Αλ. Βαφεάδης: Στηρίζουμε την είσοδο οχημάτων με νέες τεχνολογίες στην κυπριακή αγορά-Κίνητρα για ανανέωση στόλων

Η ασφάλεια στους δρόμους δεν αποτελεί πλέον απλώς ένα τεχνικό ζήτημα υποδομών ή κανονισμών, αλλά μια ολιστική στρατηγική που ενώνει την τεχνολογία, την εκπαίδευση και τη διοικητική τόλμη.

Αυτό το μήνυμα ανέδειξε με ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Αλέξης Βαφεάδης, στην ομιλία του στο συνέδριο Harm Reduction Conference 2025, θέτοντας την οδική ασφάλεια στην καρδιά του δημόσιου διαλόγου και των σύγχρονων μεταρρυθμίσεων.

Με δύο σημαντικές ανακοινώσεις που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον όχι μόνο για τον κοινωνικό τους αντίκτυπο, αλλά και για τη σημασία τους στον σχεδιασμό δημόσιας πολιτικής, ο κ. Βαφεάδης παρουσίασε συγκεκριμένα μέτρα.

Όλα τα κιγκλιδώματα στους αυτοκινητόδρομους της χώρας θα αποκτήσουν επιπρόσθετη ποδιά, ενισχύοντας την προστασία των ευάλωτων χρηστών. Η απόφαση αυτή, όπως εξήγησε, βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα: Όταν ένα αυτοκίνητο κινείται με 50 χλμ/ώρα και χτυπήσει πεζό, το τραύμα ισοδυναμεί με πτώση από τον τρίτο όροφο.

Παράλληλα, μίλησε για την προώθηση ενός ευρύτερου ανασχηματισμού του οδικού δικτύου, με στόχο να δοθεί ουσιαστική προτεραιότητα σε πεζούς και ποδηλάτες.

Η ασφάλεια των ευάλωτων χρηστών του δρόμου τοποθετείται στο επίκεντρο των νέων παρεμβάσεων, με τον Υπουργό να αναφέρεται σε ζώνες χαμηλής ταχύτητας, ανασχεδιασμό δρόμων και αλλαγές στις αστικές υποδομές που καθιστούν το περιβάλλον μετακίνησης λιγότερο επικίνδυνο και περισσότερο ανθρώπινο.

Συγκίνηση προκάλεσε η προσωπική αναφορά σε έναν οδηγό μοτοσικλέτας ο οποίος σώθηκε χάρη σε αερόσακο σώματος που απέκτησε μέσα από επιχορήγηση του Υπουργείου. Η επιστολή του προς το Υπουργείο αναγνώριζε ότι αυτός ο εξοπλισμός του έσωσε τη ζωή, ενισχύοντας τη σημασία στοχευμένων κινήτρων και παρεμβάσεων με πραγματική αξία για την καθημερινότητα των πολιτών.

Ο κ. Βαφεάδης ανέδειξε με έμφαση ότι η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση αποτελεί βαθιά ριζωμένο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί ως μέρος μιας πολιτισμικής μεταστροφής. Υπογράμμισε την ανάγκη να αλλάξει η κουλτούρα στους δρόμους, όχι μόνο με νόμους αλλά με διαπαιδαγώγηση και διαρκή ευαισθητοποίηση.

Η Κύπρος, όπως τόνισε, έχει υιοθετήσει το πλαίσιο του Ασφαλούς Συστήματος στη στρατηγική της για την οδική ασφάλεια. Πρόκειται για μια προσέγγιση που αναγνωρίζει πως το ανθρώπινο λάθος είναι αναπόφευκτο και επιδιώκει ένα δίκτυο που συγχωρεί αυτά τα λάθη, μειώνοντας τις συνέπειες.

Ο στόχος του σχεδίου είναι να μειωθούν οι θάνατοι και οι σοβαροί τραυματισμοί κατά 50% έως το 2030, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις.

Στο επίκεντρο αυτής της προσέγγισης βρίσκεται η τεχνολογία. Οχήματα εξοπλισμένα με αυτόματα συστήματα πέδησης, κάμερες 360 μοιρών και ειδοποιήσεις αλλαγής λωρίδας δεν αποτελούν πλέον μακρινή υπόσχεση, αλλά πραγματικότητα.

Το Υπουργείο στηρίζει ενεργά την είσοδο αυτών των τεχνολογιών στην κυπριακή αγορά μέσω κινήτρων για την ανανέωση στόλων και τη συμμόρφωση με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό 2144/2019, ο οποίος καθιστά υποχρεωτική την ενσωμάτωση εξελιγμένων μέτρων ασφαλείας στα νέα οχήματα.

Εξίσου κομβικό ρόλο διαδραματίζει η υποδομή. Οι δρόμοι λειτουργούν είτε ως πλατφόρμες κινδύνου είτε ως ασπίδες προστασίας.

Η προώθηση ευφυών υποδομών όπως τα έξυπνα φανάρια, οι αισθητήρες κίνησης και οι πινακίδες δυναμικών μηνυμάτων προσφέρει τη δυνατότητα διαχείρισης της κυκλοφορίας με βάση πραγματικά δεδομένα.

Με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται η πρόληψη ατυχημάτων και διευκολύνεται η γρήγορη αντίδραση σε περιστατικά που απαιτούν την προσοχή των οδηγών.

Η εκπαίδευση ωστόσο παραμένει θεμέλιο. Η συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και την Αστυνομία για την ενίσχυση της οδικής αγωγής στα σχολεία αντανακλά την πεποίθηση ότι η ασφαλής συμπεριφορά μαθαίνεται από μικρή ηλικία.

Παράλληλα, το Υπουργείο προκηρύσσει συστηματικά προγράμματα επιχορήγησης εξοπλισμού για μοτοσικλετιστές και προωθεί την ενημέρωση για την αποφυγή οδήγησης υπό την επήρεια ουσιών, τη χρήση ζώνης και κράνους, ακόμη και σε σύντομες διαδρομές.

Το μήνυμα του Υπουργού στο συνέδριο ήταν ότι η μείωση της βλάβης δεν αντιμετωπίζεται ως θεωρητική αρχή, αλλά ως καθημερινή δέσμευση. Αφορά ανθρώπινες ζωές, την κοινωνική συνοχή και, για τις επιχειρήσεις, τη διατήρηση ενός παραγωγικού και ασφαλούς ανθρώπινου δυναμικού.

Η νέα προσέγγιση στην οδική ασφάλεια, όπως τη διατυπώνει ο Αλέξης Βαφεάδης, συνδυάζει τον ρεαλισμό με την καινοτομία και μεταφέρει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στον επιχειρηματικό κόσμο:

Οι επενδύσεις στην ασφάλεια, είτε γίνονται από το κράτος είτε από τις εταιρείες, είναι επενδύσεις με υψηλή απόδοση, γιατί το κόστος του ρίσκου είναι πάντα μεγαλύτερο από την αξία της πρόληψης.