ΜΕΡΟΣ Α: Υπάρχει δυνατότητα από την ΑΗΚ να μειώσει τους λογαριασμούς στο ρεύμα;

1. “Φάκελος: Μικρό καλάθι για λογαριασμούς της ΑΗΚ”

2. “ Οι νέοι μας εκατομμυριούχοι είναι πράσινοι

3. “Άρχισαν να γεννούν λεφτά  Συνδέθηκαν με την ΑΗΚ πολλά από τα φωτοβολταϊκά”

https://politis.com.cy/politis-news/kypros/archisan-na-gennoyn-lefta-syndethikan-me-tin-aik-polla-apo-ta-fotovoltaika/ .
 
Οι διαχρονικά λανθασμένες αποφάσεις  που αφορούν την ηλεκτροπαραγωγή και οι εισηγήσεις στις οποίες είχα προβεί καταγράφονται σε άρθρο που έχει δημοσιευτεί από  το 2014  με τίτλο «Ενεργειακός Σχεδιασμός στην Ηλεκτροπαραγωγή» https://energypress.gr/news/energeiakos-shediasmos-stin-ilektroparagogi.

Η όλη συζήτηση  τον τελευταίο καιρό περιστρέφεται, όπως εύστοχα αναφέρεται,  για τη δυνατότητα μείωσης της τιμής ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και για τις πολύ ψηλές εισοδηματικές αποδόσεις ιδιωτών παραγωγών ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ( ΑΠΕ).

Πολύ σωστά επισημάνθηκε   ότι, τα περιθώρια - μείωσης των λογαριασμών ηλεκτρισμού εναπόκεινται στην αυξομείωση του «μεσοσταθμικού κόστους καυσίμου» της ΑΗΚ  και που υπολογίζεται βάση  των τιμών αγοράς και των ποσοτήτων ντίζελ-μαζούτ που  χρησιμοποιήθηκαν.

Και εδώ εστιάζεται το πρώτο ερώτημα.
Μπορεί η δραστηριότητα της ΑΗΚ, που αφορά την  Παραγωγή, να επιτύχει  το μεσοσταθμικό κόστος καυσίμου να επηρεάζει σε χαμηλότερο βαθμό την τιμή της κιλοβατώρας στον καταναλωτή;
Για να γίνει αυτό κατορθωτό η  ΑΗΚ πρέπει να  επενδύσει σε ΑΠΕ ( από φωτοβολταϊκά Πάρκα) με σκοπό να τα εντάξει στο μείγμα Παραγωγής της. Το κόστος παραγωγής από φωτοβολταϊκά Πάρκα το υπολογίζει  γύρω στα 5 σεντ την κιλοβατώρα. Πλέον η ΑΗΚ θα έχει μείγμα Παραγωγής ενέργειας από καύσιμα αλλά και από ΑΠΕ.  Ως αποτέλεσμα,  ανάλογα και με το ποσοστό παραγωγής ενέργειας της ΑΗΚ από ΑΠΕ,  θα μειωθεί η εξάρτηση της τιμής της κιλοβατώρας από το μεσοσταθμικό κόστος καυσίμου, που μέχρι πρόσφατα υπολογιζόταν γύρω στα 11 σεντ την κιλοβατώρα,  με δυνατότητα πλέον παροχής  φθηνότερης κιλοβατώρας στους προμηθευτές-καταναλωτές.

Φθηνότερο ηλεκτρισμό θα μπορεί  αντίστοιχα να παρέχει στον καταναλωτή και η δραστηριότητα της ΑΗΚ που αφορά την Προμήθεια. Αυτό θα γίνει κατορθωτό αν η ΑΗΚ συνάψει συμφωνίες για αγορά ενέργειας και  με ιδιώτες Παραγωγούς από  ΑΠΕ που επιθυμούν συνεργασία μαζί της.

Όντως ιδιώτες Παραγωγοί ΑΠΕ από φωτοβολταϊκά Πάρκα απευθύνθηκαν  για συνεργασία  με την ΑΗΚ και εισέπραξαν από την ΑΗΚ αρνητική απάντηση, εφόσον  δεν της επιτρέπεται από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ).  

Παράλληλα ο Σύνδεσμος Αιολικής Ενέργειας  με  σημείωμα του με ημερομηνία 9 Οκτωβρίου 2018  που απέστειλε σε όλους τους αρμόδιους φορείς ανησυχεί για πιθανή δημιουργία ιδιωτικού μονοπωλίου στα ΑΠΕ και θέτει πολλά ερωτήματα μεταξύ αυτών τα πιο κάτω:

• Ποιες εταιρείες και ποια φυσικά πρόσωπα βρίσκονται πίσω από τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί και  ποιές οι σχέσεις τους με τις Εποπτικές Αρχές; Γιατί το ΥΕΕΒ δεν έχει δημοσιεύσει τα ονόματα των εταιρειών ή φυσικών προσώπων που έχουν κάνει αίτηση,  λίστα των 120 MW και στη συνέχεια των άλλων 80 MW, οι οποίοι θα αποσβέσουν μεγάλο μέρος της επένδυσης τους, αφού πληρώνονται σήμερα με 11σεντ, πριν καν ξεκινήσει η ανταγωνιστική αγορά;
• Γιατί η ΡΑΕΚ απαγορεύει τη συμμετοχή της ΑΗΚ στη μεταβατική ρύθμιση της Αγοράς ή/και πιθανόν για τη μετέπειτα Αγορά, με αποτέλεσμα οι ιδιώτες Παραγωγοί ΑΠΕ να μην έχουν δικαίωμα σύναψης διμερών συμβολαίων με την ΑΗΚ, πράγμα που θα οδηγούσε σε  φθηνότερο ηλεκτρισμό στον καταναλωτή;
• Μήπως οδηγούμαστε σε ιδιωτικό ολιγοπώλιο στις ΑΠΕ; 

• Πως προστατεύει ένας ιδιώτης παραγωγός ΑΠΕ την επένδυση του και η τράπεζα την χορήγηση των λεφτών των καταθετών της,  όταν πιθανόν με το άνοιγμα της αγοράς να μην  έχει εναλλακτική επιλογή παρά να συμβληθεί με ένα ιδιώτη προμηθευτή, ο οποίος σε περιβάλλον ιδιωτικού μονοπωλίου να καταχραστεί τη δεσπόζουσα θέση του. 

• Μήπως συμφέρει σε κάποιους  να αυξάνεται το  κόστος Παραγωγής της ΑΗΚ;
• Γνωρίζουμε ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με μειοδοτικούς διαγωνισμούς εξασφάλισαν τιμή παραγωγής από ΑΠΕ κάτω από 5 σεντ την κιλοβατώρα;
• Σε ποια επιχειρήματα-μελέτη  βασίζεται τελικά ο ισχυρισμός ότι η λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς θα επιφέρει μείωση στις τιμές στους καταναλωτές όταν δεν επιτρέπεται στον βασικό συμμετέχοντα, την ΑΗΚ, να προβεί σε εκείνες τις επενδύσεις και συμφωνίες που θα μειώσουν τις τιμές της;
• Γιατί η ΑΗΚ μέχρι τώρα δεν έχει προβεί στην υλοποίηση έργων σε  φωτοβολταϊκά Πάρκα με αποτέλεσμα  τα τεράστια οφέλη που προκύπτουν για τον καταναλωτή; Μήπως εμποδίζεται από κάποιους και  αν η απάντηση είναι ναι, οφείλει να τους κατονομάσει;
• Για κάποιους ιδιώτες παραγωγούς ΑΠΕ  οι αιτήσεις τους, για υλοποίηση Φωτοβολταϊκών Πάρκων, που αφορούσαν την έκδοση πολεοδομικής άδειας χαρακτηρίστηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας  (ΥΕΕΒ) ως άμεσες προτεραιότητες; Οι αιτήσεις  της ΑΗΚ που αφορούν έργα σε ΑΠΕ  πως χαρακτηρίζονται από το ΥΕΕΒ  όταν το όφελος είναι αποδεδειγμένο τόσο για μείωση της παραγόμενης κιλοβατώρας όσο και για την επίτευξη των περιβαλλοντικών  στόχων μας όπως καθορίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

• Η ΑΗΚ Παραγωγή θα πρέπει τάχιστα να προχωρήσει στην υλοποίηση έργων παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκά Πάρκα έτσι ώστε να μειώσει την εξάρτηση της τιμής της κιλοβατώρας από τα καύσιμα με παράλληλη μείωση του Μεσοσταθμικού Κόστους Παραγωγής της. Θέση την οποία διατυπώνει και ο τέως Πρόεδρος της ΡΑΕΚ κύριος Γιώργος Σιαμμάς σε παλαιότερο άρθρο του, με όλες τις συνεπακόλουθες σημαντικές συνέργειες παραγωγής.
• Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) θα πρέπει να  επιτρέπει   στην ΑΗΚ Προμήθεια  να συμβάλλεται και  με ιδιώτες παραγωγούς ΑΠΕ, που επιθυμούν συνεργασία μαζί της, έτσι ώστε να έχει τη δυνατότητα  να εξασφαλίζει χαμηλότερη τιμή κιλοβατώρας.
• Διμερή Συμβόλαιο μεταξύ ιδιώτη επενδυτή ΑΠΕ και  ΑΗΚ αποτελεί για την τράπεζα  εξασφάλιση για χορήγηση   δάνειου με σκοπό την υλοποίηση του έργου.
• Η ΡΑΕΚ θα πρέπει  να περιορίζει-ρυθμίζει  τις δραστηριότητες της ΑΗΚ αν και εφόσον διαπιστώσει   κατάχρηση που προκύπτει λόγω  της δεσπόζουσας θέσης της.
• Η ΑΗΚ οφείλει  με στοχοπροσήλωση  να παραμείνει  σε αυτό που την έταξε η πολιτεία. Ως  οργανισμός Δημοσίου δικαίου  πλήρως ελεγχόμενος και ρυθμιζόμενος από το κράτος, οφείλει να λαμβάνει τις οποιεσδήποτε αποφάσεις και να προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, αλλά και να αναδεικνύει σε όλα τα αρμόδια σώματα τις μεθόδους τρόπους και ενέργειες ώστε να διασφαλίζεται η επάρκεια παραγωγής και η  όσο το δυνατό χαμηλότερη  τιμή ενέργειας στον καταναλωτή.

Τα  οφέλη στον καταναλωτή  θα φανούν σύντομα με το άνοιγμα της αγοράς εφόσον η τιμή της κιλοβατώρας για το σύνολο της αγοράς θα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την  τιμή της παραγόμενης κιλοβατώρας από την  ΑΗΚ . Όσο πιο χαμηλά θα πωλεί η ΑΗΚ, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το όφελος για το σύνολο των καταναλωτών, είτε αυτοί είναι πελάτες της ΑΗΚ είτε πελάτες άλλων προμηθευτών που θα συμμετέχουν στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού.

Παράλληλα τα  πιο πάνω ερωτήματα  θα πρέπει να απαντηθούν  από  τους καθ’ ύλην αρμόδιους που είναι  το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας  και  Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου.
Από τη στιγμή που η κοινωνία θέτει τους πιο πάνω προβληματισμούς – ερωτήματα και αυτά παραμένουν ακόμη ως ανοικτά ερωτήματα... διαφαίνεται  όντως ότι το καλάθι για τη μείωση των  λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος θα παραμείνει και στο μέλλον μικρό...
 
*Απόφοιτος Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου