Μνημόνιο και Ακίνητα

Το μνημόνιο είναι  μια απλή συμφωνία 42 σελίδων στα αγγλικά, μεταξύ της κυβέρνησης μας και της Τρόικας, με ξεκάθαρες  πρόνοιες. Επειδή σκόπιμα γίνονται κάποτε αναφορές από επιτήδειους στο μνημόνιο, για να προκαλέσουν σύγχυση στον κόσμο, αποφασίσαμε να κάνουμε αναφορά στα κύρια σημεία του μνημονίου που αφορούν τα ακίνητα, για να γνωρίζουν όλοι τι να αναμένουν στην πορεία. Για να περιορίσουμε την έκταση του άρθρου, οι αναφορές μας είναι μια περίληψη των σχετικών προνοιών.

Στο πρώτο κεφάλαιο (1.28) που αφορά τη «Μεταρρύθμιση του χρηματοοικονομικού τομέα», κάτω από τον τίτλο «Νομικό πλαίσιο για την αναδιάρθρωση ιδιωτικών χρεών» (τραπεζικών δανείων δηλαδή) υπάρχει η εξής αναφορά:

Το νομικό πλαίσιο που αφορά την καταναγκαστική πώληση ενυπόθηκων ακινήτων θα διαφοροποιηθεί μέχρι τις 30/6/2014, σε συνεννόηση με την Τρόικα, έτσι ώστε τα ακίνητα αυτά να μπορούν να πωληθούν από τις τράπεζες με ιδιωτικές δημοπρασίες, χωρίς την επέμβαση κρατικών αρχών μέσα σε 1,5 χρόνο από την έναρξη των νομικών διαδικασιών. Για τις κύριες κατοικίες το πλαίσιο θα διαμορφωθεί μέχρι τις 31/12/2014 και ο χρόνος εκποίησης τους μπορεί να επεκταθεί μέχρι τα 2,5 χρόνια.

Στο τρίτο κεφάλαιο (3.6) που αφορά τα «Δημοσιονομικά – διαρθρωτικά μέτρα » κάτω από τον τίτλο «Διαχείριση εσόδων, φορολογική συμμόρφωση και διεθνής φορολογική συνεργασία» υπάρχει η εξής αναφορά:

Με σκοπό την αύξηση των δημοσιονομικών εσόδων, μέσα στην αύξηση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας της διαχείρισης εισπράξεων, πρέπει μέχρι τις 30/6/2014 να ενδυναμωθούν οι φορολογικές αρχές, για να επιβεβαιωθεί η φοροεισπρακτική ικανότητα τους, δίδοντας τους έτσι τη δυνατότητα να αποτρέψουν την αποξένωση περιουσιακών στοιχείων από τους οφειλέτες φόρου (εμάς μας ενδιαφέρουν ιδιαίτερα οι φόροι ακίνητης ιδιοκτησίας), περιλαμβανομένων και των τραπεζικών καταθέσεων. Συγκεκριμένα, για τις τραπεζικές καταθέσεις, δεν χρειάζεται η προηγούμενη έγκριση από το δικαστήριο για τη δέσμευση των ποσών, αλλά δίνεται μια μικρή περίοδος στο φορολογούμενο, για να εγείρει οποιεσδήποτε ενστάσεις, εάν έχει.

Και το θέμα δεν σταματά μέχρι εδώ, αλλά γίνεται πιο ξεκάθαρο.
Συγκεκριμένα, στο ίδιο κεφάλαιο, κάτω από τον τίτλο «Αναδιαμόρφωση του φόρου ακινήτων ιδιοκτησίας» υπάρχει η εξής αναφορά:

Οι φορολογικές αρχές πρέπει να αναδιαμορφώσουν το φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας, έτσι ώστε η κατανομή του να καταστεί δίκαιη και η διαδικασία είσπραξής του απλή με χαμηλό κόστος προς το κράτος.  Γι’ αυτό το λόγο, οι αρχές θα εφαρμόσουν τα ακόλουθα:
•    Μέχρι τις 30/6/2014, θα εφαρμοστεί μια νέα γενική εκτίμηση όλων των ακινήτων, έτσι ώστε οι νέες αξίες να αντικατοπτρίζουν το ακίνητο που υπάρχει στην πραγματικότητα.
•    Ο φόρος ακινήτων για το 2015, πρέπει να χρησιμοποιήσει τις γενικές εκτιμήσεις και να διασφαλίσει τις εισπράξεις €75,000,000 πέραν των ποσών που είχαν εισπραχθεί το 2012, με το να διαφοροποιήσει τις υφιστάμενες φορολογικές κλίμακες.
•    Μέχρι τις αρχές Ιουλίου 2014, πρέπει να υιοθετηθούν νέες σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις, με τη σύμφωνη γνώμη της Τρόικας, που να διασφαλίζουν τη συχνότητα των αναθεωρήσεων των γενικών εκτιμήσεων, με βάση διεθνείς βέλτιστες πρακτικές που πρέπει να υιοθετηθούν μέχρι τις 31/3/2015. Γι’ αυτό το σκοπό, μέχρι τις 30/6/2014, πρέπει να ετοιμαστεί η στρατηγική επικοινωνίας με το κοινό για τους στόχους και τον αντίκτυπο της φορολογικής αναδιάρθρωσης.
•    Επίσης, πρέπει να υιοθετηθεί στρατηγική χειρισμού αντιρρήσεων και διαχείρισης παραπόνων, αναφορικά με τις νέες εκτιμήσεις.
•    Επιπλέον, μέχρι τις 31/6/2015 πρέπει να υιοθετηθούν οι εισηγήσεις της μελέτης για τις εισπράξεις και τη διαχείριση των κοινοτικών/ δημοτικών φόρων ακίνητης ιδιοκτησίας και αποχετευτικών τελών.
•    Ακόμη, θα μελετηθεί η χρησιμότητα της μετακίνησης κάποιων εισπράξεων φόρων και τελών από τις κτηματικές συναλλαγές σε ετήσιο κτηματικό φόρο.
•    Τέλος, πρέπει να εξετασθεί και η μείωση του κόστους συναλλαγής αναφορικά με τις καταναγκαστικές πωλήσεις ενυπόθηκων δανείων μέχρι τις 30/6/2014.

Στη συνέχεια στο πέμπτο κεφάλαιο (5.3) που αφορά την «Αγορά προϊόντων και υπηρεσιών» κάτω από τον τίτλο «Αγορά ακινήτων και κανονισμοί» υπάρχει η εξής αναφορά:

Οι αρχές πρέπει να διασφαλίσουν την αύξηση της ζήτησης ακινήτων, την αποτελεσματική κατάσχεση των εξασφαλίσεων σε ακίνητα και τη γρήγορη αδειοδότηση και μεταβίβαση ακινήτων.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους κινδύνους από νομικά προβλήματα, τα οποία παρουσιάζονται λόγω ατελειών σε έγγραφα που αφορούν δικαιώματα ιδιοκτησίας και την αργοπορία που παρουσιάζεται στην απονομή δικαιοσύνης.

Συγκεκριμένα:
•    Μέχρι τις 30/6/2014 οι αρχές θα πρέπει να ορίσουν χρονικούς περιορισμούς για την έκδοση τίτλων, όταν υπάρχουν πιστοποιητικά τελικής έγκρισης.
•    Επιπλέον, μέχρι τις 30/9/2014 πρέπει να οριστούν χρονικά πλαίσια στο χρόνο που χρειάζεται για την έκδοση πιστοποιητικών ολοκλήρωσης του έργου από τους επιβλέποντες μηχανικούς.
•    Μέχρι τις 31/12/2014, πρέπει να διασφαλιστεί ότι λιγότερες από 2,000 περιπτώσεις ακινήτων παραμένουν χωρίς τίτλους, των οποίων η διαδικασία έκδοσης τους διαρκεί για περισσότερο από 1 χρόνο.
•    Στα μέσα Ιουλίου 2014 και κάθε τριμηνία, θα ανακοινώνονται μηνιαία οι αναθεωρημένοι αριθμοί ακινήτων χωρίς τίτλο.
•    Πρέπει επίσης να υλοποιηθεί η ηλεκτρονική πρόσβαση σε αρχεία τίτλων, υποθηκών, πωλητηρίων εγγράφων και κτηματολογικών σχεδίων από όλα τα τραπεζικά ιδρύματα και κυβερνητικές υπηρεσίες μέχρι τις 31/12/2014.
•    Τέλος, πρέπει να βελτιωθεί η ταχύτητα εκδίκασης των δικαστικών υποθέσεων που αφορούν ακίνητα.
Καταλήγοντας, η κυβέρνηση έχει ξεκάθαρη εργασία που πρέπει να υλοποιήσει και η βουλή και η εισαγγελία να συνεισφέρουν έτσι ώστε οι νομοθεσίες που θα ψηφιστούν να είναι απλές και εύκολα εφαρμόσιμες. Τα πιο πάνω μέτρα θα έπρεπε να τα είχαμε προωθήσει μόνοι μας για το καλό της οικονομίας της Κύπρου και της τσέπης όλων. Τώρα ας τα υλοποιήσουμε αφού μας τα επιβάλλουν οι δανειστές μας. Και ας μην ξεχνούμε ότι κάποιοι σε θέσεις κλειδιά (στην κυβέρνηση, στα κόμματα, βουλευτές κλπ) επωφελούνταν από το μπάχαλο που υπήρχε στον τομέα και συνεχίζουν να μην θέλουν αυτές τις αλλαγές.