Κ. Πετρίδης: Χρειάζονται επαγγελματίες για να λειτουργήσει το Κράτος
12:54 - 01 Δεκεμβρίου 2017
Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων σε όλο τους το εύρος ώστε να επιλυθούν αρκετά προβλήματα που δημιουργούνται λόγω των παλιών πρακτικών, εισηγείται ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Πετρίδης σε συνέντευξη του που παραχώρησε στο περιοδικό του ΕΤΕΚ.
Συγκεκριμένα, ο κ. Πετρίδης αναφέρει πως «πρέπει να εφαρμοστεί στρατηγικός σχεδιασμός και αρχίσαμε να το κάνουμε. Δυστυχώς αναλώσαμε τρία χρόνια διακυβέρνησης προσπαθώντας αναγκαστικά να αποτρέψουμε την κατάρρευση της οικονομίας. Έγιναν όμως σημαντικά βήματα, όπως οι μεταρρυθμίσεις της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Η μεταρρύθμιση της Παιδείας. Δεν μπορείς να έχεις καταλόγους διοριστέων που πάνε 20 και 30 χρόνια και μετά να θέλεις να δώσεις στην κοινωνία παραγωγικούς πολίτες. Έγινε ιδιωτικοποίηση του λιμανιού Λεμεσού, που ήδη φαίνεται πόσο επωφελής είναι στην οικονομία και ποια η προοπτική της Κύπρου να γίνει περιφερειακό κέντρο. Σημειώνω την ηλεκτρονική διακυβέρνηση που προχωρεί. Πρώτη φορά υπάρχει κεντρική πλατφόρμα ώστε να γίνονται συναλλαγές. Έγιναν οι ηλεκτρονικές υπογραφές. Έγιναν τουλάχιστον έξι ή επτά δράσεις για την έρευνα και την καινοτομία. Πετύχαμε να φέρουμε στον τομέα αυτό μαζί το κράτος, τον ιδιωτικό τομέα και τον ακαδημαϊκό τομέα».
Απουσία ειδικών ή μη σωστή αξιοποίηση;
Εκεί που υπάρχουν οι ειδικοί, σημειώνει ο κ. Πετρίδης, πέφτουν σε κάποια γρανάζια που δεν αξιοποιούνται στο έπακρο οι δυνατότητές τους. «Το κυριότερο όμως είναι ότι δεν υπάρχουν αυτοί οι ειδικοί. Θέλουμε περισσότερους μηχανικούς και τεχνικούς στην κυβέρνηση. Οι υφιστάμενες δομές τους κράτους, με τις οργανικές θέσεις, είναι περίπου απαγορευτικές. Δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του ’60 και παραμένουν σχεδόν οι ίδιες, συνεπώς είναι αδύνατον να σε βοηθήσουν να αντεπεξέλθεις οργανικά στις ανάγκες του 2017. Εκεί που προσπαθείς να σπάσεις τις δομές δημιουργούνται αντιδράσεις. Διότι επηρεάζεις τους υφιστάμενους υπαλλήλους και αυτός είναι ένας από τους λόγους εξαιτίας των οποίων καταψηφίστηκαν τα νομοσχέδια για αναδιάρθρωση της Δημόσιας Υπηρεσίας. Αυτά προέβλεπαν πολύ πιο ευέλικτες δομές όσον αφορά τις οργανικές θέσεις και τις προσλήψεις και τις μετακινήσεις».
Συγκεκριμένα, ο κ. Πετρίδης αναφέρει πως «πρέπει να εφαρμοστεί στρατηγικός σχεδιασμός και αρχίσαμε να το κάνουμε. Δυστυχώς αναλώσαμε τρία χρόνια διακυβέρνησης προσπαθώντας αναγκαστικά να αποτρέψουμε την κατάρρευση της οικονομίας. Έγιναν όμως σημαντικά βήματα, όπως οι μεταρρυθμίσεις της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Η μεταρρύθμιση της Παιδείας. Δεν μπορείς να έχεις καταλόγους διοριστέων που πάνε 20 και 30 χρόνια και μετά να θέλεις να δώσεις στην κοινωνία παραγωγικούς πολίτες. Έγινε ιδιωτικοποίηση του λιμανιού Λεμεσού, που ήδη φαίνεται πόσο επωφελής είναι στην οικονομία και ποια η προοπτική της Κύπρου να γίνει περιφερειακό κέντρο. Σημειώνω την ηλεκτρονική διακυβέρνηση που προχωρεί. Πρώτη φορά υπάρχει κεντρική πλατφόρμα ώστε να γίνονται συναλλαγές. Έγιναν οι ηλεκτρονικές υπογραφές. Έγιναν τουλάχιστον έξι ή επτά δράσεις για την έρευνα και την καινοτομία. Πετύχαμε να φέρουμε στον τομέα αυτό μαζί το κράτος, τον ιδιωτικό τομέα και τον ακαδημαϊκό τομέα».
Απουσία ειδικών ή μη σωστή αξιοποίηση;
Εκεί που υπάρχουν οι ειδικοί, σημειώνει ο κ. Πετρίδης, πέφτουν σε κάποια γρανάζια που δεν αξιοποιούνται στο έπακρο οι δυνατότητές τους. «Το κυριότερο όμως είναι ότι δεν υπάρχουν αυτοί οι ειδικοί. Θέλουμε περισσότερους μηχανικούς και τεχνικούς στην κυβέρνηση. Οι υφιστάμενες δομές τους κράτους, με τις οργανικές θέσεις, είναι περίπου απαγορευτικές. Δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του ’60 και παραμένουν σχεδόν οι ίδιες, συνεπώς είναι αδύνατον να σε βοηθήσουν να αντεπεξέλθεις οργανικά στις ανάγκες του 2017. Εκεί που προσπαθείς να σπάσεις τις δομές δημιουργούνται αντιδράσεις. Διότι επηρεάζεις τους υφιστάμενους υπαλλήλους και αυτός είναι ένας από τους λόγους εξαιτίας των οποίων καταψηφίστηκαν τα νομοσχέδια για αναδιάρθρωση της Δημόσιας Υπηρεσίας. Αυτά προέβλεπαν πολύ πιο ευέλικτες δομές όσον αφορά τις οργανικές θέσεις και τις προσλήψεις και τις μετακινήσεις».
Τι μέλλει γενέσθαι;
«Δεν μένουμε εκεί, θα τα επαναφέρουμε. Για την ώρα κάνουμε ό,τι είναι εφικτό με την παρούσα κατάσταση ώστε να διευκολύνουμε τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Για παράδειγμα, εγώ αποδέχθηκα να μην δοθούν θέσεις που εδικαιούτο το υπουργείο μου, ώστε να δοθούν σε άλλο υπουργείο που τις είχε μεγαλύτερη ανάγκη.
«Δεν μένουμε εκεί, θα τα επαναφέρουμε. Για την ώρα κάνουμε ό,τι είναι εφικτό με την παρούσα κατάσταση ώστε να διευκολύνουμε τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Για παράδειγμα, εγώ αποδέχθηκα να μην δοθούν θέσεις που εδικαιούτο το υπουργείο μου, ώστε να δοθούν σε άλλο υπουργείο που τις είχε μεγαλύτερη ανάγκη.
Πρέπει να κατανοήσουν όλοι ότι το κράτος για να λειτουργήσει χρειάζεται επαγγελματικό προσωπικό. Γίνεται να υπάρχουν Επαρχιακές Διοικήσεις που μην έχουν μηχανικούς; Έπρεπε να έχουν από πέντε τουλάχιστον. Να πάρεις υπηρεσίες και από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά κάποιοι ειδικοί πρέπει να συνεργαστούν μαζί τους για να ελέγχουν και να εφαρμόζουν αυτές τις συνεργασίες».
Χρειάζεται Island Plan
«Τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη. Έχει μπει στην ατζέντα και ο στρατηγικός προγραμματισμός και των υπουργείων. Θα πάρει κάποιο χρόνο μέχρι να φτάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα. Τίθενται προτεραιότητες για έργα. Έχει εισαχθεί πιλοτικά ο θεσμός του PCN (Project Concept Notes), τώρα βρίσκεται στο Γραφείο Προγραμματισμού. Κάνει βασικά το Cost and Benefit Analysis όλων των έργων. Δεν λειτουργεί ακόμα σε ικανοποιητικό επίπεδο αλλά θα μετεξελιχθεί σύντομα. Προσπαθούμε να βάλουμε τους σωστούς μηχανισμούς αλλά από εκεί και πέρα χρειάζεται Island Plan. Δεν είναι εύκολο πράγμα, αλλά ένα Υφυπουργείο Ανάπτυξης θα μπορούσε να συνεργαστεί με εμπειρογνώμονες Κύπριους και ξένους ούτως ώστε να ξέρεις για παράδειγμα πώς θέλεις την κάθε πόλη σου σε 20 χρόνια, ποιον παραγωγικό τομέα θα θέλεις να αναπτύξεις περισσότερο. Έτσι θα ξέρεις πού επενδύεις τα λεφτά σου. Αρχίσαμε, αλλά ξεχωριστά σε κάθε υπουργείο, και είναι σε νηπιακό επίπεδο. Χρειάζεται ένα γενικό σχέδιο».
Μέτρα για πολεοδομικές παρανομίες;
Ο Υπουργός Εσωτερικών επισημαίνει πως είναι σε γνώση του ότι σε αρκετές περιοχές όπου κατεδαφίστηκαν αναπτύξεις, «ειδικά σε ζώνες προστασίας του περιβάλλοντος, χωρίς να λέω ότι δεν υπάρχουν πολλές παρανομίες. Υπάρχουν περιοχές με το 60% με 70% των υποστατικών να μην πληρούν τους όρους των αδειών και είναι όντως ένα πρόβλημα. Έγιναν προσπάθειες για πολεοδομικές αμνηστίες αλλά δεν λειτούργησαν. Σίγουρα πρέπει να το ξαναδούμε, το πώς εφαρμόζεται ο νόμος αλλά και αν είναι σωστές οι διαδικασίες μας και οι πολεοδομικοί μας όροι. Αυτό είναι συνδυασμένο και με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Όταν έχεις 36 οικοδομικές αρχές, οι οποίες ξέρουν προσωπικά την κάθε περίπτωση αλλά δεν έχουν την τεχνογνωσία να βγάλουν πολεοδομικές άδειες ούτε και αρκετό προσωπικό να επιβάλουν τους οικοδομικούς όρους και κάποτε δεν έχουν καν τη διάθεση. Η ουσία της μεταρρύθμισης είναι και αυτή, το ότι κάνεις πέντε τοπικές αρχές. Είναι πολυσύνθετο θέμα».
Χρειάζεται Island Plan
«Τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη. Έχει μπει στην ατζέντα και ο στρατηγικός προγραμματισμός και των υπουργείων. Θα πάρει κάποιο χρόνο μέχρι να φτάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα. Τίθενται προτεραιότητες για έργα. Έχει εισαχθεί πιλοτικά ο θεσμός του PCN (Project Concept Notes), τώρα βρίσκεται στο Γραφείο Προγραμματισμού. Κάνει βασικά το Cost and Benefit Analysis όλων των έργων. Δεν λειτουργεί ακόμα σε ικανοποιητικό επίπεδο αλλά θα μετεξελιχθεί σύντομα. Προσπαθούμε να βάλουμε τους σωστούς μηχανισμούς αλλά από εκεί και πέρα χρειάζεται Island Plan. Δεν είναι εύκολο πράγμα, αλλά ένα Υφυπουργείο Ανάπτυξης θα μπορούσε να συνεργαστεί με εμπειρογνώμονες Κύπριους και ξένους ούτως ώστε να ξέρεις για παράδειγμα πώς θέλεις την κάθε πόλη σου σε 20 χρόνια, ποιον παραγωγικό τομέα θα θέλεις να αναπτύξεις περισσότερο. Έτσι θα ξέρεις πού επενδύεις τα λεφτά σου. Αρχίσαμε, αλλά ξεχωριστά σε κάθε υπουργείο, και είναι σε νηπιακό επίπεδο. Χρειάζεται ένα γενικό σχέδιο».
Μέτρα για πολεοδομικές παρανομίες;
Ο Υπουργός Εσωτερικών επισημαίνει πως είναι σε γνώση του ότι σε αρκετές περιοχές όπου κατεδαφίστηκαν αναπτύξεις, «ειδικά σε ζώνες προστασίας του περιβάλλοντος, χωρίς να λέω ότι δεν υπάρχουν πολλές παρανομίες. Υπάρχουν περιοχές με το 60% με 70% των υποστατικών να μην πληρούν τους όρους των αδειών και είναι όντως ένα πρόβλημα. Έγιναν προσπάθειες για πολεοδομικές αμνηστίες αλλά δεν λειτούργησαν. Σίγουρα πρέπει να το ξαναδούμε, το πώς εφαρμόζεται ο νόμος αλλά και αν είναι σωστές οι διαδικασίες μας και οι πολεοδομικοί μας όροι. Αυτό είναι συνδυασμένο και με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Όταν έχεις 36 οικοδομικές αρχές, οι οποίες ξέρουν προσωπικά την κάθε περίπτωση αλλά δεν έχουν την τεχνογνωσία να βγάλουν πολεοδομικές άδειες ούτε και αρκετό προσωπικό να επιβάλουν τους οικοδομικούς όρους και κάποτε δεν έχουν καν τη διάθεση. Η ουσία της μεταρρύθμισης είναι και αυτή, το ότι κάνεις πέντε τοπικές αρχές. Είναι πολυσύνθετο θέμα».
Θεσμός του Διευθυντή Έργου
«Εδώ θα αναφερθώ στον Επενδυτικό Νόμο που καταθέσαμε στη Βουλή αρχές Νοεμβρίου και ο οποίος εισάγει για πρώτη φορά τον θεσμό του Διευθυντή Έργου, και για τον οποίο διαβουλευτήκαμε και με το ΕΤΕΚ. Αυτό προβλέπει ότι θα μιλάς με ένα άτομο. Αυτό το άτομο θα έχει και νομικά την αποστολή να συντονίσει όλα τα τμήματα του δημοσίου. Αυτό θα αντιμετωπίσει και ζητήματα διαφθοράς. Αυτό βέβαια θέλουμε να το εφαρμόσουμε για τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις. Αυτό για να εφαρμοστεί είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αν γίνει το One Stop Shop για οικοδομική και πολεοδομική άδεια, θα μπορεί να εισαγάγει αυτό τον θεσμό πιο εύκολα. Οι οικοδομικές αρχές δεν μπορούν να μείνουν στους δήμους. Εκτός αν η οικοδομική και η πολεοδομική άδεια γίνουν ένα. Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να αλλάξει το σύστημα του πολεοδομικού σχεδιασμού. Πρέπει να είναι τόσο λεπτομερής ο πολεοδομικός σχεδιασμός που πλέον δεν θα χρειάζεται η πολεοδομική άδεια. Άρα θα μείνει μόνο η οικοδομική. Και έτσι θα καταργηθεί και η έννοια της διακριτικής ευχέρειας, με την οποία εγώ δεν συμφωνώ».
*Ολόκληρη η συνέντευξη του Υπουργού Εσωτερικών δημοσιεύεται στο περιοδικό του ΕΤΕΚ τεύχος Νοεμβρίου
«Εδώ θα αναφερθώ στον Επενδυτικό Νόμο που καταθέσαμε στη Βουλή αρχές Νοεμβρίου και ο οποίος εισάγει για πρώτη φορά τον θεσμό του Διευθυντή Έργου, και για τον οποίο διαβουλευτήκαμε και με το ΕΤΕΚ. Αυτό προβλέπει ότι θα μιλάς με ένα άτομο. Αυτό το άτομο θα έχει και νομικά την αποστολή να συντονίσει όλα τα τμήματα του δημοσίου. Αυτό θα αντιμετωπίσει και ζητήματα διαφθοράς. Αυτό βέβαια θέλουμε να το εφαρμόσουμε για τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις. Αυτό για να εφαρμοστεί είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αν γίνει το One Stop Shop για οικοδομική και πολεοδομική άδεια, θα μπορεί να εισαγάγει αυτό τον θεσμό πιο εύκολα. Οι οικοδομικές αρχές δεν μπορούν να μείνουν στους δήμους. Εκτός αν η οικοδομική και η πολεοδομική άδεια γίνουν ένα. Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να αλλάξει το σύστημα του πολεοδομικού σχεδιασμού. Πρέπει να είναι τόσο λεπτομερής ο πολεοδομικός σχεδιασμός που πλέον δεν θα χρειάζεται η πολεοδομική άδεια. Άρα θα μείνει μόνο η οικοδομική. Και έτσι θα καταργηθεί και η έννοια της διακριτικής ευχέρειας, με την οποία εγώ δεν συμφωνώ».
*Ολόκληρη η συνέντευξη του Υπουργού Εσωτερικών δημοσιεύεται στο περιοδικό του ΕΤΕΚ τεύχος Νοεμβρίου