Εστία: Απρόθυμοι οι δανειολήπτες να δώσουν τα εισοδηματικά και περιουσιακά τους στοιχεία

Τα αποτελέσματα του Σχεδίου, μετά τη βασική αξιολόγηση και πριν την ολοκλήρωση εξέτασης των ενστάσεων, δίνει με ανακοίνωσή του στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών. 

Το Σχέδιο Εστία εκπονήθηκε με στόχο την προστασία της πρώτης κατοικίας και την άμβλυνση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που υπάρχουν στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα.  Το σχέδιο προνοεί ότι στην αναδιάρθρωση σε χαμηλότερης αξίας δάνειο και εξυπηρέτησή του εις βάθος χρόνου συνδράμει το κράτος, οι πιστωτές και οι ίδιοι οι δανειολήπτες.

Διαβάστε ακόμη: 

Σχέδιο Εστία: 6.393 αιτήσεις αξίας σχεδόν δύο δισεκατομμυρίων

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, η υποβολή αιτήσεων στο Σχέδιο Εστία διήρκησε μεταξύ 1 Σεπτεμβρίου–31 Δεκεμβρίου 2019 και εκ νέου μεταξύ 1–15 Ιουνίου 2020, ενώ η διορία προσκόμισης δικαιολογητικών για την πλήρη συμπλήρωση των αιτήσεων παρατάθηκε δύο φορές, με τελική ημερομηνία τις 31 Ιουλίου 2020.

Πιο κάτω παρατίθενται τα αποτελέσματα του Σχεδίου μετά τη βασική αξιολόγηση και πριν την ολοκλήρωση εξέτασης των ενστάσεων.

Συνολικά, στο Σχέδιο Εστία υποβλήθηκαν 6.393 αιτήσεις (Διάγραμμα 1). Από αυτές το 30% παρέμεινε ημιτελές, παρά τις επανειλημμένες παρατάσεις που δόθηκαν, ενώ 1% των αιτήσεων αποσύρθηκε από τους αιτητές. Συνεπώς, υποβλήθηκαν 4.374 πλήρως συμπληρωμένες αιτήσεις (69%).

Όπως καταδεικνύει και το υψηλό ποσοστό των μη πλήρως συμπληρωμένων αιτήσεων, η χαμηλότερη από την εκτιμώμενη συμμετοχή στο Σχέδιο Εστία αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην απροθυμία ενός σημαντικού αριθμού δανειοληπτών να προβούν σε αποκάλυψη των εισοδηματικών και περιουσιακών τους στοιχείων.

Διάγραμμα 1: Αξιολόγηση υποβληθέντων αιτήσεων
 

Από τις 4.374 πλήρως συμπληρωμένες αιτήσεις έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής 802 αιτήσεις ή το 18%. Συνολικά το 62% των συμπληρωμένων αιτήσεων (2.697 αιτήσεις) έχουν απορριφθεί, ενώ 17% (ή 759 αιτήσεις) κατατάσσονται ως μη βιώσιμα δάνεια. Περίπου 2% των αιτήσεων βρίσκονται υπό αξιολόγηση (Διάγραμμα 2).

Βάσει εκτιμήσεων, οι  802 εγκεκριμένες αιτήσεις αντιστοιχούν σε ποσό μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ.

Διάγραμμα 2: Αξιολόγηση πλήρως συμπληρωμένων αιτήσεων 

Διάγραμμα 3: Λόγοι απόρριψης
 

 Οι λόγοι για τους οποίους απορρίφθηκαν οι αιτήσεις παρουσιάζονται στο Διάγραμμα 3. Κατ’ αρχάς διαφάνηκε κατά τον έλεγχο ότι σημαντικός αριθμός αιτήσεων παρουσίαζαν ελλιπή στοιχεία ή παραστατικά (28% απορρίψεων) και συνεπώς παρέμειναν κι αυτές ημιτελείς (παρόλο που ζητήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία δεν προσκομίστηκαν).

Η υπέρβαση εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων αποτελεί τον κυριότερο λόγο απόρριψης (32%), γεγονός που καταδεικνύει ότι υπάρχει, τουλάχιστον εν μέρει, κάποια οικονομική δυνατότητα εξυπηρέτησης ή διακανονισμού των δανείων.

Η δεύτερη σημαντικότερη κατηγορία είναι αυτή που σχετίζεται με την κύρια κατοικία (17%) όπως η απουσία εξακρίβωσης διαμονής στην κατοικία, περιπλοκότητες όπως χρήση της κατοικίας και για επαγγελματική στέγη, ή απουσία τίτλου ιδιοκτησίας / εναλλακτικού εγγράφου.  Ακόμη, για περίπου 3% των απορρίψεων η αξία της κύριας κατοικίας υπερέβαινε το κριτήριο των €350.000.

Τέλος, σημαντικός αριθμός απορρίψεων (16%) αφορούσε δάνεια που δεν κρίθηκαν επιλέξιμα για ένταξη στο Σχέδιο π.χ. δεν αποτελούσαν μη εξυπηρετούμενα δάνεια κατά τις 30/9/2017, σύμφωνα με τους όρους του Σχεδίου.

Διευκρινίζεται ότι, για σκοπούς απλοποίησης της αξιολόγησης, για κάθε αίτηση ορίστηκε μόνο ένας λόγος απόρριψης.

Σημειώνεται τέλος, ότι τα πιο πάνω συνιστούν τα αποτελέσματα του Σχεδίου στο βασικό στάδιο της αξιολόγησης και πριν την ολοκλήρωση της εξέτασης ενστάσεων, ο αριθμός των οποίων είναι σημαντικός. Ανακοίνωση με τα τελικά αποτελέσματα θα εκδοθεί με το πέρας της ολοκλήρωσης του σταδίου των ενστάσεων.