B. Ειρήναρχος: Οι κυβερνήσεις πρέπει να στηρίζουν την οικονομία της γνώσης

Η Logicom Public (Group) είναι σήμερα από τις μεγαλύτερες κυπριακές πολυεθνικές εταιρείες, της οποίας το 90% του κύκλου εργασιών πραγματοποιείται στο εξωτερικό. Η διεύθυνση, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλό της, Βαρνάβα Ειρήναρχο, έγκαιρα αντιλήφθηκε ότι για να μπορέσει η επιχείρηση να αναπτυχθεί σωστά και να αποτελέσει στρατηγικό συνεργάτη των εταιρειών, με τις οποίες είχε συνάψει συμφωνίες στην Κύπρο, θα έπρεπε να μεγαλώσει και να αποκτήσει παρουσία και σε άλλες χώρες.

Διαβάστε ακόμα:

60 χρόνια αναμονής για ανάπτυξη στις Βρετανικές Βάσεις

Ένα ξενοδοχείο μόνο για ενήλικες έρχεται στην Αγία Νάπα (photos)

 
Η Logicom Public Ltd (Group) είναι σήμερα από τις μεγαλύτερες κυπριακές πολυεθνικές εταιρείες με παρουσία σε πάρα πολλές χώρες του εξωτερικού και με το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου εργασιών της να γίνεται στο εξωτερικό. Σχολιάστε μας.
Είναι αλήθεια ότι πολύ έγκαιρα αντιληφθήκαμε ότι για να μπορέσει η Logicom να αναπτυχθεί σωστά και να αποτελέσει στρατηγικό συνεργάτη των εταιρειών με τις οποίες ξεκινήσαμε συνεργασία στην Κύπρο, θα έπρεπε να μεγαλώσει και να αποκτήσει παρουσία και σε άλλες χώρες. Με γνώμονα την ανάπτυξη, ξεκινήσαμε την επέκταση μας στο εξωτερικό και με το χρόνο δημιουργήσαμε σημαντικές συνέργειες και οικονομίες κλίμακας. Σήμερα ο όμιλος μας έχει παρουσία με θυγατρικές εταιρείες και κέντρα διανομής σε 16 χώρες της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και από το 2014 είναι μέλος του Global Technology Distribution Council (GTDC) στο οποίο συμμετέχουν οι μεγαλύτεροι διανομείς προϊόντων πληροφορικής στον κόσμο. Το 90% του κύκλου εργασιών μας προέρχεται από εργασίες εκτός Κύπρου.
 
Πυξίδα σε όλα τα βήματα μας για την επέκταση στο εξωτερικό ήταν η αυτογνωσία όσον αφορά τις πραγματικές δυνατότητες και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Logicom. Οι κινήσεις μας ήταν όλες πολύ προσεκτικές σε αγορές και τομείς όπου η Logicom διέθετε πραγματικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και μπορούσε να προσθέσει αξία στους πελάτες και συνεργάτες της. Αυτό ήταν που βοήθησε περισσότερο, σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, η Logicom να καθιερωθεί ανάμεσα στις κορυφαίες εταιρίες διανομής στην ευρύτερη περιοχή. 
 
Καταφέραμε να επιτύχουμε τη συνεργασία με μεγάλες πολυεθνικές οι οποίες ήταν και είναι για μας κάτι περισσότερο από πανεπιστήμιο όσον αφορά το σχεδιασμό της στρατηγικής και των επιχειρησιακών πρακτικών, την εταιρική διακυβέρνηση κ.α. Παρακολουθούμε από κοντά τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και επιχειρούν και προσπαθούμε να μεταφέρουμε όλα τα καλά στοιχεία τα οποία βλέπουμε και στο δικό μας οργανισμό. Ταυτόχρονα αποκτούμε και αξιοποιούμε το πλεονέκτημα της έγκαιρης πληροφόρησης από πρώτο χέρι για τις διεθνείς τάσεις της τεχνολογίας παράγοντας που μας επιτρέπει να αντιδρούμε προληπτικά και να παίρνουμε μέτρα εκεί που χρειάζεται και στον κατάλληλο χρόνο.
 
Πώς έχει συμβάλει η Logicom στην τεχνολογική αναβάθμιση της Κύπρου, της οικονομίας και του επιχειρείν;
Η Logicom έχοντας συνειδητά την καρδιά της στην Κύπρο, εκτιμώ ότι έχει προσθέσει τη δική της σφραγίδα και το δικό της λιθαράκι στην τεχνολογική αναβάθμιση της Κύπρου και έχει βάλει το δικό της στίγμα στην κυπριακή επιχειρηματικότητα.
 
Είμαστε σήμερα, με διαφορά, ο μεγαλύτερος εργοδότης στον τομέα της τεχνολογίας. Πολλά από τα στελέχη μας έχουν βαθιά γνώση, μοναδικές και εξειδικευμένες εμπειρίες στις νέες τεχνολογίες και ιδιαίτερα στο ψηφιακό μετασχηματισμό όπου πρωτοπορούμε προσφέροντας καινοτόμες λύσεις και υπηρεσίες, συμβάλλοντας έτσι στην τεχνολογική αναβάθμιση των κυπριακών επιχειρήσεων. Έχουμε επίσης υλοποιήσει ή βρίσκονται στη φάση υλοποίησης καινοτόμα έργα σημαντικά για τον τόπο μας, όπως για παράδειγμα η Διαδικτυακή Κυβερνητική Πύλη Αριάδνη, το Ενοποιημένο Κυβερνητικό Δίκτυο, το Σύστημα Διαχείρισης Λιμένων, το πιλοτικό Σύστημα Έξυπνων Μετρητών Ηλεκτρισμού και το Meter Data Management System για έξυπνους μετρητές.
 
Συστηματικά είμαστε χορηγοί και εισηγητές σε σεμινάρια και ημερίδες που έχουν ως θέμα την τεχνολογία και την επιχειρηματικότητα, όπου μαζί και με τους συνεργάτες μας, οι οποίοι είναι παγκόσμιοι ηγέτες στην τεχνολογία, καταθέτουμε τις απόψεις μας. Συγχρηματοδοτήσαμε επίσης τη μελέτη της Accenture για τη ψηφιακή Κύπρο η οποία κάλυψε το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και έθεσε τις βάσεις της στρατηγικής για τη ψηφιακή Κύπρο.
 
Έχουμε εφαρμόσει πρόγραμμα μέσω του οποίου παραχωρούμε μέχρι 15 υποτροφίες κάθε χρόνο σε φοιτητές που έχουν εξασφαλίσει θέση για να παρακολουθήσουν μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών με θέμα τις νέες τεχνολογίες. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε δώσει μέσα από το πρόγραμμα αυτό 22 υποτροφίες συνολικού ποσού €212.000. Έχουμε επίσης ανακοινώσει Πρόγραμμα Επαναπατρισμού Κυπρίων Επιστημόνων το οποίο περιλαμβάνει ελκυστικά κίνητρα για να επιστρέψουν και να εργαστούν στην Κύπρο.
 
Στις επιχειρηματικές μας πρακτικές θωρακίσαμε τον οργανισμό μας με την ενίσχυση των δομών ελέγχου και συμμόρφωσης, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν την πιστοποίηση με ISO37001, την εφαρμογή του κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης και του κώδικα ηθικής δεοντολογίας. Περιλαμβάνουν επίσης κώδικα συμμόρφωσης, πολιτική συμμόρφωσης σε κυρώσεις και κανονισμούς εξαγωγών των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και των Ηνωμένων Εθνών, πολιτική σεβασμού και προστασίας προσωπικών δεδομένων, πολιτική προστασίας προσώπων που αποκαλύπτουν σοβαρές παραβάσεις, καθώς και πρόγραμμα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης κ.α..
 
Οι επενδύσεις μας σε έργα υποδομής, όπως οι αφαλατώσεις, αλλά και η στρατηγική συμμετοχή μας στη Demetra Holdings PLC, αποτελούν έμπρακτη συμμετοχή στη στήριξη της κυπριακής οικονομίας.
 
Ποιο είναι το προσωπικό σας όραμα για την Logicom καθώς μπαίνει σε μια νέα δεκαετία;
Πάντα σκεφτόμαστε αναπτυξιακά και με θετικό δυναμικό πνεύμα. Αυτό το ονομάζουμε στη Logicom «Growth Mindset». Θεωρούμε ότι η αντιμετώπιση προκλήσεων μας βοηθά να δυναμώνουμε. Δεν καθηλωνόμαστε ποτέ στη ζώνη άνεσης. Βλέπουμε τυχόν αποτυχίες στα μάτια και μας πεισμώνουν για να δράσουμε δυναμικά προς την επιτυχία. Δοκιμάζουμε συνεχώς νέα πράγματα και υιοθετούμε γρήγορα καινοτομίες και νέες τεχνολογικές τάσεις. Εκτιμώ ότι είμαστε πάνω από όλα συνεπείς, εργατικοί και έχουμε ενσωματωμένο το πνεύμα και τη θετική σκέψη του νικητή.
 
Το πάθος μας για ανάπτυξη, πρόοδο και δημιουργία νέων προοπτικών και ευκαιριών είναι η κινητήριος δύναμη που σπρώχνει μπροστά τον Όμιλο μας, επεκτείνοντας συνεχώς την παρουσία του σε νέους τομείς όπως είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η τεχνητή νοημοσύνη, η κυβερνοασφάλεια, το υπολογιστικό σύννεφο, καθώς και σε καινούργιες δραστηριότητες και νέες γεωγραφικές περιοχές.
 
Σε αυτό το πλαίσιο, το όραμα μου για την Logicom είναι να συνεχίσει την επέκταση της στην περιοχή, πάντοτε μέσα σε ένα πλαίσιο τήρησης των κανόνων της εταιρικής διακυβέρνησης και εφαρμογής τελεσφόρων προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, με αμφίδρομη εμπιστοσύνη προς τους συμμέτοχους μας, προσφέροντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, λύσεις και προϊόντα, προσθέτοντας έτσι αξία στους συνεργάτες μας, στην οικονομία και ευρύτερα στην κοινωνία των χωρών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε.
 
Ποια ήταν η μεγαλύτερη επαγγελματική σας επιτυχία; Για ποιο πράγμα είστε περήφανος;
Θεωρώ ότι η μεγαλύτερη μου επιτυχία είναι η επιλογή των συνεργατών μου στη Logicom. Το Διοικητικό Συμβούλιο, η εκτελεστική διεύθυνση και το προσωπικό. Ξεκινήσαμε από μικρά μεγέθη, αλλά με υψηλές προσδοκίες, όραμα, θετική σκέψη και όρεξη. Όλοι μαζί καταφέραμε μέσα σε 30 χρόνια να οδηγήσουμε μία νεοσύστατη εταιρεία με δραστηριότητες στην εκπαίδευση για χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, σε ένα όμιλο εταιρειών, με παρουσία σε 16 χώρες στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, προσφέροντας λύσεις και υπηρεσίες αιχμής στον τομέα της τεχνολογίας. Ένα τομέα που αλλάζει με αστραπιαίους ρυθμούς.
 
Είναι επίσης πιστεύω σημαντική επιτυχία για μία κυπριακή εταιρεία να έχει ετήσιο κύκλο εργασιών που πλησιάζει το €1 δισεκατομμύριο, να παρουσιάζει κάθε χρόνο αυξημένη κερδοφορία και ανελλιπώς κάθε χρόνο, για 20 και πλέον χρόνια από τη δημοσιοποίηση της, να διανέμει μέρισμα στους μετόχους της. 
 
Πως αξιολογείτε τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας και επιχειρηματικότητας; Πιστεύετε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο;
Βλέποντας και το τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο, είμαι αρκετά προβληματισμένος. Πίστευα ότι μετά το χαστούκι του 2013 θα αλλάζαμε νοοτροπία, θα βλέπαμε τα πράγματα διαφορετικά και θα αποβάλλαμε τα βαρίδια που καθηλώνουν την οικονομία μας και την εμποδίζουν να μετεξελιχτεί σύμφωνα με τα νέα δεδομένα και τις νέες τάσεις.
 
Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς, μεταμορφώνεται, και δημιουργούνται νέες ευκαιρίες και προοπτικές. Το πιο σημαντικό παράδειγμα, που θα είναι μοιραίο λάθος να αγνοηθεί, είναι η ψηφιακή επανάσταση. Η καθυστέρηση της Κύπρου στην αξιοποίηση των πραγματικά τεράστιων ευκαιριών που δημιουργούνται από τη ‘ψηφιακή επανάσταση’ θα πρέπει σίγουρα να μας προβληματίσει ώστε αμέσως να βρούμε τους τρόπους να καλύψουμε την τεράστια διαφορά στη ψηφιακή ανάπτυξη που έχει η Κύπρος από τις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες.
 
Η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας μας είναι αμέσως επιβεβλημένη και μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην προώθηση της καινοτομίας και στην επίτευξη της έξυπνης και βιώσιμης οικονομίας. Χρειάζεται όμως ευθυγράμμιση των στόχων μέσα σε ένα καθεστώς χρηστής διακυβέρνησης, κανονιστικής συμμόρφωσης και ένα σωστό πλαίσιο ηθικής και δεοντολογίας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι χώρες που παρουσιάζουν ψηλή καινοτομία και χαμηλή διαφθορά απολαμβάνουν ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και ψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα. Πάντοτε δε με σημείο αναφοράς τους υγιείς και όχι ευκαιριακούς ρυθμούς ανάπτυξης.
 
Πιο συγκεκριμένα τί εισηγείστε για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Κύπρου;
Για να καλύψουμε το αρνητικό χάσμα που έχει δημιουργηθεί συγκριτικά με τις άλλες προηγμένες τεχνολογικά χώρες πρέπει να εστιάσουμε στους πλέον ταχείς ρυθμούς που μπορούμε να αναπτύξουμε. Οι ηγέτες σε όλα τα επίπεδα θα πρέπει να αφομοιώσουν και να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες όχι απλά γρήγορα, αλλά έντονα γρήγορα. Αυτό θα βοηθήσει στην αύξηση της παραγωγικότητας.
 
Όλοι πρέπει να αυξήσουν τις ψηφιακές δεξιότητες τους. Αυτό θα γίνει πιο σημαντικό όσο οι μηχανές αναλαμβάνουν περισσότερες εργασίες που μπορούν να γίνονται από αυτές. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να ξεκινά από τα πρώτα χρόνια στα σχολεία.
 
Οι κυβερνήσεις πρέπει επίσης να στηρίζουν την οικονομία της γνώσης. Μαζί με την επένδυση στις τεχνολογίες πρέπει να γίνεται και επένδυση στις νέες δεξιότητες που χρειάζονται.
 
Ποιες είναι, κατά την άποψη σας, οι σημαντικότερες τάσεις που έχουν διαμορφώσει τον κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες;
Από διάφορες μελέτες εκτιμάται ότι υπάρχουν τρείς βασικές τάσεις οι οποίες ουσιαστικά έχουν αναμορφώσει και συνεχίζουν να αναμορφώνουν τον κόσμο μας.
 
Η πρώτη τάση προέκυψε μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όπου μετά από το τεράστιο οικονομικό και χρηματοοικονομικό σοκ, υπήρξε μία πολιτική αντίδραση και άνοδος του λαϊκισμού, όπως επίσης και μία τάση κατά της παγκοσμιοποίησης.
 
Η δεύτερη τάση σχετίζεται με την άνοδο της Ανατολής και ιδιαίτερα της Κίνας και της Ινδίας, με την Κίνα να γίνεται η δεύτερη οικονομική υπερδύναμη. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η οικονομική δύναμη μετατοπίζεται από τα δυτικά προς τα ανατολικά, αναστατώνοντας τις μέχρι σήμερα εύθραυστες ισορροπίες. Ως αποτέλεσμα, βλέπουμε να αυξάνεται η ένταση στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των υπερδυνάμεων οδηγώντας αναπόφευκτα σε καταστροφικούς για την παγκόσμια οικονομία εμπορικούς πολέμους.
 
Η τρίτη τάση είναι η τεχνολογική επανάσταση, μέσω της οποίας έχει αλλάξει η ζωή όλων μας τόσο σε προσωπικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Οι έξυπνες συσκευές, το υπολογιστικό σύννεφο, η τεχνητή νοημοσύνη έχουν γίνει απαραίτητα εργαλεία στην καθημερινότητα μας. Το επερχόμενο δίκτυο 5G θα προσδώσει νέες δυνατότητες στην ανάπτυξη ακόμη πιο επαναστατικών καινοτομιών, όπως η αυτόνομη οδήγηση. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι είμαστε ακόμη στην αρχή και έπονται ακόμη πιο σημαντικές ανατροπές. Το ταξίδι μόλις ξεκίνησε!
 
Οδεύουμε σε ένα κόσμο που οι μηχανές θα παίρνουν αποφάσεις για μας. Νομίζετε ότι οι μηχανές θα αντικαταστήσουν τους επαγγελματίες; Τι αξίες πρέπει να έχει η Τεχνητή Νοημοσύνη;
Οι εργαζόμενοι πρέπει οπωσδήποτε να αποκτήσουν νέες δεξιότητες έτσι ώστε να μην κινδυνεύουν να αντικατασταθούν από τις μηχανές ή από άλλους εργαζόμενους οι οποίοι έχουν αποκτήσει τις δεξιότητες που χρειάζεται για να χρησιμοποιούν την τεχνολογία.

Οι νέες τεχνολογίες, και ειδικά η τεχνητή νοημοσύνη, είναι το υπέρτατο εργαλείο που θα μας βοηθήσει να δημιουργήσουμε όλα τα πιθανά εργαλεία.

Παρόλο που δεν αναμένεται οι μηχανές να αντικαταστήσουν πλήρως τον άνθρωπο, θα εδραιώνουν όλο και περισσότερο το ρόλο τους στη λήψη σύνθετων αποφάσεων. Είναι επομένως επιβεβλημένο και άκρως απαραίτητο να διασφαλίσουμε ότι οι μηχανές θα δρουν με κανόνες ηθικής, θα είναι δίκαιες σε όλους και θα εξυπηρετούν τους ανθρώπους ισότιμα. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι απαραίτητη προϋπόθεση να υπάρχουν στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης αξίες οι οποίες θα βεβαιώνουν ότι οι μηχανές:

• Θα σέβονται όλους του ανθρώπους με δίκαιο και ισότιμο τρόπο
• Θα δρουν με αξιοπιστία και ασφάλεια
• Θα έχουν ψηλές προδιαγραφές κυβερνο-ασφάλειας
• Θα σέβονται την ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα
• Θα δίδουν ίσες ευκαιρίες συμμετοχής
• Θα δρουν με διαφάνεια η οποία θα είναι κατανοητή

 
Πόσο σημαντική είναι η κυβερνο-ασφάλεια και πόσο επικίνδυνο το λεγόμενο Social Engineering; Πως αντιμετωπίζεται;
Οι κυβερνο-κίνδυνοι αυξάνονται κάθε μέρα και νέες μέθοδοι για hacking εξελίσσονται συνεχώς. Πρέπει να υπάρχει μια συνεχής εγρήγορση και προσπάθεια ώστε να διασφαλίζεται ανάλογη θωράκιση και να διαφυλάττεται η παραγωγική συνέχεια σε περίπτωση κυβερνοεπιθέσεων.

To Social Engineering ξεκινά από απλά πράγματα, όπως να ανοίξει κάποιος ένα μολυσμένο μήνυμα το οποίο έχει λάβει στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο, μέχρι το σκάνδαλο της Cambridge Analytica, που πρακτικά χαλιναγώγησε την άποψη ψηφοφόρων.

Για να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους της κυβερνο-ασφάλειας, έχουμε δημιουργήσει στη Logicom ειδικό Τμήμα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Κυβερνο-ασφάλειας, που στελεχώνεται από έμπειρους και καταξιωμένους επαγγελματίες και έχουμε συνάψει συνεργασίες με κορυφαίες εταιρείες που εξειδικεύονται στον τομέα λύσεων κυβερνοασφάλειας για μικρές επιχειρήσεις μέχρι και για κράτη.

Τι μπορείτε να μας πείτε για την προστασία της ιδιωτικότητας στην εποχή αυτή;
Κατ’ αρχάς το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή είναι στοιχειώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Τόσο οι μεγάλες εταιρείες κοινωνικών δικτύων και επικοινωνιών, αλλά και η πολιτεία, πρέπει να σέβονται το δικαίωμα της ιδιωτικής ζωής.

Θεωρώ όμως ότι είναι αφέλεια να πιστεύει κάποιος ότι σήμερα, με την έκταση που έχει πάρει η χρήση των πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης, με τη διείσδυση της τεχνολογίας στην καθημερινή μας ζωή και με τη ψηφιακή ανωριμότητα και περιορισμένη ψηφιακή γνώση των χρηστών, μπορεί να κρατήσει το δικαίωμα της ιδιωτικότητας του ανέπαφο.

Δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι το δικαίωμα αυτό απειλείται και παραβιάζεται καθημερινά. Για παράδειγμα, κάποιες εταιρείες θησαυρίζουν εκμεταλλευόμενες τα δεδομένα των χρηστών χωρίς τη συγκατάθεση τους ή χωρίς να ενημερώνουν επ’ ακριβώς τους χρήστες για τον τρόπο με τον οποίο θα τα χρησιμοποιήσουν.

Κάποιες άλλες καταστάσεις εδραιώνουν ολόκληρους μηχανισμούς συλλογής τέτοιων πληροφοριών με παράνομα μέσα για εμπορική ή άλλου είδους εκμετάλλευση.

Είναι για τους πιο πάνω λόγους που επιβάλλεται η πολιτεία να θεσμοθετήσει την κατάλληλη νομοθεσία και μηχανισμούς ελέγχου για αποτελεσματική προστασία των πολιτών της. Με λύπη μου έχω παρατηρήσει ότι οι ποινές που προβλέπει η δική μας νομοθεσία, η οποία έχει πρόσφατα εγκριθεί από τη βουλή, σε περίπτωση παραβίασης της, δεν είναι αποτρεπτικές.

Χρειάζεται, παράλληλα, πέραν των μηχανισμών ελέγχου, η καλλιέργεια κουλτούρας στα άτομα που θα ενεργούν στο πλαίσιο της νομοθεσίας ώστε να μην αυθαιρετούν και καταχρώνται την εξουσία τους

Είναι σημαντικό εδώ να αναφέρουμε ότι σε πιο ώριμες από την Κύπρο χώρες σε θέματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής, άρχισαν να αναθεωρούν τις υφιστάμενες νομοθεσίες και πρακτικές που χρησιμοποιούν έτσι ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών τους. Τα μέτρα που όλοι μας πρέπει να παίρνουμε για να προστατευθούμε, ξεκινούν από το γεγονός ότι πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι και ψηφιακά ώριμοι έτσι ώστε να μπορούμε να αξιολογούμε σωστά τους κινδύνους που αποδεχόμαστε καθημερινά με τη χρήση της τεχνολογίας και να αποφασίζουμε ανάλογα.