Ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία η τελική ημερίδα του ευρωπαϊκού έργου ENGINEER, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2025 στη Λευκωσία με διοργανωτή το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Η εκδήλωση αποτέλεσε κορυφαία στιγμή του έργου, καθώς συγκέντρωσε ερευνητές, ακαδημαϊκούς, επαγγελματίες και θεσμικούς φορείς, αναδεικνύοντας τη σημασία της συνεργασίας και της καινοτομίας για τη διατήρηση και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμούς από εκπροσώπους του Υφυπουργείου Πολιτισμού, του Τμήματος Αρχαιοτήτων, του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν από την ερευνητική ομάδα του έργου ENGINEER τα αποτελέσματα του έργου.
Στο επίκεντρο των παρουσιάσεων βρέθηκαν καινοτόμες μεθοδολογίες και τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν και εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο του έργου κατά τη διάρκεια της τριετίας.
Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάστηκαν σύγχρονες πρακτικές τρισδιάστατης καταγραφής μνημείων που βρίσκονται σε κίνδυνο, η χρήση μοντελοποίησης και επιτόπιων δοκιμών για την αξιολόγηση της στατικότητας, καθώς και προηγμένες τεχνικές ανάλυσης υλικών για τη συντήρηση και τη μακροχρόνια προστασία των μνημείων.
Το πρώτο μισό της ημερίδας ολοκληρώθηκε με παρουσίαση σχετικά με το ρόλο των ψηφιακών διεπαφών στο μετασχηματισμό του αστικού πολιτιστικού τοπίου.
Στο χώρο της εκδήλωσης προβλήθηκαν αφίσες (posters) παρουσιάζοντας ερευνητικά αποτελέσματα και πρακτικές εφαρμογές για την προστασία και ανάδειξη μνημείων πολιτιστικής κληρονομίας.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε έκθεση εξοπλισμού, ο οποίος αποκτήθηκε μέσω του ερευνητικού έργου CONNECTING, το οποίο διατηρεί στενή συνέργεια με το ENGINEER.
Ο συγκεκριμένος εξοπλισμός χρησιμοποιήθηκε για την συλλογή και επαναχρησιμοποίηση δεδομένων, αναδεικνύοντας την προστιθέμενη αξία της συνεργασίας μεταξύ συναφών ερευνητικών πρωτοβουλιών.
Η ημερίδα περιλάμβανε, επίσης, συζήτηση στρογγυλής τραπέζης (panel discussion), όπου συζητήθηκαν κρίσιμα θέματα όπως η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική κληρονομιά, οι δυνατότητες που προσφέρουν οι ψηφιακές τεχνολογίες, αλλά και οι προοπτικές για συνεργασίες μεταξύ φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Η συζήτηση ανέδειξε την ανάγκη διεπιστημονικής προσέγγισης και την αξιοποίηση της τεχνολογίας ως βασικού εργαλείου για την προστασία μνημείων που αντιμετωπίζουν αυξανόμενες περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις.
Τη συζήτηση συντόνισε η Καθηγήτρια Branka Cuca, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Πολυτεχνείο Μιλάνου, ενώ στους ομιλητές περιλαμβάνονταν:
- Καθηγήτρια Dina D’Ayala, UNESCO Chair in Disaster Risk Reduction and Resilience Engineering, UCL.
- Καθηγητής Nicola Masini, Deputy Director of CNR-ISPC.
- Δρ. Μαρίνος Ιωαννίδης, UNESCO Chair on Digital Heritage, ΤΕΠΑΚ.
- Δρ. Άθως Αγαπίου, Συντονιστής του έργου ENGINEER, ΤΕΠΑΚ.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ένα ισχυρό κάλεσμα για δράση από το συντονιστή του έργου Δρ. Άθω Αγαπίου, το οποίο επεσήμανε ότι η καινοτομία και η πολυεπιστημονικότητα αποτελούν προϋποθέσεις για την ενδυνάμωση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Υπογραμμίστηκε η ανάγκη υιοθέτησης ψηφιακών τεχνολογιών και προηγμένων επιστημονικών μεθόδων για την καταγραφή, παρακολούθηση και διαχείριση μνημείων, καθώς και η προώθηση ανοιχτής γνώσης, διαλειτουργικών δεδομένων και κοινών ερευνητικών υποδομών.
Τονίστηκε επίσης, η σημασία της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, όπως και η ενεργός εμπλοκή της κοινωνίας μέσα από συμμετοχικές δράσεις, ψηφιακή αφήγηση και καινοτόμες μορφές επικοινωνίας.
Το κάλεσμα επεσήμανε ότι η επιστημονική πρόοδος πρέπει να μετατρέπεται σε πρακτικές λύσεις για τις αρχές, τους επαγγελματίες και τις κοινότητες, δημιουργώντας δεσμούς ανάμεσα στην έρευνα και την την πράξη.
Το έργο ENGINEER, το οποίο ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2025, χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το UKRI και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ευρώπης.
Μέσα από τρία χρόνια δράσεων, το έργο συνέβαλε καθοριστικά στην προώθηση της έρευνας, της τεχνολογίας και της διεθνούς συνεργασίας, αφήνοντας ως παρακαταθήκη εργαλεία, γνώσεις και δίκτυα που θα συνεχίσουν να στηρίζουν την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Κύπρο και την Ευρώπη.
Επίσης, το Κυπριακό Κέντρο Αριστείας Ερατοσθένης (ECoE) έχει αναλάβει την επικοινωνία και την αλληλεπίδραση των αποτελεσμάτων του έργου με την τοπική βιομηχανία, την κοινωνία και τους φορείς χάραξης πολιτικής μέσα από τον Κόμβο Ψηφιακής Καινοτομίας (Digital Innovation Hub) του Κέντρου.
Οι προτεινόμενες δράσεις του έργου στοχεύουν στη βελτίωση και την ενίσχυση των διεπιστημονικών δεξιοτήτων, καθώς και στη διεύρυνση των ερευνητικών δυνατοτήτων του υφιστάμενου προσωπικού του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής του ΤΕΠΑΚ, σε θέματα σχετικά με τους τομείς της εφαρμοσμένης γεωματικής και δομικής μηχανικής σε μνημεία και χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος
Περισσότερες πληροφορίες για το ευρωπαϊκό έργο ENGINEER μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του έργου https://engineer-twinning.eu και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Facebook: Engineer project και Χ: ENGINEER_EUPro.
