SSM: Παρελθόν οι «παχουλές αγελάδες» για τις τράπεζες
07:49 - 26 Σεπτεμβρίου 2018
Η κερδοφορία των τραπεζών της ευρωζώνης εξακολουθεί να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα με τα επιχειρηματικά τους μοντέλα να είναι υπό πίεση, επισημαίνει ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) σε σχετική έκθεσή του, υπογραμμίζοντας πως οι αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών δεν πρόκειται να επανέλθει στα επίπεδα πριν από την χρηματοπιστωτική κρίση, καθώς το περιβάλλον εντός το οποίου δραστηριοποιούνται έχει αλλάξει, όπως επίσης και το προφίλ κινδύνου και η κεφαλαιοποίηση. Κρούει τον κώδωνα πως οι τράπεζες θα πρέπει να επιτύχουν κατάλληλες αποδώσεις ώστε να καταστούν βιώσιμες.
Συγκεκριμένα, ο SSM αναφέρει πως η συνολική κερδοφορία των σημαντικών τραπεζικών ιδρυμάτων σε ως προς την σταθμισμένη μέση απόδοση ιδίων κεφαλαίων (RoE) και απόδοσης περιουσιακών στοιχείων (RoA) διαμορφώθηκε στο 6,3% και 0,41% αντίστοιχα το 2017. Προσθέτει πως η κερδοφορία των τραπεζών δέχεται πιέσεις από τις υψηλές απομειώσεις, από διάφορα προβλήματα που κληρονομήθηκαν από το παρελθόν, ενώ δέχονται πιέσεις σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα τους λόγω του οικονομικού περιβάλλοντος που επικρατεί, τα χαμηλά επιτόκια και τον υψηλό ανταγωνισμό. Αφενός, τα καθαρά έσοδα από τόκους, που αντιπροσωπεύουν το 57% των λειτουργικών εσόδων των σημαντικών ιδρυμάτων, μειώθηκαν κατά το ήμισυ τα τελευταία τρία χρόνια, με ελάχιστα περιθώρια ελιγμών όσον αφορά τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης. Από την άλλη πλευρά, τα αποθέματα των ΜΕΔ μειώνονται στις περισσότερες χώρες. Ωστόσο, το σημερινό συνολικό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων παραμένει πολύ υψηλό βάσει των διεθνών προτύπων.
Συγκεκριμένα, ο SSM αναφέρει πως η συνολική κερδοφορία των σημαντικών τραπεζικών ιδρυμάτων σε ως προς την σταθμισμένη μέση απόδοση ιδίων κεφαλαίων (RoE) και απόδοσης περιουσιακών στοιχείων (RoA) διαμορφώθηκε στο 6,3% και 0,41% αντίστοιχα το 2017. Προσθέτει πως η κερδοφορία των τραπεζών δέχεται πιέσεις από τις υψηλές απομειώσεις, από διάφορα προβλήματα που κληρονομήθηκαν από το παρελθόν, ενώ δέχονται πιέσεις σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα τους λόγω του οικονομικού περιβάλλοντος που επικρατεί, τα χαμηλά επιτόκια και τον υψηλό ανταγωνισμό. Αφενός, τα καθαρά έσοδα από τόκους, που αντιπροσωπεύουν το 57% των λειτουργικών εσόδων των σημαντικών ιδρυμάτων, μειώθηκαν κατά το ήμισυ τα τελευταία τρία χρόνια, με ελάχιστα περιθώρια ελιγμών όσον αφορά τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης. Από την άλλη πλευρά, τα αποθέματα των ΜΕΔ μειώνονται στις περισσότερες χώρες. Ωστόσο, το σημερινό συνολικό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων παραμένει πολύ υψηλό βάσει των διεθνών προτύπων.
Διαβάστε ακόμα: Ερευνητική: Καταθέτουν Πασχαλίδης, Πισσαρίδης και Παπαδόπουλος
Παράλληλα, ο SSM διαπιστώνει πως τα νομικά έξοδα για επίλυση διαφορών δεν έχουν μειωθεί και παραμένει το υψηλό κόστος από τις δομές των τραπεζών από τον επεκτατικό κύκλο του παρελθόντος, παρά τη σημαντική συρρίκνωση. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ακόμα 40 υποκαταστήματα ανά 100.000 κατοίκους σε πολλές χώρες και περισσότεροι από 400 εργαζόμενοι ανά 100.000 κατοίκους. Υπήρξε συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα σε πολλές χώρες της ευρωζώνης, αναφέρει ο SSM για να προσθέσει πως ορισμένες αγορές εξακολουθούν να παραμένουν κατακερματισμένες.
Ανομοιογενές η κατάσταση κερδοφορίας
Η κατάσταση της κερδοφορία διαφέρει σημαντικά μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων, με τις τράπεζες που είχαν υψηλές αποδόσεις τα τελευταία χρόνια να μην ακολουθούν παρόμοια επιχειρηματικά μοντέλα και να είναι διάσπαρτες σε όλη την επικράτεια της ευρωζώνης. Για ορισμένες τράπεζες, το κλειδί ήταν η μείωση του κόστους, ενώ άλλες κατάφεραν να έχουν υψηλότερα έσοδα (σε σχέση με το συνολικό ενεργητικό τους). Ωστόσο, σημειώνει ο SSM, το κόστος δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα καθώς ορισμένες τράπεζες που κατάφεραν να μειώσουν το κόστος με την μείωση προσωπικού, δεν κατάφεραν να διατηρήσουν τα έσοδα τους στα ίδια επίπεδα.
Παράλληλα, ο SSM διαπιστώνει πως τα νομικά έξοδα για επίλυση διαφορών δεν έχουν μειωθεί και παραμένει το υψηλό κόστος από τις δομές των τραπεζών από τον επεκτατικό κύκλο του παρελθόντος, παρά τη σημαντική συρρίκνωση. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ακόμα 40 υποκαταστήματα ανά 100.000 κατοίκους σε πολλές χώρες και περισσότεροι από 400 εργαζόμενοι ανά 100.000 κατοίκους. Υπήρξε συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα σε πολλές χώρες της ευρωζώνης, αναφέρει ο SSM για να προσθέσει πως ορισμένες αγορές εξακολουθούν να παραμένουν κατακερματισμένες.
Ανομοιογενές η κατάσταση κερδοφορίας
Η κατάσταση της κερδοφορία διαφέρει σημαντικά μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων, με τις τράπεζες που είχαν υψηλές αποδόσεις τα τελευταία χρόνια να μην ακολουθούν παρόμοια επιχειρηματικά μοντέλα και να είναι διάσπαρτες σε όλη την επικράτεια της ευρωζώνης. Για ορισμένες τράπεζες, το κλειδί ήταν η μείωση του κόστους, ενώ άλλες κατάφεραν να έχουν υψηλότερα έσοδα (σε σχέση με το συνολικό ενεργητικό τους). Ωστόσο, σημειώνει ο SSM, το κόστος δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα καθώς ορισμένες τράπεζες που κατάφεραν να μειώσουν το κόστος με την μείωση προσωπικού, δεν κατάφεραν να διατηρήσουν τα έσοδα τους στα ίδια επίπεδα.
Διαβάστε ακόμα: Οι δρόμοι με το μεγαλύτερο traffic στη Λευκωσία
Διαφορετική συμπεριφορά τραπεζών
Ο SSM διαπιστώνει επίσης στην έκθεση του ότι διαφέρει η συμπεριφορά των τραπεζών έναντι της πρόκλησης για αύξηση της κερδοφορίας τους. Συγκεκριμένα, δεν διαφαίνεται, όπως επισημαίνει, μαγική συνταγή που μπορούν να ακολουθήσουν όλα τα τραπεζικά ιδρύματα, καθώς οι στρατηγικές μεταξύ των τραπεζών με τις καλύτερες επιδόσεις διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Παρατηρεί πως οι στρατηγικές των τραπεζών αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό την τρέχουσα κατάσταση της κερδοφορίας τους: οι ασθενέστερες τράπεζες προσπαθούν να μειώσουν το κόστος τους και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ενώ οι τράπεζες με καλύτερες επιδόσεις τείνουν να επικεντρώνονται στην ανάπτυξη. Στην πράξη, αυτό περιλαμβάνει διάφορες διαφορετικές προσεγγίσεις, που κυμαίνονται από τον αυξανόμενο όγκο δανεισμού έως την εστίαση στις επιχειρήσεις δημιουργίας τελών και προμηθειών ή / και τη βελτιστοποίηση του κόστους.
Προτεραιότητα η ψηφιοποίηση
Η ψηφιοποίηση αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για τις περισσότερες τράπεζες, καθώς δεν πρέπει μόνο να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών, αλλά θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν επαρκώς τη μετάβαση προς την ψηφιοποίηση στα εσωτερικά τους συστήματα και διαδικασίες. Ωστόσο, ο ρυθμός ανάπτυξης της πληροφορικής ποικίλλει. Οι προϋπολογισμοί πληροφορικής αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 20% τα τελευταία πέντε χρόνια. Ωστόσο, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ποιο ποσοστό αυτών των δαπανών για τις βοηθά τις τράπεζες να προετοιμαστούν για το μέλλον, δεδομένων των σημαντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλές τράπεζες με τα παλαιότερα συστήματα τους. Όσον αφορά τις Fintech, ορισμένες τράπεζες επενδύουν ή συνάπτουν εταιρικές σχέσεις με αυτές τις εταιρείες. Από την άλλη πλευρά, ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών και τεχνολογικών εταιρειών άρχισαν να δραστηριοποιούνται στον τομέα της χρηματοδότησης. Προς το παρόν, επικεντρώνονται κυρίως στις πληρωμές, αλλά αυτές οι εταιρείες θα μπορούσαν να προχωρήσουν περισσότερο και να αρχίσουν να προσφέρουν δάνεια προκειμένου να βελτιστοποιήσουν την εμπειρία των πελατών. Δεδομένης της πελατειακής τους βάσης, των τεχνολογικών γνώσεων και των χρηματοοικονομικών ικανοτήτων τους, οι παράγοντες αυτοί θα μπορούσαν να διαταράξουν σημαντικά τον κόσμο των τραπεζών.
Διαφορετική συμπεριφορά τραπεζών
Ο SSM διαπιστώνει επίσης στην έκθεση του ότι διαφέρει η συμπεριφορά των τραπεζών έναντι της πρόκλησης για αύξηση της κερδοφορίας τους. Συγκεκριμένα, δεν διαφαίνεται, όπως επισημαίνει, μαγική συνταγή που μπορούν να ακολουθήσουν όλα τα τραπεζικά ιδρύματα, καθώς οι στρατηγικές μεταξύ των τραπεζών με τις καλύτερες επιδόσεις διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Παρατηρεί πως οι στρατηγικές των τραπεζών αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό την τρέχουσα κατάσταση της κερδοφορίας τους: οι ασθενέστερες τράπεζες προσπαθούν να μειώσουν το κόστος τους και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ενώ οι τράπεζες με καλύτερες επιδόσεις τείνουν να επικεντρώνονται στην ανάπτυξη. Στην πράξη, αυτό περιλαμβάνει διάφορες διαφορετικές προσεγγίσεις, που κυμαίνονται από τον αυξανόμενο όγκο δανεισμού έως την εστίαση στις επιχειρήσεις δημιουργίας τελών και προμηθειών ή / και τη βελτιστοποίηση του κόστους.
Προτεραιότητα η ψηφιοποίηση
Η ψηφιοποίηση αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για τις περισσότερες τράπεζες, καθώς δεν πρέπει μόνο να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών, αλλά θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν επαρκώς τη μετάβαση προς την ψηφιοποίηση στα εσωτερικά τους συστήματα και διαδικασίες. Ωστόσο, ο ρυθμός ανάπτυξης της πληροφορικής ποικίλλει. Οι προϋπολογισμοί πληροφορικής αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 20% τα τελευταία πέντε χρόνια. Ωστόσο, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ποιο ποσοστό αυτών των δαπανών για τις βοηθά τις τράπεζες να προετοιμαστούν για το μέλλον, δεδομένων των σημαντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλές τράπεζες με τα παλαιότερα συστήματα τους. Όσον αφορά τις Fintech, ορισμένες τράπεζες επενδύουν ή συνάπτουν εταιρικές σχέσεις με αυτές τις εταιρείες. Από την άλλη πλευρά, ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών και τεχνολογικών εταιρειών άρχισαν να δραστηριοποιούνται στον τομέα της χρηματοδότησης. Προς το παρόν, επικεντρώνονται κυρίως στις πληρωμές, αλλά αυτές οι εταιρείες θα μπορούσαν να προχωρήσουν περισσότερο και να αρχίσουν να προσφέρουν δάνεια προκειμένου να βελτιστοποιήσουν την εμπειρία των πελατών. Δεδομένης της πελατειακής τους βάσης, των τεχνολογικών γνώσεων και των χρηματοοικονομικών ικανοτήτων τους, οι παράγοντες αυτοί θα μπορούσαν να διαταράξουν σημαντικά τον κόσμο των τραπεζών.