Στις δράσεις της Κυβέρνησης για στήριξη του κλάδου της οικοδομικής βιομηχανίας και ευρύτερα της οικονομίας προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων αναφέρθηκε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε ομιλία του στην ετήσια Γενική Συνέλευση της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κατά την ομιλία του, τόνισε τη σημασία της συνέργειας κράτους και ιδιωτικού τομέα για την ανάπτυξη της χώρας. Υπογράμμισε ότι η κατασκευαστική βιομηχανία αποτελεί κινητήριο μοχλό της οικονομίας, ενώ η πολιτεία εργάζεται συστηματικά για να δημιουργήσει ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και διαφανές πλαίσιο για την υλοποίηση έργων. Οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνται επικεντρώνονται στη μείωση της γραφειοκρατίας, στην ψηφιοποίηση διαδικασιών και στην επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων, ώστε να μειωθεί ο χρόνος εξέτασης και έκδοσης αδειών, ιδιαίτερα για μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες και μικρές πολυκατοικίες.
- Διαβάστε επίσης: 30 χρόνια ΟΣΕΟΚ: Η ιστορία, η δύναμη και το μέλλον της κατασκευαστικής βιομηχανίας της Κύπρου
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση εφαρμόζει ένα νέο σύστημα αδειοδότησης που απλοποιεί τις διαδικασίες για αναπτύξεις χαμηλού και μεσαίου ρίσκου, με στόχο την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών και των επαγγελματιών του κλάδου. Παράλληλα, η στρατηγική για τη στεγαστική πολιτική περιλαμβάνει καινοτόμα κίνητρα για την αύξηση των οικιστικών μονάδων, όπως τα Σχέδια Πολεοδομικών Κινήτρων και Build to Rent, με σκοπό να αντιμετωπιστεί το στεγαστικό πρόβλημα και να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε προσιτές κατοικίες.
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης τις αλλαγές που δρομολογούνται στο Κτηματολόγιο και Χωρομέτρηση, στη διάθεση κρατικής γης και στις διαδικασίες υπολογισμού μεταβιβαστικών τελών, με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας, τη μείωση καθυστερήσεων και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης. Η προσέγγιση αυτή στοχεύει όχι μόνο στην επιτάχυνση της ανάπτυξης και την ενίσχυση των επιχειρήσεων, αλλά και στη δημιουργία ενός βιώσιμου, σύγχρονου πλαισίου που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κυπριακής αγοράς και των πολιτών.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Προέδρου της Δημοκρατίας:
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που συμμετέχω στη Γενική Συνέλευση της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Κύπρου, σε μια σύναξη ιδιαίτερης σημασίας για την Ομοσπονδία, καθώς σηματοδοτεί και τα 30 χρόνια από την ίδρυσή της.
Θεωρώ ότι η παρουσία τόσο πολλών μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, Σάββατο πρωί, στη Γενική Συνέλευση σας είναι ένδειξη και της εκτίμησης και του τρόπου με τον οποίον από πλευράς εκτελεστικής εξουσίας προσεγγίζουμε την Ομοσπονδία και την πολύ σημαντική δουλειά που κάνετε.
Τριάντα χρόνια ουσιαστικής παρουσίας στην κατασκευαστική βιομηχανία του τόπου μας, με σημαντική, καθοριστική θα έλεγα, συμβολή στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας και πάντα με θετικό κοινωνικό πρόσημο.
Η παρουσία μου στη σημερινή σας Συνέλευση με τόσους πολλούς Υπουργούς αποτελεί ένδειξη της αναγνώρισης εκ μέρους της πολιτείας, του πολυσήμαντου ρόλου που διαδραματίζουν τα μέλη της Ομοσπονδίας και συνολικά η κατασκευαστική βιομηχανία στην κυπριακή οικονομία και το κυπριακό επιχειρείν. Θα ήθελα, λοιπόν, σήμερα, δημόσια να σας ευχαριστήσω για τη διαχρονική σας δράση και ειδικότερα για τη συνδρομή σας στη διαμόρφωση και στην υλοποίηση πολιτικών για ενίσχυση της αναπτυξιακής τροχιάς της χώρας μας.
Ακόμη και σε δύσκολες περιόδους, όταν η χώρα μας βρέθηκε αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες καταστάσεις και πολυεπίπεδες προκλήσεις, δηλώσατε παρών και συμβάλατε καθοριστικά στη διατήρηση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας, πάντα με επαγγελματισμό και υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Εν μέσω δύο πολέμων με μεγάλες γεωπολιτικές αναταράξεις, η κυπριακή οικονομία καταγράφει επιδόσεις, ζηλευτές ακόμη και από μεγάλα ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη: H ισχυρή ανάπτυξη της οικονομίας, η δραστική μείωση του δημόσιου χρέους κάτω από το ορόσημο του 60% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, η ασφαλής δημοσιονομική επάρκεια και η κατακόρυφη μείωση της ανεργίας σε ποσοστά που φτάνουν τα ποσοστά του 2008, μας επιτρέπουν να πορευόμαστε με αυτοπεποίθηση και με αισιοδοξία. Η δημοσιονομική υπευθυνότητα που ακολουθούμε από την πρώτη μέρα ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου, εδραίωσε την αξιοπιστία της χώρας μας έναντι όχι μόνον των διεθνών οίκων αξιολόγησης, από τους οποίους επιστρέψαμε στην κατηγορία Α για πρώτη φορά από το 2011, αλλά και των εταίρων μας, σε επίπεδο κρατών, ηγετών και θεσμών, ενώ ενίσχυσε ουσιαστικά και το επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας.
Οι θετικές επιδόσεις της οικονομίας, που έχουν άμεση επίδραση και στους πολίτες και στις επιχειρήσεις – δεν είναι απλώς αριθμοί, γιατί κάποτε το ακούω αυτό, η ευημερία των αριθμών αντικατοπτρίζει συγκεκριμένα οφέλη για την κυπριακή οικονομία, για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις - επιβεβαιώνουν την ορθότητα των πολιτικών που ακολουθούμε και το σημαντικότερο, μας επιτρέπουν να χαράζουμε και να υλοποιούμε πολιτικές προς όφελος των πολιτών, των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και του συνόλου της χώρας. Θέλω σήμερα να σας διαβεβαιώσω ότι με την ίδια υπευθυνότητα θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε, μακριά από συνθήματα, εύκολες και ανέξοδες υποσχέσεις και προσεγγίσεις, με μοναδικό στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της χώρας μας και του κυπριακού λαού.
Πέραν της συνετής οικονομικής πολιτικής και της υπεύθυνης δημοσιονομικής διαχείρισης, στην προμετωπίδα των προτεραιοτήτων μας βρίσκονται οι συνεχείς και τολμηρές μεταρρυθμίσεις οι οποίες είναι καθοριστικής σημασίας στη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλουμε για ανασυγκρότηση και εκσυγχρονισμό του Κράτους μας – λέω πολλές φορές ότι δεν μπορούμε εν έτει 2025 να λειτουργούμε με όρους του 1960 - και την κάλυψη αναγκών της κοινωνίας, των επιχειρήσεων και της οικονομίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, προωθούμε μεταρρυθμίσεις με στόχο, ανάμεσα σε άλλα, και τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ταχύτερου, πιο αποτελεσματικού και διαφανούς περιβάλλοντος για την ανάπτυξη και υλοποίηση έργων. Αυτή η μεγάλη προσπάθεια θα συνεχιστεί. Χθες, στο Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίσαμε, για παράδειγμα, σε σχέση με το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα, μια μεγάλη τομή στη μεγάλη μεταρρύθμιση της Νομικής Υπηρεσίας. Έχουμε προωθήσει τον φορολογικό μετασχηματισμό. Ευελπιστώ ότι πριν το τέλος του χρόνου η Βουλή των Αντιπροσώπων θα ψηφίσει τα σχετικά νομοσχέδια, μια φορολογική μεταρρύθμιση με σημαντικές πρόνοιες που ενισχύουν το κυπριακό επιχειρείν. Να θυμίσω τη μείωση του φόρου άμυνας από 17 στο 5% αλλά και πολλές άλλες πρόνοιες, τις οποίες έχουμε προωθήσει στη Βουλή. Ξεκινήσαμε ήδη, και το 2026 θα πάμε στη Βουλή για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση. Τελευταία φορά που άγγιξαν αυτό το πολύ σημαντικό θέμα ήταν τη δεκαετία του ’80, προχωρούμε με αυτό, καθώς και με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και πολλές άλλες με μοναδικό στόχο να αλλάξουμε το κράτος του ’60, να το εκσυγχρονίσουμε για να ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα και πάντα προς όφελος των πολιτών.
Και ακριβώς για αυτούς τους λόγους, αναλαμβάνοντας τη διακυβέρνηση της χώρας, θέσαμε εξαρχής ως μια άλλη βασική προτεραιότητα στο πλαίσιο της ριζικής αναθεώρησης που πρέπει να κάνουμε, και την αναθεώρηση των διαδικασιών αδειοδότησης της ανάπτυξης. Έχοντας εντοπίσει αδυναμίες και χρόνιες στρεβλώσεις, οι οποίες προκαλούσαν σημαντικές καθυστερήσεις και ταλαιπωρία στους πολίτες και σε εσάς, τους επαγγελματίες της πρώτης γραμμής, εφαρμόσαμε ένα νέο, απλοποιημένο και ευέλικτο πλαίσιο, με ταχείες διαδικασίες αδειοδότησης για τις αναπτύξεις χαμηλού και μεσαίου ρίσκου, που αποτελούν σχεδόν το 50% των αδειοδοτήσεων στη χώρα μας.
Στόχος, ο περιορισμός της γραφειοκρατίας και η απλοποίηση και η ψηφιοποίηση των σχετικών διαδικασιών, με δραστική μείωση του χρόνου εξέτασης και έκδοσης αδειών πολεοδομίας και οικοδομής σε 40 εργάσιμες μέρες για τις μονοκατοικίες και τις διπλοκατοικίες και σε 80 εργάσιμες μέρες για πολυκατοικίες μέχρι 20 διαμερίσματα. Χαίρομαι γιατί τα στοιχεία που βλέπουμε μαζί με τον Υπουργό Εσωτερικών κάθε μήνα επιβεβαιώνουν την ορθότητα της απόφασής μας: από την εφαρμογή του νέου συστήματος που προωθήσαμε, εξετάστηκαν με την ταχεία διαδικασία εντός του χρονικού ορίου πέραν των 1.400 αιτήσεων για μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες και περίπου 260 αιτήσεις για πολυκατοικίες μέχρι 20 διαμερίσματα και αναπτύξεις μέχρι 12 κατοικίες στη σειρά.
Την ίδια στιγμή, παρακολουθώ τις ανησυχίες που εκφράζετε για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην εξέταση και την έκδοση αδειών από Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης. Αντιλαμβάνομαι απόλυτα τα επιχειρήματα και τις ανησυχίες σας. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η κατάσταση σήμερα είναι καλύτερη από τους πρώτους μήνες λειτουργίας της Μεταρρύθμισης. Σήμερα εξετάζονται περισσότερες αιτήσεις από αυτές που υποβάλλονται, άρα αυτό σταδιακά θα οδηγήσει στο να αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα με τις προηγούμενες αιτήσεις. Ένας μεγάλος στόχος που έχουμε είναι σε όλες τις Επαρχίες να υπάρχει αυτή η βελτιωτική κατάσταση πραγμάτων, οφείλω να πω ότι κάποιες επαρχίες είναι πιο μπροστά οι ΕΟΑ, σε κάποιες αντιμετωπίζουν περισσότερες προκλήσεις, εμείς είμαστε σε επαφή συνεχώς μαζί τους, ο Υπουργός Εσωτερικών, έτσι ώστε από δικής μας πλευράς, ό,τι μας αναλογεί, να ενισχύσουμε, να βοηθήσουμε τους ΕΟΑ να μπορούν να ανταποκριθούν, να ενισχύσουν τον χρόνο ανταπόκρισης τους, κάτι που θα δώσει φυσικά και περισσότερη ώθηση στην ανάπτυξη της χώρας.
Αναφέρθηκε ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για τα έργα, για τις δημόσιες συμβάσεις. Θέλω να πω σήμερα ότι δεν υπάρχει κανείς που επιθυμεί περισσότερο από εμάς, την εκτελεστική εξουσία, να υλοποιούνται τα δημόσια έργα. Εμείς, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, επωμιζόμαστε το κόστος από τη μη υλοποίηση των δημόσιων έργων. Αυτό είναι το ένα.
Το δεύτερο είναι ότι, δεν θα σταματήσουμε να τερματίζουμε προβληματικές συμβάσεις που στο τέλος της ημέρας δεν υλοποιούνται τα έργα και το κόστος που επωμίζεται η Κυβέρνηση και φυσικά ο Κύπριος φορολογούμενος είναι σαφώς περισσότερο.
Άρα, ναι, ξεκινήσαμε μια διαδικασία σημαντικών αλλαγών, υπήρξε η απόφαση που αναφέρεται στο Υπουργικό Συμβούλιο, την ίδια μέρα ο Πρόεδρος (του ΕΤΕΚ) επικοινώνησε μαζί μου για κάποιες αλλαγές που έπρεπε να γίνουν, διευθετήθηκε συνάντηση στις 27 Νοεμβρίου με τον Γενικό Λογιστή και θα έρθουμε ξανά πίσω στο Υπουργικό Συμβούλιο, ό,τι χρειάζεται να το αλλάξουμε ακριβώς για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μεγάλη προκληση.
Ο νέος τρόπος αδειοδότησης συμβάλλει στην επίτευξη ενός άλλου μεγάλου στόχου μας, εκείνου της αποτελεσματικής διαχείρισης του στεγαστικού προβλήματος, το οποίο έχει εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα στην Ευρώπη και διεθνώς. Παρόλο ότι συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες το πρόβλημα στην Κύπρο είναι λιγότερο έντονο, εργαζόμαστε μεθοδικά για την αντιμετώπισή του.
Με την ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική μας – μέχρι σήμερα έχουμε παρουσιάσει επτά προγράμματα για τη στεγαστική πολιτική του κράτους - επιχειρούμε να αναστρέψουμε τα δεδομένα, αυξάνοντας τις διαθέσιμες οικιστικές μονάδες, ώστε να εξισορροπηθεί με τη ζήτηση, αποσυμπιέζοντας την αγορά από τις υψηλές τιμές.
Πιο συγκεκριμένα, υλοποιούμε τα Σχέδια Πολεοδομικών Κινήτρων και Build to Rent, μέσω των οποίων παραχωρείται στους επαγγελματίες ανάπτυξης γης επιπρόσθετος συντελεστής δόμησης μέχρι 45%, ως κίνητρο για την παραγωγή επιπρόσθετων μονάδων, με υποχρέωση για διάθεση μέρους των επιπλέον κατοικιών σε τιμές προσιτής αγοράς ή ενοικίου.
Είναι με ικανοποίηση που βλέπουμε ότι τα Σχέδια έχουν αγκαλιαστεί από όλους εσάς, αφού από το μέχρι στιγμής ενδιαφέρον σας, αναμένεται να παραχθούν την επόμενη διετία περίπου 1.500 οικιστικές μονάδες, εκ των οποίων οι 250 θα είναι προσιτές.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο και με τη δική μας συμβολή, προωθείται η χάραξη ενιαίας στρατηγικής για τη στέγαση – παρόλο που η στέγαση δεν είναι αυστηρώς θέμα της ΕΕ, έχουν περισσότερη αρμοδιότητα τα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι εθνική αρμοδιότητα. Παρόλα αυτά επειδή είναι πανευρωπαϊκή πρόκληση και με τη δική μας επιμονή, η ΕΕ προχωρά να ασχοληθεί συγκεκριμένα με το θέμα. Αναμένουμε από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα μέσα Δεκεμβρίου την εξαγγελία της στρατηγικής της για την προσιτή κατοικία και ως Κυπριακή Δημοκρατία, λαμβάνοντας υπόψη ότι θα αναλάβουμε την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, θα αποτελέσουμε ωφέλιμο εταίρο στη διαμόρφωση μιας κοινής στεγαστικής πολιτικής για την ΕΕ. Και ακριβώς, επειδή το θέμα μάς απασχολεί συνεχώς, σύντομα θα προχωρήσουμε και σε νέες ανακοινώσεις που αφορούν την αντιμετώπιση της πρόκλησης του στεγαστικού.
Πέραν των όσων έχω προαναφέρει με ξεκάθαρο προσανατολισμό τον εκσυγχρονισμό του τρόπου λειτουργίας των κρατικών Υπηρεσιών, έχουμε δρομολογήσει σημαντικές αλλαγές και στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ακολουθώντας και τις δικές σας προτροπές. Στρεβλώσεις που προκαλούν αχρείαστες καθυστερήσεις, επιβάλλουν την αποφασιστική παρέμβασή μας, και αυτό πράττουμε, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση των πολιτών, αλλά και τη δική σας, διευκολύνοντας το έργο σας. Ενδεικτικά, προχωρούμε σε αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη διάθεση της κρατικής γης, με εισαγωγή ξεκάθαρων διαδικασιών και σαφών κριτηρίων, καθώς και της νομοθετικής αλλαγής του τρόπου υπολογισμού των μεταβιβαστικών τελών. Την ίδια ώρα, επικαιροποιούμε και ψηφιοποιούμε έντυπα και αιτήσεις του Τμήματος, ώστε να επιταχύνουμε τη διεκπεραίωσή τους, ενώ θα προχωρήσουμε και με τη δημιουργία κλιμακίων με αποκλειστική αρμοδιότητα την εξέταση αιτήσεων για τα δικαιώματα διόδου και θα συνεργαστούμε με ιδιώτες εκτιμητές για την ανάθεση της εκτιμητικής εργασίας για τις αναγκαστικές πωλήσεις, στους πλειστηριασμούς, συνιδιόκτητων αδιανέμητων ακινήτων.
Οι αλλαγές στις οποίες αναφέρθηκα σήμερα δεν είναι παρά ένα μέρος του ευρύτερου σχεδιασμού μας, για να βελτιώσουμε την εξυπηρέτηση των πολιτών, να βοηθήσουμε στην αύξηση της ποιότητας των έργων και της αποδοτικότητας των επαγγελματιών του κλάδου οικοδομής. Είναι έντονη η πεποίθησή μας – αυτό πράττουμε εξάλλου, το αποδεικνύουμε μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες - πως οποιαδήποτε απόφαση και πολιτική μας, για να είναι επιτυχημένη και βιώσιμη πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πραγματικότητα της αγοράς και να περιλαμβάνει την τεχνογνωσία και τις εμπειρίες όσων βρίσκονται καθημερινά στο πεδίο, δηλαδή όλων εσάς. Εξάλλου, καμία μεταρρύθμιση δεν είναι εφικτή χωρίς την τεχνογνωσία και την επιστημοσύνη των μελών του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου – είχαμε πρόσφατα μια πολύ καλή συνάντηση – όπως επίσης και φορέων, όπως η Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου.
Μοναδικός στόχος και δική μας επιδίωξη είναι να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο και λειτουργικό πλαίσιο, που θα σέβεται τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας μας και την ίδια στιγμή θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της κυπριακής αγοράς, προστατεύοντας και ενισχύοντας τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του κλάδου.
Διαχρονικά όλοι εσείς βρίσκεστε στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας, σας προσεγγίζουμε ειλικρινά ως συνεργάτες και συνοδοιπόρους – αναφέρθηκα προηγουμένως στο τηλεφώνημα του φίλου Στέλιου τη μέρα που λάβαμε την απόφαση στο Υπουργικό Συμβούλιο - και γι’ αυτό θέλω σήμερα, για μια ακόμη φορά να σας ευχαριστήσω και να σας διαβεβαιώσω ότι ως Κυβέρνηση θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε με κάθε τρόπο τον κατασκευαστικό κλάδο, με στόχο τη σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας, πάντα προς όφελος των πολιτών μας.
