Στα Pandora Papers και ο Jho Low

Σε ολοένα και περισσότερες αποκαλύψεις των Pandora Papers, εμφανίζεται το όνομα της Κύπρου ως μία από τις χώρες που επιλεγόταν προκειμένου να κρύψουν λεφτά επιχειρηματίες και προσωπικότητες ανά το παγκόσμιο και να γλιτώσουν την φορολόγηση του πλούτου τους στην Κύπρο.

Σε μία από τις έρευνες μάλιστα αναφέρεται και το όνομα του μέχρι πρότινος Kύπριου πολίτη, καταζητούμενου για απάτη διεσεκατομμυρίων δολαρίων στη Μαλαισία, Jho Low. Υπενθυμίζεται ότι ο Jho Low, την ημέρα που έγινε Κύπριος είχε δώσει δωρεά 300 χιλιάδων ευρώ στη θεολογική σχολή.

Το όνομα της Κύπρου και του Jho Low, εμφανίζεται σε δημοσίευμα της Δευτέρας 4 Οκτωβρίου, στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Ένωσης Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) και αφορούσε έγγραφα που διέρρευσε και αποκαλύπτουν τον τρόπο που μεγαλύτερη πολυεθνική δικηγορική εταιρεία στον κόσμο Baker Makenzie, που έχει έδρα το Σικάγο, βοηθούσε πελάτες της να κρύβουν τα χρήματά τους.

«Πώς η μεγαλύτερη Δικηγορική Εταιρεία της Αμερικής οδηγεί τον παγκόσμιο πλούτο σε φορολογικούς παραδείσους», είναι ο τίτλος του άρθρου. Σύμφωνα με αυτό, όταν οι δισεκατομμυριούχοι, οι πολυεθνικές και οι Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα επιδιώκουν να κρύψουν τον πλούτο ή να αποφύγουν τους φόρους, συχνά στρέφονται στην Baker McKenzie, που έχει 4.700 δικηγόρους σε 46 χώρες και έσοδα ύψους 3, 1 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Jho Low, εμφανίζεται στο δημοσίευμα ως ένας από τους διάσημους πελάτες της δικηγορικής εταιρείας, που συνδέεται με πολιτική διαφθορά και δόλιες επιχειρηματικές πρακτικές.

«Ως σύμβουλος του πρωθυπουργού της Μαλαισίας, έκανε εκτεταμένη χρήση των θυγατρικών Baker McKenzie», σημειώνεται και προστίθεται πως ο είναι πλέον φυγάς, κατηγορούμενος για τη λεηλασία δισεκατομμυρίων δολαρίων του ταμείου Δημοσίων Επενδύσεων και καταζητούμενος από τη Μαλαισία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σιγκαπούρη.

Το δημοσίευμα αναφέρεται εκτενώς στη δράση του Jho Low Taek, τη πολυτελή ζωή του, τον τρόπο που έκανε την απάτη καθώς και στους διάσημους φίλους του Paris Hilton, Leonardo DiCaprio και το μοντέλο της  Victoria's Secret Miranda Kerr, στο οποίο χάρισε 8 εκατομμύρια δολάρια σε κοσμήματα. Αναφέρεται ακόμη και στον τρόπο που έδρασε η Baker McKenzie, μέσω θυγατρικών, προκειμένου να διοχετεύσει τα χρήματα του Δημόσιου Ταμείου 1Malaysia Development Berhad, τα οποία κατηγορείται ότι καταχράστηκε ο Low.

Όπως αναφέρεται ο Lim Poh Seng, εταιρικός γραμματέας που συνδέεται με την Baker McKenzie, εργάστηκε για το 1MDB και παραδέχθηκε δημόσια, για πρώτη φορά πρόσφατα, ότι εργάστηκε για τις εταιρείες του Jho Low. Καταθέτοντας σε δίκη του πρώην Πρωθυπουργού Najib στη Μαλαισία, ο Lim δήλωσε ότι τον πλησίασε το 2008 ο Jho Low.

Λίγο αργότερα, η δικηγορική εταιρεία-μέλος της Baker McKenzie στη Μαλαισία, Wong & Partners, εκπροσώπησε το Ταμείο 1MDB σε συναλλαγή ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων με ιδιωτική εταιρεία πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας που ονομάζεται PetroSaudi. Η συμφωνία και άλλοι έπρεπε να χρηματοδοτήσουν ενεργειακά και αναπτυξιακά έργα. Αντ ' αυτού, μεγάλο μέρος των χρημάτων έρεε σε εταιρείες κέλυφος και άλλες αδιαφανείς οντότητες που ελέγχονται από τον Low και τους συνεργάτες του, σύμφωνα με τις αρχές των ΗΠΑ και της Μαλαισίας.

Οι εισαγγελείς λένε ότι περισσότερα από 4, 5 δισεκατομμύρια δολάρια εκτράπηκαν από 1MBD σε ιδιωτικές τσέπες μέσω ενός λαβυρίνθου εταιρειών, καταπιστευμάτων και τραπεζικών λογαριασμών, σε μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές απάτες στον κόσμο.

Υπενθυμίζεται ότι ο Jho Low, πολιτογραφήθηκε ως κύπριος πολίτης με διαδικασίες εξπρές τον Σεπτέμβριο του 2015 και αγόρασε στην Κύπρο έπαυλη στην περιοχή Λιμνάρα στην Αγία Νάπα έναντι του ποσού των 5 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ακόμη ότι την ημέρα που έγινε Κύπριος είχε δώσει δωρεά 300 χιλιάδων ευρώ στη θεολογική σχολή.

Η RJR Nabisco

Δεν είναι ωστόσο, μόνο ο Jho Low που συνδέει την Κύπρο με την Baker McKenzie.

Σύμφωνα με τα διαρρεύσαντα έγγραφα η δικηγορική εταιρεία βοήθησε να οργανώσει εταιρείες κέλυφος (Shell) στην Κύπρο, για τον γίγαντα τροφίμων και καπνού RJR Nabisco.

Σημειώνεται ότι στο άρθρο, παρουσιάζονται στοιχεία και για αρκετές άλλες χώρες που εμφανίζονται ως φορολογικοί παράδεισοι.  

Άλλες υποθέσεις που εμπλέκεται η Baker Makenzie:

• Ένας ρώσος κατασκευαστής τουφεκιών Καλάσνικοφ, υπό διεθνείς κυρώσεις για κακή συμπεριφορά, ήθελε να πουλήσει τις μετοχές του σε ένα μεγάλο ορυχείο χαλκού σε μια επιχείρηση στη Μογγολία. Η πώληση προκάλεσε έρευνα για διαφθορά κατά του τότε πρωθυπουργού της Μογγολίας.
• Η Apple Inc. έψαχνε, σύμφωνα με το δημοσίευμα για έναν φορολογικό παράδεισο για να κρύψει το βουνό των υπεράκτιων μετρητών.
• Για τη Nike, βοήθησε στη δημιουργία ολλανδικού φορολογικού καταφυγίου.
• Oi δικηγόροι της βοήθησαν το Facebook να δρομολογήσει δισεκατομμύρια δολάρια σε κέρδη στην Ιρλανδία λόγω χαμηλού φόρου.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα η  Baker McKenzie έχει ένα σκιώδη ρόλο στη διαμόρφωση νόμων και κανονισμών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης πίεσης για μέτρα σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τα φορολογικά καταφύγια. Ενεργώντας εξ ονόματος των μεγάλων τραπεζών και των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, η επιχείρηση απώθησε  τις προτάσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής ρυθμιστικής εποπτείας και των φορολογικών νόμων.

Ο ρόλος της Κριστίν Λαγκάρντ

Στο δημοσίευμα, αναφέρεται επίσης ότι στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τέως  Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Christine Lagarde, έγινε η πρώτη γυναίκα επικεφαλής του γραφείου του Baker McKenzie, στο Παρίσι. Υπό την Lagarde, σύμφωνα με το δημοσίευμα ο Baker McKenzie αναδιοργανώθηκε ως συγκεντρώνοντας το branding, το back-office και τις χρηματοδοτικές του δραστηριότητες σε ένα νέο εταιρικό κόμβο στην Ολλανδία.

Οι αποκαλύψεις των 600 δημοσιογράφων σε 117 χώρες, που εδώ και δύο χρόνια επεξεργάζονται τα σχεδόν 12 εκατ. αρχεία των Pandora Papers από 14 πηγές θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα και παραμένει άγνωστο εάν περιλαμβάνεται η Κύπρος και σε αυτές.