Ο Τραμπ κλιμακώνει τον πόλεμο κατά του Πάουελ-«Εξαιρετικά απίθανο να τον αποπέμψω, εκτός αν φύγει για απάτη»

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να απολύσει τον Τζερόμ Πάουελ, αλλά κατάφερε να το κάνει να ακούγεται σαν απειλή.

Τα σχόλια του Τραμπ ήρθαν μετά από ένα έντονο 48ωρο που σηματοδότησε νέα κορύφωση στην επίθεση κατά του επικεφαλής της Fed και προκάλεσαν προσωρινή αναταραχή στις αγορές.

Ο Τραμπ συζήτησε την ιδέα της απομάκρυνσης του Πάουελ σε συνάντηση με Ρεπουμπλικάνους βουλευτές το βράδυ της Τρίτης (15/7), ενώ την Τετάρτη (16/7) το πρωί ένας σύμβουλός του άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο.

Τελικά, ο ίδιος ο Τραμπ έβαλε φρένο, αλλά με μια προειδοποίηση: «Δεν αποκλείω τίποτα, αλλά νομίζω ότι είναι εξαιρετικά απίθανο, εκτός αν πρέπει να φύγει για απάτη», δήλωσε ο Τραμπ την Τετάρτη, όταν ρωτήθηκε σχετικά με την απομάκρυνση του προέδρου της Fed.

Η ανακαίνιση των κεντρικών κτιρίων της Fed στην Ουάσιγκτον, ένα έργο που ο Τραμπ θεωρεί σκανδαλωδώς ακριβό, αποτελεί πλέον νέο μέτωπο της κριτικής του. Ο ίδιος υπονοεί οικονομικές ατασθαλίες και καταγγέλλει σπατάλη δισεκατομμυρίων.

Όλα αυτά έχουν τις ρίζες τους στην άποψη του Τραμπ ότι η Fed διατηρεί τα επιτόκια πολύ υψηλά -και είναι όλο και πιο ανησυχητικά για τους επενδυτές, οι οποίοι τείνουν να πιστεύουν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες θα πρέπει να αφήνονται ήσυχοι από τους πολιτικούς, όχι να πολιορκούνται από αυτούς.

Οι αγορές έχουν συνηθίσει τις λεκτικές επιθέσεις του Τραμπ στον Πάουελ, που αποτελούν βασικό στοιχείο της ρητορικής του εδώ και χρόνια. Την Τετάρτη ήρθαν για λίγο αντιμέτωπες με την πιθανότητα τα λόγια να μεταφραστούν σε πράξεις – και μάλιστα σύντομα. Η αντίδραση ήταν έντονη: Το δολάριο υποχώρησε περισσότερο από 1% και οι μακροπρόθεσμες αποδόσεις των κρατικών ομολόγων εκτινάχθηκαν.

Η ηρεμία επανήλθε μόνον όταν ο Τραμπ αναδιπλώθηκε δημόσια.. Το ερώτημα τώρα είναι πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή.

Η θητεία του Πάουελ ως προέδρου λήγει ούτως ή άλλως τον ερχόμενο Μάιο και ο Τραμπ έχει ξεκινήσει την αναζήτηση διαδόχου. Αλλά καθιστά επίσης σαφές ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το θέμα της ανακαίνισης σύντομα.

Ο Πάουελ χαρακτήρισε ανακριβείς τις αναφορές σχετικά με το έργο και ζήτησε από τον γενικό επιθεωρητή της τράπεζας να το επανεξετάσει.

«Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που λένε ότι πρέπει να απομακρυνθεί λόγω της απάτης που κάνει», δήλωσε ο Τραμπ σε συνέντευξή του στην εκπομπή Real America’s Voice που μεταδόθηκε την Τετάρτη. «Ξοδεύει δυόμισι δισεκατομμύρια δολάρια για να, υποθέτω ότι πρόκειται για ανακαίνιση».

«Στο χέρι του»

«Αν θέλει να παραιτηθεί, είναι στο χέρι του. Λένε ότι θα διαταράξει την αγορά αν το κάνω», είπε ο Τραμπ όταν ρωτήθηκε για την απόλυση του Πάουελ.

Δεν είναι σαφές αν ο πρόεδρος έχει καν την εξουσία να απομακρύνει έναν πρόεδρο της Fed. Ωστόσο, ο Τραμπ λέει ότι όταν συναντήθηκε την Τρίτη το βράδυ με περίπου δώδεκα Ρεπουμπλικάνους της Βουλής των Αντιπροσώπων και τους ρώτησε σχετικά με το θέμα, σχεδόν όλοι ήταν υπέρ.

Με τον Τραμπ, τέτοιες συζητήσεις αποτελούν συχνά προάγγελο. Τείνει να παίζει δημοσίως με ιδέες και να διενεργεί δημοσκοπήσεις σε βοηθούς, ακόμη και σε πλήθη σε συγκεντρώσεις, προτού προχωρήσει σε αυτές. Λέγεται ότι ο Τραμπ έδειξε ένα σχέδιο επιστολής απόλυσης στη συνάντηση, αν και αργότερα το διέψευσε.

Επόμενο βήμα ίσως να είναι η επίσκεψη τριών συνεργατών του Τραμπ στον χώρο της ανακαίνισης: του διευθυντή Προϋπολογισμού Ράσελ Βάουτ, του αναπληρωτή προσωπάρχη Τζέιμς Μπλερ και του επικριτή του Πάουελ, Μπιλ Πούλτε, οι οποίοι προγραμματίζουν δική τους ανεπίσημη έρευνα.

«Ήρθε η ώρα του και ο πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι δεν τον θέλει εδώ», δήλωσε ο Πούλτε στην τηλεόραση του Bloomberg την Τετάρτη, αποφεύγοντας να απαντήσει στο αν συνέταξε προσωπικά την επιστολή απόλυσης που λέγεται ότι ο Trump κούνησε μπροστά στους νομοθέτες.

Η εκστρατεία πίεσης είναι ένας μονόπλευρος αγώνας, διότι ο Πάουελ αντιμετωπίζει περιορισμούς ως προς το πόσο μπορεί να αντεπιτεθεί δημοσίως στο μπαράζ του Τραμπ. Παρόλα αυτά, ο επικεφαλής της Fed δεν στερείται υπερασπιστών.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει ουσιαστικά τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές. Μια άποψη είναι ότι ο πρόεδρος πέταξε ένα δοκιμαστικό μπαλόνι την Τετάρτη και αποθαρρύνθηκε από αυτό που είδε.

«Πιστεύουμε ότι ο Τραμπ δοκιμάζει τις αγορές για να δει αν μπορεί να απολύσει τον Πάουελ», έγραψε η Άννα Γουόνγκ, επικεφαλής οικονομολόγος στις ΗΠΑ στο Bloomberg Economics.

«Η έντονη αντίδραση φαίνεται να τον έπεισε να αποσύρει τη ρητορική περί απολύσεων προς το παρόν». Αλλά προβλέπει περισσότερη κλιμάκωση και προειδοποιεί ότι η απόλυση του Πάουελ θα επιβραδύνει την ανάπτυξη και θα αυξήσει την ανεργία και τον πληθωρισμό.

Στην υπεράσπιση του επικεφαλής της Fed παρενέβη την Τετάρτη και η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόερν από τη Μασαχουσέτη, η κορυφαία Δημοκρατική στην Επιτροπή Τραπεζών, Στέγασης και Αστικών Υποθέσεων και επί μακρόν επικριτής του Πάουελ. Χλεύασε τον έλεγχο της κυβέρνησης για την ανακαίνιση της Fed.

«Κάντε μου τη χάρη», είπε η Γουόρεν. «Κανείς δεν ξεγελιέται από αυτό το πρόσχημα για την απόλυση του προέδρου Πάουελ. Και οι αγορές θα καταποντιστούν αν το κάνει».

«Νέα ηγεσία»

Οι Ρεπουμπλικάνοι του Κογκρέσου ήταν διχασμένοι ως προς την κίνηση αυτή. «Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, δεν έχει καμία πρόθεση να το κάνει αυτό», δήλωσε ο ηγέτης της πλειοψηφίας της Γερουσίας Τζον Θουν.

Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικ Τζόνσον, δήλωσε ότι δεν ήταν σίγουρος ότι ο Τραμπ είχε την εξουσία να το κάνει, αν και αναφέρθηκε στην απογοήτευση στις τάξεις του κόμματος λέγοντας ότι «μια νέα ηγεσία θα ήταν χρήσιμη στη Fed».

Ο πρόεδρος επιδιώκει να στρέψει την προσοχή μακριά από το έπος σχετικά με τη δημοσιοποίηση εγγράφων στην υπόθεση του Τζέφρι Επστάιν -το οποίο έχει διχάσει έντονα τη βάση του.

Ο Τραμπ δήλωσε την Τετάρτη ότι έχει «απόλυτη» εμπιστοσύνη στη Γενική Εισαγγελέα Παμ Μπόντι για το θέμα, και παρότρυνε οργισμένα τους υποστηρικτές του να στρέψουν την προσοχή τους αλλού.

Αυτό δεν είναι μεγάλη παρηγοριά για τον Πάουελ, ο οποίος αντιμετωπίζει συνέπειες ακόμη και αν η επαπειλούμενη απόλυση δεν υλοποιηθεί. Η πολιτική καταιγίδα θα μπορούσε να περιπλέξει την πορεία της κεντρικής τράπεζας προς τη μείωση των επιτοκίων, κάτι που δεν ήθελε να κάνει λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με το πόσο μεγάλη επίδραση θα έχουν οι δασμοί του Τραμπ στις τιμές καταναλωτή.

Μια άλλη γκρίζα ζώνη αφορά το μέλλον του Πάουελ στην κεντρική τράπεζα μετά τη λήξη της θητείας του ως προέδρου τον Μάιο -αν υποθέσουμε ότι θα τα καταφέρει μέχρι εκεί. Η θέση του στο διοικητικό συμβούλιο της Fed εκτείνεται για περίπου ενάμιση χρόνο ακόμη.

Ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα στην τηλεόραση του Bloomberg ότι θα ήταν καλύτερα αν ο Πάουελ υποκλινόταν εντελώς όταν αποχωρήσει από την προεδρία. Ο Πάουελ δεν έχει γνωστοποιήσει δημοσίως την πρόθεσή του.

Ο Μπέσεντ συγκαταλέγεται μεταξύ των βασικών συνεργατών που συμβουλεύουν τον πρόεδρο σχετικά με το ποιον θα επιλέξει ως διάδοχο του Πάουελ- και μπορεί να είναι και ο ίδιος υποψήφιος. Οι άλλοι κορυφαίοι υποψήφιοι είναι ο Κέβιν Χάσετ, ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου του Trump -ο οποίος λέγεται από ορισμένους ότι έχει το προβάδισμα – και ο Κέβιον Γουάρς πρώην διοικητής της Fed.

Ο πρόεδρος επανέλαβε την Τετάρτη ότι όποιος πάρει τη θέση θα αναμένεται να προσφέρει χαμηλότερα επιτόκια -ένα ακόμη πιθανό πλήγμα στην αυτονομία της κεντρικής τράπεζας, ακόμη και αν ο Πάουελ γλιτώσει την απόλυση.

«Ευτυχώς, θα έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε μια αλλαγή στους επόμενους, οκτώ μήνες περίπου», δήλωσε ο Τραμπ. «Ενδιαφέρομαι μόνο για ανθρώπους με χαμηλά επιτόκια».