Η Κύπρος κάνει αποφασιστικό βήμα προς την τεχνολογική πρωτοπορία, συμμετέχοντας σε ένα από τα πιο καινοτόμα έργα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των κβαντικών επικοινωνιών.
Το έργο SEEWQCI (South-East Europe to Western Europe Quantum Communication Infrastructure), στο οποίο η χώρα μας λαμβάνει ενεργό μέρος, έλαβε βαθμολογία 24/25 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατατάσσοντάς το μεταξύ των κορυφαίων εγκεκριμένων προτάσεων για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του CEF Digital.
Η κυπριακή προσπάθεια στο SEEWQCI καθοδηγείται από το Ερευνητικό Εργαστήριο Φωτονικής και Οπτικών Αισθητήρων (PhOSLab) του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) και υλοποιείται σε στενή συνεργασία με την Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (CYTA), την Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας (DSA) και το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής (DMRID).
Μαζί, οι φορείς αυτοί διαμορφώνουν τον ρόλο της Κύπρου ως κρίσιμου γεωστρατηγικού κόμβου στη δημιουργία ενός ασφαλούς και επεκτάσιμου «κβαντικού διαδρόμου» που θα συνδέει τη Νοτιοανατολική με τη Δυτική Ευρώπη, ενισχύοντας τη διαλειτουργικότητα και την ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών δικτύων.
Ο ρόλος της Κύπρου στο SEEWQCI
Το SEEWQCI θα αναπτύξει ένα δίκτυο χερσαίας διανομής κβαντικών κλειδιών (QKD) 1.100 χιλιομέτρων, υλοποιώντας πάνω από 29 διασυνοριακές συνδέσεις και εγκαθιστώντας πέντε Επίγειους Οπτικούς Σταθμούς (OGS), εκ των οποίων ένας θα λειτουργήσει στην Κύπρο.
Ο κυπριακός επίγειος οπτικός σταθμός θα διασυνδεθεί με εθνικές και ευρωπαϊκές κβαντικές υποδομές και θα αξιοποιεί τον δορυφόρο EAGLE-1 για τη διανομή κβαντικών κλειδιών μέσω διαστήματος, υποστηρίζοντας πολλαπλές τεχνολογικές διαμορφώσεις (terrestrial-to-terrestrial, space-to-space, hybrid).
Αυτή η νέα υποδομή θα ενισχύσει την τεχνολογική ικανότητα της Κύπρου και θα την τοποθετήσει στο επίκεντρο των ασφαλών επικοινωνιών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Χρηματοδότηση και στρατηγική σημασία
Το συνολικό έργο SEEWQCI διαθέτει προϋπολογισμό 17,8 εκατ. ευρώ και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη που συμμετέχουν.
Η κυπριακή συμμετοχή συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής (DMRID).
Η συμμετοχή της Κύπρου σε αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα εντάσσεται στο εθνικό όραμα για ενίσχυση της ψηφιακής κυριαρχίας και ανάπτυξη υποδομών αιχμής, με στόχο τη δημιουργία ενός ασφαλούς, αξιόπιστου και τεχνολογικά προηγμένου οικοσυστήματος επικοινωνιών.
Με το SEEWQCI, η Κύπρος δεν είναι απλός αποδέκτης τεχνολογίας αλλά γίνεται ενεργός συνδιαμορφωτής του μέλλοντος των ασφαλών επικοινωνιών στην Ευρώπη, προσδίδοντας νέα γεωστρατηγική διάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
