Η εύκολη λύση: Μεγαλώστε τον στόχο!

Και τέλος πάντων πάμε καλά έλεγε ο τέως πρόεδρος με τις αλησμόνητες ατάκες. Κάπως έτσι λέμε και σήμερα. Τα έσοδα αυξάνονται, η ανεργία σιγά-σιγά μειώνεται, η ανάπτυξη σταθεροποιείται. Είτε εσκεμμένα είτε άθελα, ξεχνάμε πως τα προβληματικά δάνεια δεν μειώνονται. Αν υπολογίσει κάποιος τις ανταλλαγές χρέους με ακίνητα και τις διαγραφές οφειλών μπορεί και να καταλήξει στο συμπέρασμα πως σε σύγκριση με τα χρόνια της κρίσης, τα προβληματικά δάνεια όχι μόνο δεν μειώθηκαν αλλά μπορεί και να αυξήθηκαν. Μπορεί να συμπεράνει πως εκείνα τα φοβερά ποσοστά ίασης (καλύτερα από αυτά της Εθνικής Ελλάδας στις ελεύθερες βολές), ίσως τελικά να ήταν πλασματικά.

Σιγά-σιγά, όλοι αρχίζουν να το παραδέχονται, ακόμα και η Κεντρική η οποία τα τρία προηγούμενα χρόνια μας έλεγε πως «σε ένα χρόνο θα φανούν τα αποτελέσματα των αναδιαρθρώσεων» γιατί είναι πολύ αυστηρές οι πρόνοιες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Λες και δεν βλέπαμε ούτε εμείς, ούτε εκείνοι, πως τα δάνεια με καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών δεν μειώνονταν. Ειδικά αυτά που αφορούσαν σε νοικοκυριά και Μικρομεσαίες. 

Συνειδητά ή ασυνείδητα, αποφασίσαμε να κρατήσουμε το πρόβλημα στο κάτω μέρος του σώματος -πιο κάτω από το όργανο που συνήθως γράφουμε διάφορα πράγματα που δεν μας συμφέρουν- και να συνεχίσουμε τη ζωή μας με ότι έχει απομείνει από τη μέση και πάνω. Μόνο που δεν πάει έτσι, χωρίς πόδια κάθε οικονομία είναι παράλυτη. Θα έρθει η στιγμή που θα πρέπει με κάποιο τρόπο να αποκόψουμε τα πόδια από το υπόλοιπο σώμα γιατί πλέον έχουν καταστεί βαρίδιο. Ένα βαρίδιο που ακούει στο όνομα ιδιωτικό χρέος και όχι μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Και όσο πιο απροετοίμαστοι είμαστε, τόσο περισσότερο θα πονέσουμε. 

Αντί λοιπόν να προετοιμαζόμαστε για αυτήν τη μεγάλη επέμβαση, επιλέγουμε να την αγνοούμε. Μόλις προχθές η Κεντρική αναγνώρισε και επίσημα πως οι τέσσερις στόχοι για τις αναδιαρθρώσεις δανείων δεν επιτυγχάνονται και θα πρέπει να αλλάξουν. Φανταστείτε δηλαδή, να εκπαιδεύεις ένα σκοπευτή και επειδή δεν πετυχαίνει τον στόχο, βρίσκεις τη μαγική λύση να του… μεγαλώσεις τον στόχο. Έτσι τον κάνεις καλύτερο ή χειρότερο; 

Θα στοχεύσουμε στα ποσοστά είπε στο κρατικό ραδιόφωνο ο ανώτερος διευθυντής Γιάγκος Δημητρίου. Ο πλέον προφανής τρόπος για ένα τραπεζίτη να βελτιώσει τα ποσοστά είναι να παραχωρήσει περισσότερα δάνεια με συνέπεια να μειωθεί το ποσοστό των προβληματικών. Αυτό βέβαια δημιουργεί ηθικό κίνδυνο αφού στην προσπάθεια να επιτευχθεί ο στόχος, μπορεί να παραχωρηθούν δάνεια χωρίς όλες τις απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας. 

Για να μην θεωρηθεί πως μηδενίζουμε τα πάντα, καλά κάνει η Κεντρική και αλλάζει τους στόχους. Θα έπρεπε να το κάνει προ καιρού παραδεχόμενη πως δεν δουλεύουν. Η αλλαγή των στόχων όμως από μόνη της δεν αφορά την ουσία. Υπάρχει άραγε τράπεζα που δεν επιδιώκει τη μείωση των προβληματικών της δανείων; Που δεν έφαγε ζημιά από τις προβλέψεις; 

Το πρόβλημα είναι τεράστιο και αν επιλυθεί θα είναι σε βάθος πολλών ετών. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να ξεκινήσει η προετοιμασία ενός σχεδίου β’ σε περίπτωση που το ζήτημα φτάσει το απροχώρητο και θα χρειαστούν ριζικές παρεμβάσεις για ακόμα μία φορά. Ναι, η εμπλοκή της κυβέρνησης, όχι για επίλυση αλλά για διαχείριση του όλου ζητήματος, μπορεί να καταστεί αναγκαία σε κάποιο στάδιο. Γι’ αυτό είναι καλά να ξεκινήσουν από τώρα οι σχετικές προετοιμασίες για να μην βρεθούμε στην ίδια θέση που βρεθήκαμε το 2013.
Όσον αφορά στο ερώτημα που θα βρει το κράτος τα λεφτά για ένα τέτοιο εγχείρημα, η απάντηση βρίσκεται σε κάθε γωνιά της ΕΕ. Είτε πρόκειται για τράπεζες που πωλούνται στο ένα ευρώ, είτε για συνεργασία με ιδιωτικά κεφάλαια. 

Θα ήταν καλό επίσης αν η Κεντρική αποκτούσε επιτέλους φωνή και λόγο εκεί στα υψηλά δώματα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας , ώστε αν χρειαστεί, να μπορεί να πείσει πως μπορούμε να αποφύγουμε τη διάσωση με ιδία Μέσα όπως έκαναν για παράδειγμα οι ιταλικές τράπεζες.