Το εμπορικό ισοζύγιο Ε.Ε.-Ρωσίας, που ήταν πάντα ελλειμματικό, κατέγραψε μικρό πλεόνασμα για πρώτη φορά €0,5 δις το δεύτερο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε την Πέμπτη η Eurostat.
Το εμπόριο της Ε.Ε. με τη Ρωσία έχει επηρεαστεί έντονα από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Η Ε.Ε. επέβαλε διάφορους περιορισμούς στις εισαγωγές και τις εξαγωγές για αρκετά προϊόντα, με αποτέλεσμα μείωση κατά 61% στις εξαγωγές προς τη Ρωσία και πτώση κατά 89% στις εισαγωγές από τη Ρωσία μεταξύ του πρώτου τριμήνου του 2022 και του δεύτερο τριμήνου του 2025.
Πιο πρόσφατα, το δεύτερο τρίμηνο του 2025, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, οι εισαγωγές από τη Ρωσία μειώθηκαν, ενώ οι εξαγωγές προς τη Ρωσία αυξήθηκαν.
Ως αποτέλεσμα, το εμπορικό ισοζύγιο της Ε.Ε. με τη Ρωσία, που ήταν πάντα ελλειμματικό, μετατράπηκε σε μικρό πλεόνασμα ύψους €0,5 δις
Όσον αφορά τις μεταβολές των μεριδίων της Ρωσίας στο εξω-κοινοτικό εμπόριο, τόσο οι εξαγωγές όσο και οι εισαγωγές μειώθηκαν σημαντικά κάτω από τα επίπεδα πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Tο μερίδιο της Ρωσίας στις εξαγωγές εκτός Ε.Ε. μειώθηκε από 3,2% το πρώτο τρίμηνο του 2022 σε 1,2% το δεύτερο τρίμηνο του 2025. Την ίδια περίοδο, το μερίδιο των εισαγωγών εκτός Ε.Ε. από τη Ρωσία έπεσε από 9,3% σε 1,1%.
Σε τριμηνιαία βάση, το συνολικό εμπορικό ισοζύγιο της Ε.Ε. με τη Ρωσία συνδέεται άμεσα με το ισοζύγιο στα ενεργειακά προϊόντα. Οι υψηλές τιμές ενέργειας το 2021 και το 2022 προκάλεσαν σημαντικό έλλειμμα στο εμπόριο ενεργειακών προϊόντων, το οποίο κορυφώθηκε στα €42,8 δις το δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Ωστόσο, οι περιορισμοί στις εισαγωγές και η πτώση των τιμών ενέργειας μείωσαν σημαντικά αυτό το έλλειμμα, το οποίο έφτασε τα €4,2 δις το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Κύριες κατηγορίες προϊόντων που εισάγει η Ε.Ε. από τη Ρωσία
Η Ε.Ε. επέβαλε περιορισμούς στις εισαγωγές φυσικού αερίου, άνθρακα και πετρελαιοειδών, καθώς και στον σίδηρο, τον χάλυβα και τα λιπάσματα.
Οι περιορισμοί αυτοί προκάλεσαν μεγάλες μειώσεις στις εισαγωγές πετρελαίου, φυσικού αερίου και σιδήρου–χάλυβα. Στις εισαγωγές νικελίου δεν υπήρχαν άμεσοι περιορισμοί, αλλά και εκεί καταγράφηκε σημαντική μείωση.
Παρόλο που το νικέλιο δεν περιλαμβανόταν στη λίστα των προϊόντων που δέχθηκαν άμεσες κυρώσεις, η Ε.Ε. άρχισε να διαφοροποιεί την εξάρτησή της από τη Ρωσία αυξάνοντας τις εισαγωγές νικελίου από άλλες χώρες.
Μεταξύ πρώτου τριμήνου 2021 και δεύτερου τριμήνου 2025, το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές νικελίου της Ε.Ε. έπεσε από 41% σε 15% (πτώση 27 ποσοστιαίων μονάδων), ενώ το μερίδιο των εισαγωγών από τις ΗΠΑ και τον Καναδά αυξήθηκε την ίδια περίοδο.
Το πρώτο τρίμηνο του 2021, η Ρωσία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαιοειδών της Ε.Ε.. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σημειώθηκε μεγάλη ανατροπή στο εμπόριο πετρελαιοειδών της Ε.Ε..
Η απαγόρευση της Ε.Ε. στις θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού αργού πετρελαίου, που τέθηκε σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου 2022, μαζί με το επακόλουθο εμπάργκο στα διυλισμένα προϊόντα, συνέβαλαν σε σημαντική μείωση των εισαγωγών αυτών των αγαθών από τη Ρωσία.
Ως συνέπεια, το μερίδιο των εισαγωγών πετρελαιοειδών από τη Ρωσία μειώθηκε από 29% το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε μόλις 2% το δεύτερο τρίμηνο του 2025. Την ίδια περίοδο, τα μερίδια εισαγωγών από τις ΗΠΑ και τη Νορβηγία αυξήθηκαν.
Παρόλα αυτά, το δεύτερο τρίμηνο του 2025, η Ρωσία παρέμενε ο μεγαλύτερος προμηθευτής λιπασμάτων, μια κατηγορία αγαθών που δεν έχει ακόμη επηρεαστεί από περιορισμούς ή δασμούς.
Το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές λιπασμάτων εκτός Ε.Ε. αυξήθηκε από 28% το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε 34% το δεύτερο τρίμηνο του 2025. Την ίδια περίοδο του 2025, η Αίγυπτος (17%) και το Μαρόκο (13%) ήταν οι επόμενοι μεγαλύτεροι προμηθευτές λιπασμάτων.
Από την άλλη, η αξία των εισαγωγών σιδήρου και χάλυβα της Ε.Ε. από τη Ρωσία αυξήθηκε σημαντικά το 2021, κυρίως λόγω της ανόδου των τιμών. Στη συνέχεια, παρατηρήθηκαν πτώσεις στον όγκο και στην αξία εξαιτίας των κυρώσεων σε αρκετά προϊόντα.
Το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές σιδήρου–χάλυβα εκτός Ε.Ε. μειώθηκε κατά 12 ποσοστιαίες μονάδς το δεύτερο τρίμηνο του 2025 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2021.
Η Τουρκία (11%), η Κίνα (10%) και η Νότια Κορέα (8%) ήταν οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι για εισαγωγές σιδήρου–χάλυβα της Ε.Ε. το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Η αξία των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ε.Ε. από τη Ρωσία αυξήθηκε σημαντικά μεταξύ πρώτου τριμήνου 2021 και δεύτερου τριμήνου 2022 λόγω της απότομης ανόδου των τιμών.
Το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές LNG της Ε.Ε. μειώθηκε από 22% το πρώτο τρίμηνο 2021 σε 14% το δεύτερο τρίμηνο 2025. Το υψηλότερο μερίδιο το δεύτερο τρίμηνο 2025 καταγράφηκε για τις ΗΠΑ (54%).
Το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές φυσικού αερίου της Ε.Ε. σε αέρια μορφή μειώθηκε από 48% το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε 12% το δεύτερο τρίμηνο του 2025. Στην ίδια περίοδο, το μερίδιο της Νορβηγίας αυξήθηκε κατά 10 ποσιστιαίες μονάδες, ενώ η Αλγερία (+2%) έγινε ο μεγαλύτερος προμηθευτής με 27%.
Κύριες κατηγορίες προϊόντων στις εξαγωγές της Ε.Ε. προς τη Ρωσία
Η Ε.Ε. εξήγαγε επίσης ένα ευρύ φάσμα προϊόντων στη Ρωσία. Μεταξύ δεύτερου τριμήνου 2021 και δεύτερου τριμήνου 2025, οι εξαγωγές 4 από τις 5 μεγαλύτερες κατηγορίες προϊόντων (μηχανήματα, οχήματα, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός και πλαστικά) μειώθηκαν σημαντικά, με εξαίρεση τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Η αξία των εξαγωγών φαρμακευτικών προϊόντων ανήλθε σε €2.175 εκατ. το δεύτερο τρίμηνο του 2025, πολύ πάνω από τις τιμές αντίστοιχων τριμήνων.
