Συμφωνήθηκε το 19ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ που συζητήθηκε το βράδυ της Τετάρτης και στοχεύει το ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο, τις τράπεζες, πετρελαϊκές εταιρείες, πλατφόρμες κρυπτονομισμάτων και πλοία του «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το 19ο πακέτο αναμένεται μετά τη συμφωνία να κυρωθεί με γραπτή διαδικασία στο Συμβούλιο, βγάζοντας το θέμα από την ήδη επιβαρυμένη ατζέντα της Συνόδου Κορυφής των 27.
Οι Πρέσβεις των χωρών της ΕΕ συμφώνησαν στον νέο γύρο κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στις μεγάλες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες Rosneft και Lukoil και δήλωσαν ότι είναι έτοιμες να λάβουν περαιτέρω μέτρα, καλώντας τη Μόσχα να συμφωνήσει αμέσως σε κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Εκτίμησα την αποψινή τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ και την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών να επιβάλει κυρώσεις σε μεγάλες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, ενόψει της έλλειψης δέσμευσης της Ρωσίας στην ειρηνευτική διαδικασία», δήλωσε στο Χ (πρώην Twitter) την Τετάρτη η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.
«Με την επικείμενη υιοθέτηση του 19ου πακέτου της ΕΕ, αυτό αποτελεί σαφές μήνυμα και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού ότι θα συνεχίσουμε να ασκούμε συλλογική πίεση στον επιτιθέμενο», συμπλήρωσε.
«Προτίθεμεθα να ανακοινώσουμε, είτε μετά το κλείσιμο των αγορών απόψε είτε νωρίς το πρωί μια σημαντική αύξηση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας», δήλωσε ο Μπέσεντ, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες, σε μια κίνηση που έρχεται μετά την αναβολή, χωρίς τον καθορισμό ημερομηνίας, μιας συνάντησης μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και του Ρώσου Προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, στη Βουδαπέστη. Η κίνηση είναι σύμφωνη με το ευρωπαϊκό αίτημα προς τις ΗΠΑ να σφίξουν τον κλοιó γύρω από τη ρωσική οικονομία, ένα βήμα που δεν φαινόταν διατεθειμένος να κάνει ο Τραμπ μέχρι και τη ματαίωση της συνάντησης με Πούτιν.
Παράλληλα, στις Βρυξέλλες, το βράδυ πριν την σύνοδο κορυφής των κρατών μελών της Ένωσης των 27, οι Πρέσβεις συμφώνησαν στο 19ο πακέτο κυρώσεων από τον Φεβρουάριο του 2022, και το δεύτερο επί Δανέζικης προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Η συμφωνία έγινε δυνατή μετά την υποχώρηση του τελευταίου από τους 27 που ασκούσε βέτο, του Πρωθυπουργού της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος είχε αντιρρήσεις με αιτήματα που δεν άπτονται του περιεχόμενου του 19ου πακέτου, όπως οι υψηλές τιμές ενέργειας και το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας, ζητήματα με τα οποία θα καταπιαστούν οι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης.
Το 19ο πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει για πρώτη φορά την απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από την 1η Ιανουαρίου 2027, που θα επιτρέψει σε χώρες με μακροχρόνιες συμβάσεις να επικαλεστούν ανωτέρα βία και να διακόψουν μακροπρόθεσμες συμβάσεις χωρίς τον κίνδυνο αγωγών δισ. ευρώ, ενώ απαγορεύουν και όλες τις συναλλαγές με τις Rosneft και Gazprom Neft, δύο από τους κύριους προμηθευτές ρωσικού πετρελαίου.
Επιπλέον, μπαίνουν στη λίστα κυρώσεων επιπλέον 117 πλοία του «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας, ο οποίος χρησιμοποιείται για να παρακάμψει κυρώσεις και ανώτατο όριο τιμής στο πετρέλαιο. Το σύνολο του στόλου φτάνει σήμερα τα 558 πλοία, από τα οποία κανένα δεν έχει πρόσβαση σε ευρωπαϊκά λιμάνια και υπηρεσίες της ΕΕ.
Επιπλέον το πακέτο περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά μέτρα, που στοχεύουν ρωσικές τράπεζες, συστήματα πληρωμών, ειδικές οικονομικές ζώνες, πλατφόρμες κρυπτονομισμάτων και 45 οντότητες που κατηγορούνται για παράκαμψη των κυρώσεων, μεταξύ των οποίων 12 στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ.
Επιπροσθέτως, με ένα νέο μηχανισμό, τα κράτη μέλη των 27 θα επιτρέπεται να περιορίσουν τις μετακινήσεις Ρώσων διπλωματών εντός της ζώνης Σένγκεν, όπου δεν απαιτείται διαβατήριο, καθώς τα μέλη των ρωσικών διπλωματικών αποστολών και οι οικογένειες τους θα πρέπει πλέον να ενημερώνουν για την πρόθεσή τους να ταξιδέψουν ή να μετακινηθούν μέσω άλλου κράτους μέλους πέραν από τη χώρα υποδοχής τους. Η εφαρμογή του μέτρου από μεριάς του κράτους μέλους, ωστόσο, είναι εθνική υπόθεση και δεν είναι υποχρεωτική.