Συνολικό ποσό που αγγίζει τα 117 εκατομμύρια ευρώ (€116.999.971), ως κρατική χορηγία, θα μοιραστούν το 2026 οι 20 Δήμοι της ελεύθερης Κύπρου, με τον Δήμο Λευκωσίας να κερδίζει τη μερίδα του λέοντος.
Η κατανομή της κρατικής χορηγίας για τη νέα χρονιά, παρουσιάζεται σε ειδικό παράρτημα που συνοδεύει την εγκύκλιο που απέστειλε στους Δήμους ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικού Ελέγχου του Υπουργείου Οικονομικών, Μάριος Χατζηδαμιανού.
Όπως αναφέρει, οι προϋπολογισμοί των Δήμων για το έτος 2026, καθώς και τα Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά Πλαίσια 2026-2028, θα πρέπει να υποβληθούν στους υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών, σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, μαζί με τα αναγκαία υποστηρικτικά έγγραφα, το αργότερο μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.
«Η ημερομηνία υποβολής των προϋπολογισμών θα πρέπει να τηρηθεί αυστηρά, έτσι ώστε το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, να έχει το χρονικό περιθώριο να τους εξετάσει πριν το τέλος του έτους και να αποφευχθεί η χρήση των δωδεκατημορίων», τονίζει ο κ. Χατζηδαμιανού.
Τι θα πάρει ο κάθε Δήμος
Με βάση τον πίνακα που συνοδεύει την εγκύκλιο, η κατανομή της κρατικής χορηγίας στους Δήμους για το 2026, έχει ως εξής:
- Δήμος Λευκωσίας: €22.557.168
- Δήμος Λεμεσού: €17.030.317
- Δήμος Λάρνακας: €10.097.134
- Δήμος Στροβόλου: €9.288.332
- Δήμος Πάφου: €6.658.571
- Δήμος Λακατάμειας: €6.355.341
- Δήμος Αμαθούντας: €5.211.774
- Δήμος Παραλιμνίου-Δερύνειας: €4.947.470
- Δήμος Λατσιών-Γερίου: €4.363.052
- Δήμος Κουρίου: €4.337.864
- Δήμος Αραδίππου: €3.856.538
- Δήμος Αγίας Νάπας: €3.745.633
- Δήμος Νότιας Λευκωσίας-Ιδαλίου: €3.630.945
- Δήμος Πολεμιδιών: €3.447.447
- Δήμος Ιεροκηπίας: €2.338.265
- Δήμος Δρομολαξιάς-Μενεού: €2.217.650
- Δήμος Ακάμα: €2.217.408
- Δήμος Πόλεως Χρυσοχούς: €1.970.421
- Δήμος Αθηένου: €1.365.579
- Δήμος Λευκάρων: €1.363.062
Οι συστάσεις
Σύμφωνα, πάντως, με την εγκύκλιο, οι προϋπολογισμοί των Δήμων για το 2026, καθώς και το Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά Πλαίσια 2026-2028, θα πρέπει να ετοιμαστούν σε ενιαία βάση με τριετή ορίζοντα (στη βάση δεδουλευμένων - accrual basis), λαμβάνοντας υπόψη την κατανομή της κρατικής χορηγίας ύψους €117 εκατ. που προνοείται στη σχετική νομοθεσία, όπως αυτή κατανεμήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Η πρόνοια της πιο πάνω χορηγίας που θα πρέπει να περιληφθεί στους προϋπολογισμούς, προστίθεται, θα πρέπει να συνάδει με την κατανομή που έγινε από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Σε ό,τι αφορά την ετοιμασία των προϋπολογισμών, το Υπουργείο Οικονομικών αφού υπογραμμίζει ότι «η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση έχει αυξήσει σε μεγάλο βαθμό την οικονομική αβεβαιότητα διεθνώς και η έκβαση των εξελίξεων αυτών αποτελεί σημαντική παράμετρο για τις οικονομικές εξελίξεις τα επόμενα χρόνια», τονίζει πως «ενόψει της μεγάλης αβεβαιότητας που επικρατεί, για την ετοιμασία των προϋπολογισμών των Δήμων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, τόσο τα ταμειακά διαθέσιμα, όσο και η δυνατότητα είσπραξης των εσόδων».
«Ως γενική παραδοχή, οι προϋπολογισμοί διέπονται από την αρχή του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, δηλαδή τα προϋπολογιζόμενα έσοδα από τη λειτουργία του Δήμου, συμπεριλαμβανομένης και της κρατικής χορηγίας, καθώς και των άλλων χορηγιών, πρέπει να καλύπτου τουλάχιστον το σύνολο των προϋπολογιζόμενων δαπανών για τη λειτουργία του», επισημαίνεται.
Την ίδια ώρα, το Υπουργείο Οικονομικών υποδεικνύει πως «η ταμειακή ροή θα πρέπει να παρουσιάζει θετικό ή μηδενικό υπόλοιπο, για εξασφάλιση της βραχυχρόνιας ρευστότητας, δηλαδή ο Δήμος να μπορεί να ανταποκριθεί άμεσα στις υποχρεώσεις του, περιλαμβανομένων και των αποπληρωμών δανείων του».
Έσοδα και έξοδα
Όσον αφορά τα έσοδα, το Υπουργείο Οικονομικών τονίζει πως οι εκτιμήσεις θα πρέπει είναι ρεαλιστικές και να λαμβάνουν υπόψη την παρούσα οικονομική κατάσταση, τις εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας, αλλά και την εισπρακτική δυνατότητα των Δήμων.
Σημειώνει, δε, πως για τις εκτιμήσεις των εσόδων θα πρέπει να δίνονται λεπτομέρειες των κυριότερων παραμέτρων με βάση τις οποίες έγιναν οι υπολογισμοί.
Επιπρόσθετα τονίζει ότι «ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα εισπρακτέα ποσά για τα οποία θα πρέπει να προωθηθούν οι αναγκαίες διαδικασίες για είσπραξή τους, και ο κάθε Δήμος θα πρέπει να περιλάβει στο επεξηγηματικό σημείωμα τις ενέργειες στις οποίες έχει προβεί για το σκοπό αυτό».
Αναφορικά με τις δαπάνες, το Υπουργείο Οικονομικών επισημαίνει πως θα πρέπει να υπολογίζονται με ορθολογισμό, ακρίβεια και συνέπεια, στο πλαίσιο πάντοτε των οικονομικών δυνατοτήτων του εκάστοτε Δήμου.
Αναπτυξιακά έργα
Σε σχέση, εξάλλου, με τα αναπτυξιακά έργα, το υπουργείο τονίζει πως «η διαδικασία αξιολόγησης των δημοσίων επενδυτικών έργων, προκύπτει από τα άρθρα 82-89 του ‘περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου [Ν 20(Ι)2014] και εφαρμόζεται από το 2016 για όλα τα έργα που προτείνουν τα Υπουργεία και οι τοπικές Αρχές για ένταξη στον κρατικό προϋπολογισμό».
Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζει, για τα νέα έργα θα πρέπει να γίνεται αξιολόγηση, με την οποία θα διαφαίνεται ότι το προτεινόμενο έργο είναι οικονομικά προσιτό και βιώσιμο, έχει υψηλή προστιθέμενη αξία, συνάδει με τις προτεραιότητες πολιτικής του Δήμου και κατ’ επέκταση με τη γενικότερη κυβερνητική πολιτική.
Παράλληλα το Υπουργείο Οικονομικών τονίζει ότι κανένα νέο έργο συνολικού ύψους πέραν των €2 εκατ. (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ) δεν θα πρέπει να περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό του Δήμου, εάν δεν έχει προηγουμένως υποβάλει σημείωμα έργου (PCN) και λάβει θετική αξιολόγηση από την Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης.
Για έργα δε, με σημαντικό οικονομικό κόστος €15 εκατ. και άνω (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), για τα οποία έχει αξιολογηθεί θετικά το PCN, θα πρέπει επιπρόσθετα να εκπονείται μελέτη βιωσιμότητας και να υποβάλλεται στην Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης.
Επισημαίνεται πως η μελέτη βιωσιμότητας πρέπει να εκπονείται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που καταγράφεται στο εγχειρίδιο για την προεπιλογή και αξιολόγηση δημοσίων επενδυτικών έργων που βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης.
Επιπρόσθετα στην εγκύκλιο υποδεικνύεται ότι για περίληψη ενός έργου με σημαντικό οικονομικό κόστος στον προϋπολογισμό, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η θετική αξιολόγηση τόσο του PCN όσο και της μελέτης βιωσιμότητας.
Για τα συγκεκριμένα έργα, και νοουμένου ότι έχουν προηγηθεί οι μελέτες με θετική εκτίμηση, υπογραμμίζεται, θα αξιολογείται και η δημοσιονομική προσιτότητα τους από το Υπουργείο Οικονομικών.
Συναφώς, αναφέρει το Υπουργείο Οικονομικών, η συμπερίληψη ενός νέου έργου στους προϋπολογισμούς θα γίνεται αφού κριθεί δημοσιονομικά προσιτό.
Ως εκ των ανωτέρων, το Υπουργείο Οικονομικών προτρέπει τους Δήμους να περιλάβουν στους προϋπολογισμούς τους μόνα τα έργα που κρίνονται αφενός απαραίτητα, αλλά και ώριμα, με προτεραιότητα αυτά που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια και νοουμένου ότι υπάρχουν προς τούτο τα ρευστά διαθέσιμα για την υλοποίησή τους.
«Όλα τα άλλα έργα που ο Δήμος προτίθεται να υλοποιήσει μακροπρόθεσμα δύναται να παρουσιάζονται στο Επεξηγηματικό Υπόμνημα, για σκοπούς ενημέρωσης», καταλήγει το Υπουργείο Οικονομικών.
