τις σωστές επιλογές. Δηλαδή, όταν ένας αγρότης επιθυμεί να προχωρήσει σε νέες καλλιέργειες ή σε νέες δραστηριότητες, παίρνει μια καθοδήγηση από τα αρμόδια τμήματα ως προς το τι ενδείκνυται να καλλιεργήσει σε συγκεκριμένες περιοχές, ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του νερού και ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Κατά αυτό τον τρόπο, υπάρχει μια καθοδήγηση όπως επίσης και εκπαίδευση των αγροτών και των γεωργών για την καλύτερη διαχείριση των καλλιεργειών τους. Η εκπαίδευση αυτή, γίνεται και από το Τμήμα Γεωργίας και από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών.
Αν πρόκειται δηλαδή για μια καινοτόμο προσέγγιση, η οποία έχει μόλις βγει από την ερευνητική διαδικασία και θα πρέπει να προχωρήσει στο στάδιο της εφαρμογής, μεγάλο ρόλο να διαδραματίζει το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών. Αν πρόκειται για μια προσέγγιση η οποία αφορά ενημέρωση, κατάρτιση για καλύτερη αξιοποίηση υφιστάμενων καλών πρακτικών, τότε τον μεγαλύτερο ρόλο τον έχει το Τμήμα Γεωργίας.
Ποιες είναι οι προοπτικές της γεωργίας και της κτηνοτροφίας στην Κύπρο;
Θεωρούμε ότι η γεωργία και η κτηνοτροφία στην Κύπρο έχουν προοπτική εάν εστιαστούν ακριβώς στην ποιότητα. Και τούτο το λέμε βλέποντας τα στοιχεία που αφορούν τη συνεισφορά του πρωτογενούς τομέα στο ΑΕΠ, η οποία, παρά το γεγονός ότι περάσαμε και από οικονομική κρίση, έστω και οριακά αυξάνεται.
Θέλουμε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τα μέτρα που προσφέρει η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και τις εκταρικές επιδοτήσεις. Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι η απορρόφηση από τις Κυπριακές Αρχές των διαθέσιμων πιστώσεων που δίνει η ΕΕ προσεγγίζει το 100% και είμαστε από τις χώρες που μπορούν να περηφανεύονται γι’ αυτό. Αξιοποιούμε στο έπακρο τις δυνατότητες που μας παρέχει η ΕΕ. Το ίδιο σκοπεύουμε να κάνουμε και με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2021 – 2027, η οποία παρά το γεγονός ότι φαίνεται ότι θα έχει κάπως μειωμένους προϋπολογισμούς, έχει και ένα θετικό στοιχείο. Δίνει στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία ως προς το πώς μπορούν να διαθέσουν τους πόρους τους ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Θεωρούμε ακριβώς ότι προσαρμόζοντας τους πόρους που θα μας δώσει η ΕΕ στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου, μπορεί ενδεχομένως και με κάπως μικρότερους προϋπολογισμούς να έχουμε τα ίδια και ίσως καλύτερα αποτελέσματα.
Υπάρχουν σχέδια παροχής κινήτρων για όσους νέους επιθυμούν να ασχοληθούν με την γεωργία;
Μέσα από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και ειδικότερα μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης παρέχονται, και θα συνεχίσουμε να παρέχουμε, μια σειρά κινήτρων για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών μας εκμεταλλεύσεων και για στήριξη των νέων που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη γεωργία.
Οι νέοι μας, μπορούν να πάρουν χρηματοδότηση και για το ξεκίνημα τους, αλλά και για να κάνουν συγκεκριμένες επενδύσεις στον ευρύτερο αγροτικό τομέα. Ειδικότερα, μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 (ΠΑΑ 14-20) ένας νέος άνθρωπος που εντάσσεται για πρώτη φορά στη γεωργία μπορεί να λάβει μέχρι 70% επιδότηση για τη δημιουργία μιας νέας γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης και να λάβει επιπλέον πριμοδότηση πρώτης εγκατάστασης €20.000. Στην τελευταία προκήρυξη του ΠΑΑ 14-20 λήφθηκαν 270 αιτήσεις, εκ των οποίων εγκρίθηκαν 233 νέοι γεωργοί, οι οποίοι και θα λάβουν περί τα €4,66 εκ. ως πριμ πρώτης εγκατάστασης στη γεωργία. Το δε σύνολο όλων των επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα παραγωγής και μόνο αναμένεται να ξεπεράσει τα €90 εκ. την επόμενη διετία.
Ποιος είναι ο ρόλος του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών στον τομέα της γεωργίας;
Το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών έχει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει. Έχει αναγνωριστεί ως κέντρο αριστείας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Διαθέτει εξαιρετικούς επιστήμονες. Έχει επιτύχει να διεκδικήσει και να εξασφαλίσει πόρους σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον από ευρωπαϊκά προγράμματα και τα αποτελέσματα της έρευνας του που αφορούν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων του ευρύτερου γεωργικού τομέα εφαρμόζονται στην πράξη, δίνοντας έτσι μια προστιθέμενη αξία και στις ίδιες τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου.
Θεωρούμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος του και γι’ αυτό ο στόχος μας είναι να το αναβαθμίσουμε. Βρισκόμαστε σε διαβούλευση με τη διεύθυνση του Ινστιτούτου καθώς θεωρούμε ότι μπορεί να διαδραματίσει ρόλο και στον τομέα της εκπαίδευσης. Υπάρχουν συγκεκριμένες σκέψεις ως προς το πώς μπορεί να προσφέρει και σε αυτό τον τομέα και τις επεξεργαζόμαστε.
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες αρμοδιότητες του Υπουργείου Γεωργίας ποιες είναι οι κύριες προτεραιότητες για την επόμενη διετία;
Το Υπουργείο Γεωργίας έχει ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων, με αποτέλεσμα οι προκλήσεις και οι προτεραιότητές του να καλύπτουν πολλές και σημαντικές θεματικές περιοχές. Θα έλεγα ότι οι προτεραιότητες προκύπτουν και από τις ανάγκες. Δεν θα μπορούσε, δηλαδή, να μην είναι ανάμεσα στις ύψιστες προτεραιότητες μας η ορθολογική διαχείριση του νερού, ενόψει και του γεγονότος ότι βιώνουμε ήδη τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Αποτελεί πρόκληση να εξασφαλίσουμε απρόσκοπτα την ύδρευση του πληθυσμού και να ανεξαρτητοποιηθούμε πλήρως από τις κλιματολογικές συνθήκες, ενώ θα πρέπει να διασφαλίσουμε και ικανοποιητικές ποσότητες νερού και για την γεωργία. Είναι γι’ αυτό το σκοπό που μέσα στην επόμενη περίοδο καταθέτουμε στο Υπουργικό Συμβούλιο ολοκληρωμένο πλαίσιο στρατηγικής με εισηγήσεις για άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα.
Στον τομέα της γεωργίας, σίγουρα θα πρέπει να συνεχιστούν και ολοκληρωθούν το συντομότερο οι μεταρρυθμίσεις που είχαν ξεκινήσει την προηγούμενη περίοδο. Είναι τρεις οργανισμοί που βρίσκονται υπό μεταρρύθμιση και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τομέα της γεωργίας στον τόπο μας. Είναι ο Οργανισμός Γεωργικής Ασφάλισης, τη μεταρρύθμιση του οποίου θεωρούμε εξαιρετικά σημαντική και ευελπιστούμε πως μέσα στην επόμενη περίοδο θα ολοκληρωθεί. Γενικότερα ο εκσυγχρονισμός της γεωργικής ασφάλισης στην Κύπρο αποτελεί προτεραιότητα και προς αυτή την κατεύθυνση βρισκόμαστε ήδη σε διαβούλευση με όλους τους εμπλεκομένους. Επίσης είναι η Επιτροπή Σιτηρών, όπου προχωράμε με τη μεταρρύθμιση και ένταξη της στο Υπουργείο μας. Έχει ήδη ετοιμαστεί το νομικό πλαίσιο, το οποίο αναμένεται σύντομα να κατατεθεί στη Βουλή. Το Συμβούλιο Εμπορίας Πατατών είναι ο τρίτος οργανισμός στον οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η μεταρρύθμιση του.
Από την άλλη, στον τομέα της γεωργίας θέτουμε ως ύψιστη προτεραιότητα την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, οι οποίες αποστερούν από τον παραγωγό μας αυτό που πραγματικά δικαιούται από την παραγωγή των προϊόντων του. Πρακτικές οι οποίες πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν εμφανίζονται μόνο στην Κύπρο, αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Γι’ αυτό και προχωρούμε και σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών να εξετάσουμε μια νέα νομοθετική ρύθμιση με Οδηγία που θα αφορά ειδικά αυτό το θέμα. Ωστόσο, εμείς θεωρούμε ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μέτρα και σε εθνικό επίπεδο. Είναι μέτρα τα οποία μπορούν να θεσπιστούν και σε νομοθετικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο πρωτοβουλιών του Υπουργείου Γεωργίας. Μέσα από αυτά τα μέτρα ουσιαστικά θέλουμε να αντιμετωπίσουμε ακριβώς τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και να ενισχύσουμε τις θέσεις των αγροτών στη διατροφική αλυσίδα.
Σημαντικές προκλήσεις και ως εκ τούτου προτεραιότητες για μας είναι η ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων. Ένα θέμα το οποίο συνδέεται και με την δημόσια υγεία και το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και είναι πάρα πολύ σημαντικό να το διαχειριστούμε σωστά. Θεωρούμε θετικό το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή η διαχείριση του θέματος ανατέθηκε εξ ολοκλήρου στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Άρα, το στοίχημα για μας είναι να διαμορφώσουμε όλους εκείνους τους μηχανισμούς που θα καθιστούν ολοκληρωμένη και αποτελεσματική την διαχείριση των αποβλήτων. Για το σκοπό αυτό συστήσαμε επιστημονική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν Πανεπιστημιακοί, ειδικοί στο θέμα επιστήμονες, τεχνοκράτες του Υπουργείου και η Επίτροπος Περιβάλλοντος, ώστε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο πολιτικής που να ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.
Από εκεί και πέρα, πάρα πολύ σημαντική προτεραιότητα για μας είναι η αειφορική διαχείριση του περιβάλλοντος, τόσο του φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς. Η Κύπρος είναι προικισμένη με ένα τεράστιο βιολογικό πλούτο που έχουμε την υποχρέωση να τον διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να τον προστατεύσουμε και να τον αναδείξουμε. Προς αυτή την κατεύθυνση δρομολογούνται συγκεκριμένες δράσεις, μέσα από τις οποίες αφενός θα προστατεύσουμε τον φυσικό μας πλούτο και αφετέρου θα ανταποκριθούμε στις σχετικές υποχρεώσεις που έχουμε ως κράτος μέλος της ΕΕ.
Παράλληλα, προτεραιότητα για μας είναι και το θέμα της ευημερίας και προστασίας των ζώων, για το οποίο και προεκλογικά ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε δώσει συγκεκριμένες διαβεβαιώσεις. Εντός των ημερών ανακοινώνεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική γύρω κι από αυτό το ζήτημα.
Οριζόντια προτεραιότητα που καλύπτει όλες τις αρμοδιότητες του Υπουργείου είναι και η ενσωμάτωση των θεμάτων καινοτομίας και νέων τεχνολογιών στις δραστηριότητες μας και στους τομείς των αρμοδιοτήτων μας. Προς αυτή την κατεύθυνση θα αξιοποιήσουμε και τις δικές μας υποδομές, όπως είναι αυτές του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, όπως και τις καλές σχέσεις που έχουμε με τα Πανεπιστήμια της Κύπρου και του εξωτερικού.