Σ. Δημητρίου: Αλλαγές τώρα για προσέλκυση ξένων επενδύσεων

Η Κύπρος έχει τις δυνατότητες να προσελκύσει ουσιαστικές και σημαντικές ξένες επενδύσεις, ακόμα και σε εντελώς καινούριους τομείς της οικονομίας, φτάνει να γίνουν οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές που απαιτούνται, τονίζει ο Συνέταιρος και Επικεφαλής Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Κύπρου, Στέλιος Δημητρίου.

 

Σε συνέντευξη του στο InBusinessNews, με αφορμή την πρόσφατη έρευνα που διενήργησε η EY με τίτλο, «Πως μπορεί η Κύπρος να ενισχύσει την επενδυτική ελκυστικότητα της για να οικοδομήσει ένα βιώσιμο μέλλον;» (How can Cyprus enhance its investment attractiveness now to build a sustainable future?), ο κ. Δημητρίου αναφέρεται στην ανάγκη για αλλαγή της επικοινωνιακής πολιτικής της Κύπρου σε ότι αφορά την προσέλκυση επενδύσεων, ενώ διαβλέπει τεράστιες ευκαιρίες για το νησί μας στον τομέα του supply chain και logistics. Μεταφέρει, επίσης, την ανάγκη για ένα καλά οργανωμένο οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας.

 

Διαβάστε ακόμα: Πλατεία Ελευθερίας: Αυτοί θα είναι οι χώροι εστίασης

Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας της EY για την ελκυστικότητα της χώρας μας ως επενδυτικός προορισμός, που βλέπετε να υστερεί και που να υπερτερεί η Κύπρος στα μάτια των ξένων;
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, η Κύπρος υπερτερεί πρώτον στην ποιότητα ζωής, κατηγορία η οποία βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, όπως απάντησε το 99% των υφιστάμενων επενδυτών που συμμετείχαν στην έρευνα, και το 59% των επενδυτών που δεν δραστηριοποιούνται στην Κύπρο. Ακόμη, στους τομείς τηλεπικοινωνίες και ψηφιακή υποδομή, καθώς επίσης και πολιτική σταθερότητα και κοινωνικό περιβάλλον, σύμφωνα με το 90% των υφιστάμενων επενδυτών. Άλλοι τομείς που φαίνεται να έχει πλεονέκτημα η Κύπρος, είναι η εταιρική φορολογία, οι υπηρεσίες μεταφοράς και εφοδιασμού, το ντόπιο εργατικό δυναμικό, και η επιχειρησιακή κουλτούρα, όπως απάντησε ποσοστό άνω του 80% των υφιστάμενων επενδυτών που συμμετείχαν στην έρευνα.
Τα σημεία στα οποία υστερεί η Κύπρος, με βάση τα ευρήματα της έρευνάς μας, είναι η αειφόρος ανάπτυξη/αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής, οι κρατικές ενισχύσεις/επιδοτήσεις και άλλα μέτρα στήριξης από τις αρχές, η ευελιξία σε σχέση με το εργατικό δίκαιο, η γραφειοκρατία και οι χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες
 

Διαβάστε ακόμα: Πωλητήρια έγγραφα Οκτωβρίου: Ο καλύτερος μήνας, με οδηγό την Λεμεσό

Οι ερωτώμενοι κατά πλειοψηφία βλέπουν ως ελκυστικό προορισμό την Κύπρο, ωστόσο αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό των ερωτώμενων που δεν γνωρίζουν την πολιτική που εφαρμόζει η Κύπρος για προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Πως το εξηγείτε και τι πιστεύετε πως πρέπει να γίνει για να αλλάξει αυτή η εικόνα;
Εκείνοι που έχουν επενδύσει στο νησί μας και έχουν επαφή με την Κύπρο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορούν να δουν πιο ξεκάθαρα τα πλεονεκτήματα της Κύπρου, σε αντίθεση με αυτούς που δεν έχουν επενδύσει ή δεν ξέρουν την Κύπρο. Αξίζει να πούμε ότι αυτή η αντίθεση ανάμεσα στις δύο αυτές κατηγορίες των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι πολύ μεγάλη. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται μια αλλαγή στη στρατηγική επικοινωνίας και προβολής της χώρας και ουσιαστική βελτίωση της εικόνας της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού. Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να επαναξιολογήσουν και να επανασχεδιάσουν την επικοινωνιακή πολιτική της χώρας, και να απευθυνθούν πιο στοχευμένα σε συγκεκριμένες ομάδες επενδυτών και σε συγκεκριμένες χώρες, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων και διαφορετικών επενδύσεων.    
 
Στην έρευνα φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο μεγάλος όγκος των επενδύσεων στην Κύπρο αφορά τον τουρισμό. Ποιο το σχόλιο σας; Τι μπορούμε να κάνουμε ως Κύπρος για να προσελκύσουμε περισσότερες επενδύσεις και σε άλλους τομείς;
Ο τουρισμός ήταν, είναι, και θα παραμείνει ένας βασικός άξονας ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας. Δεν πρέπει να τον παραγνωρίσουμε ως τομέα γιατί θα συνεχίσει να πρωταγωνιστεί και στο μέλλον. Αυτό που χρειάζεται ίσως είναι μια διαφορετική προσέγγιση, έτσι ώστε η χώρα μας να μπορεί να παραμένει στις πρώτες επιλογές των τουριστών και σε δύσκολες εποχές, όπως η συγκεκριμένη με την πανδημία. Υπάρχει ένα τρίπτυχο που διαφαίνεται και μέσα από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα μας, αναφορικά με τους τομείς επενδύσεων στην Κύπρο. Πρόκειται για το τρίπτυχο τουρισμός, επαγγελματικές υπηρεσίες και επενδύσεις σε ακίνητα, το οποίο λειτουργεί στην Κύπρο εδώ και πολλά χρόνια και δεν μπορούμε να το διαγράψουμε. Παρ’ όλα αυτά, μέσα από την έρευνα είδαμε ότι υπάρχουν και άλλοι τομείς στους οποίους θα μπορούσαμε να προσελκύσουμε σοβαρές επενδύσεις, όπως είναι ο τομέας της εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics και το headquartering.
 
Μιλώντας για τους τομείς αυτούς, στην έρευνα φαίνεται ένα πολύ υψηλό ποσοστό πρόθεσης για επενδύσεις στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η Κίνα, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο supply chain και logistics παγκοσμίως, αδυνατούσε να ανταποκριθεί λόγω του κλεισίματος των εργοστασίων της. Αποτέλεσμα ήταν η εφοδιαστική αλυσίδα να διαταραχθεί, με άμεση συνέπεια το γεγονός ότι χώρες στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο δεν μπορούσαν να εφοδιαστούν με βασικά αγαθά της καθημερινότητας, συμπεριλαμβανομένων και ιατρικών προμηθειών. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και όπως αυτή εξελίσσεται, αποδείχθηκε ότι ο κόσμος δεν μπορεί να εξαρτάται μόνο από ένα ή δύο κέντρα εφοδιασμού και υπάρχει ανάγκη για δημιουργία μικρότερων τέτοιων κέντρων στην Ευρώπη. Η Κύπρος θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μικρό κέντρο εφοδιαστικής αλυσίδας και logistics για την περιοχή μας και την υπόλοιπη Ευρώπη. Βεβαίως, για να πετύχει αυτό, χρειάζεται ξεκάθαρη κυβερνητική πολιτική για να καθοριστούν οι κανόνες, οι παράγοντες και τα κίνητρα, έτσι ώστε να τεθούν τα θεμέλια που θα επιτρέψουν στην Κύπρο να καταστεί, στο εγγύς μέλλον, ένα περιφερειακό κέντρο supply chain και logistics. Είναι, πιστεύω, καιρός επιτέλους να εκμεταλλευθούμε και σε αυτό το κομμάτι τη γεωγραφική θέση της Κύπρου, αλλά χρειάζεται πλάνο και προγραμματισμός. 
 
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα ήταν διαφορετικά αν διεξαγόταν μετά το ντοκιμαντέρ του al Jazeera και τον σάλο που ακολούθησε; Πως θεωρείτε πως θα επηρεάσει όλο αυτό τις επενδύσεις στο νησί;
Θα επηρέαζε τη ψυχολογία των επενδυτών, ίσως να ήταν λιγότερο θετικοί σε κάποιες από τις απαντήσεις τους, αλλά δεν νομίζω να άλλαζε η ουσία των απαντήσεων σε ότι αφορά την ελκυστικότητα της χώρας και τους διάφορους τομείς προσέλκυσης επενδύσεων, ούτε τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επενδυτικά πλάνα των δυνητικών επενδυτών.
 
Κατ’ επέκταση θεωρείτε ότι όλος αυτός ο σάλος δεν θα μας επηρεάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό, όσο εκτιμούν κάποιοι στο κομμάτι των μελλοντικών επενδύσεων.
Σίγουρα κλονίζει την εμπιστοσύνη προς το σύστημα της Κύπρου, και όπως είπα επηρεάζει την ψυχολογία των επενδυτών. Πιστεύω πως χρειάζεται αλλαγή στον τρόπο προσέγγισης των ξένων επενδυτών καθώς και μεγαλύτερη διαφάνεια στις διαδικασίες. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αν η Κύπρος έχει ξεκάθαρο πλάνο όσον αφορά τον χειρισμό των ξένων επενδύσεων, βελτιώσει τις διαδικασίες και δείξει ότι τα θέματα των ξένων επενδυτών τυγχάνουν ορθού χειρισμού, τότε πιστεύω ότι μπορούμε να ανατρέψουμε αυτή την κακή εικόνα που έχει δημιουργηθεί. Σίγουρα η κακή δημοσιότητα θα μας επηρεάσει βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα. Και το έχουμε βιώσει ήδη, καθώς έχουμε ακούσει ότι κάποιοι επενδυτές, λόγω της κακής φήμης που δημιουργήθηκε τις τελευταίες ημέρες, έχουν αποσύρει τις επενδύσεις τους. Αυτό προκύπτει από πληροφορίες και από επαφές που έχουμε με δυνητικούς επενδυτές σε διάφορους τομείς.
 
Ποιες επενδυτικές ευκαιρίες στην Κύπρο δημιουργεί η πανδημία; 
Η πανδημία θα επηρεάσει όλους τους τομείς της οικονομίας και την πλειονότητα των επιχειρήσεων, θα υπάρξουν όμως αντίστοιχα και ευκαιρίες. Βλέπω να γίνονται επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού και των ξενοδοχείων. Ο συγκεκριμένος τομέας επηρεάστηκε σημαντικά, δημιουργώντας ταυτόχρονα και επενδυτικές ευκαιρίες για ξένους ομίλους. Επίσης, θα δούμε επενδύσεις σε έργα υποδομής (infrastructure projects). Η Κύπρος έχει ανάγκη να βελτιώσει κάποιες από τις υποδομές της, και έχουμε δει στο παρελθόν, μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε τέτοιου είδους έργα, όπως για παράδειγμα στα λιμάνια και στα αεροδρόμια μας. Εξάλλου, μέσα από το καινούριο πλαίσιο της ΕΕ αναφορικά με τη βοήθεια που θα προσφερθεί στα κράτη μέλη μέσω του προγράμματος προσωρινής στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (SURE), ενθαρρύνονται οι επενδύσεις σε έργα υποδομής. Επομένως, εκτιμώ ότι θα έχουμε επενδύσεις και σε αυτό τον τομέα.  
 
Πως μπορούν να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα της έρευνας από τα κέντρα λήψεως αποφάσεων, ώστε να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα της κυπριακής οικονομίας;
Τα αποτελέσματα της έρευνας προέκυψαν μέσα από απαντήσεις των ίδιων των επενδυτών. Σίγουρα οι απόψεις των επενδυτών σε ότι αφορά τους τομείς βελτίωσης της κυπριακής οικονομίας και του κυπριακού κράτους αποτελούν πολύ σημαντική ανατροφοδότηση, και πρέπει να μελετηθούν σοβαρά, για να δούμε ως χώρα τι μπορούμε να αλλάξουμε στο άμεσο μέλλον και πού πρέπει να γίνει ένας προγραμματισμός για να γίνουν αλλαγές μεσοπρόθεσμα. Είναι σημαντικό να δρομολογηθούν αυτές οι αλλαγές, γιατί η Κύπρος σήμερα, υπό τα δεδομένα της πανδημίας, ανταγωνίζεται πλέον και άλλες χώρες στον τομέα της προσέλκυσης επενδύσεων, πέραν των παραδοσιακών. Καθώς η πανδημία έχει δημιουργήσει παρόμοια προβλήματα και σε χώρες της Ευρώπης που δεν αντιμετώπιζαν οικονομικά θέματα στο παρελθόν, όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Ισπανία, και η Γερμανία, ο ανταγωνισμός για προσέλκυση ξένων επενδύσεων έχει αυξηθεί σε τεράστιο βαθμό. Αν θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί και να μπορέσουμε να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις, πρέπει άμεσα να προχωρήσουμε σε διαρθρωτικές αλλαγές, λαμβάνοντας υπόψη και τα σχόλια που λάβαμε από τους επενδυτές. Είμαστε στη διάθεση της κυβέρνησης και όλων των κυβερνητικών φορέων για να μοιραστούμε σε μεγαλύτερο βάθος τα στοιχεία και τα αποτελέσματα της μελέτης μας και έχουμε τη διάθεση να μπούμε σε διάλογο με τους αρμόδιους φορείς για το πως μπορούν να αλλάξουν συγκεκριμένα πράγματα για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας μας.