Mea Culpa Γιωρκάτζη, η καρατόμηση και οι εκφοβισμοί Οδυσσέα
15:06 - 14 Νοεμβρίου 2018
Ως ανοικτό βιβλίο για όλους και για όλα, ακόμη και για τις δικές της ενδεχόμενες παραλείψεις παρουσιάστηκε η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη κατά την πρώτη ημέρα της κατάθεσης της ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατισμού. Μάλιστα εξέφρασε το δικό της Mea Culpa για το γεγονός ότι δεν επέμεινε αρκετά ώστε να μην διοριστούν ή να αποσυρθούν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας τα οποία κρίθηκαν ακατάλληλα.
Κατά την εναρκτήρια τοποθέτηση της η κ. Γιωρκάτζη ξεκαθάρισε ότι σε ό,τι αφορά τις συστημικές τράπεζες της Κύπρου ο ρόλος της Κεντρικής είναι καθαρά διαμεσολαβητή καθώς η εποπτεία έχει περιέλθει υπό την αρμοδιότητα του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM). Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τη διαδικασία αξιολόγησης των στελεχών των πιστωτικών ιδρυμάτων η κ. Γιωρκάτζη σημείωσε πως η Κεντρική Τράπεζα δεν δίνει εγκρίνει τους διορισμούς, αλλά συμβάλλει ώστε αν υπάρχει κάτι μεμπτό εναντίον των προσώπων να ενημερώνει σχετικά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία είναι και η αρμόδια αρχή για να εγκρίνει τους διορισμούς.
Θέμα ηθικής τάξης για Χατζηγιάννη
Σε ό,τι αφορά τον διορισμό Νικόλα Χατζηγιάννη στην θέση του προέδρου της Επιτροπείας και εν συνεχεία στη θέση του Γενικού Διευθυντή της ΣΚΤ και τις κατηγορίες που υπήρχαν εναντίον του για δύο παραπτώματα καθώς εργαζόταν στην Τράπεζα Κύπρου, η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε πως στα έγγραφα τα οποία συμπληρώθηκαν από τον κ Χατζηγιάννη δεν γινόταν αναφορά, κάτι το οποίο, όπως είπε, θα έπρεπε να πράξει. Την ίδια ώρα, η κ. Γιωρκάτζη σημείωσε πως από την στιγμή που «ένας άνθρωπος συμπεριφέρεται κατά τρόπο απρεπή σε προπονητή και ενεργεί κατά τρόπο που είναι αντίθετος με τις οδηγίες της ΚΤ τότε εγείρεται θέμα ηθικής τάξης και νομίζω πως και εμείς θα έπρεπε να είμαστε πιο αυστηροί». Πρόσθεσε πως η ίδια έκανε αναφορά για τα δύο παραπτώματα στα έγγραφα που απέστειλε στην ΕΚΤ η οποία δεν τα έκρινε ως σοβαρά και έδωσε την συγκατάθεση της.
Ωστόσο, η κ. Γιωρκάτζη υπογράμμισε ότι την ευθύνη για τον διορισμό των στελεχών φέρει ο ιδιοκτήτης του Συνεργατισμού, ενώ στις τοποθετήσεις της Επιτροπής ότι ο SSM έκρινε ακατάλληλο το ΔΣ της ΣΚΤ, η κ. Γιωρκάτζη σημείωσε πως ναι μεν ήταν ακατάλληλο για τον SSM, ήταν όμως κατάλληλο για τα πολιτικά κόμματα.
Λάθος άτομα
«Λάθος άτομα, λάθος της Κυβέρνησης, μη εταιρική διακυβέρνηση», είπε απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής Γεώργιου Αρέστη ως προς το τι πήγε στραβά στην προσπάθεια να ξεπεράσει ο Συνεργατισμός την κρίση από το 2013 και έπειτα.
Σε ερώτηση αν εννοεί την Επιτροπεία ή τους εκτελεστικούς απάντησε «για όλους». Ένας οργανισμός για να μπορεί να λειτουργήσει αποδοτικά πρέπει να έχει καλό προϊόν να πωλήσει και πρέπει να έχει τους κατάλληλους ανθρώπους να διαχειριστούν αυτό το προϊόν σε μια καλή τιμή.
«Εδώ έλειπαν και τα τρία», πρόσθεσε.
Σε άλλο σημείο της κατάθεσής της η κ. Γιωρκάτζη είπε ότι «θεωρώ αν ήταν να πω για όλα τα πράγματα, ευθύνη Υπουργού ήταν η επιλογή προσώπων» και προστασία να μην διαταραχθούν μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις.
Ανέφερε επίσης ότι ο Γενικός Εισαγγελέας έχει φακέλους ενώπιον του με όλες τις ΜΕΧ πρώην και νυν στελεχών του Συνεργατισμού.
Ευθύνη των πολιτικών κομμάτων
Σε ερώτηση αν είχε ανησυχήσει με τις παραιτήσεις μελών της Επιτροπείας και για την εταιρική διακυβέρνηση είπε ότι η Κεντρική Τράπεζα ανησύχησε και είδε πολλές φορές τον Υπουργό για το θέμα του Συνεργατισμού και ότι ο ίδιος «μας έλεγε παύσετε τους εσείς». Ωστόσο, δικαιολόγησε τη στάση του Υπουργού, καθώς, όπως είπε, τα πάντα έπρεπε να τύχουν έγκρισης από τη Βουλή στην οποίαν υπάρχουν έξι πολιτικά κόμματα.
Εξήγησε ότι αλλαγές στην Επιτροπεία σύμφωνα με τον νόμο έπρεπε να περάσουν από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.
Σε ερώτηση αν ήταν τα κόμματα που διορίζουν απάντησε «Ναι. Τα κόμματα. Είμαστε στην Κύπρο. Τα κόμματα διορίζουν, τα κόμματα παύουν, τα κόμματα προάγουν».
Μεταξύ άλλων, εξέφρασε τη θέση ότι ο ιδιοκτήτης έχει την πρώτιστη ευθύνη για να επιλέξει τα μέλη της Επιτροπείας και κατά δεύτερο ρόλο η Βουλή. Αφού «κόπτονταν γιατί δεν κάθισαν με τον Υπουργό για να βρουν τα αστέρια που έχουμε στην Κύπρο», διερωτήθηκε.
Οι «κακές» σχέσεις με την κυβέρνηση
Μέσα από την κατάθεση της κ. Γιωρκάτζη διαφάνηκαν οι διασαλευμένες σχέσεις της με το Προεδρικό, αφού όπως ανέφερε σε ορισμένα θέματα δεν ήταν ενήμερη, ενώ στην τοποθέτηση ότι στελέχη της Κεντρικής Τράπεζας ενώπιον της Ερευνητικής ότι η Κεντρική ήταν ενήμερη για τις ενέργειες της κυβέρνησης και πως συμμετείχαν σε συναντήσεις για τον καταρτισμό πολιτικών και προγραμμάτων, με ιδιαίτερη αναφορά στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ και την κατάθεση Κωνσταντίνου Ηροδότου, η κυρία Γιωρκάτζη διερωτήθηκε για ποια Κεντρική Τράπεζα αναφέρεται η Ερευνητική Επιτροπή.
Καρατόμηση
Η Ερευνητική Επιτροπή διερωτήθηκε γιατί τα μέτρα που εισηγήθηκε το Κράτος και συγκεκριμένα το ΣΧΕΔΙΟ ΕΣΤΙΑ, δεν ζητήθηκε από την Κεντρική Τράπεζα όπως ληφθούν νωρίτερα ώστε να διασωθεί ο Συνεργατισμός, η κ. Γιωρκάτζη εξέφρασε την αντίθεση της με την προσέγγιση του Κράτους για το Σχέδιο Εστία και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την προστασία πρώτης κατοικίας αξίας €350.000. «Θέλω να το πω δημόσια και ξέρω ότι θα με καρατομήσουν. Δεν με ενοχλεί. Ας με καρατομήσουν. Εξάλλου μόνο 4,5 μήνες μου απομένουν».
Εκφοβισμοί Ελεγκτή
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι η ΣΚΤ για κάθε της βήμα προέβαινε στο διορισμό συμβουλευτικών Οίκων με αποτέλεσμα να πληρώνουν ακριβά αυτή την επιλογή, η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας τόνισε αυτό ήταν αποτέλεσμα των εκφοβισμών που έσπειρε ο Γενικός Ελεγκτής.
Σε άλλο σημείο, η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε πως όλες τις μεγάλες αποφάσεις δεν ρωτούσαν τα διορισμένα άτομα αλλά συμβουλεύονταν οίκους ώστε να μην κάνουν «μεγαλύτερες ματσαράγκες».
Φοβερές ατάκες
Στο ερώτημα γιατί ο υπουργός Οικονομικών επέμενε στην παραχώρηση δωρεάν μετοχών του Συνεργατισμού, η κ. Γιωρκάτζη απάντησε μονολεκτικά «εκλογές», για να συμπληρώσει πως «το θεωρείτε αυτό προσβλητικό; Εδώ έγιναν πράματα και θάματα για τις εκλογές».
Ερωτηθείς για τις αλλεπάλληλες επιστολές μεταξύ Τράπεζας Κύπρου και Κεντρικής για τα παραπτώματα Χατζηγιάννη ο πρόεδρος της Ερευνητικής αναφέρθηκε και σε επιστολή του κ Χούριγκαν οποίος δεν ήταν επικριτικός. Η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε χαρακτηριστικά «Καλά ο κ. Χούριγκαν είναι από τον Άρη; Πολλά άτομα τα οποία θεωρούμε ότι είναι άμεμπτα δεν είναι και δεν αναφέρομαι στον κ. Χούριγκαν».
Όταν εξέφραζε την αντίθεση της για το όριο των €350.000 για την αξία της πρώτης κατοικίας η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε “Δουλεύω για 38 χρόνια και το σπίτι μου δεν είναι αξίας €350.000”.
Δεν έλειψε μάλιστα και το χιούμορ κατά την διάρκεια της κατάθεση της κ. Γιωρκάτζη. Στην τοποθέτηση του κ. Αρέστη ότι «θα πρέπει να ολοκληρώσουμε στη μια διότι πληρώνουμε ακριβά την αίθουσα», η κ. Γιωρκάτζη απάντησε με χιούμορ, «την αίθουσα είναι που πληρώνουμε ακριβά ή εσας;»
Κατά την εναρκτήρια τοποθέτηση της η κ. Γιωρκάτζη ξεκαθάρισε ότι σε ό,τι αφορά τις συστημικές τράπεζες της Κύπρου ο ρόλος της Κεντρικής είναι καθαρά διαμεσολαβητή καθώς η εποπτεία έχει περιέλθει υπό την αρμοδιότητα του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM). Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τη διαδικασία αξιολόγησης των στελεχών των πιστωτικών ιδρυμάτων η κ. Γιωρκάτζη σημείωσε πως η Κεντρική Τράπεζα δεν δίνει εγκρίνει τους διορισμούς, αλλά συμβάλλει ώστε αν υπάρχει κάτι μεμπτό εναντίον των προσώπων να ενημερώνει σχετικά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία είναι και η αρμόδια αρχή για να εγκρίνει τους διορισμούς.
Θέμα ηθικής τάξης για Χατζηγιάννη
Σε ό,τι αφορά τον διορισμό Νικόλα Χατζηγιάννη στην θέση του προέδρου της Επιτροπείας και εν συνεχεία στη θέση του Γενικού Διευθυντή της ΣΚΤ και τις κατηγορίες που υπήρχαν εναντίον του για δύο παραπτώματα καθώς εργαζόταν στην Τράπεζα Κύπρου, η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε πως στα έγγραφα τα οποία συμπληρώθηκαν από τον κ Χατζηγιάννη δεν γινόταν αναφορά, κάτι το οποίο, όπως είπε, θα έπρεπε να πράξει. Την ίδια ώρα, η κ. Γιωρκάτζη σημείωσε πως από την στιγμή που «ένας άνθρωπος συμπεριφέρεται κατά τρόπο απρεπή σε προπονητή και ενεργεί κατά τρόπο που είναι αντίθετος με τις οδηγίες της ΚΤ τότε εγείρεται θέμα ηθικής τάξης και νομίζω πως και εμείς θα έπρεπε να είμαστε πιο αυστηροί». Πρόσθεσε πως η ίδια έκανε αναφορά για τα δύο παραπτώματα στα έγγραφα που απέστειλε στην ΕΚΤ η οποία δεν τα έκρινε ως σοβαρά και έδωσε την συγκατάθεση της.
Ωστόσο, η κ. Γιωρκάτζη υπογράμμισε ότι την ευθύνη για τον διορισμό των στελεχών φέρει ο ιδιοκτήτης του Συνεργατισμού, ενώ στις τοποθετήσεις της Επιτροπής ότι ο SSM έκρινε ακατάλληλο το ΔΣ της ΣΚΤ, η κ. Γιωρκάτζη σημείωσε πως ναι μεν ήταν ακατάλληλο για τον SSM, ήταν όμως κατάλληλο για τα πολιτικά κόμματα.
Λάθος άτομα
«Λάθος άτομα, λάθος της Κυβέρνησης, μη εταιρική διακυβέρνηση», είπε απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής Γεώργιου Αρέστη ως προς το τι πήγε στραβά στην προσπάθεια να ξεπεράσει ο Συνεργατισμός την κρίση από το 2013 και έπειτα.
Σε ερώτηση αν εννοεί την Επιτροπεία ή τους εκτελεστικούς απάντησε «για όλους». Ένας οργανισμός για να μπορεί να λειτουργήσει αποδοτικά πρέπει να έχει καλό προϊόν να πωλήσει και πρέπει να έχει τους κατάλληλους ανθρώπους να διαχειριστούν αυτό το προϊόν σε μια καλή τιμή.
«Εδώ έλειπαν και τα τρία», πρόσθεσε.
Σε άλλο σημείο της κατάθεσής της η κ. Γιωρκάτζη είπε ότι «θεωρώ αν ήταν να πω για όλα τα πράγματα, ευθύνη Υπουργού ήταν η επιλογή προσώπων» και προστασία να μην διαταραχθούν μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις.
Ανέφερε επίσης ότι ο Γενικός Εισαγγελέας έχει φακέλους ενώπιον του με όλες τις ΜΕΧ πρώην και νυν στελεχών του Συνεργατισμού.
Ευθύνη των πολιτικών κομμάτων
Σε ερώτηση αν είχε ανησυχήσει με τις παραιτήσεις μελών της Επιτροπείας και για την εταιρική διακυβέρνηση είπε ότι η Κεντρική Τράπεζα ανησύχησε και είδε πολλές φορές τον Υπουργό για το θέμα του Συνεργατισμού και ότι ο ίδιος «μας έλεγε παύσετε τους εσείς». Ωστόσο, δικαιολόγησε τη στάση του Υπουργού, καθώς, όπως είπε, τα πάντα έπρεπε να τύχουν έγκρισης από τη Βουλή στην οποίαν υπάρχουν έξι πολιτικά κόμματα.
Εξήγησε ότι αλλαγές στην Επιτροπεία σύμφωνα με τον νόμο έπρεπε να περάσουν από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.
Σε ερώτηση αν ήταν τα κόμματα που διορίζουν απάντησε «Ναι. Τα κόμματα. Είμαστε στην Κύπρο. Τα κόμματα διορίζουν, τα κόμματα παύουν, τα κόμματα προάγουν».
Μεταξύ άλλων, εξέφρασε τη θέση ότι ο ιδιοκτήτης έχει την πρώτιστη ευθύνη για να επιλέξει τα μέλη της Επιτροπείας και κατά δεύτερο ρόλο η Βουλή. Αφού «κόπτονταν γιατί δεν κάθισαν με τον Υπουργό για να βρουν τα αστέρια που έχουμε στην Κύπρο», διερωτήθηκε.
Οι «κακές» σχέσεις με την κυβέρνηση
Μέσα από την κατάθεση της κ. Γιωρκάτζη διαφάνηκαν οι διασαλευμένες σχέσεις της με το Προεδρικό, αφού όπως ανέφερε σε ορισμένα θέματα δεν ήταν ενήμερη, ενώ στην τοποθέτηση ότι στελέχη της Κεντρικής Τράπεζας ενώπιον της Ερευνητικής ότι η Κεντρική ήταν ενήμερη για τις ενέργειες της κυβέρνησης και πως συμμετείχαν σε συναντήσεις για τον καταρτισμό πολιτικών και προγραμμάτων, με ιδιαίτερη αναφορά στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ και την κατάθεση Κωνσταντίνου Ηροδότου, η κυρία Γιωρκάτζη διερωτήθηκε για ποια Κεντρική Τράπεζα αναφέρεται η Ερευνητική Επιτροπή.
Καρατόμηση
Η Ερευνητική Επιτροπή διερωτήθηκε γιατί τα μέτρα που εισηγήθηκε το Κράτος και συγκεκριμένα το ΣΧΕΔΙΟ ΕΣΤΙΑ, δεν ζητήθηκε από την Κεντρική Τράπεζα όπως ληφθούν νωρίτερα ώστε να διασωθεί ο Συνεργατισμός, η κ. Γιωρκάτζη εξέφρασε την αντίθεση της με την προσέγγιση του Κράτους για το Σχέδιο Εστία και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την προστασία πρώτης κατοικίας αξίας €350.000. «Θέλω να το πω δημόσια και ξέρω ότι θα με καρατομήσουν. Δεν με ενοχλεί. Ας με καρατομήσουν. Εξάλλου μόνο 4,5 μήνες μου απομένουν».
Εκφοβισμοί Ελεγκτή
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι η ΣΚΤ για κάθε της βήμα προέβαινε στο διορισμό συμβουλευτικών Οίκων με αποτέλεσμα να πληρώνουν ακριβά αυτή την επιλογή, η Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας τόνισε αυτό ήταν αποτέλεσμα των εκφοβισμών που έσπειρε ο Γενικός Ελεγκτής.
Σε άλλο σημείο, η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε πως όλες τις μεγάλες αποφάσεις δεν ρωτούσαν τα διορισμένα άτομα αλλά συμβουλεύονταν οίκους ώστε να μην κάνουν «μεγαλύτερες ματσαράγκες».
Φοβερές ατάκες
Στο ερώτημα γιατί ο υπουργός Οικονομικών επέμενε στην παραχώρηση δωρεάν μετοχών του Συνεργατισμού, η κ. Γιωρκάτζη απάντησε μονολεκτικά «εκλογές», για να συμπληρώσει πως «το θεωρείτε αυτό προσβλητικό; Εδώ έγιναν πράματα και θάματα για τις εκλογές».
Ερωτηθείς για τις αλλεπάλληλες επιστολές μεταξύ Τράπεζας Κύπρου και Κεντρικής για τα παραπτώματα Χατζηγιάννη ο πρόεδρος της Ερευνητικής αναφέρθηκε και σε επιστολή του κ Χούριγκαν οποίος δεν ήταν επικριτικός. Η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε χαρακτηριστικά «Καλά ο κ. Χούριγκαν είναι από τον Άρη; Πολλά άτομα τα οποία θεωρούμε ότι είναι άμεμπτα δεν είναι και δεν αναφέρομαι στον κ. Χούριγκαν».
Όταν εξέφραζε την αντίθεση της για το όριο των €350.000 για την αξία της πρώτης κατοικίας η κ. Γιωρκάτζη ανέφερε “Δουλεύω για 38 χρόνια και το σπίτι μου δεν είναι αξίας €350.000”.
Δεν έλειψε μάλιστα και το χιούμορ κατά την διάρκεια της κατάθεση της κ. Γιωρκάτζη. Στην τοποθέτηση του κ. Αρέστη ότι «θα πρέπει να ολοκληρώσουμε στη μια διότι πληρώνουμε ακριβά την αίθουσα», η κ. Γιωρκάτζη απάντησε με χιούμορ, «την αίθουσα είναι που πληρώνουμε ακριβά ή εσας;»