Κ. Πετρίδης: Καμιά υγιής επιχείρηση δεν θα μείνει αστήρικτη

Τη διαβεβαίωση ότι το κράτος δεν θα αφήσει αστήρικτες τις υγιείς επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα ρευστότητας και πως η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει τους εργαζόμενους, τους μικρομεσαίους και τον ευρύτερο επιχειρηματικό κόσμο με όλα τα διαθέσιμα μέσα, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που άφησε η πανδημία, δίνει ο υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης.

Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, o κ. Πετρίδης τονίζει ότι το κράτος είχε δημοσιονομικά πλεονάσματα και ταμειακά διαθέσιμα τα οποία του επέτρεψαν να προβεί σε αποτελεσματική οικονομική στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, σημειώνοντας πως οι εθνικοί πόροι που έχουν διατεθεί ως πακέτα στήριξης της οικονομίας, υπερβαίνουν κατά πολύ τους ευρωπαϊκούς πόρους που παραχωρήθηκαν στην Κύπρο.

Υποδεικνύοντας ότι οι έκτακτες κρατικές δαπάνες για στήριξη της οικονομίας έχουν αυξηθεί, και πως τα ευρωπαϊκά εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί για να στηρίξουν τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. αξιοποιούνται συμπληρωματικά, ο υπουργός Οικονομικών καθιστά σαφές πως ο ισχυρισμός περί αποτυχημένης οικονομικής διαχείρισης θα είχε βάση στην αντίθετη περίπτωση. Δηλαδή αν η Κύπρος δεν αξιοποιούσε επαρκώς τα ευρωπαϊκά κονδύλια, κάτι που, όπως επισημαίνει, δεν ισχύει.

Διαβάστε ακόμα

Σπίτια και διαμερίσματα από €31.600

Αποκτά οινοποιείο ο Άγιος Επιφάνειος

Αναφερόμενος στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου, «Κύπρος-το αύριο», ο υπουργός Οικονομικών αναφέρει πως στοχεύει στο να καταστεί η Κύπρος ένα διεθνές πρότυπο στη βάση μίας ακμάζουσας και ανθεκτικής οικονομίας, με υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, αυξημένη παραγωγικότητα και εξαγωγικό προσανατολισμό, σε συνδυασμό με μία δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία. Επισημαίνει περαιτέρω, πως στο πλαίσιο του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα πραγματοποιηθούν σημαντικές αναπτύξεις, οι οποίες θα αντικαθιστούν μεγάλες αναπτύξεις που θα πραγματοποιούνταν μέσω του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.  

Όσον αφορά στο πώς η κυβέρνηση προτίθεται να διασφαλίσει σε πολιτικό επίπεδο την οικονομική σταθερότητα της χώρας, ο Κωνσταντίνος Πετρίδης υποδεικνύει ότι η διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας τις πλείστες φορές δεν είναι θέμα πειθούς εκ μέρους της Κυβέρνησης, αλλά και θετικής βούλησης εκ μέρους των κομμάτων.

Συναφώς, υπογραμμίζει πως εάν δεν υπάρχει πολιτική βούληση, κανένας θεσμός από μόνος του δεν μπορεί να διασφαλίσει την ευημερία και την πρόοδο της χώρας. «Και δυστυχώς», υποδεικνύει, «τον τελευταίο καιρό βλέπουμε να επικρατούν άλλα κριτήρια του πολιτεύεσθαι».

Διαβάστε πιο κάτω τη συνέντευξη του υπουργού Οικονομικών Κωνσταντίνου Πετρίδη στο InBusinessNews:

Είναι ξεκάθαρο και απ’ όλους αποδεκτό πως τα δημόσια οικονομικά έχουν υποστεί και εξακολουθούν να υπόκεινται σε μεγάλες πιέσεις λόγω της πανδημίας και των μέτρων που εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο λαμβάνονται για στήριξη της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης. Πόσο αντέχουν ακόμη και πόσο σας ανησυχεί το απευκταίο σενάριο ενός νέου lockdown στο μέλλον;

Από τις αρχές του 2020, η δημοσιονομική πολιτική της Κυβέρνησης έχει επικεντρωθεί στην προστασία της υγείας και της οικονομίας από το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης της νόσου COVID-19, μέσω ενός γενναιόδωρου πακέτου μέτρων με στόχο τη μείωση των επιπτώσεών της στην οικονομία και στην κοινωνία στο δυνατότερο βαθμό, ενισχύοντας παράλληλα σημαντικά το σύστημα υγείας.

Ως εκ τούτου, οι λογαριασμοί της Γενικής Κυβέρνησης κατά το 2020, μετά από 5 συνεχόμενα έτη δημοσιονομικών πλεονασμάτων, πράγματι παρουσίασαν έλλειμμα της τάξης του 5,7% του ΑΕΠ, απόρροια τόσο των επιπτώσεων του αρνητικού ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ κατά το υπό αναφορά έτος, όσο και του κόστους των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση, το οποίο υπολογίζεται στις 3,6 ποσοστιαίες μονάδες.

Παράλληλα, η Κυβέρνηση συνεχίζει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της συνεχιζόμενης μέχρι σήμερα πανδημίας. Ως εκ τούτου, το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να συνεχίσει να είναι ελλειμματικό της τάξης του 4,7% του ΑΕΠ για ολόκληρο το 2021.

Από την άλλη πλευρά, με βάση τις πιο πρόσφατες προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών, το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης θα παρουσιάσει σημαντική βελτίωση τον επόμενο χρόνο, ενώ μεσοπρόθεσμα αναμένεται να μετατραπεί σε πλεονασματικό, παρέχοντας την ευχέρεια για σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους κάτω του 100% του ΑΕΠ από το 2023 και μετέπειτα.

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι, το εμβολιαστικό πρόγραμμα στην Κύπρο, το οποίο στοχεύει στον εμβολιασμό του 65% των δικαιούχων εντός του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους τουλάχιστον με την πρώτη δόση, σε συνάρτηση με τα υπόλοιπα μέτρα που λαμβάνει η Κυβέρνηση για την αναχαίτιση της μετάδοσης της νόσου, ελαχιστοποιεί την πιθανότητα για ανάγκη ενός νέου «lockdown».

Εκφράζεται από μερικούς η θέση-ως απάντηση στις τοποθετήσεις που από πλευράς κυβέρνησης γίνονται περί επιτυχούς οικονομικής διαχείρισης- , πως χωρίς τα ευρωπαϊκά κονδύλια το κράτος δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί με τον τρόπο που ανταποκρίθηκε κατά την πανδημία. Πόσο δόση αλήθειας έχει η συγκεκριμένη άποψη;

Είναι γεγονός ότι η Κύπρος, όπως και όλες οι άλλες χώρες της Ε.Ε., έχει επωφεληθεί και θα συνεχίσει να επωφελείται από τα ευρωπαϊκά εργαλεία («SURE», Διαρθρωτικά Ταμεία, Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και άλλα) που έχουν δημιουργηθεί ακριβώς για να στηρίξουν τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. σε αυτή την πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία. Τονίζεται ότι τα εργαλεία αυτά αξιοποιούνται συμπληρωματικά σε σχέση με τις έκτακτες κρατικές δαπάνες που έχουν αυξηθεί σημαντικά για στήριξη της οικονομίας.

Ο ισχυρισμός περί αποτυχημένης οικονομικής διαχείρισης θα είχε βάση στην αντίθετη περίπτωση, δηλαδή αν η Κύπρος δεν αξιοποιούσε επαρκώς τα ευρωπαϊκά κονδύλια, κάτι που βεβαίως δεν ισχύει.

Είναι σημαντικό επίσης να αναφέρω ότι, ως κράτος κατείχαμε δημοσιονομικά πλεονάσματα και ταμειακά διαθέσιμα, τα οποία μας επέτρεψαν να προβούμε σε αποτελεσματική οικονομική στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Οι εθνικοί αυτοί πόροι που έχουν διατεθεί ως πακέτα στήριξης της οικονομίας, υπερβαίνουν κατά πολύ τους ευρωπαϊκούς πόρους που μας έχουν παραχωρηθεί.

Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Πριν από μερικές μέρες παρουσιάστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στη συνέχεια από εσάς το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου, «Κύπρος-το αύριο». Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το σχέδιο αυτό, ως το master plan της κυβέρνησης για την ανοικοδόμηση και επάνοδο της οικονομίας σε τροχιά ανάκαμψης;

Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου κινείται στην πραγματικότητα στο πλαίσιο και τις κατευθύνσεις που προδιαγράφει η Μακροχρόνια Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της Κυπριακής Οικονομίας, βασισμένο στις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Προετοιμάζει έτσι το έδαφος για την υλοποίηση της μακροχρόνιας στρατηγικής, η οποία εκπονείται για λογαριασμό του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου και η οποία αποσκοπεί στη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου και μακροπρόθεσμου στρατηγικού οράματος, που στοχεύει στο να καταστεί η χώρα μας ένα διεθνές πρότυπο στη βάση μίας ακμάζουσας και ανθεκτικής οικονομίας, με υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, αυξημένη παραγωγικότητα και εξαγωγικό προσανατολισμό, σε συνδυασμό με μία δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία.

Κατά την παρούσα φάση, βρισκόμαστε στο στάδιο της αποκλιμάκωσης και της σταδιακής επανεκκίνησης της οικονομίας, με τις επιχειρήσεις ωστόσο να βρίσκονται αντιμέτωπες με πολλά προβλήματα λόγω έλλειψης ρευστότητας. Υπάρχουν σκέψεις και τρόποι περαιτέρω ενίσχυσής τους από το κράτος;

Θέλω να διαβεβαιώσω τους εργαζόμενους, τους μικρομεσαίους και τον ευρύτερο επιχειρηματικό κόσμο ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να τους στηρίζει με όλα τα διαθέσιμα μέσα, ούτως ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που άφησε η πανδημία. Συνεπώς, θα ήθελα να τονίσω ότι το κράτος δεν θα αφήσει αστήρικτες υγιείς επιχειρήσεις με προσωρινά προβλήματα ρευστότητας.

Οι κρατικές εγγυήσεις

Είχαμε προ μερικών εβδομάδων, παρά τις συμπληγάδες από τις οποίες πέρασε και τις τροποποιήσεις που υπέστη, τη ψήφιση από τη Βουλή του νόμου για τις κρατικές εγγυήσεις για δάνεια επιχειρήσεων και αυτοτελώς εργαζόμενους. Θωρείτε πως με την τελική μορφή που προσέλαβε ο νόμος θα εξυπηρετήσει τον στόχο του και σε ποιο βαθμό-στο μέτρο που ενδεχομένως γνωρίζετε-, έχει ξεκινήσει η αξιοποίησή του;

Είναι ορθολογικό και πιο δίκαιο για τους φορολογούμενους, την οικονομία και την κοινωνία στο σύνολό της, όπως οι δημόσιοι πόροι διοχετεύονται σε δαπάνες με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία και όχι σε φορείς οι οποίοι δεν αντιμετωπίζουν μόνο χρόνια  προβλήματα ρευστότητας αλλά και φερεγγυότητας.

Το σχέδιο κυβερνητικών εγγυήσεων ύψους €1 δισ. για την παροχή από τις τράπεζες νέων επιχειρηματικών δανείων ύψους περίπου €1,45 δισ., για την πραγματοποίηση νέων επενδύσεων ή και κάλυψης προσωρινών προβλημάτων ρευστότητας, αποτελεί συμπληρωματικό εργαλείο εφαρμογής της πολιτικής για επικέντρωση της κυβερνητικής στήριξης, εφόσον νέα δάνεια παραχωρούνται από τις τράπεζες μετά από έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων, της βιωσιμότητας και των προοπτικών των εταιρειών. Τέτοιου τύπου σχέδια αξιολογούνται θετικά από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, ακριβώς επειδή οι επιχειρήσεις έχουν περάσει από έλεγχο βιωσιμότητας και οι δημόσιοι πόροι είναι πιο θωρακισμένοι και διοχετεύονται σε επενδύσεις προστιθέμενης αξίας.

Πέραν αυτού, το σχέδιο αυτό που αφορά τη χρήση ενός απλού χρηματοοικονομικού εργαλείου προς όφελος της οικονομίας το οποίο δεν μπορεί να αντικατασταθεί με οποιοδήποτε άλλο εργαλείο, αναδείχθηκε σε θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης, η οποία ήταν ιδιαίτερα επιζήμια για τον τόπο και την οικονομία αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο.

Το Σχέδιο έχει ήδη αποσταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ για αξιολόγηση και έγκριση. Ελπίζουμε ότι οι τροποποιήσεις που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων να μην αποτελέσουν τροχοπέδη στην μη έγκριση ή/και στην περαιτέρω καθυστέρηση της υλοποίησης του Σχεδίου. Το Υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμο για την άμεση υλοποίηση του Σχεδίου, στην βάση των χρονοδιαγραμμάτων που τίθενται στο Σχέδιο, νοουμένου ότι ληφθεί η τελική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η κατάργηση του ΚΕΠ

Η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος(ΚΕΠ), ανεξαρτήτως των λόγων που οδήγησαν στην κατάργησή του, πόσο ζημιογόνα εκτιμάτε ότι δύναται να αποδειχθεί μακροπρόθεσμα για την κυπριακή οικονομία;

Η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ) εκτιμάται ότι δεν θα έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην κυπριακή οικονομία, παρά μόνο βραχυπρόθεσμες προς μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις.

Σύμφωνα με τη «Μελέτη για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα-Επίδραση στην Οικονομία (επικαιροποίηση, Σεπτέμβριος 2020)» του Υπουργείου Οικονομικών, η συνεισφορά των επενδύσεων του τομέα των κατασκευών, που έχουν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ΚΕΠ, στο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2016-2019, ανήλθε σωρευτικά μόνο στο 1.7% του ΑΕΠ σε σύγκριση με σωρευτική αύξηση του ΑΕΠ την περίοδο αυτή 18.4%.

Η επίπτωση από τη διακοπή του ΚΕΠ ανέρχεται περίπου στις 1.3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ σωρευτικά τα έτη 2021-2023 και η επίδραση του ΚΕΠ εξασθενεί μετά το 2023 άρα συμπερασματικά δεν εκτιμούμε ότι θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομία μακροπρόθεσμα.

Θα ήθελα να σημειώσω ότι οι μεγάλες αναπτύξεις στα πλαίσια του ΚΕΠ αναμένεται να τύχουν αντικατάστασης από άλλες σημαντικές αναπτύξεις, μερικές από τις οποίες θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσια του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Υπάρχουν χειροπιαστοί σχεδιασμοί και τροχοδρομούνται οποιεσδήποτε αποφάσεις για κάλυψη του κενού που έχει δημιουργηθεί από την κατάργηση του ΚΕΠ, με στόχο την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην Κύπρο;

Η προσέλκυση επενδύσεων επιτυγχάνεται μέσω της διασφάλισης της μακροοικονομικής σταθερότητας υγιών συνθηκών ανταγωνισμού και ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ελκυστικού για κάθε είδους επένδυση. Επενδύσεις βιώσιμες, που στηρίζονται στην πραγματική και ουσιαστική δραστηριοποίηση επιχειρήσεων με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και αύξησης του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας.

Η οικονομική σταθερότητα

Δεδομένων των όσων παρακολουθήσαμε με φόντο τη ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού πριν από περίπου πέντε μήνες, πώς σκοπεύετε ως κυβέρνηση και δη ως Υπουργείο Οικονομικών, να διασφαλίσετε σε πολιτικό επίπεδο την οικονομική σταθερότητα της χώρας; Ίσως με περισσότερο και ουσιαστικότερο διάλογο με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου;   

Στο πολιτικό σύστημα που είμαστε αναγκασμένοι να λειτουργούμε, ούτε η εκτελεστική εξουσία ούτε η νομοθετική μπορούν να διασφαλίσουν την οικονομική σταθερότητα. Χρειάζεται συνεργασία. Πάντα αυτό επιδιώκαμε και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε, έστω και εάν εκ των πραγμάτων είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε εκπτώσεις σε πολιτικές που δεν μας βρίσκουν σύμφωνους.

Αυτό πράξαμε και αυτό θα συνεχίσουμε να πράττουμε.  Από εκεί και πέρα για να γίνει αυτό κατορθωτό, τις πλείστες φορές δεν είναι θέμα πειθούς εκ μέρους της Κυβέρνησης, αλλά και θετικής βούλησης εκ μέρους των κομμάτων.

Εάν δεν υπάρχει πολιτική βούληση, και δυστυχώς τον τελευταίο καιρό βλέπουμε να επικρατούν άλλα κριτήρια του πολιτεύεσθαι, κανένας θεσμός από μόνος του δεν μπορεί να διασφαλίσει την ευημερία και πρόοδο της χώρας.