Διάθεση χρηματοπιστωτικών προϊόντων στο επενδυτικό κοινό

Το παρόν άρθρο έχει σκοπό να παράσχει επεξήγηση ορισμένων πτυχών της έκδοσης κινητών αξιών και της δημόσιας προσφοράς τους προς το κοινό και των σχετικών αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, καθώς το εν λόγω θέμα αποκτά αυτές τις μέρες ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Για κάθε έκδοση νέου κεφαλαίου υπό μορφή κινητών αξιών από μία εταιρεία, η οποία ονομάζεται Εκδότης, και για την δημόσια προσφορά προς το κοινό ή/και την εισαγωγή τους για διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά, ο περί Δημόσιας Προσφοράς και Ενημερωτικού Δελτίου Νόμος του 2005 προβλέπει την κατάρτιση ενημερωτικού δελτίου (ΕΔ). Ο Νόμος αυτός μαζί με τον Κανονισμό 809/2004 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθορίζουν τον τρόπο κατάρτισης των ΕΔκαι τις πληροφορίες που πρέπει να περιλαμβάνονται σε αυτά. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου είναι η εποπτική Αρχή στην οποία έχει ανατεθεί η ευθύνη να ελέγξει και να βεβαιωθεί ότι κάθε ΕΔ περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με τη νομοθεσία.

Οι πληροφορίες περιλαμβάνουν, για παράδειγμα,επαρκή αναφορά στους παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν την απόδοση των υπό έκδοση κινητών αξιών, καθώς και λεπτομερή επεξήγηση των όρων έκδοσής τους. Μόνο αφότου το ΕΔ λάβει την έγκριση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ο Εκδότης μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο βήμα που είναι η δημόσια προσφορά των υπό έκδοση κινητών αξιών προς το κοινό. Όλα τα ΕΔ που έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς βρίσκονται αναρτημένα τόσο στον διαδικτυακό τόπο έκαστου εκδότη, όσο και στο αρχείο εγκεκριμένων ΕΔ που τηρεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στον διαδικτυακό της τόπο (www.cysec.gov.cy), όπου είναι εύκολα προσβάσιμα από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο. Οι επενδυτές παροτρύνονται να διαβάζουν προσεκτικά το ενημερωτικό δελτίο πριν αποφασίσουν να επενδύσουν.

Η προώθηση και διάθεση κινητών αξιών προς το επενδυτικό κοινό εμπίπτει στην παροχή επενδυτικών υπηρεσιών,δραστηριότητα η οποία ρυθμίζεται από τον περί Επενδυτικών Υπηρεσιών και Δραστηριοτήτων και Ρυθμιζόμενων Αγορών Νόμο του 2007. Σύμφωνα με τον εν λόγω Νόμο, τα πρόσωπα που επιτρέπεται να παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι οι Κυπριακές Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΚΕΠΕΥ), οι Εταιρείες Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε.,οι τράπεζες και τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα.Τα εν λόγω πρόσωπα μπορεί να παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες συμφώνα με τις συγκεκριμένες πρόνοιες της νομοθεσίας που τα αφορούν και αφού έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από την σχετική εποπτική Αρχή, για παράδειγμα οιΚΕΠΕΥ να έχουν λάβει άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και οι τράπεζες από την Κεντρική Τράπεζα.Οι εποπτικές Αρχές έχουν την ευθύνη να διασφαλίζουν ότι τα πρόσωπα τα οποία βρίσκονται υπό την εποπτεία τουςεφαρμόζουντις σωστές διαδικασίες στα πλαίσια της παροχής επενδυτικών υπηρεσιών βάσει των προνοιών της νομοθεσίας. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη νομοθεσία, το πρόσωπο που προσφέρει επενδυτικές υπηρεσίες, έχει υποχρέωση να προβεί σε «αξιολόγηση της καταλληλότητας» των χρηματοπιστωτικών προϊόντων τα οποία προσφέρει στον επενδυτή, καθώς και σε «αξιολόγηση της συμβατότητας» των επενδυτικών επιλογών με τον επενδυτή σύμφωνα με τα ειδικά του χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, η νομοθεσία απαγορεύει ρητά την προώθηση χρηματοπιστωτικών προϊόντων που θεωρούνται πολύπλοκα σε ιδιώτες επενδυτές, καθώς δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τους υποκείμενους κινδύνους. Το θέμα που αφορά τις μεθόδους προώθησης χρηματοπιστωτικών προϊόντων που χρησιμοποιούνται από χρηματοοικονομικά ιδρύματα βρίσκεται υπό συζήτηση τόσο στην Κύπρο όσο και σε επίπεδο Ε.Ε., ιδιαίτερα όσον αφορά την σύγκρουση συμφερόντων που προκύπτει όταν η προώθηση γίνεται από τους ίδιους τους εκδότες των χρηματοπιστωτικών προϊόντων.

Πέρα από το θέμα της προώθησης, υπάρχει επίσης το θέμα της καταλληλότητας του σχεδιασμού των χρηματοοικονομικών προϊόντων, για το οποίο δεν υπάρχει, επί του παρόντος, οποιαδήποτε ρύθμιση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ως αποτέλεσμα οι εποπτικές Αρχές στην Κύπρο δεν έχουν οποιοδήποτε νομικό δικαίωμα να παρέμβουν στον σχεδιασμό και τα χαρακτηριστικά (τη μορφή και τη φύση) ενός χρηματοπιστωτικού προϊόντος. Το θέμα της εποπτικής παρέμβασης κατά τον σχεδιασμό των χρηματοπιστωτικών προϊόντων ή/και ενδεχόμενης έγκρισης των χρηματοπιστωτικών προϊόντων προτού αυτά κυκλοφορήσουν στην αγορά, με σκοπό τον εντοπισμό πιθανών απειλών προς τους επενδυτές, συζητείται στην Ε.Ε. με προοπτική την σύντομη ψήφιση σχετικών ρυθμίσεων.