Zaha Hadid Architects: Τα εγκαίνια και η ευχή για την Πλατεία Ελευθερίας

Επιτυχώς ολοκληρώθηκαν τα λαμπερά εγκαίνια της Πλατείας Ελευθερίας, την Παρασκευή το βράδυ, ενός έργου που φέρει την υπογραφή του αρχιτεκτονικού γραφείου Zaha Hadid Architects.

Xαιρετισμούς, εκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, απηύθυναν η Ευρωπαία Επίτροπος Υγείας, ο Δήμαρχος της πόλης και εκ μέρους του αρχιτεκτονικού γραφείου Zaha Hadid Architects, ο Κύπριος επικεφαλής αρχιτέκτονας του έργου, κ. Χρήστος Πασσάς, ο οποίος δήλωσε τα εξής:

«Όταν ξεκινήσαμε να εργαστούμε σε αυτό το έργο για την Ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας το 2005, ο κόσμος ήταν πολύ διαφορετικός. Στην αυγή της νέας χιλιετίας είμασταν γεμάτοι με μια έντονη αίσθηση αισιοδοξίας και ενθουσιασμού, για το τι θα έφερνε αυτή η νέα εποχή:

• Φιλοδοξία να βελτιώσουμε τις δεδομένες αστικές συνθήκες αυτής της όμορφης, ιστορικής αλλά διχασμένης πόλης,
• Πρόθεση για αναζωογόνηση και επούλωση πληγών που ήταν εμφανείς στον αστικό ιστό,
• Ελπίδα για ένα καλύτερο οικολογικό μέλλον,
• Πίστη στην ικανότητα του ανθρώπινου είδους να συνενωθεί με συναίσθηση και καλοσύνη και τελικά,
• Πεποίθηση στην ικανότητα της Αρχιτεκτονικής να προσφέρει χώρους που να μιλούν στην ψυχή μας.

Εργαστήκαμε ακούραστα για να αναπτύξουμε μορφές και σχέδια, που πηγάζουν από την πολιτιστική καρδιά αυτού του νησιού και τα ερμηνεύσαμε σε ένα ενιαίο σύγχρονο σχεδιασμό.

Εξετάσαμε παραδοσιακά σχέδια, πλεκτών και μεσαιωνικών κεντημάτων, που υπάρχουν μέχρι σήμερα στο χωριό των Λευκάρων.  Τα μεταφράσαμε σε λειτουργικά σχέδια δαπεδόστρωσης, που λειτουργούν αρμονικά με το τοπικό κλίμα, για να κάνουν αυτή την τάφρο να «αναπνέει» με τη βροχή.

Μελετήσαμε την κηπουρική της Άπω-Ανατολής, τα τοπία της Αναγέννησης και τους Αγγλικούς ρομαντικούς κήπους για να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τον Κόσμο και μέσα από αυτή την Έρευνα να κατανοήσουμε καλύτερα τι έπρεπε να κάνουμε Εδώ.

Σε αυτή τη διαδικασία, αναπτύξαμε μια στοργική σχέση με αυτό το κυπριακό τοπίο. 

Ως κηπουροί του, δουλέψαμε με τον ήλιο και το νερό, το τοπίο και τα δέντρα, ενδημικά και μη, για να δημιουργήσουμε ένα μοντέλο για ένα Νέο Κήπο που μπορείτε να δείτε παντού γύρω σας. Εξετάσαμε την κλασική αρχιτεκτονική και μεταφράσαμε τις ιδέες αυτές, σε μια ρευστή νέα Μορφή, που είναι ταυτόχρονα Γέφυρα και Πλατεία, αψηφώντας τις προϋπάρχουσες αρχιτεκτονικές τυπολογίες, γιατί απλά έπρεπε να βαστάξει  ανθρώπους που θέλουν  να συναντηθούν ή να τους καλύψει με την σκιά  της, από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο. 

Αυτή η σύνθεση της αντισυμβατικής αρχιτεκτονικής σκέψης και της ψύχραιμης, γενναίας Μηχανικής μας περιβάλλει εδώ απόψε. Αυτή η μορφή, μιλά για τη συμβολή της Αρχιτεκτονικής στον Αγώνα των λαών για την Ελευθερία.

Τα θεμέλια σχεδιασμού αυτού του έργου βασίζονται στην ελευθερία κίνησης, στην προσβασιμότητα και κοινωνική συμπερίληψη. 

Δημιουργήσαμε μέσα από ένα τρισδιάστατο μοτίβο, διασυνδέσεις για να γεφυρώσουμε ή και να διασταυρώσουμε την ροή και την κίνηση, μέσα ακριβώς στο πολυσύχναστο κέντρο της πόλης. 

Με αυτόν τον τρόπο, αναπτύξαμε ένα όραμα για μια Ενοποιημένη τάφρο, ένα πράσινο περιδέραιο γύρω από την Ενετική οχύρωση που μπορεί να γίνει μια πολιτιστική ζώνη, ανεμπόδιστη από ιδεολογικές διαμάχες και να γίνει ελεύθερος τόπος συνάντησης όλων των ανθρώπων.

Συνεργαστήκαμε και αλληλεπιδράσαμε με κάθε λογής ανθρώπους σε αυτό το ταξίδι.  Ήρθαμε αντιμέτωποι με προκλήσεις και ενδιαφέροντα προβλήματα που πιστεύαμε ότι θα ήταν αξεπέραστα. Συχνά αποτύχαμε και μερικές άλλες φορές, οι λύσεις έρχονταν αυθόρμητα. Είμαι ακόμα έκπληκτος πώς η επιμονή κατά τις αποτυχίες δημιουργεί την επιτυχία.

Η αρχιτεκτονική λειτουργεί πάντα σε έναν συγκεκριμένο χωρό-χρόνο και για να είναι κάτι πραγματικά διαχρονικό, πρέπει να μιλάει μια οικουμενική  γλώσσα. Ήμαστε ευγνώμονες για την τιμή που μας δόθηκε από την Πολιτεία και την ευκαιρία να υπηρετήσουμε αυτό το έργο. Ήμασταν ίσως, ευλογημένοι που είχαμε την αντοχή και την επιμονή να το φέρουμε σε ένα ορισμένο τέλος.

Οφείλουμε ευγνωμοσύνη σε όλους όσους συμμετείχαν σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια: Στις οικογένειές μας, που μας στήριξαν σιωπηλά, όλα αυτά τα χρόνια, ενώ η δουλειά, μας κρατούσε χώρια, στους συνάδελφους και φίλους που σαν αφανείς καθημερινοί ήρωες εργάστηκαν χωρίς σύνορα για να οικοδομήσουν αυτήν την ιδέα, στους συμβούλους μας μηχανικούς που πίστεψαν και μοιράστηκαν μαζί μας αυτό το όραμα, στη Zaha Hadid και τον Patrik Schumacher που μας βοήθησαν να πιστέψουμε ότι νέες ιδέες είναι δυνατές και στον Εργοδότη μας, το Πρόεδρο αυτής της Δημοκρατίας, κ. Αναστασιάδη, τη Κυβέρνηση της Κύπρου και εξίσου σημαντικά, στον Δήμο Λευκωσίας, υπό την ηγεσία του Δημάρχου κ. Γιωρκάτζη για το θάρρος, την υπομονή και την υποστήριξή τους σε αυτό το ομολογουμένως «ριψοκίνδυνο» και ελπίζουμε ευεργετικό έργο. Αυτή η στιγμή, είναι ο καιρός που οφείλουμε να δώσουμε αυτό το έργο στον κόσμο του και να αφήσουμε την καθημερινότητα να πάρει τον δρόμο της.

Μακάρι η Πλατεία Ελευθερίας της Λευκωσίας να γίνει τόπος συνάντησης όλων των ανθρώπων σε μια ελεύθερη Κύπρο. Ένας τόπος όπου θα δημιουργούνται όμορφες αναμνήσεις. Ένα μέρος όπου το μυαλό και η καρδιά θα συναντιούνται, ένα μέρος για όσους ζουν σταθερά σε αυτή την παροδική εφήμερη πραγματικότητα. Σε όσους θέλουν να αφιερώσουν μια στιγμή για να σταθούν και να προβληματιστούν και σε όσους θέλουν να μοιραστούν τις ιδέες και όνειρα τους με αυτό τον κόσμο».