«Με το φετινό – τέταρτο κατά σειρά - Φόρουμ θέλουμε να αναδείξουμε τις μεγάλες στρατηγικές προκλήσεις που θα καθορίσουν την πορεία της οικονομίας, να συζητήσουμε για διεξόδους από τις παγιωμένες διαρθρωτικές αδυναμίες και να απαντήσουμε στο ερώτημα πώς η ανάπτυξη μπορεί έμπρακτα να στηρίξει την κοινωνική ευημερία», αναφέρει σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, με αφορμή το Φόρουμ Οικονομίας ΑΚΕΛ 2025, ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου.
Εξηγώντας ότι επιλέγηκαν θεματικές που βρίσκονται στον πυρήνα του προβληματισμού, στην Κύπρο και διεθνώς, για το μέλλον του παγκόσμιου οικοσυστήματος, ο κ. Στεφάνου σημειώνει ότι οι συμμετέχοντες στο Φόρουμ Οικονομίας ΑΚΕΛ 2025 θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν τις παρεμβάσεις κορυφαίων επιστημόνων, όπως του Καθηγητή Τζέφρι Σακς.
«Κάθε χρόνο, μέσα από το Φόρουμ το ΑΚΕΛ εξάγει πολύτιμα συμπεράσματα που τροφοδοτούν τον δημόσιο διάλογο και μετατρέπονται σε συνεκτικές προτάσεις πολιτικής με κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόσημο», επεσήμανε.
Παράλληλα, o Στέφανος Στεφάνου καταθέτει την πρόταση του ΑΚΕΛ για την οικονομία, αλλά και συγκεκριμένα μέτρα για ουσιαστική ανακούφιση των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
- Ποιες είναι οι προσδοκίες και οι στόχοι σας από το 4ο Φόρουμ Οικονομίας του ΑΚΕΛ;
Το Φόρουμ Οικονομίας έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς για τους πρωταγωνιστές της κυπριακής οικονομίας, γεγονός που αποδεικνύει την επιτυχία και τη χρησιμότητα του θεσμού.
Το Φόρουμ Οικονομίας αποτελεί βήμα διαλόγου ανάμεσα στην πολιτική, την κοινωνία και την οικονομία, αφενός για την αναζήτηση οικονομικά ρεαλιστικών και κοινωνικά υπεύθυνων λύσεων στα προβλήματα και αφετέρου, για να αναδείξει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και τις πολιτικές που θα πρέπει να ακολουθηθούν ώστε να ενισχύσουμε τις προοπτικές του αύριο.
Με το φετινό – τέταρτο κατά σειρά - Φόρουμ θέλουμε να αναδείξουμε τις μεγάλες στρατηγικές προκλήσεις που θα καθορίσουν την πορεία της οικονομίας, να συζητήσουμε για διεξόδους από τις παγιωμένες διαρθρωτικές αδυναμίες και να απαντήσουμε στο ερώτημα πώς η ανάπτυξη μπορεί έμπρακτα να στηρίξει την κοινωνική ευημερία.
- Ποιο είναι το κεντρικό μήνυμα που επιδιώκει να στείλει το φετινό φόρουμ και πού θα εστιάσει η θεματολογία;
Το κεντρικό μήνυμα είναι η ανάγκη χάραξης μιας μακρόπνοης στρατηγικής που, εκτός από την υγεία των δημόσιων οικονομικών και την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας, θα εξασφαλίζει και την ευημερία της κοινωνίας.
Η Κύπρος χρειάζεται έναν οδικό χάρτη για μια βιώσιμη, ανθεκτική και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη, που στο επίκεντρό της θα έχει τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται επανασχεδιασμός των προτεραιοτήτων του αναπτυξιακού μοντέλου, που τα τελευταία χρόνια κινήθηκε στη λογική των πρόσκαιρων αντί των παραγωγικών επενδύσεων. Αυτή η προσέγγιση προσωρινά βελτίωσε κάποιους από τους δείκτες της οικονομίας, αλλά δεν έλυσε τα διαρθρωτικά προβλήματα που έχει η οικονομία.
Επιλέξαμε φέτος να καταπιαστούμε με θεματικές που βρίσκονται στον πυρήνα του προβληματισμού, στην Κύπρο και διεθνώς, για το μέλλον του παγκόσμιου οικοσυστήματος. Θα συζητήσουμε για τη στεγαστική κρίση, υπό το φόντο των μαζικών πωλήσεων ακινήτων που πιέζουν το στεγαστικό απόθεμα και εκτοξεύουν τις τιμές, το ψηλό κόστος ενέργειας και τις σοβαρές προκλήσεις στην επάρκεια ηλεκτρισμού και, βεβαίως, τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης στην οικονομία και την ανάγκη μετάβασης σε ανθεκτικά μοντέλα ανάπτυξης.
Παράλληλα, θα συζητήσουμε για το ρόλο του συνεργατισμού, την κοινωνική οικονομία και καινοτομία, καθώς και τις προοπτικές της τεχνητής νοημοσύνης στην οικονομία και την εργασία.
- Στο φόρουμ συμμετέχουν οικονομολόγοι, ακαδημαϊκοί και κοινωνικοί φορείς. Τι νέα στοιχεία ή προτάσεις αναμένετε να προκύψουν από τη συζήτηση;
Όπως ήδη έχει λεχθεί, το Φόρουμ εξελίχθηκε σε ανοικτό χώρο διαλόγου, που καταφέρνει να φέρει κοντά ανθρώπους από διαφορετικούς χώρους - επιχειρηματίες, οικονομολόγους, ακαδημαϊκούς, κοινωνικούς φορείς, εργαζόμενους - σε μια κοινή προσπάθεια να χαρτογραφήσουμε το μέλλον της χώρας, πέρα από τα στενά όρια της επικαιρότητας.
Και φέτος, θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε τις παρεμβάσεις κορυφαίων επιστημόνων, όπως του Καθηγητή Τζέφρι Σακς αλλά και άλλων διακεκριμένων ομιλητών από την Κύπρο και το εξωτερικό.
Αυτό που αναμένουμε είναι να ακουστούν συγκεκριμένες εισηγήσεις που μπορούν να διαμορφώσουν πολιτικές με μετρήσιμο αντίκτυπο. Ιδέες για λύσεις στα κρίσιμα ζητήματα της στεγαστικής πολιτικής, της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης, της περιβαλλοντικής θωράκισης, της αξιοποίησης της καινοτομίας και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής.
Πιστεύουμε πως εκεί που συγκλίνουν η τεχνογνωσία και η εμπειρία με ένα πολιτικό προσανατολισμό υπέρ της κοινωνίας, τότε διαμορφώνεται ένα ρεαλιστικό πλαίσιο πολιτικής. Άλλωστε, κάθε χρόνο, μέσα από το Φόρουμ το ΑΚΕΛ εξάγει πολύτιμα συμπεράσματα που τροφοδοτούν τον δημόσιο διάλογο και μετατρέπονται σε συνεκτικές προτάσεις πολιτικής με κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόσημο.
- Πώς αξιολογείτε τη σημερινή οικονομική πολιτική της κυβέρνησης;
Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, δυστυχώς συνεχίζει στην ίδια λογική που κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια. Μια πολιτική που βλέπει την ανάπτυξη σχεδόν αποκλειστικά μέσα από δημοσιονομικούς δείκτες, χωρίς να λαμβάνει υπόψη το πραγματικό κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα.
Είναι γεγονός ότι βασικοί δείκτες της οικονομίας ευημερούν, όμως πίσω από αυτούς κρύβεται μια κοινωνία που πιέζεται: νοικοκυριά ασφυκτιούν από την ακρίβεια και επιχειρήσεις που χάνουν την ανταγωνιστική τους θέση λόγω του υψηλού κόστους ενέργειας.
Η πολιτική της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη δεν αγγίζει τα διαρθρωτικά προβλήματα: την ενεργειακή ανεπάρκεια, το υδατικό αδιέξοδο, την αναποτελεσματική λειτουργία της κρατικής μηχανής, τις καθυστερήσεις στη δικαιοσύνη και την αδυναμία ολοκλήρωσης κρίσιμων έργων υποδομής.
Αντί ολοκληρωμένου σχεδιασμού, η κυβέρνηση επιλέγει αποσπασματικά μέτρα με έμφαση στην επικοινωνιακή διαχείριση. Δεν υπάρχει στρατηγική για τη στέγη, ούτε ουσιαστικό σχέδιο για τη μείωση του ενεργειακού κόστους ή την πράσινη μετάβαση.
- Ποια είναι η πρόταση του ΑΚΕΛ για ένα πιο δίκαιο και βιώσιμο οικονομικό μοντέλο;
Η πρόταση του ΑΚΕΛ για την οικονομία στηρίζεται σε μια διαφορετική φιλοσοφία ανάπτυξης και ακολουθεί το τρίπτυχο: βιωσιμότητα, ισορροπία, κοινωνική δικαιοσύνη.
Θέλουμε μια ανάπτυξη που να μεγεθύνει την οικονομία μέσα από παραγωγικές επενδύσεις και όχι από εικονικά ή βραχυπρόθεσμα σχήματα. Με επενδύσεις που να έχουν μόνιμο χαρακτήρα και να εξυπηρετούν τους ευρύτερους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους. Θέλουμε γερά δημοσιονομικά θεμέλια, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης μια καλύτερης ποιότητας ζωής για όλους.
Η πρότασή μας συνδέει τη δημοσιονομική σταθερότητα με την κοινωνική ευημερία. Προϋποθέτει μια οικονομία που θα διασφαλίζει ένα υγιές περιβάλλον για το επιχειρείν, αλλά που θα εξασφαλίζει παράλληλα ποιοτικές θέσεις εργασίας, αξιοπρεπή εισοδήματα και συνθήκες απασχόλησης, στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και δίκαιη κατανομή των οικονομικών βαρών.
- Διαβάστε επίσης: Το Φόρουμ Οικονομίας ΑΚΕΛ σκιαγραφεί τη στρατηγική για το μέλλον
Πιστεύουμε στη συνεργασία του δημόσιου, του ιδιωτικού και του συνεργατικού τομέα, με ένα ισχυρό, αποτελεσματικό και κοινωνικά ευαίσθητο κράτος στον πυρήνα, που θα προστατεύει τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα, θα εξασφαλίζει ισονομία και διαφάνεια, θα επενδύει στην παιδεία, στην υγεία, στη στέγη και τις υποδομές και θα εγγυάται την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς απέναντι στις στρεβλώσεις και τα φαινόμενα ασυδοσίας.
Στο τέλος της ημέρας, η πραγματικά ισχυρή οικονομία είναι εκείνη που υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι το αντίστροφο.
- Ποια συγκεκριμένα μέτρα προτείνετε για ουσιαστική ανακούφιση των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων;
Χρειάζονται άμεσες και στοχευμένες παρεμβάσεις που να αντιμετωπίζουν την κρίση του κόστους διαβίωσης σήμερα, δεδομένου του ότι το κράτος επωφελήθηκε υπέρμετρα τα τελευταία χρόνια από την ακρίβεια και τα αυξημένα φορολογικά έσοδα.
Πρώτα απ’ όλα χρειάζεται μόνιμη μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό στο 5% και κατάργηση της διπλής φορολογίας στα καύσιμα. Ταυτόχρονα, πρέπει να αποσυρθούν οι λεγόμενες «πράσινες» φορολογίες που, αν επιβληθούν, θα αυξήσουν δυσανάλογα το βάρος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Δεύτερο, απαιτείται ριζική αναθεώρηση του φορολογικού πλαισίου με στόχο τη δικαιότερη κατανομή των βαρών με προτάσεις όπως είναι μείωση των έμμεσων φόρων, η δικαιότερη διαμόρφωση των φορολογικών κλιμάκων και περισσότερα φορολογικά κίνητρα για πράσινες, καινοτόμες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Τρίτο, χρειάζεται ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής με προτεραιότητα στη στήριξη των ευάλωτων, των νέων, των χαμηλοσυνταξιούχων και της οικογένειας, ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των μισθών και γενναία επέκταση της στεγαστικής πολιτικής για να καλύψει τις ανάγκες των νέων ανθρώπων.
- Μπορεί η Κύπρος να επενδύσει στην πράσινη οικονομία χωρίς να επιβαρύνει τα χαμηλά εισοδήματα;
Βεβαίως και μπορεί αλλά για να γίνει αυτό χρειάζεται σχέδιο. Δεν μπορεί το κόστος της πράσινης μετάβασης να το επωμίζεται δυσανάλογα η κοινωνία μέσα από λογικές «πράσινων» φόρων.
Παρά τη συνολική ραγδαία αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, η κατανομή του οφέλους παραμένει ετεροβαρής προς όφελος ορισμένων ιδιωτών την στιγμή που τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις εγκλωβίστηκαν στον πανάκριβο ηλεκτρισμό.
Χρειάζεται να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι ευρωπαϊκοί πόροι καθώς και να ενισχυθούν οι κρατικές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αποθήκευση και δίκτυα ώστε να περιοριστεί η έκθεση από τα ακριβά και ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα.
Παράλληλα, είναι απαραίτητο να υπάρξει ουσιαστική στήριξη των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων για συμμετοχή στην πράσινη μετάβαση και στην εξοικονόμηση ενέργειας.
