Άραγε εξαντλήσαμε τα περιθώρια πριν φτάσουμε στους πλειστηριασμούς

Εχεις Κόκκινο Δάνειο? Δίνεις το σπίτι σου οικειοθελώς για να διαγράψεις τις υποχρεώσεις του δάνειου σου ή μέρος αυτού? ή περιμένεις τον Πλειστηριασμό?

Πέντε χρόνια μετά, την κρίση του 2013 και μετά το κλείσιμό της Λαϊκής Τράπεζας ακολούθησε το κλείσιμο και της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας . Οι λόγοι διάφοροι και ουσιώδης αλλά δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στο σοβαρό πρόβλημα των Κόκκινων Δανείων. Οι μέχρι σήμερα αναδιαρθρώσεις που έγιναν, φαίνεται βάσει στατιστικών, ότι, πολλές εξ αυτών, δεν είναι βιώσιμες, εφόσον, έχει καταγραφεί, ότι, ένα στα δέκα δάνεια που έχουν αναδιαρθρωθεί δεν αντέχουν και ξανακοκκινίζουν.

Και καταλήξαμε ότι… το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων εξακολουθεί να υπάρχει.

Λογικό (!!!) και… Αναμενόμενο (!!!)

Οι συνθήκες οι οποίες έδιναν οι Τράπεζες τα δάνεια πριν το 2013 δεν ήταν Τραπεζικά ορθές αλλά ήταν… « αλά καρτ» και είχε δημιουργηθεί μια συμπεριφορά στον καταναλωτή, η οποία και πάλι ήταν… « αλά καρτ» και μη ορθή , στο να μην ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του. Αυτή η τάση όμως ήταν αποδεκτή τόσο από τις Τράπεζες (!) όσο και από την κοινωνία (!) και στα χρόνια έγινε συνήθεια ! Άναρχη μεν, αλλά δεν παύει να έγινε κουλτούρα στο δανειοληπτικό σύστημα που είχαμε, η οποία, ναι μεν, πρέπει να αλλάξει, αλλά όχι, από τη μια μέρα στην άλλη, όπως ζητήθηκε (!) και μη διεκδικώντας από την Τρόικα χαλαρώσεις!

Εφόσον λοιπόν, τα λάθη του 2013, δεν λήφθηκαν σοβαρά υπόψη…(!) καθώς επίσης και η νοοτροπία του κόσμου, οι οικονομικές συνθήκες, οι άναρχες αποφάσεις των Τραπεζών με τον τρόπο που έδιδαν τα δάνεια και εφόσον δεν είχαν εξαρχής σταθμιστεί σωστά όλες οι μεταβλητές που επηρεάζουν και ιδιαίτερα μη βάζοντας και τα εφικτά χρονοδιαγράμματα ώστε να περιοριστούν τα κοινωνικό-οικονομικά προβλήματα και να βελτιώσουμε αργά αλλά σταθερά συμπεριφορές βασιζόμενες στην κουλτούρα του τόπου, με απώτερο σκοπό να βρεθούν μακροχρόνια αποτελεσματικές λύσεις για την ανάπτυξη της Οικονομίας σε όλα τα οικονομικά στρώματα και όχι βοηθώντας μεμονωμένα, κάποιες μερίδες κόσμου, ερχόμαστε σήμερα, να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που υπήρχαν και τα ξέραμε αλλά απαξιούσαμε τις επιπτώσεις στον λαό, προσπαθώντας να σώσουμε μόνο το Τραπεζικό Σύστημα και άλλες εμπλεκόμενες καταστάσεις ή/και συμφέροντα.

Οι όποιες προσπάθειες, ήταν χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα , εφόσον, δυστυχώς, λόγω είτε ελλείψεων στην νομοθεσία , είτε των χρονοβόρων διαδικασιών αλλά και του ελλιπούς Πλαισίου Αφερεγγυότητας, δεν βοήθησαν και δεν βοηθούν ουσιωδώς, να έχουμε τα αναμενόμενα αποτελέσματα για επίλυση του προβλήματος.

Δυστυχώς, αυτό που καταφέραμε είναι ένας μεγάλος αριθμός οφειλετών και εγγυητών, οι οποίοι, είτε «ολικώς» είτε «μερικώς» , δεν μπορούν να αποπληρώσουν, να έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα Άρτεμις, όπου αμφισβητείται η φερεγγυότητας τους με αποτέλεσμα να υπάρχει επίπτωση στην οικονομία του τόπου.

Οι Τράπεζες από την άλλη, κάνοντας σωστά τη δουλειά τους, ως επαγγελματίες, στόχο έχουν να εισπράξουν τα χρήματα τους με οποιοδήποτε τρόπο και κόστος ακόμα και έναντι της κοινωνίας.

Οι τραπεζίτες, εκτιμούν, ότι, τα αυστηρά μέτρα, είναι οι μόνοι τρόποι , που θα τους δώσουν τη δυνατότητα και θα τους επιτρέψουν, να υλοποιήσουν, τα φιλόδοξά τους πλάνα, για μείωση του αριθμού των μη εξυπηρετούμενων δανείων τα επόμενα χρόνια.

Ως εκ τούτου, υιοθέτησαν, αυστηρές διαδικασίες για το πώς θεωρείται κάποιος αφερέγγυος και πότε καταχωρείται στο σύστημα Άρτεμις, υιοθέτησαν το πλαίσιο που αφορά στην «εθελοντική» παράδοση ακινήτων που ανήκουν σε υπερχρεωμένους δανειολήπτες προς τις Τράπεζες, με βάση τους δείκτες τιμών βάσει εκτίμησης του ακινήτου και αποφασίζει η Τραπεζα την αξία που θα το αποδεχθεί έναντι του δανείου. Στο σκηνικό, επίσης, αναμένονται, οι Τιτλοποιήσεις δανείων, οι Εκποιήσεις καθώς και οι Πλειστηριασμοί . Το επόμενο βήμα, η υιοθέτηση ηλεκτρονικών διαδικασιών Πλειστηριασμού, ανοικτή στο κοινό, όπου σε τέτοια περίπτωση εκτιμάται ότι οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Οι οφειλέτες, είτε θα πιέζονται ασφυκτικά να «συνθηκολογήσουν» με τις τράπεζες για τη διευθέτηση των οφειλών τους, είτε θα βλέπουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, να αλλάζουν χέρια, με συνοπτικές ηλεκτρονικές διαδικασίες.

Το λυπηρό δε, είναι το ότι ακούσαμε εκ μέρους της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, τη δήλωση, ότι… « η μείωση των προβληματικών δανείων τα τελευταία τρία χρόνια δεν ήταν στοχευμένη» !!! Είναι όμως, απορίας άξιον, για μένα τουλάχιστόν, γιατί δεν μπορεί να καταγραφεί η ευθύνη της Κεντρικής Τράπεζας ως Εποπτικής Αρχής των Τραπεζών για το πριν το 2013 αλλά και για το μετά.

Από την άλλη, τα πολιτικά κόμματα και δε οι βουλευτές μας, ψηφίζουν νομοσχέδια, πρωτίστως χωρίς να έχουν την εξειδίκευση στο θέμα και επειδή το σύστημα είναι τέτοιο που πρέπει να ικανοποιήσουν είτε τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής , είτε τα συμφέροντα των Τραπεζών, είτε άλλων οργανωμένων λόμπυ, παραγκωνίζεται η κοινωνική πολιτική.

Και ασχέτως, εάν εξ’ ανάγκης, λόγω κυρίως του Συνεργατισμού, σήμερα πέντε χρόνια μετά, δημιουργείται το κρατικό σχέδιο με την ονομασία «Εστία», για χειρισμό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στον Τραπεζικό Τομέα με σκοπό την κοινωνική εν μέρει πολιτική και κυρίως για να φύγουν κάποια NPLs από τις Τράπεζες, ώστε, να μπορέσει το Τραπεζικό Σύστημα να λειτουργήσει με λιγότερες ανάγκες κεφαλαίων και πάλι , ακόμα και εδώ, το κόστος, ως αναφέρει η λιγοστή πληροφόρηση που έχουμε λάβει, θα το επωμιστεί ο κυπριακός λαός, ως φορολογούμενος. Βέβαια, για να είμαστε και δίκαιοι, υπό τις περιστάσεις, ίσως, είναι και ο μόνος τρόπος ώστε δοθεί κάποια βοήθεια σε φυσικά πρόσωπα από ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που έχουν προβληματικά δάνεια με εξασφάλιση την πρώτη κατοικία και μικρές επιχειρήσεις και επιχειρηματίες που έχουν δάνεια με εξασφάλιση την επαγγελματική τους στέγη.

Τελευταίο αλλά όχι έσχατο, είναι οι ευθύνες του λαού, των πολιτών αυτού του Κράτους. Υπάρχει γενικώς μια απάθεια εκ μέρους μας, ενώ θα έπρεπε να διεκδικούμε τα δικαιώματα μας πιο έντονα σε σχέση με τα νομοσχέδια και τις αποφάσεις που λαμβάνονται και επηρεάζουν τις ζωές μας!!!. Που είναι οι κοινωνικές αντιδράσεις? Που είναι τα λόμπυ των πολιτών? Αλλά που είναι και οι ευθύνες μας για τα δάνεια που λάβαμε?

Οι προβληματισμοί για το θέμα εντείνονται….
 

Νομικός/ Σύμβουλος Αφερεγγυότητας
Η Μαρία Βασιλείου έχει πολύχρονη εργασιακή εμπειρία στον Τραπεζικό Τομέα