Οικονομικές συνέπειες των εργατικών ατυχημάτων

Κάθε εργοδότης οφείλει να διασφαλίζει την ασφάλεια, την υγεία και την ευημερία στην εργασία όλων των εργοδοτουμένων του καθώς και των προσώπων που πιθανόν να επηρεάζονται από τη λειτουργία της δραστηριότητας του. Επιπλέον, είναι υποχρεωμένος να καθορίζει τα απαιτούμενα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα αντιμετώπισης των κινδύνων που δημιουργούνται από τις δραστηριότητες του με βάση τη Γραπτή Εκτίμηση των Κινδύνων που διατηρεί. Παρόλα αυτά, η πιθανότητα να συμβεί κάποιο απρόβλεπτο περιστατικό είναι υπαρκτή και αυξάνεται όταν παρατηρούνται παραλήψεις και αστοχίες και γενικά πλημμελή εφαρμογή των κανόνων και των διαδικασιών.
Σύμφωνα με την Κυπριακή νομοθεσία, ως εργατικό ατύχημα ορίζεται κάθε ασυνεχές (στιγμιαίο) συμβάν το οποίο προκαλεί σωματική ή διανοητική βλάβη ή απώλεια ζωής σε:

(α) εργοδοτούμενο ή αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, κατά την διάρκεια της εργασίας του ή κατά τη διάρκεια της συνήθους διαδρομής μεταξύ της οικίας και του τόπου εργασίας του

(β) πρόσωπο που βρίσκεται εκτός εργασίας κατά την ώρα του συμβάντος και εφόσον το συμβάν προκύπτει από ενέργειες ή παραλείψεις που πηγάζουν από τη διεύθυνση ή τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων σε εργασία.

Ένα εργασιακό περιβάλλον χαμηλών προδιαγραφών, επιδρά στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας καθώς και στον τομέα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, διότι συνήθως γεννά επαγγελματικές ασθένειες και ατυχήματα. Ένα εργατικό ατύχημα ανατρέπει τους κανονικούς ρυθμούς ζωής σε ένα εργασιακό περιβάλλον. Είναι πιθανόν οι εργασίες να σταματήσουν για ημέρες, μέχρι να ξεκαθαριστούν τα αίτια του ατυχήματος και να διορθωθεί η ζημιά, με αποτέλεσμα την απώλεια παραγωγικού χρόνου. Οι συνέπειες από ένα εργατικό ατύχημα έχουν ανθρώπινο, οικονομικό και κοινωνικό κόστος.

Οι οικονομικές επιπτώσεις των εργατικών ατυχημάτων αυξάνουν το κόστος στον οργανισμό, στους εργαζόμενους-θύματα και στο σύνολο της κοινωνίας.

Το κόστος ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του, διακρίνεται σε εσωτερικό και εξωτερικό κόστος (εσωτερικό είναι το κόστος που επωμίζεται ο οργανισμός, ενώ εξωτερικό είναι το κόστος που επιβαρύνει την πολιτεία). Μία άλλη διάκριση του κόστους, είναι σε άμεσο (π.χ. η απουσία από την εργασία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αποζημιώσεις) και σε έμμεσο (αλλαγές στη παράγωγη, χαμηλό ηθικό, χαμένες ώρες εργασίας, ζημία στην εικόνα του οργανισμού). Το έμμεσο κόστος σχετίζεται κυρίως με το κόστος που δημιουργείται στο εργασιακό, κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον. Το έμμεσο κόστος εκτιμάται ότι είναι έως και τετραπλάσιο του άμεσου κόστους.

Το οικονομικό κόστος για τους οργανισμούς είναι τεράστιο και περιλαμβάνει τις χαμένες ώρες εργασίας, το κόστος απουσίας από την εργασία, τις οικονομικές επιπτώσεις από την αμαύρωση της εικόνας του οργανισμού, δικαστικά έξοδα, πρόστιμα κ.λπ.Το κοινωνικό κόστος ενός εργατικού ατυχήματος αφορά σε φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού του παθόντα, εμφάνιση οικονομικών και ψυχολογικών προβλημάτων. Επιπλέον, περιλαμβάνει το κόστος αντιμετώπισης του ατυχήματος, ενδεχομένως το κόστος πρόωρης συνταξιοδότησης και την επιδότηση του παθόντα για το χρονικό διάστημα απουσίας από την εργασία.

Αποτυπώνοντας γενικά την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα μας στον τομέα των συνθηκών εργασίας, δεν υπάρχει αμφιβολία για την πρόοδο που έχει γίνει κατά την τελευταία εικοσαετία, ιδιαίτερα ‘όσον αφορά με το θεσμικό πλαίσιο. Μένουν όμως ακόμη κενά που πρέπει να καλυφθούν και πολλά σοβαρά προβλήματα και ελλείψεις που εξακολουθούν να υπάρχουν σχετικά με την ορθότητα  και την αποτελεσματικότητα των προληπτικών μέτρων στους χώρους εργασίας.

Εκτός από τον ανθρώπινο πόνο, τα εργατικά ατυχήματα, έχουν ένα ισχυρό οικονομικό αντίκτυπο. Τα ατυχήματα στο χώρο εργασίας αλλά και οι ασθένειες που σχετίζονται με αυτήν επιβαρύνουν τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις αλλά και το σύνολο της κοινωνίας. Αντίθετα, οι καλές εργασιακές συνθήκες ενισχύουν τη παραγωγικότητα των εργαζομένων και τη ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων, μειώνουν το χρόνο απουσίας από την εργασία και χαμηλώνουν το κόστος παραγωγής επίσης ελαττώνουν τις ζημιές και τις χρηματικές αποζημιώσεις που μπορεί να προκύψουν.

Οι ωφέλειες από την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών είναι ανθρωπιστικές, κοινωνικές και οικονομικές. Η ανθρωπιστική και κοινωνική διάσταση της πρόληψης είναι προφανής. Η έγκαιρη αντιμετώπιση των κινδύνων προφυλάσσει την υγεία και την σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων, αποτρέποντας την εμφάνιση εργατικών ατυχημάτων.
 
Τάσος Τουμασής         
Οικονομολόγος, MBA-TQM, MA
 

Δειτε Επισης

Νέα Οδηγία της Ε.Ε. προστατεύει φυσικά και νομικά πρόσωπα από προδήλως αβάσιμες ή καταχρηστικές δικαστικές διαδικασίες
Δέσμη προτάσεων από ΕΤΕΚ για έναν ουσιαστικό και αποτελεσματικό ψηφιακό μετασχηματισμό
Καρδιακή Αποκατάσταση: Πώς να ενδυναμώσετε την καρδιά σας μειώνοντας τους κινδύνους που την απειλούν
Αναγκαίοι ορυκτοί πόροι για την ενεργειακή μετάβαση
Το ενοικιοστάσιο εμποδίζει την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στα ακίνητα
Είναι τελικά το μέλλον της τηλεόρασης ζοφερό ή μήπως πιο φωτεινό;
Αθηροσκλήρωση: Ο σιωπηλός «εχθρός» που ευθύνεται για εκατομμύρια θανάτους
Διαχείριση της αλλαγής στον επιχειρηματικό μετασχηματισμό: Οι 3 προκλήσεις για έναν επιτυχημένο μετασχηματισμό
Ο κατασκευαστικός τομέας, οι δημογραφικές αλλαγές και η διεθνής ζήτηση
Κατακτώντας τα κλικ: Οδηγός για να πετύχετε στη διαδικτυακή αγορά