Καθαρός δικαιούχος ευρωπαϊκών πόρων η Κύπρος την περίοδο 2014-2020

Η Κύπρος, με πλήρη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων αναμένεται να καταστεί καθαρός δικαιούχος, με χρηματοδότηση μεγαλύτερη από τη συνεισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, σύμφωνα με την όσα ανέφερε ο εκπρόσωπος της Κύπρου στο Ελεγκτικό Συνέδριο Λάζαρος Λαζάρου.

Παρουσιάζοντας την Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) ενώπιον των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Οικονομικών, Ελέγχου και Εξωτερικών, ανέφερε ότι με βάση το Πλαίσιο 2007-2013, η Κύπρος είχε συνεισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ για το έτος 2015, 230,2 εκ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό 0,16% επί του προϋπολογισμού για τους ίδιους πόρους της ΕΕ (2014: 0,12%). Για το 2015 η Κύπρος υπολογίζεται ότι κατέβαλε περισσότερα χρήματα απ` ό,τι έλαβε, αφού σύμφωνα με την Γενική Λογίστρια Ρέα Γεωργίου η Κύπρος εισέπραξε €163,7 εκ.

Η Κύπρος είχε ποσοστό απορρόφησης 95% σε σχέση με την απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ μέχρι τον Οκτώβριο του 2016, και βρίσκεται πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο απορρόφησης του 93%,

Για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2007-2013, ο μεγαλύτερος τομέας κονδυλίων από την ΕΕ για την Κύπρο ήταν ο τομέας της «συνοχής» δηλαδή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και Ταμείο Συνοχής. Το χαμηλότερο ποσοστό απορρόφησης είχε η Μάλτα, 86%, ενώ το υψηλότερο ποσοστό απορρόφησης η Ελλάδα, με πλήρη απορρόφηση.

Η Κύπρος για το 2015, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχε ποσοστό «κονδυλίων σε κίνδυνο» στη «συνοχή» 1,0%, χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 3,0%. Το αντίστοιχο ποσοστό στους «φυσικούς πόρους» για την Κύπρο ήταν 1,5%, επίσης χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 2,0%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για προ-κατανομή στα κράτη μέλη, στην Κύπρο θα κατανεμηθούν κονδύλια ύψους 1,3 δισ. ευρώ για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 από το σύνολο των 763 δισ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό 0,17% επί του συνόλου χρηματοδότησης. Η κατανομή για την Κύπρο στους επιμέρους τομείς δαπανών είναι παρόμοια με αυτή της περιόδου 2007-2013. Η χρηματοδότηση αυτή ανά πολίτη (1.560 ευρώ) βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τη μέση ανά πολίτη χρηματοδότηση σε ολόκληρη την ΕΕ (1.500 ευρώ).

Στα πιο πάνω κονδύλια δεν περιλαμβάνονται όλοι οι τομείς δαπανών του προϋπολογισμού που αφορούν άμεσα ή έμμεσα την Κύπρο, γιατί για παράδειγμα τα κονδύλια για την «έρευνα και τις λοιπές εσωτερικές δράσεις» δεν είναι υπό επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη.

Σε σχέση με τη συχνότητα εμφάνισης των εντοπισθέντων σφαλμάτων στο πλαίσιο της ελεγκτικής δειγματοληψίας για το οικονομικό έτος 2015, στον τομέα «Φυσικοί πόροι - Στήριξη της αγοράς και άμεση στήριξη», δηλαδή το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), η Κύπρος παρουσιάζεται με 4 πράξεις (επί συνόλου 180 σε 18 κράτη μέλη), από τις οποίες οι 3 με προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα στην κατηγορία «μικρότερα του 20% της υπό έλεγχο πράξης (πληρωμής)».

Πιο συγκεκριμένα, επί συνόλου πληρωμών για το ΕΓΤΕ 44,9 δις. ευρώ (Κύπρος: 50,4 εκ. ευρώ), επιλέχθηκε δειγματοληπτικά μία πράξη στην Κύπρο, που αφορούσε αριθμό πληρωμών σε τελικούς δικαιούχους (γεωργούς), ύψους 30,7 εκ. ευρώ. Από την εν λόγω πράξη επιλέχθηκαν, και πάλι δειγματοληπτικά, 4 επιμέρους πράξεις: 22.615,61 ευρώ, 767,34 ευρώ, 4.940,93 ευρώ και 4.088,38 ευρώ, που αφορούσαν πληρωμές σε τελικούς δικαιούχους. Το Νοέμβριο 2015, μετά από επιτόπου επιμέτρηση των επιλέξιμων εκταρίων, στην πρώτη περίπτωση διαπιστώθηκε «υποπληρωμή» 210,37 ευρώ (0,93%), ενώ στη δεύτερη και τρίτη διαπιστώθηκε «υπερπληρωμή» 83,16 ευρώ (10,84%) και 358,11 ευρώ (7,25%) αντίστοιχα. Στην τελευταία περίπτωση δεν είχε
εντοπισθεί οποιοδήποτε προσδιορίσιμο ποσοτικώς σφάλμα.

Τα πιο πάνω σφάλματα συμπεριλήφθηκαν στον υπολογισμό του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος 2,2 % επί του συνόλου των πληρωμών για τον τομέα «Φυσικοί πόροι-Στήριξη της αγοράς και άμεση στήριξη».

Το ΕΕΣ διερεύνησε εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται με ορθό τρόπο την εφαρμογή της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Προς το σκοπό αυτό, το ΕΕΣ εξέτασε τη διαδικασία όπως εφαρμόστηκε στην Κύπρο, την Τσεχική Δημοκρατία, τη
Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Μάλτα κατά την περίοδο μεταξύ Απριλίου 2009 και Μαΐου 2015.

Το βασικό συμπέρασμα της ειδικής έκθεσης, η οποία εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2016, ήταν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι αρκετά αυστηρή στην εφαρμογή τηςδιαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, η οποία έχει σχεδιασθεί για να τηρεί υπό έλεγχο

Τα δημόσια οικονομικά της ΕΕ
Με δεδομένη την εξέταση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος όπως εφαρμόστηκε στην Κύπρο, η έκθεση περιλαμβάνει αρκετές ειδικές αναφορές στην Κύπρο. Τα αποτελέσματα της εξέτασης και οι ειδικές αναφορές στην Κύπρο κρίνονται από θετικές ως πολύ θετικές.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα των πιο πάνω αποτελεί ο πίνακας υλοποίησης των προγραμματισμένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, στον οποίο η Κύπρος μαζί με τη Γερμανία, από τις χώρες του δείγματος, έχουν τους θετικότερους δείχτες υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων βάσει των αξιολογήσεων των προγραμμάτων σταθερότητας και εθνικών προγραμμάτων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2015
Το 2015 οι δαπάνες της ΕΕ ανήλθαν συνολικά σε 145,2 δισ. ευρώ, ή σε περίπου 285 ευρώ ανά πολίτη. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου δύο εκατοστιαίες μονάδες των συνολικών δημόσιων δαπανών των κρατών μελών της ΕΕ.

Οι λογαριασμοί της ΕΕ για το 2015 ετοιμάστηκαν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και παρέχουν αληθή και ακριβοδίκαιη εικόνα των οικονομικών αποτελεσμάτων της.
Συνεπώς, το ΕΕΣ διατυπώνει και φέτος γνώμη χωρίς επιφύλαξη, σχετικά με την αξιοπιστία τους. Τα έσοδα για το 2015, ως σύνολο, είναι νόμιμα και κανονικά.
Οι πληρωμές για το 2015 περιέχουν ουσιώδη σφάλματα. Συνεπώς, ο ΕΕΣ διαπιστώνει και φέτος αρνητική γνώμη όσον αφορά τη νομιμότητα και κανονικότητά τους. Το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος για το 2015, επί του συνόλου του προϋπολογισμού, ανέρχεται στο 3,8% (2014: 4,4%), παρουσιάζοντας βελτίωση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, αλλά εξακολουθώντας να υπερβαίνει το επίπεδο σημαντικότητας του 2%.

Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών ο κ. Λαζάρου ανέφερε ότι το ΕΕΣ ελέγχει και την διοίκηση της ΕΕ και τους υπαλλήλους της ΕΕ αλλά και το ίδιο το Κολέγιο των Ευρωπαίων Επιτρόπων. Ανέφερε επίσης ότι το ΕΕΣ δημοσιεύει σήμερα έκθεση για το σύστημα διακυβέρνησης στο Κολέγιο της ΕΕ και κατ` επέκταση στο θεσμό της ΕΕ κατά πόσο το σύστημα συνάδει με τις βέλτιστες πρακτικές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε κάποια σημεία, είπε, αποκλίνει από τις βέλτιστες πρακτικές. Ανέφερε παράλληλα ότι η Επιτροπή στην ολότητά της αποδέχεται τις συστάσεις του ΕΕΣ. Απαντώντας σε ερώτηση για τον αριθμό των υπαλλήλων που εργοδοτούνται από την ΕΕ ανέφερε ότι αυτοί ανέρχονται στους 33 000.

Αναφορικά με ερώτηση για την ίση μεταχείριση κρατών-μελών, ανέφερε ότι το ΕΕΣ καταγράφει μεταξύ άλλων ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην απόκτηση αξιόπιστων στοιχείων και δεν εφαρμόζει με συνέπεια τη διαδικασία στα κράτη-μέλη που έχουν ελέγξει, με τον τρόπο αντιμετώπισης να διαφέρει σε κάποια σημεία.

Σε σχέση με τη βοήθεια της ΕΕ προς την τ/κ κοινότητα ανέφερε ότι πριν από τρία χρόνια ετοιμάστηκε μια ειδική έκθεση για τη βοήθεια προς την τ/κ κοινότητα. Από τότε μέχρι σήμερα, πρόσθεσε, δεν έχουν κάνει οποιαδήποτε συγκεκριμένη δουλειά για οποιαδήποτε επιπρόσθετη χρηματοδότηση της τ/κ κοινότητας. Αυτές οι δαπάνες, επεσήμανε, περιλαμβάνονται στο σύνολο του προϋπολογισμού που επιλέγονται δειγματολογικά για έλεγχο. Πρόσθεσε ότι προς το παρόν και για το 2017 δεν υπάρχει οτιδήποτε προγραμματισμένο σαν συνέχεια του ελέγχου, που έχει γίνει πριν από το 2017.

Αναφορικά με το πρόγραμμα για εργοδότηση νέων ανέφερε ότι έχουν τεθεί και στόχοι από την Επιτροπή για 2014-2020 όπως η δημιουργία συγκεκριμένου αριθμού θέσεων εργασίας σε ΜμΕ επιχειρήσεις κ.α.

Σε δηλώσεις του μετά από τη συνεδρία της Επιτροπής ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε ότι κατά τη συνεδρία οι βουλευτές εξέφρασαν τα έντονα παράπονά τους για τις δύο ταχύτητες που υπάρχουν στην ΕΕ σε σχέση με τις χώρες του Νότου και του Βορρά. Έφερε ως παράδειγμα τη δυνατότητα μιας γερμανικής αλυσίδας να παίρνει δάνειο με 0,5% και μιας κυπριακής επιχείρησης να παίρνει δάνειο με επιτόκιο 5%. Όπως είπε, «αυτή η ΕΕ της προόδου και της αλληλεγγύης για μας έχει μόνο ραβδί».

Ο βουλευτής του του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης ανέφερε ότι από την έκθεση του ΕΕΣ προκύπτει ότι οι Ευρωπαίοι οι οποίοι θέλουν να επιβάλουν στις μικρές χώρες της ΕΕ δημοσιονομική πειθαρχία και εφαρμογή πιστή και απόλυτη των κανόνων δημοσιονομικής πολιτικής, στα δικά τους τα οικονομικά που αφορούν το Συμβούλιο και την Επιτροπή δεν είναι και τόσο καλοί μαθητές. Για ακόμα μια χρονιά, είπε, το ΕΕΣ εξέδωσε αρνητική άποψη για τον τρόπο που διαχειρίζονται τις δαπάνες στην ΕΕ. Πρόσθεσε ότι η ΕΕ δεν κάνει τίποτα για να αντιμετωπίσει την κατάσταση της φτώχειας από την κρίση που πέρασε Ελλάδα και Κύπρος και αυτό αποτελεί μια απάντηση «στα πανηγύρια του ΥΠΟΙΚ», που παρουσίασε ως ιδανική την κατάσταση. Ανέφερε επίσης ότι είχαν σήμερα συνάντηση με τον σύνδεσμο δανειοληπτών όπου διαπίστωσαν τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν ακόμα.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ