Υπό το πρίσμα της διαπίστωσης ότι ο σύγχρονος τουρίστας είναι πιο απαιτητικός και ενημερωμένος, εστιάζοντας στην ποιότητα, στην επαγγελματική εξυπηρέτηση και στη σχέση τιμής-υπηρεσιών, το μήνυμα ότι σε αυτή την παράμετρο είναι που πρέπει να επικεντρωθεί το κράτος στέλνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών και Τουριστικών Πρακτόρων Κύπρου (ACTTA), Χάρης Παπαχαραλάμπους.
Σε συνέντευξή του στο τεύχος Αυγούστου του περιοδικού IN Business, o κ. Παπαχαραλάμπους επισημαίνει πως ο ACTTA δουλεύει σ’ αυτή τη βάση και προσπαθεί μέσα από διάφορες ενέργειες, συνέδρια και συναντήσεις, να ενημερώνει τα μέλη του και να προωθεί νέες ιδέες και πρωτοβουλίες ως επίσης και να τα καθοδηγεί στη βάση σχετικών νομοθεσιών που τους αφορούν άμεσα ή και έμμεσα.
Ο Χάρης Παπαχαραλάμπους εντοπίζει τέσσερις συν μία βασικές αδυναμίες στην τουριστική βιομηχανία της Κύπρου, προσδιορίζοντας ως τέτοιες την εποχικότητα, την συνδεσιμότητα, την προσφορά προσωπικού και δη καταρτισμένου, καθώς και τον αθέμητο ανταγωνισμό από το ψευδοκράτος, για να προσθέσει σήμερα σε αυτές και την ανάπτυξη της παρανομίας σε ολόκληρο τον κλάδο.
«Επανειλημμένα», τονίζει, «έχω θέσει ως βασική προϋπόθεση, για να πάμε μπροστά, την επικέντρωση στις τέσσερις-κατά την ταπεινή μου άποψη-κυριότερες αδυναμίες μας, που σε πολλές φάσεις είναι αλληλένδετες».
Αναφερόμενος ειδικότερα στον κλάδο, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών και Τουριστικών Πρακτόρων Κύπρου υποδεικνύει ότι παρότι οι τάσεις και το διαδίκτυο επέφεραν προκλήσεις και δυσκολίες στον τομέα, αυτός προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα και μπορεί σε αρκετές χώρες να συρρικνώθηκε, αλλά παραμένει ο κυριότερος τρόπος αγοράς τουριστικών πακέτων στις πλείστες χώρες.
Η τουριστική σεζόν του 2025 χαρακτηρίζεται ως μια δυναμική συνέχεια του 2024, κατά το οποίο σημειώθηκε ρεκόρ αφίξεων. Πώς ήταν η χρονιά για τους τουριστικούς και ταξιδιωτικούς πράκτορες;
Οι τουριστικοί και οι ταξιδιωτικοί πράκτορες ασχολούνται κατά κανόνα με τον εισερχόμενο και τον εξερχόμενο τουρισμό, αντίστοιχα. Κάποιοι συνάδελφοι ασχολούνται και με τα δύο.
Το 2024 ήταν χρονιά-ρεκόρ για τον εισερχόμενο τουρισμό, αλλά και για τον εξερχόμενο, αφού τα ταξίδια των κατοίκων της Κύπρου, επίσης, ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, αγγίζοντας σε αριθμό το 1.75 εκατ..
Ως εκ τούτου θεωρώ ότι παρά τις ευρύτερες προκλήσεις, η χρονιά ήταν καλή για την πλειοψηφία των τουριστικών και ταξιδιωτικών πρακτόρων, αν και οι αριθμοί αφίξεων ή ταξιδιών στο εξωτερικό από μόνοι τους δεν μεταφράζονται απαραιτήτως και σε οικονομική επιτυχία.
Ποιο προφίλ τουριστών προσπαθείτε να προσελκύσετε και από ποιες αγορές;
Επικεντρωνόμαστε, κυρίως, σε χώρες που είναι γεωγραφικά σε λογική εμβέλεια και έχουν ανεπτυγμένο εξερχόμενο τουρισμό. Επίσης, σε αγορές οι οποίες αναζητούν διακοπές αντίστοιχες με αυτές που έχουμε τη δυνατότητα να προσφέρουμε.
Δεν έχει νόημα να προσπαθείς να προσελκύσεις πελάτες που έχουν πολύ διαφορετικές απαιτήσεις από αυτές που μπορείς να ικανοποιήσεις. Γι’ αυτό και έχει τεράστια σημασία η ανάπτυξη υποδομών σε κλάδους τουρισμού όπως ο αθλητικός ή ο συνεδριακός.
Θα πρέπει, βεβαίως, να στοχεύσουμε πολύ συγκεκριμένα για να έχουμε επιτυχία και να αντιληφθούμε ότι χωρίς σοβαρές επενδύσεις και ένα μεσο-μακροπρόθεσμο πλάνο, δεν θα πετύχουμε πολλά.
Τι διαφορές βλέπετε σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές όσον αφορά τη ζήτηση και τη διάρκεια των διαμονών;
Την τελευταία δεκαετία δεν παρατηρούνται αισθητές διαφορές πέραν αυτών που προέκυψαν κατά και αμέσως μετά την εποχή του κορωνοϊού, εκτός του ότι η περίοδος κράτησης έχει σμικρύνει.
Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι εάν θέλουμε διαφορετικά αποτελέσματα, όπως για παράδειγμα χειμερινό τουρισμό, τότε θα πρέπει να κάνουμε κάποια πράγματα αλλιώς.
Ισχύει ότι ο σύγχρονος τουρίστας έχει γίνει πιο απαιτητικός;
Ο τουρίστας είναι πιο απαιτητικός κι ενημερωμένος, εστιάζει στην ποιότητα, στην επαγγελματική εξυπηρέτηση και στη σχέση τιμής-υπηρεσιών. Εδώ είναι που πρέπει να επικεντρωθούμε ως κράτος, αλλά και ως Σύνδεσμος.
Ο ACTTA δουλεύει σ’ αυτή τη βάση και προσπαθεί μέσα από διάφορες ενέργειες, συνέδρια και συναντήσεις, να ενημερώνει τα μέλη του και να προωθεί νέες ιδέες και πρωτοβουλίες ως επίσης και να τα καθοδηγεί στη βάση σχετικών νομοθεσιών που μας αφορούν άμεσα ή και έμμεσα.
Ο τουριστικός πράκτορας στην εποχή των online κρατήσεων
Πώς έχει αλλάξει ο ρόλος του τουριστικού πράκτορα στην εποχή των online κρατήσεων από σχετικές εταιρείες-πλατφόρμες;
Πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση. Πριν από 30 χρόνια, όταν οι εταιρείες αυτές άρχισαν να πρωτοεμφανίζονται, γινόταν πολύς λόγος για το τέλος των ταξιδιωτικών γραφείων, αλλά και των διοργανωτών (tour operators) εντός μερικών ετών.
Παρότι οι τάσεις και το διαδίκτυο επέφεραν προκλήσεις και δυσκολίες στον κλάδο, αυτός προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα και μπορεί σε αρκετές χώρες να συρρικνώθηκε, αλλά παραμένει ο κυριότερος τρόπος αγοράς τουριστικών πακέτων στις πλείστες χώρες.
Ο ανθρώπινος παράγοντας και η εξειδίκευση θα συνεχίσουν να παίζουν σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις των ταξιδιωτών, όπως, βεβαίως, και η τιμή όπου και πάλι στις πλείστες των περιπτώσεων ο τουριστικός πράκτορας ή ο διοργανωτής θα έχει πλεονέκτημα έναντι μιας online εταιρείας - πλατφόρμας, που κατά κανόνα έχει υψηλότερες τιμές.
Οι προκλήσεις για τα μέλη του Συνδέσμου
Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Κύπριοι τουριστικοί πράκτορες - μέλη του ACTTA;
Οι προκλήσεις εστιάζονται συχνά στα αδύνατα και γεμάτα στρεβλώσεις θεσμικά πλαίσια, στην αδυναμία να λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις στον χρόνο που πρέπει και να εφαρμόζονται. Η έλλειψη ευελιξίας από πλευράς του κράτους, επίσης, επηρεάζει σημαντικά.
Αντιλαμβανόμαστε ότι κάποιες πρόνοιες προκύπτουν από την Ε.Ε., ωστόσο, πολλές προϋποθέσεις δεν συνάδουν με τις πραγματικότητες και το μέγεθος της Κύπρου και θα έπρεπε να διαπραγματευόμασταν διάφορες εξαιρέσεις που στο κάτω-κάτω είναι απόλυτα λογικές.
Υποβολή προτάσεων και αποφάσεις
Πώς λειτουργεί ο ACTTA για να στηρίξει τα μέλη του σε περιόδους αυξημένων ή ασταθών τουριστικών ροών;
Ο ACTTA συνδράμει σημαντικά στην υποβολή προτάσεων και σε ένα βαθμό στη λήψη αποφάσεων τοπικά, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσω του οργανισμού ECTAA.
Προσπάθειά μας είναι να βοηθήσουμε στη θεμελίωση ενός πλαισίου διαδικασιών και υποδομών, οι οποίες να δημιουργούν ένα brand λιγότερο ευάλωτο σε εξωγενείς παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε.
Να λειτουργήσουμε, δηλαδή, πιο οργανωμένα και προληπτικά παρά πυροσβεστικά.
Πόσο σημαντική είναι η συνεργασία με τα άλλα εμπλεκόμενα μέρη του τουρισμού;
Αναμφισβήτητα η συνεργασία επιβάλλεται και θεωρώ ότι υπάρχει. Κυριότερη έγνοια μας δεν είναι, εξάλλου, τα συμφέροντα των μελών μας και μόνο αλλά η τουριστική μας βιομηχανία στην ολότητά της. Είμαστε αναμφισβήτητα ένας πολύ σημαντικός τροχός της άμαξας, αλλά για να πάμε μπροστά θα πρέπει να ευημερεί η βιομηχανία ολόκληρη.
Κανείς δεν πρέπει να βλέπει το θέμα αποσπασματικά ή αν θέλετε μικροπολιτικά και με σκοπιμότητες.
Η ορθολογιστική ανάπτυξη στη βάση ενός ευέλικτου και φιλελευθέρου πλαισίου, μακροχρόνιων στόχων και πλάνων, θα ενισχύσουν όλους μας. Η μεγάλη εικόνα υπερτερεί και προς αυτή θα πρέπει να επικεντρωθούμε.
Οι βασικές αδυναμίες μας
Ποιο είναι το προσωπικό σας όραμα για τον ρόλο του ACTTA στην τουριστική αναβάθμιση της Κύπρου;
Θεωρώ ότι τα μέλη μας, ως ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των διοργανωτών ταξιδιών και των τοπικών υπηρεσιών, αλλά και λόγω των σχέσεων που έχουν με όλη τη βιομηχανία, διαθέτουν την καλύτερη και την πιο ολοκληρωμένη γνώση του τομέα και των αδυναμιών του.
Επανειλημμένα έχω θέσει ως βασική προϋπόθεση, για να πάμε μπροστά, την επικέντρωση στις τέσσερις-κατά την ταπεινή μου άποψη-κυριότερες αδυναμίες μας, που σε πολλές φάσεις είναι αλληλένδετες.
Αυτές είναι εδώ και δεκαετίες η εποχικότητα, η συνδεσιμότητα, η προσφορά προσωπικού και δη καταρτισμένου, καθώς και ο αθέμητος ανταγωνισμός που βιώνουμε από το ψευδοκράτος στις κατεχόμενές μας περιοχές. Σήμερα θα πρόσθετα και την ανάπτυξη της παρανομίας σε ολόκληρο τον κλάδο μας.
Όραμα μου παραμένει η διαμόρφωση συνθηκών τέτοιων, που να επιφέρουν σημαντική διαφοροποίηση στα πιο πάνω, και πιστεύω ακράδαντα ότι με σωστό προγραμματισμό μπορούμε να φτιάξουμε ένα πλαίσιο που θα δουλέψει.
Θα πρέπει εκ των πραγμάτων, όμως, να αλλάξουν πολλά και καθ’ οδόν να σπάσουμε και κάποια κατεστημένα. Χρειάζονται όραμα, τόλμη και αποφασιστικότητα.
