Αθλητικός τουρισμός για αναχαίτιση της εποχικότητας

Τεράστιες είναι οι δυνατότητες που προσφέρει για την Κύπρο ο αθλητικός τουρισμός.  Από τη μια η αύξηση των αφίξεων αθλητών και αθλητικών ομάδων στο νησί μας τα τελευταία χρόνια και από την άλλη η τάση για κάθοδο τους στο νησί τους χειμερινούς μήνες, αποτελούν παράγοντες που καθιστούν τον αθλητικό τουρισμό ως μια χρυσή ευκαιρία για περαιτέρω προσέλκυση τουρισμού στον τόπο μας. 

Ήδη οι αριθμοί αφίξεων ξένων αθλητών στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια καταγράφουν εντυπωσιακή αυξητική πορεία, δημιουργώντας χαμόγελα στους φορείς του τουρισμού και ελπίδες για επίτευξη του στόχου περαιτέρω επέκτασης της τουριστικής περιόδου στο νησί.
 
Όπως ανέφερε από το βήμα του Sports Tourism Conference η τουριστικός λειτουργός Α του ΚΟΤ, Μαρία Σολωμού, το 2016 καταγράφηκαν στην Κύπρο 27 χιλιάδες αφίξεις αθλητών-τουριστών, έναντι 18 χιλιάδες το 2014 και 17 χιλιάδες το 2013. Βάσει των στοιχείων που παρατέθηκαν, το πρώτο εξάμηνο του 2017 καταγράφηκαν περίπου 23 χιλιάδες αφίξεις, έναντι περίπου 15 χιλιάδες το πρώτο εξάμηνο του 2016. Η αύξηση που καταγράφηκε το πρώτο εξάμηνο του 2017, έναντι της αντίστοιχης περιόδου την προηγούμενη χρονιάς υπολογίζεται περίπου στο 60%.  Τα έσοδα ανά έτος ανέρχονται στα 40 εκατομμύρια  ευρώ, ποσό που είναι αρκετά αυξημένο συγκριτικά με δαπάνες άλλων κατηγοριών τουριστών. Τονίζεται ότι ο μέσος όρος παραμονής των αθλητών στο νησί είναι 10,2 ημέρες. 

Αθλητικός τουρισμός τον χειμώνα
Στο πλαίσιο του Sports Tourism Conference, η κ. Σολωμού παρέθεσε δεδομένα αναφορικά με την περίοδο επισκεψιμότητας στην Κύπρο αθλητών-τουριστών.  Βάσει των δεδομένων, οι τουρίστες του συγκεκριμένου τομέα προτιμούν να επισκέπτονται την Κύπρο κυρίως τους χειμερινούς και φθινοπωρινούς μήνες, ενώ πολύ χαμηλότερη είναι η προσέλευση τους κατά την περίοδο του καλοκαιριού. Πιο αναλυτικά, τον Ιανουάριο η προσέλευσης ανέρχεται περίπου στο 8%, τον Φεβρουάριο στο  17%, στο 22% τον Μάρτιο και στο 16% τον Απρίλιο. Την περίοδο Μαΐου – Σεπτεμβρίου η προσέλευση είναι κάτω του 5%, ενώ τον Οκτώβριο ανέρχεται στο 9% και τον Δεκέμβριο στο 4%.  Είναι επομένως εμφανές ότι ο αθλητικός τουρισμός μπορεί να αποτελέσει χρυσή ευκαιρία για καταπολέμηση του μεγάλου προβλήματος εποχικότητας που αντιμετωπίζει η Κύπρος. 

Εκτός από τις κοινωνικές επιπτώσεις που έχει η εποχικότητα της τουριστικής βιομηχανίας, το κράτος για την περίοδο Νοεμβρίου 2016 – Μάρτιου 2017  κατέβαλε πέραν  των €9 εκατ σε 4000 πρόσωπα ως επίδομα ανεργίας,  λόγω προσωρινής αναστολής των εργασιών των εργοδοτών τους. 
«Βασιλιάς» το ποδόσφαιρο 

Η κ. Σολωμού παρέθεσε και δεδομένα αναφορικά με τα είδη των αθλητών που έρχονται στο νησί μας για προπονήσεις και συνεπώς τα αθλήματα που παρουσιάζουν δυνατότητες ανάπτυξης κατά την χειμερινή περίοδο. Το ποδόσφαιρο είναι το άθλημα με τις περισσότερες αφίξεις και ακολουθούν τα αγωνίσματα δρόμου, κυρίως οι διοργανώσεις μαραθωνίων, η κολύμβηση, η ποδηλασία και η σκοποβολή.
Οι αφίξεις για τις καταδύσεις παρουσιάζονται πολύ χαμηλές, καθώς πολύ λίγα καταδυτικά κέντρα έδωσαν στοιχεία για τους σκοπούς της έρευνας.
•    FOOTBALL 6529 – 24% 
•    MARATHON 3620 -13%
•    SWIMMING  2511 – 9%
•    CYCLING 2162 – 8%
•    SHOOTING 2133 – 8%
•    DIVING 1694 – 6%
•    TENNIS 554 – 2%
•    TRIATHLON 497 – 2%
•    TRACK & FIELD 194 – 1%
•    OTHER SPORTS 7269 – 27%
•    Συνολικό:  7163 

Πρέπει να γίνουν πολλά
Βεβαίως, όπως φαίνεται, υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν για ενίσχυση και ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού στο νησί μας. Μεταξύ άλλων, αναγκαία είναι η βελτίωση των υποδομών στο νησί για τον συγκεκριμένο τύπο τουρισμού. περαιτέρω ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, την αύξηση των διαθέσιμων ποδοσφαιρικών γηπέδων για προετοιμασία των αθλητικών ομάδων που έρχονται στην Κύπρο, βελτίωση των εγκαταστάσεων για αθλήματα Στίβου και των Κολυμβητηρίων και η αύξηση της διαθεσιμότητας τους για τουριστικούς σκοπούς.
 
Σύμφωνα με την κ. Σολωμού, ο ΚΟΤ, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία του αθλητικού τουρισμού, στρέφει τις προσπάθειες του κυρίως προς αθλητικές ομάδες και αθλητές για να έρθουν στην Κύπρο για χειμερινή προπόνηση, την φιλοξενία στην Κύπρο διεθνών αθλητικών αγώνων και την καθιέρωση αθλητικών εκδηλώσεων ανοικτών στο ευρύ κοινό. 

Παράλληλα, πρόσθεσε, δίδεται προτεραιότητα και αναπτύσσονται επιπρόσθετες δράσεις για την οργάνωση και προώθηση του προσφερόμενου προϊόντος, σε σχέση με αθλητικές δραστηριότητες, οι οποίες αποτελούν από μόνες τους πόλο έλξης τουριστικού ρεύματος στην Κύπρο και έχουν εμπλουτιστικό χαρακτήρα για την προσφερόμενη τουριστική εμπειρία. Τέτοιες δραστηριότητες είναι για παράδειγμα η ποδηλασία και οι καταδύσεις.

Βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από ποδοσφαιρικές ομάδες και ομοσπονδίες για χειμερινή προπόνηση στην Κύπρο και παρατηρείται έλλειψη διαθεσιμότητας κατάλληλων γηπέδων. Επιπρόσθετα το επίπεδο των ομάδων που κατέρχονται επηρεάζεται από το γεγονός ότι πολλά από τα διαθέσιμα γήπεδα παρουσιάζουν ελλείψεις. Ειδικά σε σχέση με το ποδόσφαιρο, λόγω και της μεγάλης ζήτησης που παρατηρείται, ο ΚΟΤ έχει προχωρήσει στην αξιολόγηση  όλων των ποδοσφαιρικών γηπέδων, ως προς εκείνα τα σημεία που ενδιαφέρουν τις ξένες ομάδες, όπως η κατάσταση χορτοτάπητα, ύπαρξη συστήματος αποστράγγισης, κατάσταση αποδυτηρίων.  Όπως τονίστηκε, γίνεται επεξεργασία των πληροφοριών που συγκεντρώθηκαν και θα αξιοποιηθούν τόσο στα πλαίσια του Σχεδίου αυτού αλλά και σε σχέση με την οργάνωση του προσφερόμενου προϊόντος, για παράδειγμα την κράτηση των γηπέδων για προπόνηση. 

Στην Κύπρο υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις για διάφορα αθλήματα τόσο κλειστού όσο και ανοικτού τύπου οι οποίες ανήκουν στον ΚΟΑ, στις τοπικές αρχές (Δήμους και Κοινότητες), Αθλητικές ομάδες και σωματεία, καθώς επίσης και σε ιδιώτες. Μέσα από συγκεκριμένο σχέδιο παρέχονται κάποια οικονομικά κίνητρα για τη βελτίωση υφιστάμενων υποδομών και δημιουργία νέων αθλητικών εγκαταστάσεων, νοουμένου ότι οι εγκαταστάσεις αυτές θα προσφέρονται για προπόνηση ξένων αθλητικών ομάδων. Μέσα από το σχέδιο αυτό ο ΚΟΤ στοχεύει όχι μόνο να βελτιωθούν εγκαταστάσεις αλλά να αναβαθμιστεί και συνολικά το προσφερόμενο προϊόν και οι δυνατότητες προώθησης του. 

Τα πλεονεκτήματα της Κύπρου
Όπως τονίστηκε στο πλαίσιο του Sports Tourism Conference, η Κύπρος αποτελεί ιδανικό προορισμό για αθλητές. Και αυτό γιατί προσφέρει πλεονεκτήματα όπως:
1. Εξαιρετικές καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο Νοεμβρίου – Μαρτίου: Ήπιες θερμοκρασίες, λίγες βροχές που συνήθως πέφτουν αργά το απόγευμα, και πολλές ώρες ηλιοφάνειας. Επιπρόσθετο bonus αποτελεί και το γεγονός ότι απουσιάζουν δυνατοί άνεμοι που εμφανίζονται σε άλλους ανταγωνιστικούς προορισμού που βρέχονται από τον ατλαντικό ωκεανό. 
2. Η Κύπρος έχει ιδιαίτερη γεωμορφολογία. Κατά την διάρκεια μιας σύντομης διαδρομής συναντά κάποιος πολύ διαφορετικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά και υπάρχει συνεχής εναλλαγή στο τοπίο. Ιδιαίτερα για αθλήματα όπως ο Μαραθώνιος, το τρίαθλο και η ποδηλασία που διεξάγονται έξω στην φύση, η Κύπρος προσφέρει μια ποικιλόμορφη, πλούσια φύση για εξερεύνηση. Οι αθλητές μπορούν να βρεθούν από την παραλία στα βουνά, μέσα σε λίγη ώρα. 
3. Η φιλικότητα των ανθρώπων και η κυπριακή φιλοξενία που παραμένει αξέχαστη στους επισκέπτες.
4. Η εύγευστη και υγιεινή τοπική  μεσογειακή κουζίνα
5. Ψηλή στάθμη ξενοδοχειακής υποδομής και τουριστικών υπηρεσιών
6. Επιπρόσθετα η Κύπρος παραμένει ένας ασφαλής προορισμός με Ευρωπαϊκή ταυτότητα. 

Σχέδια παροχής κινήτρων ΚΟΤ
Ο ΚΟΤ λειτουργεί 4 Σχέδια Κινήτρων για την ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού, τα οποία λειτουργούν στα πλαίσια του κανονισμού de Minimis και χρηματοδοτούνται από Εθνικούς Πόρους. Για το 2017 διατέθηκαν συνολικά για τα σχέδια αυτά €1.3 εκ ενώ για το 2018 έγινε πρόβλεψη για €1.6 εκ