Reuters: Θύελλα στην παγκόσμια οικονομία από τους δασμούς Τραμπ

Η επιθετική δασμολογική πολιτική του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ αρχίζει να επιβαρύνει ουσιαστικά την παγκόσμια οικονομία, η οποία για δεκαετίες λειτουργούσε με βάση την προβλεψιμότητα και το σχετικά ελεύθερο εμπόριο.

Εταιρείες κάθε κλίμακας, από πολυεθνικές μέχρι μικρούς παίκτες του ηλεκτρονικού εμπορίου, μείωσαν τις εκτιμήσεις πωλήσεων, ανακοίνωσαν περικοπές θέσεων εργασίας και επανεξετάζουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια, ενώ κυβερνήσεις αναθεωρούν προς τα κάτω τις προβλέψεις ανάπτυξης.

Παρά το γεγονός ότι οι αγορές στοιχηματίζουν σε αποκλιμάκωση με την Κίνα και επίτευξη επιμέρους συμφωνιών με άλλες χώρες, η γενικευμένη αβεβαιότητα αποτελεί από μόνη της σοβαρό βαρίδι στην παγκόσμια δραστηριότητα.

Από το «σοκ ζήτησης» στην παγκόσμια καθίζηση

Όπως σχολίασε η επικεφαλής οικονομολόγος της BNP Paribas, Ιζαμπέλ Ματέος ι Λάγκο, «η δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ αποτελεί βραχυπρόθεσμα σοβαρό αρνητικό σοκ για τον πλανήτη». Οι βασικοί δασμοί των ΗΠΑ ξεκινούν από 10%, όμως υπάρχουν υψηλότερες και στοχευμένες επιβαρύνσεις για κλάδους όπως το ατσάλι, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα.

Το Πεκίνο δήλωσε ότι εξετάζει πρόταση των ΗΠΑ για διαπραγματεύσεις γύρω από τους δασμούς 145%, στους οποίους η Κίνα απαντά με αντίστοιχες επιβαρύνσεις 125%. Ταυτόχρονα, η Ουάσιγκτον αφήνει να εννοηθεί ότι βρίσκεται κοντά σε συμφωνίες με Ινδία, Νότια Κορέα και Ιαπωνία για να αποτρέψει περαιτέρω δασμούς τις προσεχείς εβδομάδες.

Η αβεβαιότητα επηρεάζει άμεσα τις επιχειρήσεις

Η σουηδική Electrolux περιόρισε τις προβλέψεις της, η Volvo Cars και η Logitech εγκατέλειψαν τους στόχους τους, ενώ ο κολοσσός ποτών Diageo ακολούθησε. Εν τω μεταξύ, η κατάργηση του δασμολογικού ορίου $800 για κινεζικά e-commerce προϊόντα αποτέλεσε σοκ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

«Πηγαίνουμε από το μηδέν στο 145%, κάτι αδύνατο για επιχειρήσεις και καταναλωτές», δήλωσε η Σίντι Άλεν, επικεφαλής του Trade Force Multiplier. «Πολλές μικρές και μεσαίες εταιρείες εγκαταλείπουν εντελώς την αγορά».

Μειώσεις προβλέψεων ανάπτυξης σε Ασία, Ευρώπη και ΜΕΝΑ

Οι επιπτώσεις αποτυπώνονται στις αποφάσεις κεντρικών τραπεζών και διεθνών οργανισμών. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας μείωσε τις προβλέψεις της, ενώ ανάλογες μειώσεις καταγράφηκαν και για την Ολλανδία και τη Μέση Ανατολή – Βόρεια Αφρική.

Η μεταποίηση στην Κίνα σημείωσε τη μεγαλύτερη συρρίκνωση των τελευταίων 16 μηνών, ενώ στη Βρετανία, οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων μειώθηκαν στον ταχύτερο ρυθμό πενταετίας.

Στη Γερμανία, η προσωρινή ενίσχυση εξαγωγών αποδίδεται στο ότι οι επιχειρήσεις επισπεύδουν παραδόσεις πριν τεθούν σε ισχύ οι δασμοί, γεγονός που προοιωνίζεται μελλοντική πτώση.

Η Ινδία καταγράφει 10μηνο ρεκόρ μεταποιητικής δραστηριότητας, ενισχυμένη από μεταφορά παραγωγής από την Apple και τους χαμηλότερους δασμούς που αντιμετωπίζει σε σχέση με την Κίνα. Όπως εκτιμά ο Σιλάν Σα από την Capital Economics, η Ινδία είναι καλά τοποθετημένη ως εναλλακτικός προμηθευτής των ΗΠΑ, καθώς οι τιμωρητικοί δασμοί προς την Κίνα ήρθαν για να μείνουν.

Για την παγκόσμια οικονομία, οι δασμοί Τραμπ λειτουργούν ως αρνητικό σοκ ζήτησης: αυξάνουν το κόστος εισαγωγών για αμερικανικές επιχειρήσεις και καταναλωτές, μειώνουν τη δραστηριότητα αλλού και ενδεχομένως οδηγούν σε καθοδική τροχιά τον πληθωρισμό.

Αν υπάρχει ασημένια επένδυση, αυτή είναι ότι η μείωση πληθωρισμού μπορεί να επιτρέψει στις κεντρικές τράπεζες να μειώσουν επιτόκια, όπως αναμένεται να κάνει σύντομα η Τράπεζα της Αγγλίας.

Το μεγάλο ερώτημα είναι αν η πίεση Τραμπ για αναδιάταξη του παγκόσμιου εμπορίου θα εξαναγκάσει άλλες οικονομίες σε δομικές μεταρρυθμίσεις -όπως περισσότερα μέτρα στήριξης στην Κίνα ή εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς στην Ευρωζώνη.