Πιο απαιτητικό το νέο πλαίσιο για κεφαλαιαγορά με στόχο τη διασφάλιση ευρύτερης διαφάνειας

Το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τις επενδυτικές υπηρεσίες, γνωστό ως  MiFID II/MIFIR, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή στις 3 Ιανουαρίου 2018, περιλαμβάνει πρόσθετες απαιτήσεις για τους εποπτευόμενους με απώτερο στόχο τη διασφάλιση ευρύτερης διαφάνειας. Μεταξύ άλλων, οι Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών οφείλουν πλέον να αποστέλλουν στην ΕΚΚ πρόσθετες πληροφορίες για τις συναλλαγές που διενεργούν, είτε άμεσα είτε μέσω εγκεκριμένων μηχανισμών γνωστοποίησης συναλλαγών (ARMs), που αδειοδοτούνται από την ΕΚΚ.
 
Για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του νέου πλαισίου, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), προχώρησε στη διάρκεια του 2017, στην τροποποίηση του συστήματος πληροφορικής που αφορά στην αναφορά συναλλαγών (Transactions Reporting Systems-TRS) και τις βάσεις δεδομένων που αποθηκεύουν την πληροφόρηση, για να υποστηρίζουν τις διευρυμένες πληροφορίες. Τα πεδία που θα πρέπει να αναφέρονται για κάθε συναλλαγή επεκτάθηκαν από 23 σε 65. Η προσπάθεια της ΕΚΚ για το 2018 επικεντρώνεται στην παρακολούθηση της εφαρμογής του νέου πλαισίου από τους εποπτευόμενους.
 
Εποπτεία βάσει κινδύνου
Εν όψει της εφαρμογής της νέας νομοθεσίας, σημαντικές αλλαγές επήλθαν και στο Πλαίσιο Εποπτείας με βάση τους κινδύνους (Risk Based Supervision Framework). Το Πλαίσιο αποτελεί μια νέα προσέγγιση στην εποπτεία του χρηματοοικονομικού τομέα και συνάδει με τα μοντέλα που χρησιμοποιούν οι εποπτικές Αρχές ανά το παγκόσμιο. Το Πλαίσιο έχει αυξήσει την αποτελεσματικότητα της εποπτείας, μέσω της επικέντρωσης στους τομείς της αγοράς αλλά και στους εποπτευόμενους, που ενέχουν τους σημαντικότερους κινδύνους. Στη διάρκεια του 2017, έγινε αναγνώριση νέων κινδύνων οι οποίοι προέκυψαν από αλλαγές στη νομοθεσία και στο περιβάλλον της αγοράς, καθώς και κινδύνων που έχουν μεταβληθεί (π.χ. συγκέντρωση κινδύνου, μέγεθος αγοράς κλπ.).
 
Σκοπός της Επιτροπής είναι να προλαβαίνει τους τυχόν κινδύνους, ώστε να διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και οι αποφάσεις της να αντικατοπτρίζουν τη σημασία που αποδίδει στην προστασία των επενδυτών.
 
Επιμόρφωση και ενημέρωση
Στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για βελτίωση της συμμόρφωσης με το θεσμικό πλαίσιο και για συνεχή επαγγελματική επιμόρφωση των εποπτευόμενων οργανισμών, η ΕΚΚ ανέλαβε εξ ολοκλήρου την ετοιμασία και διεξαγωγή των εξετάσεων για πιστοποίηση προσώπων που απασχολούνται ή θα ήθελαν μελλοντικά να απασχοληθούν με την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών. Το 2017 ενεγράφησαν συνολικά 1.774 άτομα για να παρακαθίσουν στις εξετάσεις και από αυτά πέτυχαν 779. Στο μητρώο της ΕΚΚ  είναι εγγεγραμμένα 2.539 άτομα.
 
Η EKK προχώρησε στην επικαιροποίηση της ύλης των εξετάσεων, περιλαμβάνοντας σε αυτήν τις νέες νομοθεσίες και τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, που τέθηκαν πρόσφατα σε εφαρμογή. Οι εξετάσεις θα επαναρχίσουν τον Απρίλιο. Παράλληλα, η ΕΚΚ προχωρά με την ετοιμασία νέων εξετάσεων για Λειτουργούς Συμμόρφωσης Anti-Money Laundering, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2018.
 
Μεγάλη βαρύτητα δόθηκε και στην αδιάλειπτη ενημέρωση των επενδυτών. Μεταξύ άλλων, η ΕΚΚ απηύθυνε δημόσιες προειδοποιήσεις, μέσω σειράς ανακοινώσεων, αλλά και ενημερωτικών άρθρων και συνεντεύξεων, σχετικά με τους κινδύνους των επενδύσεων σε σύνθετα προϊόντα και σε εικονικά νομίσματα. Οι επενδυτές συχνά δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν πλήρως πώς λειτουργούν τα εικονικά νομίσματα και τα σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα, τα οποία κάποτε διαφημίζονται με ελκυστικά σλόγκαν και υποσχέσεις για υψηλές αποδόσεις. Στην περίπτωση των εικονικών νομισμάτων τονίζεται το γεγονός ότι ενέχουν μεγάλους κινδύνους, δεν εξασφαλίζονται από οποιαδήποτε υλικά περιουσιακά στοιχεία, δεν ρυθμίζονται από το δίκαιο της ΕΕ και, συνεπώς, δεν παρέχουν οποιαδήποτε νομική προστασία στους επενδυτές.
 
Στρατηγικός στόχος της ΕΚΚ για το 2018 είναι η ενδυνάμωση του εποπτικού και ρυθμιστικού της ρόλου. Έμφαση θα δοθεί επίσης στην εδραίωση της καλής εταιρικής διακυβέρνησης και της κουλτούρας δεοντολογίας στις εποπτευόμενες οντότητες. 
 
*Πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου.