Τέθηκε την 1η Οκτωβρίου σε εφαρμογή η Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού, με τον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργο Παπαναστασίου, να δηλώνει ότι μέσα από τον ανταγωνισμό πρέπει να μειωθεί το κόστος ηλεκτρισμού για τον καταναλωτή.
«Σήμερα πρώτα γιορτάζουμε τα 65 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας και παράλληλα γιορτάζουμε, ίσως, το ξεκίνημα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού», δήλωσε ο Γιώργος Παπαναστασίου, στο περιθώριο της στρατιωτικής παρέλασης, στη Λευκωσία, την Τετάρτη, για την επέτειο της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όπως είπε, η απόφαση για την Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού λήφθηκε το 2019. «Θα έπρεπε να είχε ανοίξει η αγορά τουλάχιστον δύο χρόνια μετά. Αντί αυτού, σήμερα, 2025, ανοίγουμε την αγορά, η οποία προδιαγράφει, όταν θα λειτουργήσει με όλα τα στοιχεία μιας ανταγωνιστικής αγοράς, διαφορετικούς προμηθευτές για τους καταναλωτές».
Σημείωσε ότι οι καταναλωτές μπορεί να είναι οικιακοί ή επιχειρήσεις. Η σημερινή μέρα, είπε, «σηματοδοτεί αυτή την πιθανή εναλλακτική λύση, την οποία μπορεί να έχουν οι καταναλωτές ηλεκτρισμού.
Ο Υπουργός ανέφερε ότι μέσα από την Ανταγωνιστική Αγορά «θέλουμε να δούμε μία ‘κοστοστρεφή’ παραγωγή από τις ΑΠΕ, να δούμε στο μίγμα ηλεκτρισμού να είναι πιο έντονο και πιο πολύ το ποσοστό ΑΠΕ, αλλά με ‘κοστοστρέφεια’. Δηλαδή να σπρώξουμε το κόστος ηλεκτρισμού στην Κύπρο προς τα κάτω, μέσα από τη χρήση πιο πολλής παραγωγής από τις ΑΠΕ».
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι προς το παρόν δεν διαφαίνεται ενδιαφέρον για προμήθεια των οικιακών καταναλωτών, ο Υπουργός είπε ότι μία ελεύθερη αγορά ηλεκτρισμού προϋποθέτει ότι οι όποιοι καταναλωτές θα πρέπει να είναι στόχος για τους προμηθευτές.
«Αν οι προμηθευτές επιλέξουν ότι προτεραιότητά τους είναι μόνο οι επιχειρήσεις, δεν μπορεί να γίνει κάποια παρέμβαση. Εμείς θα θέλαμε να δούμε τους προμηθευτές να δίνουν κίνητρα προς τους οικιακούς καταναλωτές, ώστε το μίγμα των πελατών τους να μην αποτελείται μόνο από στοχευμένες μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και από πολλούς οικιακούς καταναλωτές, γιατί μόνο έτσι θα δούμε μια πραγματική ελεύθερη και ανταγωνιστική αγορά», επεσήμανε.
Ο Γιώργος Παπαναστασίου τόνισε τη σημασία του ανταγωνισμού. «Πρέπει να υπάρξει ανταγωνισμός. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 8-9 προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένης και της ΑΗΚ-Προμήθειας.
Θα πρέπει όλοι αυτοί να ανταγωνιστούν μεταξύ τους, θα αγοράζουν ηλεκτρισμό από διάφορες πηγές κάθε μισή ώρα, σαν ένα χρηματιστήριο. Πρέπει να αγοράζουν έξυπνα, για να πωλούν έξυπνα, ώστε να μειωθεί το κόστος ηλεκτρισμού για τον τελικό καταναλωτή που παίρνει το αγαθό», υπογράμμισε.
Ερωτηθείς για ποιο λόγο οι προμηθευτές δεν επιλέγουν τους οικιακούς καταναλωτές, ο Υπουργός είπε ότι ένας προμηθευτής στοχεύει καταναλωτές που αποδίδουν περισσότερο για τον ίδιο στην κερδοφορία.
Προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται να είναι οι μεγάλοι καταναλωτές, επεσήμανε, αναφέροντας ότι όσο μεγαλύτεροι είναι, τόσο πιο εύκολο είναι να διατηρείται μια προμήθεια στις ώρες που αυτοί οι μεγάλοι καταναλωτές καταναλώνουν.
«Οι πολλοί και μικροί καταναλωτές είναι ‘επιβάρυνση’ σε έναν προμηθευτή, διότι πρώτα απ’ όλα δεν καταναλώνουν πολύ. Είναι ένα σύνολο από πολλούς καταναλωτές και υπάρχει μια επιβάρυνση διαχείρισης τους, η οποία είναι πολύ πιο εύκολη αν έχεις λίγους και μεγάλους», είπε.
ΔΣΜΚ: «Σημαντική μέρα…»
Εν μεταξύ, σημαντική, χαρακτήρισε ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), τη χθεσινή μέρα (σ.σ. 30 Σεπτεμβρίου) για την αγορά ηλεκτρισμού στην Κύπρο, αφού, όπως αναφέρει, «υποβάλλονται οι δηλώσεις και οι προσφορές» για την πρώτη Ημέρα Εμπορίας της αγοράς, που είναι η 1η Οκτωβρίου του 2025.
Σε ανακοίνωση ο ΔΣΜΚ αναφέρει ότι έχουν ήδη ολοκληρωθεί με επιτυχία οι ενέργειες της Προθεσμιακής Αγοράς και της Προημερήσιας Αγοράς και προσθέτει ότι η Περίοδος Εμπορίας στην ανταγωνιστική αγορά είναι 30 λεπτά.
Αναφέρει ότι κάθε μισή ώρα υποβάλλονται οι προσφορές και οι δηλώσεις και καθορίζονται τιμές για κάθε μια από τις τρεις επιμέρους Αγορές:
Την Προθεσμιακή Αγορά στην οποία οι συμμετέχοντες συνάπτουν διμερείς συμβάσεις σε τιμές και όρους που καθορίζουν οι ίδιοι.
Την Προημερήσια Αγορά, στη οποία οι προμηθευτές συμπληρώνουν την ενέργεια που έχουν αγοράσει προθεσμιακά για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση των πελατών τους για την επόμενη μέρα. Σημειώνει ότι η ακριβότερη προσφορά πώλησης καθορίζει την τιμή στην οποία όλες οι προσφορές πληρώνονται (οριακή τιμή).
Και την Αγορά Εξισορρόπησης Πραγματικού Χρόνου, η οποία λειτουργεί σε 24ωρη βάση και στην οποία, όπως αναφέρει ο ΔΣΜΚ, «αποδέχεται προσφορές από συμμετέχοντες για αύξηση ή μείωση της παραγωγής ή της κατανάλωσης ώστε να εξισορροπούνται συνεχώς και το ηλεκτρικό σύστημα να λειτουργεί με ασφάλεια».
Προσθέτει ότι μετά την ολοκλήρωση της Προημερήσιας Αγοράς, το απόγευμα κάθε μέρας, στη Διαδικασία Ολοκληρωμένου Προγραμματισμού γίνεται ο προγραμματισμός παραγωγής, ανάλογα με τις δηλώσεις που έχουν γίνει στην Προθεσμιακή και Προημερήσια Αγορά και τους τεχνικούς περιορισμούς του ηλεκτρικού συστήματος.
Την επόμενη ημέρα, σύμφωνα με τον ΔΣΜΚ, στα πλαίσια της Αγοράς Εξισορρόπησης Πραγματικού Χρόνου, γίνονται αποδεκτές οι προσφορές για την ενέργεια εξισορρόπησης.
Αναφέρει ότι την επόμενη εργάσιμη μέρα εκτελούνται οι χρηματικές συναλλαγές για την Προημερήσια Αγορά μέσω του ΧΑΚ που είναι ο Φορέας Εκκαθάρισης.
Στο τέλος κάθε μήνα, όπως προσθέτει ο ΔΣΜΚ, εκτελείται η μηνιαία εκκαθάριση και εκκαθαρίζονται οι αποκλίσεις στη βάση των μετρήσεων και των αγορών και πωλήσεων ενέργειας που έχουν πραγματοποιηθεί στα πλαίσια της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού.
