ΑΝΑΜΑ: Κυπρίων Νάμα

Μια βόλτα με προορισμό τα βουνά, ως φυσική πηγή αναζωογόνησης, τους έδωσε την έμπνευση για το βάπτισμα της κουμανταρίας που έφτιαχναν. Anama: Νάμα - το γλυκό κόκκινο κρασί τους, βγαλμένο από τα νάματα της παράδοσης - με το Α μπροστά ν’ ανάβει, όπως αποδείχθηκε, το πάθος της δημιουργικότητας. Πρόκειται για ποτό περιορισμένης παραγωγής και έκδοσης, μιας και οι ιδιοκτήτες του επιλέγουν να παράγουν μόνο 2.000 φιάλες ετησίως. Ο οινοπαραγωγός Λευτέρης Μοχιανάκης και η σχεδιάστρια κοσμημάτων Χριστίνα Αποστόλου κατάφεραν να συνταιριάξουν δύο διαφορετικούς κόσμους, να δώσουν στο ποτό συλλεκτική αξία με ένα ιδιαίτερο packaging design και να το ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο.

Κατά την αρχαιότητα, η κουμανταρία ήταν γνωστή ως νάμα. Όταν ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος κατά τη Σταυροφορία του κατέλαβε την Κύπρο, το 1191, παντρεύτηκε την όμορφη Βερεγγάρια και γιόρτασε τη νίκη και τη χαρά του με το γλυκό κρασί νάμα, το οποίο παραγόταν κυρίως στην περιοχή της Μεγάλης Κουμανταρίας (Grande Commanderie), στο σημερινό Κολόσσι. Έτσι, το αρχαιότερο κρασί στον κόσμο, έγινε γνωστό ως κουμανταρία. Πολλοί μεσαιωνικοί ταξιδιώτες έπλεκαν εγκώμια για το κρασί αυτό της Κύπρου. Το περιέγραφαν ως παχύ σαν το μέλι και ανέφεραν ότι μπορούσε να διατηρηθεί για πολλά χρόνια μέσα σε πήλινα δοχεία. Αναφορές, μάλιστα, είχαν γίνει αιώνες πριν, από τον Ησίοδο και τον Όμηρο, για το γλυκό αυτό νάμα, που κατέχει ξεχωριστή θέση στην ορθόδοξη Εκκλησία, όπου χρησιμοποιείται στη Θεία Ευχαριστία. 

«Προσωπικά θεωρώ ότι το όνομα κουμανταρία είναι ξενόφερτο και πρέπει να κρατάμε την αρχαία ονομασία, νάμα, και δη Κυπρίων νάμα», είπε ο Λευτέρης. Από μια βόλτα στο βουνό, του Λευτέρη και της Χριστίνας, προέκυψε η ονομασία και στο βουνό κατέληξαν, αφού αποφάσισαν να κτίσουν το οινοποιείο τους δίπλα στο σπίτι τους στον Λυθροδόντα.

Από τις πρώτες start-up
Η σχεδιάστρια κοσμημάτων, Χριστίνα Αποστόλου, είχε ξεκινήσει το δικό της brand κοσμημάτων και ο Λευτέρης Μοχιανάκης ήταν σύμβουλος - οινολόγος σε οινοποιεία. «Ερχόμενος στην Κύπρο εντυπωσιάστηκα από τις δυνατότητες που έχει το νάμα ως κρασί», ανέφερε. «Κρίνοντας από καθαρά επαγγελματικής άποψης, θεωρώ ότι είναι ένα πολύ προνομιούχο προϊόν, αλλά εντελώς αναξιοποίητο», επεσήμανε. Έτσι αποφάσισαν με τη Χριστίνα να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να προχωρήσουν σε πειραματική οινοποίηση: «Το αποτέλεσμα ήταν η εταιρεία μας να αποτελέσει μία από τις πρώτες start-up επιχειρήσεις στην Κύπρο. 

Τοποθετήσαμε στην αγορά την πρώτη μας σοδειά τον Δεκέμβριο του 2009, με στόχο πέρα από την ποιότητα του κρασιού, να έχει μια δικιά του προσωπικότητα, ένα χαρακτήρα και βάθος παλαίωσης. Η κουμανταρία παλαιώνει για τουλάχιστον 40 με 50 χρόνια, εξελίσσεται και παίρνει αξία, ειδικά αν είναι χειροποίητη και παρουσιάζεται με μια πιο προσεγμένη εμφάνιση και πολύτιμα υλικά».

Έμφαση στις ιδιαιτερότητες
«Το Anama ήταν η πρώτη κουμανταρία που κυκλοφόρησε στην αγορά από μικρό οινοποιείο και επίσης η πρώτη δίχως ενδυνάμωση, δηλαδή χωρίς προσθήκη τεχνητού οινοπνεύματος», σημείωσε ο Λευτέρης: «Είναι 100% φυσική. Παράγεται από συγκεκριμένο αμπελώνα, αποτελούμενο από γέρικα φυτά 100 ετών, περίπου, σε υψόμετρο 1.150 μέτρων στη Ζωοπηγή, που είναι το ορεινότερο χωριό της κουμανταρίας. Τα σταφύλια που χρησιμοποιούνται, με βάση την παλιά συνταγή της κουμανταρίας, είναι το άσπρο ξυνιστέρι και το μαύρο».

Δεν ακολουθείται συγκεκριμένο πρωτόκολλο στη διαδικασία της οινοποίησης. Απλώς, ανάλογα με τη σοδειά κάθε χρόνο, γίνεται προσπάθεια να βγουν από το σταφύλι όλα τα καλά χαρακτηριστικά: «Άλλοτε είναι μπρουταλιτέ, με πολύ οινόπνευμα και πολλά ανδρικά χαρακτηριστικά, όπως καπνό και δέρμα. Τέτοια ήταν η σοδειά του 2012. Άλλοτε, λόγω πολλής συμπύκνωσης στις φαινόλες, αποκτά έντονο κόκκινο χρώμα και δυνατότητες περαιτέρω παλαίωσης, όπως ήταν η σοδειά του 2015», υπογράμμισε ο Λευτέρης.

«Η σοδειά του 2015 θα κυκλοφορήσει το 2021 περίπου και την περιμένουμε με ανυπομονησία», συμπλήρωσε η Χριστίνα. Και πρόσθεσε: «Ο χυμός ήταν πολύ συμπυκνωμένος και με απίστευτο χρώμα, οπότε θέλουμε να δούμε πως θα εξελιχθεί. Η εταιρεία είναι ένας λευκός καμβάς, πάνω στον οποίο δουλεύουμε συνεχώς, είναι ένα ongoing project». 

Εμπνεύσεις σε μπουκάλι
Η όλη φιλοσοφία της εταιρείας έγκειται στο μπουκάλι και τον σχεδιασμό του. Η κουμανταρία είναι ένα προϊόν που όσο κρατάς στη συλλογή σου τόσο μεγαλύτερη αξία αποκτά. «Αυτό σημαίνει ότι εσύ θα έρχεσαι σε επαφή με τη συσκευασία περισσότερο απ’ ό,τι με το προϊόν», επεσήμανε ο Λευτέρης, ενώ η Χριστίνα πρόσθεσε πως σκοπός τους είναι να κοσμούν τις κάβες. 

Από το 2009 μέχρι σήμερα η παρουσία κάθε σοδειάς είναι διαφορετική. Ίδιο μεν το μπουκάλι, αλλιώτικη δε η ετικέτα, καθώς τοποθετείται σ’ αυτήν το χειροποίητο κόσμημα που σχεδιάζει η Χριστίνα, ανάλογα με την έμπνευσή της. Έτσι, κάθε φορά γίνεται όχι απλώς ένα rebranding της εταιρείας, αλλά κι ένα face lift της σοδειάς. 

Φιλοσοφία… χρηματιστηριακή
«Είναι… χρηματιστηριακή η φιλοσοφία μας. Θέλουμε το Anama να βγαίνει προς τα έξω όταν έχει την καλύτερη δυνατή αξία. Η παραγωγή μας είναι πολύ μικρή, περίπου 2.000 φιάλες τον χρόνο, όλες αριθμημένες. Αυτό δεν μπορεί να μεγαλώσει αφενός λόγω της φιλοσοφίας μας κι αφετέρου γιατί παράγεται εξ ολοκλήρου από ένα πολύ γέρικο αμπέλι», επισημαίνει ο Λευτέρης. Άρα, λοιπόν, μιλάμε για μια επιχείρηση που υποχρεωτικά έχει limited production και παράλληλα πρέπει να είναι βιώσιμη από αυτό.