Τη διαβεβαίωση ότι οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών είναι ανοικτές να εξετάσουν νέες εισηγήσεις που μπορούν να αναβαθμίσουν περαιτέρω την προσφυγική πολιτική της Κυβέρνησης, έδωσε σήμερα ο αρμόδιος Υπουργός Κωνσταντίνος Ιωάννου, προσθέτοντας πως οι προσπάθειες προς επίτευξη των σχετικού συγκεκριμένου στόχου είναι συνεχείς.
Σε τοποθέτηση του στη συζήτηση ανοικτής τραπέζης, με θέμα «Εκσυγχρονισμός της προσφυγικής πολιτικής: από τις ανάγκες στις λύσεις», που διοργανώθηκε από το ΑΚΕΛ Αμμοχώστου και πραγματοποιήθηκε σήμερα σε παραλιακό ξενοδοχείο της Λάρνακας, ο Υπουργός είπε πως «η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή και οι τραγικές συνέπειες που εξακολουθούν να υφίστανται για τους πρόσφυγες συμπολίτες μας επιβάλλουν τη διαρκή αναζήτηση λύσεων που να ικανοποιούν τις σύγχρονες ανάγκες τους, μέχρι την επίλυση του Κυπριακού και την αποκατάσταση των δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών μας».
Πρόσθεσε ότι «το θέμα της σημερινής συνάντησης αποτυπώνει ακριβώς τους στόχους της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου για αναθεώρηση των προσφυγικών πολιτικών, κατά τρόπο που να διασφαλίζεται πρωτίστως η αξιοκρατία και η ισονομία ανάμεσα στους εκτοπισθέντες». Προς επίτευξη των στόχων αυτών, σημείωσε, «από την ανάληψη της διακυβέρνησης, προωθήθηκαν και εγκρίθηκαν τροποποιήσεις που εκσυγχρονίζουν και ενισχύουν τη στρατηγική στήριξης του προσφυγικού κόσμου».
Όπως είπε ο Υπουργός, «εξ αρχής θέσαμε ως στόχους μας τη διασφάλιση της ισονομίας ανάμεσα στον προσφυγικό κόσμο και τον τερματισμό των φαινομένων αδιαφάνειας και αναξιοκρατίας, που για δεκαετίες επικράτησαν στον τρόπο αντιμετώπισης των εκτοπισθέντων, εξαιτίας αδυναμιών στις διαδικασίες και στο νομοθετικό πλαίσιο». Παράλληλα, «ως το αρμόδιο Υπουργείο, εστιάσαμε τις δράσεις μας στο ζήτημα της στέγασης και της αξιοπρεπούς διαβίωσης των προσφύγων», είπε.
Στην τοποθέτηση του ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στη μεταρρύθμιση του τρόπου διαχείρισης τουρκοκυπριακών περιουσιών, που όπως είπε για πολλά χρόνια είχαν παγιωθεί πρακτικές που ευνόησαν την εκμετάλλευση και την κατάχρηση των τουρκοκυπριακών περιουσιών και τη συνεπακόλουθη άνιση αντιμετώπιση των εκτοπισθέντων.
«Προχωρήσαμε στον σχεδιασμό μιας ολιστικής πολιτικής, με διάφορες επιμέρους ενέργειες, με επίκεντρο τη συστηματοποίηση του ελέγχου των συμβάσεων μίσθωσης, την επίλυση χρονιζουσών περιπτώσεων, τον εξορθολογισμό της τιμολογιακής πολιτικής και την αύξηση των εσόδων του Ταμείου του Κηδεμόνα, τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη διάθεση και την παραχώρηση των τουρκοκυπριακών περιουσιών, και την εισαγωγή ενός δίκαιου και διαφανούς πλαισίου αξιολόγησης των δικαιούχων», επεσήμανε. Απώτερος στόχος, όπως είπε, είναι η διασφάλιση της αξιοκρατίας, της ισονομίας και της διαφάνειας ανάμεσα στους πρόσφυγες συμπολίτες μας.
Ταυτόχρονα αναφέρθηκε στην αντιμετώπιση από το Υπουργείο Εσωτερικών «της κατάχρησης», που συνέβαινε στην περιοχή Μακένζι στην Λάρνακα. «Για δεκαετίες, υπήρχε εκμετάλλευση των υποστατικών και των τεμαχίων στην περιοχή, με αποτέλεσμα συγκεκριμένα πρόσωπα να πλουτίζουν εις βάρος του Ταμείου του Κηδεμόνα Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών και του Δήμου Λάρνακας» είπε.
Ανέφερε ακόμα ότι «βάσει του Σχεδίου, υπογράφηκαν νέες συμβάσεις μίσθωσης με τους δικαιούχους και αυξήθηκαν τα μηδενικά έσοδα του Ταμείου του Κηδεμόνα κατά 15% ετησίως, αυξάνοντας τα έσοδα στο Ταμείου του Κηδεμόνα μόνο από την περιοχή Μακένζι κατά 1 εκατομμύριο ευρώ, ξεπερνώντας τα 8 εκατομμύρια, ποσό που θα διοχετεύεται για την υλοποίηση άλλων προγραμμάτων προς όφελος του προσφυγικού κόσμου».
Συνεργασίες και συνέργειες με κόμματα και φορείς
Στην παρέμβαση του ο Υπουργός Εσωτερικών έκανε αναφορά στην αναθεώρηση και επικαιροποίηση των στεγαστικών σχεδίων της Υπηρεσίας Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων και στο Σχέδιο «κτίΖΩ» που όπως είπε «είναι σε πλήρη εξέλιξη, με τις πρώτες πολυκατοικίες να είναι ήδη υπό ανέγερση, ενώ είναι σε προχωρημένο στάδιο η διαδικασία για έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών και σε άλλες». Αναμένουμε, πρόσθεσε, «ότι πριν το τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί η πρώτη πολυκατοικία, με τους πρώτους δικαιούχους να αποκτούν τα νέα σύγχρονα και ασφαλή διαμερίσματά τους» ανέφερε.
Ο κ. Ιωάννου είπε πως «οι προσπάθειές μας για περαιτέρω εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των πολιτικών μας είναι συνεχείς. Για να επιτύχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα, επιζητούμε την ανάπτυξη συνεργασιών και συνεργειών με τα κοινοβουλευτικά κόμματα και όλους τους φορείς που εκπροσωπούν τον προσφυγικό κόσμο».
Καταλήγοντας ο Κωνσταντίνος Ιωάννου διαβεβαίωσε ότι τόσο ο ίδιος προσωπικά όσο και οι «Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών είμαστε ανοικτοί να εξετάσουμε νέες εισηγήσεις που μπορούν να αναβαθμίσουν περαιτέρω την προσφυγική πολιτική μας».
Στη δική του παρέμβαση ο Γιώργος Λουκαΐδης, Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, είπε ότι «η προσφυγική πολιτική χρειάζεται σήμερα ριζική επαναθεμελίωση — όχι αποσπασματικές διορθώσεις, αλλά ένα σύγχρονο, ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις δυνατότητες της κοινωνίας του σήμερα». Συνεχίζοντας είπε πως «αναγνωρίζουμε κάποια θετικά βήματα, όπως η αντιμετώπιση των επικίνδυνων πολυκατοικιών και οι αλλαγές στη διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών» για να σημειώσει πως «όμως λείπει ακόμη το συνεκτικό όραμα που θα καθοδηγήσει τις πολιτικές του αύριο».
Αφού είπε πως «η χώρα διέρχεται μια γενικευμένη στεγαστική κρίση, με τις τιμές αγοράς και ενοικίασης κατοικίας να έχουν εκτοξευθεί, τα εισοδήματα παραμένουν στάσιμα και τα διαθέσιμα σχέδια στέγασης καλύπτουν μόλις ένα μικρό μέρος των αναγκών», ανέφερε πως «απαιτείται μια ενιαία, δίκαιη και κοινωνικά ευαίσθητη στεγαστική πολιτική, που να στηρίζει όλα τα νοικοκυριά που δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή στέγη».
Ο κ. Λουκαΐδης έκανε αναφορά στις προτάσεις του ΑΚΕΛ για μια νέα προσφυγική στεγαστική πολιτική μεταξύ των οποίων η στεγαστική χορηγία από την Υπηρεσία Μέριμνας» προτείνοντας την επαναλειτουργία προγραμμάτων ανέγερσης πολυκατοικιών σε κυβερνητικούς οικισμούς, με ευελιξία ως προς τη μορφή (π.χ. μακροχρόνια παραχώρηση αντί τίτλου ιδιοκτησίας).
Άλλη πρόταση του ΑΚΕΛ, συνέχισε είναι «η επιδότηση ενοικίου» προτείνοντας «αναθεώρηση των εισοδηματικών κριτηρίων για οικογένειες και ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων για την επιδότηση ενοικίου φοιτητών».
Οσον αφορά το Σχέδιο «Κτίζω» είπε πως αυτό κινείται, αλλά με ρυθμούς αργούς και συχνά ασύμμετρους προς τον προγραμματισμό. «Ζητούμε επιτάχυνση των διαδικασιών που εμπίπτουν στην κρατική αρμοδιότητα, όπως κατεδαφίσεις επικίνδυνων κτιρίων και επίλυση θεμάτων τιτλοποίησης», είπε ενώ σημείωσε «απαιτείται επανεξέταση των παραμέτρων για τη Β’ και Γ’ φάση, ειδικά όταν ένα κτίριο κρίνεται μη επισκευάσιμο».
Μεταξύ των προτάσεων του ΑΚΕΛ που ανέφερε ο κ. Λουκαΐδης είναι και η συντήρηση και αναζωογόνηση συνοικισμών, η αύξηση χορηγίας για ακριτικές και ορεινές περιοχές, τα οικόπεδα σε συνοικισμούς αυτοστέγασης, το νέο σχέδιο «ενοικιαγοράς», τα αποχετευτικά συστήματα, η απώλεια χρήσης, η επιδότηση στεγαστικού επιτοκίου και η τιτλοποίηση κατοικιών.
Σημείωσε ακόμα ότι οι συνολικά 11 προτάσεις του ΑΚΕΛ «δεν είναι αποσπασματικές, συνθέτουν ένα ενιαίο πλαίσιο για την επανεκκίνηση της προσφυγικής πολιτικής. Μια πολιτική που θα δίνει πραγματικές λύσεις στο στεγαστικό, θα ενισχύει την κοινωνική συνοχή και θα αντιμετωπίζει τους εκτοπισμένους όχι ως δήθεν προνομιούχους, αλλά ως αυτούς που σήκωσαν το μεγαλύτερο βάρος της εισβολής».
Το ΑΚΕΛ σημείωσε ο Κοινοβουλευτικός του Εκπρόσωπος «με συνέπεια και υπευθυνότητα, θα συνεχίσει να καταθέτει προτάσεις και να διεκδικεί την αναβάθμιση της προσφυγικής πολιτικής. Ως ΑΚΕΛ, δεν μηδενίζουμε αλλά αντίθετα αναγνωρίζουμε τα θετικά βήματα που έγιναν, ενώ την ίδια ώρα θα επιμένουμε να διεκδικούμε υπεύθυνα, στην βάση των ρεαλιστικών δυνατοτήτων του κράτους, την αλλαγή πορείας και την υιοθέτηση και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τον προσφυγικό κόσμο».
Η αναβάθμιση της προσφυγικής πολιτικής, συνέχισε «είναι αναγκαία και επείγουσα. Δεν ξεχνούμε όμως ποτέ ότι ο τελικός στόχος παραμένει ένας και αδιαπραγμάτευτος» είπε και σημείωσε πως «η οριστική και μόνιμη λύση του προσφυγικού προβλήματος μέσα από τη λύση του Κυπριακού, την επανένωση και απελευθέρωση της πατρίδας μας». Μέχρι τότε, όμως, «η πολιτεία οφείλει να σταθεί στο ύψος της ευθύνης της απέναντι στους εκτοπισμένους, στους ανθρώπους που κράτησαν ζωντανή τη μνήμη, την αξιοπρέπεια και το δικαίωμα της επιστροφής», κατέληξε.
Ο Νίκος Κέττηρος, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων ανέφερε στη δική του παρέμβαση πως «η προσπάθεια μας κάθε φορά που έρχεται στην αντίληψη μας ένα κενό, ένα πρόβλημα, η μια νέα ανάγκη σε σχέση με τα προσφυγικά ζητήματα ως Βουλευτές του ΑΚΕΛ προτάσσουμε λύσεις ή τουλάχιστο επιλέγουμε σε πρώτη φάση το διάλογο και τη συζήτηση».
Πρόσθεσε πως «θέλουμε και επιδιώκουμε να υπάρχουν θεσμικές λύσεις στα προβλήματα των εκτοπισμένων. Εμείς δεν θέλουμε να διαιωνίζεται μια σχέση εξάρτησης και εξυπηρέτησης των πολιτών, έχουμε θέσεις και προτάσεις και διεκδικούμε τη στήριξη της κοινωνίας πάνω σε αυτές» είπε και σημείωσε πως «για αυτό δεν θέλουμε ουρές, ατέλειωτους καταλόγους και καθυστέρηση στην εξέταση των διαφόρων αιτήσεων, για αυτό δεν θέλουμε γκρίζα σημεία σκιές και υποκειμενισμούς στις νομοθεσίες».
Ο κ. Κέττηρος ανέφερε ακόμα ότι «αύριο θα ανοίξει και στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, το θέμα του τεράστιου κύματος εκποιήσεων και δημοπρασιών των προσφυγικών κατοικιών στους συνοικισμούς. Η πρώτη και μόνη κατοικία των προσφύγων, η μικρή κατοικία που στέγασαν τη προσφυγιά τους πλέον βρίσκεται στις προτεραιότητες των διαφόρων ταμείων».
Στη δική του παρέμβαση ο Ανδρέας Βύρας, Πρόεδρος της Ενωσης Δήμων Κύπρου ανέφερε ότι η προσφυγιά στην Κύπρο δημιούργησε μια ανισότητα «η οποία παραμένει παρούσα στην κοινωνία μισό και πλέον αιώνα μετά. Αυτή την ανισότητα και αδικία πρέπει να προσπαθήσει να εξαλείψει η προσφυγική πολιτική, η οποία απαιτεί τη συνέργεια πολλών φορέων σε πολλά επίπεδα της κοινωνίας και οφείλει να παραμένει στις υψηλές προτεραιότητες κάθε επιπέδου διακυβέρνησης».
Πρόσθεσε ότι «η προσφυγική πολιτική πρέπει να στηρίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες δηλαδή στην αξιοπρέπεια του πρόσφυγα και στη διαφάνεια. Διαχρονικά, είδαμε στο δημόσιο διάλογο να εμφανίζονται προτάσεις, οι οποίες αν και συχνά πιασάρικες σαν ιδέα, στερούνταν ουσιαστικής μελέτης για το πραγματικό όφελος που θα είχαν στη ζωή ενός εκτοπισμένου».
Ο κ. Βύρας εξέφρασε την εκτίμηση ότι «51 χρόνια μετά, ο προσφυγικός κόσμος της Κύπρου έχει χορτάσει από συμβολισμούς και χρειάζεται ουσιώδεις πολιτικές που να του δίνουν πρακτικές και γρήγορες λύσεις στα καθημερινά του προβλήματα. Λύσεις οι οποίες θα βασίζονται και σε διαφανείς πολιτικές και σε αντικειμενικά κριτήρια, ώστε να επωφελούνται από την προσφυγική πολιτική αποκλειστικά αυτοί που είναι πραγματικά δικαιούχοι σε αυτήν, όπως για παράδειγμα στη διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών».
Είναι επίσης πολύ σημαντικό, συνέχισε «οι υπηρεσίες που σχετίζονται με την προσφυγική πολιτική, δηλαδή αυτές που ασχολούνται με τις διάφορες μορφές οικονομικής βοήθειας προς τους εκτοπισμένους και όχι μόνο, να στελεχωθούν επαρκώς και με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, ώστε να ανταποκρίνονται με ταχύτητα στα αιτήματα και τις ανάγκες του προσφυγικού κόσμου».
Στο πλαίσιο της Ένωσης Δήμων, ανέφερε «μια διαχρονική θέση των συναδέλφων της Επιτροπής Κατεχόμενων Δήμων ήταν και παραμένει η παραχώρηση του δικαιώματος ψήφου στους εκ μητρογονίας πρόσφυγες. Πιστεύω ότι σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, η ψήφος των εκ μητρογονίας θα έχει περισσότερα οφέλη σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπου υπάρχει το δικαίωμα της διπλής ψήφου» είπε.
Χαρακτήρισε επίσης «ιδιαίτερα σημαντικό το έργο που επιτελούν στην προσφυγιά οι Κατεχόμενοι Δήμοι, και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τοπικής δημοκρατίας του τόπου μας. Οφείλουμε να του δείξουμε το σεβασμό και τη σοβαρή αντιμετώπιση που του αναλογεί» σημείωσε.
Σημειώνεται μεταξύ των συμμετεχόντων στην συζήτηση ήταν ο Γιαννάκης Γαβριήλ, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας, ο Μιχάλης Τζιώρτας Πρόεδρος της Ενωσης Εκτοπισμένων Κοινοτήτων Αμμοχώστου και εκπρόσωποι της Παγκύπριας Ενωσης Προσφύγων, της Υπηρεσίας Μέριμνας, του Τμήματος Πολεοδομίας, του Τμήματος Κτηματολογίου, της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τ/κ περιουσιών και του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών.
