Πώς οι αβεβαιότητες του εμπορικού πολέμου δυσκολεύουν την προσπάθεια της ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης στο 2% στις 5 Ιουνίου, σημειώνοντας την όγδοη μείωση από τον περασμένο Ιούνιο. Η κίνηση αυτή, η οποία φέρνει το επιτόκιο πολιτικής σε αυτό που η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ χαρακτήρισε «ουδέτερη» ζώνη, δεν αποτέλεσε έκπληξη για τις αγορές.

Ωστόσο, με τις εμπορικές εντάσεις να σιγοβράζουν, την παγκόσμια ανάπτυξη να χάνει δυναμική και τον πληθωρισμό να επιβραδύνεται στην Eυρωζώνη, οι επενδυτές επικεντρώθηκαν λιγότερο στη μείωση και περισσότερο στο τι μπορεί να κάνει η ΕΚΤ στη συνέχεια.

Με τον πληθωρισμό στην Eυρωζώνη να υποχωρεί στο 1,9% τον Μάιο, οι αναλυτές εκτίμησαν ότι η τράπεζα έχει πλέον περιθώριο να κάνει μια παύση και να αξιολογήσει τους κινδύνους για το παγκόσμιο εμπόριο και τις άνισες οικονομικές συνθήκες.

Ο Κάσπαρ Χένσε, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην RBC BlueBay Asset Management, χαρακτήρισε τον τόνο της Λαγκάρντ «συνολικά επιεική», επισημαίνοντας την έμφαση που έδωσε στις παγκόσμιες αβεβαιότητες και τις γεωπολιτικές πιέσεις.

Ωστόσο, αναγνώρισε ότι, προς το παρόν, η ΕΚΤ μπορεί να ισχυριστεί με αξιοπιστία ότι έχει επιτύχει μια ομαλή προσγείωση, με τον πληθωρισμό να βρίσκεται υπό έλεγχο και την ανάπτυξη να παραμένει σε θετικό έδαφος.

Ο Μαξ Στάντον της Fidelity International σημείωσε ότι οι τελευταίες τριμηνιαίες προβλέψεις της ΕΚΤ υποδεικνύουν υποβάθμιση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό τόσο για το 2025 όσο και για το 2026, οι οποίες τώρα εκτιμώνται σε 2,0% και 1,6% αντίστοιχα.

Ο ίδιος υπογράμμισε επίσης το ευρύτερο μακροοικονομικό πλαίσιο, επισημαίνοντας τους δασμούς που επιβλήθηκαν τον Απρίλιο, την αποκαλούμενη «Ημέρα της Απελευθέρωσης», και τις δευτερογενείς επιπτώσεις τους στο εμπόριο και τον πληθωρισμό.

«Στο διεθνές μέτωπο, η ισχύς του ευρώ, τα περιορισμένα εμπορικά αντίποινα και η αδυναμία των εμπορευμάτων συνέβαλαν στον περιορισμό των ανοδικών κινδύνων. Εν τω μεταξύ, οι εγχώριοι δείκτες, όπως ο πληθωρισμός των υπηρεσιών και οι διαπραγματευόμενοι μισθοί, υποδηλώνουν τη συνέχιση του αποπληθωρισμού».

Οι προβλέψεις της Fidelity περιλαμβάνουν μια προβλεπόμενη μείωση της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη κατά 75 μονάδες βάσης λόγω των δασμών των ΗΠΑ, με τον πληθωρισμό να αναμένεται να παραμείνει κάτω από τον στόχο μέχρι το 2026.

Ο Άιβο Μέρτενς, επικεφαλής οικονομολόγος της πλατφόρμας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών iBanFirst, χαρακτήρισε τη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ ως «αποφασιστικό» βήμα για τη στήριξη της ευπαθούς οικονομίας της Ευρωζώνης, η οποία βρίσκεται υπό πίεση από την επιβράδυνση της ανάπτυξης, τον αποπληθωρισμό και την αβεβαιότητα στο παγκόσμιο εμπόριο.

Σημείωσε ότι, ενώ η κίνηση αυτή έφερε βραχυπρόθεσμη ανακούφιση θα μπορούσε να προκαλέσει εκροές κεφαλαίων προς νομίσματα με υψηλότερες αποδόσεις, όπως το δολάριο ΗΠΑ, η στερλίνα και το γιεν, ενδεχομένως αποδυναμώνοντας το ευρώ μεσοπρόθεσμα.

Ο Μέρτενς προσέθεσε ότι, αν και το κλίμα των επενδυτών μπορεί να ωφεληθεί από τις ελπίδες για βελτίωση των οικονομικών συνθηκών, η δράση της ΕΚΤ «στερείται μακροπρόθεσμης διαβεβαίωσης» για τις επιχειρήσεις με διεθνή έκθεση. Ιδιαίτερα ευάλωτες παραμένουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις , οι οποίες ήδη υφίστανται πιέσεις από τα στενά περιθώρια κέρδους και το υψηλότερο κόστος δανεισμού.

Προειδοποίησε ότι η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα σχετικά με την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ συνεχίζει να επιβαρύνει τα μελλοντικά επενδυτικά σχέδια και τις ευρύτερες προοπτικές για τα κέρδη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.

Ο Ντέιβιντ Ζαν, επικεφαλής του τμήματος ευρωπαϊκών σταθερών εισοδημάτων της εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Franklin Templeton, επεσήμανε επίσης μια αλλαγή στον τόνο. «Η ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης στο 2,00%, καθώς ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 1,9%.

Η επιβράδυνση των πιέσεων στις τιμές και η πιο ήπια ανάπτυξη στήριξαν την κίνηση αυτή, αν και η στάση παραμένει προσεκτική», ανέφερε. «Είναι πολύ πιθανό να υπάρξει παύση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς η ΕΚΤ αξιολογεί τους εμπορικούς κινδύνους και την ανθεκτικότητα της εγχώριας οικονομίας».

Ο Ζαν πιστεύει ότι η μακροπρόθεσμη κατεύθυνση θα διαμορφωθεί από τις προσπάθειες δημοσιονομικής εξισορρόπησης και τις συνεχιζόμενες παγκόσμιες αντιξοότητες, ωθώντας την ΕΚΤ προς μια πιο ουδέτερη, ενδεχομένως παθητική στάση.

Η «παύση» επισημάνθηκε επίσης από την οικονομολόγο της Schroders για την Ευρωζώνη, Ιρένε Λάουρο, η οποία τόνισε ότι, ενώ η μείωση ήταν αναμενόμενη, μια επακόλουθη κίνηση τον Ιούλιο φαίνεται όλο και πιο απίθανη. «Αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα κάνει παύση», προσέθεσε η ίδια.

Σύμφωνα με την αντίδραση της αγοράς, περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων, εάν γίνουν, θα εξαρτηθούν λιγότερο από τον πληθωρισμό και περισσότερο από την εξέλιξη των γεωπολιτικών κινδύνων, ιδίως των εμπορικών και δημοσιονομικών εξελίξεων, κατά τα επόμενα τρίμηνα.