Αναβάθμιση της Κύπρου σε ΒΒ από τους Fitch
08:51 - 21 Οκτωβρίου 2017
Αναβάθμιση κατά μία μονάδα της πιστοληπτική ικανότητας της Κύπρου σε ξένο νόμισμα από BB- σε BBπροχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch. Η αναβάθμιση σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης προκύπτει από την ισχυρή απόδοση των δημόσιων οικονομικών και των ευνοϊκών προοπτικών.
Την ίδια ώρα, ο οίκος Fitch κρούει τον κώδωνα για ενδεχόμενες επιπτώσεις στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου λόγω των Μη Εξυπηρετούμενων χορηγήσεων που παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το πρακτορείο Reuters, ο οίκος εκτιμά ότι οι βασικές μεσοπρόθεσμες παραδοχές για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% και η σταδιακή αύξηση των πραγματικών επιτοκίων θα οδηγήσουν σε μείωση του δημόσιου χρέους γύρω στο 80% του ΑΕΠ μέχρι το 2022.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι η οικονομική ανάκαμψη έχει διευρυνθεί και ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ έχει υπερβεί κατά πολύ τις προβλέψεις τα τελευταία χρόνια. Ο οίκος προβλέπει τώρα ανάπτυξη κατά μέσο όρο 3,5% του ΑΕΠ το 2017 και το 2018, λόγω της ευρείας ανάκαμψης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017 (3,6%) και της βελτίωσης των δεικτών εμπιστοσύνης σε σύγκριση με 2,5% πριν από ένα χρόνο, όταν η Κύπρος αναβαθμίστηκε σε «BB-» . Η ανάκαμψη αντανακλάται επίσης στην αγορά εργασίας, όπου το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 10,6% το 2ο τρίμηνο του 2017 από 16% το 2014.
Ωστόσο, προστίθεται, το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο μετά τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Παρόλο που η ισχυρή δυναμική ανάπτυξης δημιουργεί ένα ευνοϊκό πλαίσιο για την απαραίτητη απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα, η ταχύτερη λύση των καθυστερούμενων δανείων θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάκαμψη μέσω βραχύτερης κατανάλωσης των νοικοκυριών.
Σημειώνεται ότι το κράτος επανακτεί την πρόσβαση στην αγορά, εξέδωσε επταετή ομόλογα τον Ιούνιο του 2017 με απόδοση 2,8%. Τα τρέχοντα ρευστά διαθέσιμα υπερβαίνουν τις συνολικές ανάγκες χρηματοδότησης του 2018.
Αγκάθι τα ΜΕΔ
Παρά την κυκλική ανάκαμψη, όπως σημειώνει ο οίκος, η εξαιρετικά χαμηλή ποιότητα του ενεργητικού του τραπεζικού τομέα εξακολουθεί να αποτελεί βασική αδυναμία του πιστωτικού προφίλ της Κύπρου και σημαντικού κινδύνου για την ανάκαμψη.
Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) στα συνολικά δάνεια ανήλθε σε 44,1% τον Ιούνιο του 2017, μεταξύ των ψηλότερων των χωρών που αξιολογούν οι Fitch, έναντι 46,4% το Δεκέμβριο του 2016.
Η συνολική αξία των NPEs ανέρχεται σε €22,8 δισ., πάνω από το 125% του ΑΕΠ αλλά κάτω από τα €28,4 δισ. τον Δεκέμβριο του 2014. Οι ζημιές από τα NPEs θα μπορούσαν να είναι σημαντικές αν χρειαζόταν περαιτέρω κούρεμα για την εκκαθάριση των επισφαλειών, υπογραμμίζοντας την πιθανή ανάγκη περαιτέρω κεφαλαιοποίησης. Σε ένα τέτοιο σενάριο, δεν είναι σαφές εάν αυτό θα προέρχεται από τον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα.
Η απομόχλευση εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, παρά τη βελτιωμένη ικανότητα αποπληρωμής του ιδιωτικού τομέα και την εστίαση των τραπεζών στην επίλυση των NPEs. Το επίμονα ψηλό επίπεδο NPEs περιορίζει τη νέα δανειοδοτική ικανότητα και θέτει σημαντικό κίνδυνο για την ανάκαμψη. Οι τρείς μεγαλύτερες τράπεζες (Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα και ΣΚΤ) είχαν φιλόδοξες και λεπτομερείς στρατηγικές από το 2015, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων ανταλλαγής χρέους με ακίνητα, αναδιάρθρωση και δημιουργία πλατφορμών εξυπηρέτησης, αλλά η επίλυση τους παραμένει αργή και ο κίνδυνος ψηλός.
Οι μελλοντικές εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αναβάθμιση, περιλαμβάνουν μείωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα και των NPEs του τραπεζικού τομέα που μειώνουν σημαντικά τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του κράτους, μείωση του δημοσίου χρέους και συρρίκνωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και μείωση του εξωτερικού χρέους. Το οutlook είναι θετικό. Συνεπώς, ο οίκος δεν προβλέπει επί του παρόντος υποβάθμιση. Ωστόσο, οι μελλοντικές εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αρνητική δράση διαβάθμισης περιλαμβάνουν τη μη βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού στον τραπεζικό τομέα, επιδείνωση των υπολοίπων του προϋπολογισμού ή πραγματοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που έχει ως αποτέλεσμα την ανατροπή της μείωσης του δημόσιου χρέους.
Την ίδια ώρα, ο οίκος Fitch κρούει τον κώδωνα για ενδεχόμενες επιπτώσεις στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου λόγω των Μη Εξυπηρετούμενων χορηγήσεων που παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το πρακτορείο Reuters, ο οίκος εκτιμά ότι οι βασικές μεσοπρόθεσμες παραδοχές για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% και η σταδιακή αύξηση των πραγματικών επιτοκίων θα οδηγήσουν σε μείωση του δημόσιου χρέους γύρω στο 80% του ΑΕΠ μέχρι το 2022.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι η οικονομική ανάκαμψη έχει διευρυνθεί και ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ έχει υπερβεί κατά πολύ τις προβλέψεις τα τελευταία χρόνια. Ο οίκος προβλέπει τώρα ανάπτυξη κατά μέσο όρο 3,5% του ΑΕΠ το 2017 και το 2018, λόγω της ευρείας ανάκαμψης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017 (3,6%) και της βελτίωσης των δεικτών εμπιστοσύνης σε σύγκριση με 2,5% πριν από ένα χρόνο, όταν η Κύπρος αναβαθμίστηκε σε «BB-» . Η ανάκαμψη αντανακλάται επίσης στην αγορά εργασίας, όπου το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 10,6% το 2ο τρίμηνο του 2017 από 16% το 2014.
Ωστόσο, προστίθεται, το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο μετά τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Παρόλο που η ισχυρή δυναμική ανάπτυξης δημιουργεί ένα ευνοϊκό πλαίσιο για την απαραίτητη απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα, η ταχύτερη λύση των καθυστερούμενων δανείων θα μπορούσε να επιβραδύνει την ανάκαμψη μέσω βραχύτερης κατανάλωσης των νοικοκυριών.
Σημειώνεται ότι το κράτος επανακτεί την πρόσβαση στην αγορά, εξέδωσε επταετή ομόλογα τον Ιούνιο του 2017 με απόδοση 2,8%. Τα τρέχοντα ρευστά διαθέσιμα υπερβαίνουν τις συνολικές ανάγκες χρηματοδότησης του 2018.
Αγκάθι τα ΜΕΔ
Παρά την κυκλική ανάκαμψη, όπως σημειώνει ο οίκος, η εξαιρετικά χαμηλή ποιότητα του ενεργητικού του τραπεζικού τομέα εξακολουθεί να αποτελεί βασική αδυναμία του πιστωτικού προφίλ της Κύπρου και σημαντικού κινδύνου για την ανάκαμψη.
Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) στα συνολικά δάνεια ανήλθε σε 44,1% τον Ιούνιο του 2017, μεταξύ των ψηλότερων των χωρών που αξιολογούν οι Fitch, έναντι 46,4% το Δεκέμβριο του 2016.
Η συνολική αξία των NPEs ανέρχεται σε €22,8 δισ., πάνω από το 125% του ΑΕΠ αλλά κάτω από τα €28,4 δισ. τον Δεκέμβριο του 2014. Οι ζημιές από τα NPEs θα μπορούσαν να είναι σημαντικές αν χρειαζόταν περαιτέρω κούρεμα για την εκκαθάριση των επισφαλειών, υπογραμμίζοντας την πιθανή ανάγκη περαιτέρω κεφαλαιοποίησης. Σε ένα τέτοιο σενάριο, δεν είναι σαφές εάν αυτό θα προέρχεται από τον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα.
Η απομόχλευση εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, παρά τη βελτιωμένη ικανότητα αποπληρωμής του ιδιωτικού τομέα και την εστίαση των τραπεζών στην επίλυση των NPEs. Το επίμονα ψηλό επίπεδο NPEs περιορίζει τη νέα δανειοδοτική ικανότητα και θέτει σημαντικό κίνδυνο για την ανάκαμψη. Οι τρείς μεγαλύτερες τράπεζες (Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα και ΣΚΤ) είχαν φιλόδοξες και λεπτομερείς στρατηγικές από το 2015, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων ανταλλαγής χρέους με ακίνητα, αναδιάρθρωση και δημιουργία πλατφορμών εξυπηρέτησης, αλλά η επίλυση τους παραμένει αργή και ο κίνδυνος ψηλός.
Οι μελλοντικές εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αναβάθμιση, περιλαμβάνουν μείωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα και των NPEs του τραπεζικού τομέα που μειώνουν σημαντικά τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του κράτους, μείωση του δημοσίου χρέους και συρρίκνωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και μείωση του εξωτερικού χρέους. Το οutlook είναι θετικό. Συνεπώς, ο οίκος δεν προβλέπει επί του παρόντος υποβάθμιση. Ωστόσο, οι μελλοντικές εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αρνητική δράση διαβάθμισης περιλαμβάνουν τη μη βελτίωση της ποιότητας του ενεργητικού στον τραπεζικό τομέα, επιδείνωση των υπολοίπων του προϋπολογισμού ή πραγματοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που έχει ως αποτέλεσμα την ανατροπή της μείωσης του δημόσιου χρέους.