Στοχευμένη αποζημίωση για κουρεμένους

Υπό κανονικές συνθήκες δεν θα τασσόμουν ποτέ υπέρ ενός μέτρου που θα μπορούσε να πλήξει τα δημόσια οικονομικά ή να αποτρέψει ενέργειες που θα βελτίωναν της ποιότητας ζωής κάποιων συμπολιτών μας που το έχουν ανάγκη. Στην περίπτωση των κουρεμένων καταθετών όμως είναι διαφορετικό. Και ειδικά στην περίπτωση των καταθετών λιανικής τραπεζικής οι οποίοι είναι και οι μόνοι που πρέπει να αποζημιωθούν στο τέλος της μέρας. Όσοι δηλαδή δεν δέχονταν επαγγελματικές συμβουλές για το πώς να διαχειριστούν τα χρήματα τους. Δεν θα πω το ίδιο για τους κατόχους αξιογράφων γιατί από τη στιγμή που δέσμευσαν εσαεί τα λεφτά τους και λάμβαναν ένα πολύ υψηλό επιτόκιο, τότε ήταν υπόχρεοι να υποψιαστούν ότι κάτι δεν πάει καλά. Εξάλλου, αν κάποιοι νιώθουν πως εξαπατήθηκαν, μπορούν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη. 

Τι να πει όμως κάποιος για τους μικρο-καταθέτες; Που μέχρι την τελευταία στιγμή οι πλέον αρμόδιοι, ο υπουργός Οικονομικών, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας μέσω επίσημων επιστολών, ακόμα και ο νέο-εκλεγείς πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωναν νυχθημερόν ότι δεν θα γίνει κούρεμα, ενώ όλοι ήξεραν πως αυτοί ήταν οι σχεδιασμοί στις Βρυξέλλες; Που έβγαιναν οι συνοδοί του προέδρου από τις συνεδρίες στις Βρυξέλλες και έλεγαν στους δημοσιογράφους να μην μεταδώσουν οτιδήποτε σχετικό μέχρι να κλείσουν τα συστήματα των τραπεζών; 

Προσωπικά δεν επηρεάστηκα αρνητικά από το κούρεμα. Πιστεύω όμως πως επηρεάστηκα θετικά. Οι φορολογίες που επιβλήθηκαν ήταν περιορισμένες (δείτε τι γίνεται στην Ελλάδα), κάτι που διαλαλεί συνεχώς ο υπουργός Οικονομικών το τελευταίο διάστημα, ότι δηλαδή υπήρξε φορολογική σταθερότητα. Ποιος ξέρει τι φόρους θα πληρώναμε σήμερα, αν το δημόσιο χρέους αντί στο 114% έφτανε στο 130% ή 140% ή 150% του ΑΕΠ. 

Για να γίνει αυτό συνέβαλαν και κάποιοι άνθρωποι που συχνά πυκνά αποκαλούνται η ραχοκοκκαλιά της οικονομίας. Αυτοί που έφτιαξαν τις δικές του Μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ο μαννάβης, ο βενζινάς, ο ενοικιαστής αυτοκινήτων. Κουρέψαμε όσους εξ’ αυτών ήταν υγιείς ή έστω είχαν κάποια μετρητά στα περιουσιακά τους στοιχεία και αφήσαμε στην αγορά μόνο τους παττισμένους. Αυτούς που σήμερα δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους, που έχουν υποθηκευμένη την πρώτη τους κατοικία επειδή ήθελαν να γίνουν «μάστροι». 

Ας το δούμε όμως και από την πλευρά αυτών που τίθενται κάθετα εναντίον της κρατικής στήριξης προς αυτή την ομάδα κουρεμένων. Έχοντας υπόψη μας τον τρόπο που λειτουργεί το κυπριακό δημόσιο και η κυπριακή πολιτεία γενικότερα, ποιος θα προτιμούσατε να αξιοποιεί τα όποια πλεονάσματα; Το δημόσιο ή ο ιδιωτικός τομέας; Το δημόσιο που κατατάσσει στα αναπτυξιακά έργα την επιδιόρθωση 100 μέτρων δρόμου για την οποία χρειάζονται 3 βδομάδες, 30 μαστόροι και 50 αρκάτες; Χίλιες φορές να δοθεί πίσω η ρευστότητα στην αγορά που τόσο το έχει ανάγκη. Που δημιουργεί πραγματικές θέσεις εργασίας. Αλλά και σε οικογένειες που πάλι θα τα διοχετεύσουν στην πραγματική οικονομία. 

Ως μία χώρα που ακόμα βρίσκεται στην κατηγορία junk των οίκων αξιολόγησης, υπάρχουν πολλοί τρόποι ανάκτησης της εμπιστοσύνης. Ένας από αυτούς, που δεν θα αντικριστεί θετικά μόνο από τους οίκους αλλά και από τους πραγματικούς επενδυτές, είναι η αποκατάσταση μίας μεγάλης αδικίας (μάρτυράς μου ο Hourican). 

Όσο για τον τρόπο; Όταν υπάρχει θέληση υπάρχει και τρόπος. Το μόνο σίγουρο είναι πως η επιλογή αυτών που θα αποζημιωθούν θα πρέπει να γίνει από ξένους. Από μία ομάδα εμπειρογνωμόνων, που θα είναι απαλλαγμένοι από τις γνωστές πιέσεις του κυπριακού κατεστημένου και θα κρίνει με μετρήσιμα κριτήρια ποιοι δικαιούνται να αποζημιωθούν από αυτό το Ταμείο. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να είναι και κατάλληλα στελεχωμένο ώστε να ασκεί ορθή επενδυτική πολιτική. 

Προεκλογική ή όχι η πρόταση Αβέρωφ, είναι ένα βήμα για να ξεκινήσει μία συζήτηση. Σίγουρα δεν πρέπει επ’ ουδενί να αποζημιωθούν όλοι όσοι βάζει στην πρότασή του ο Αβέρωφ, δηλαδή μέτοχοι, κάτοχοι αξιογράφων κτλ. Μόνο καταθέτες λιανικής. 

ΥΓ1. Συμμετοχή στη δημιουργία του Ταμείου θα πρέπει να έχουν και οι τράπεζες.