Το δασμολογικό μπρα ντε φερ ανάμεσα σε ΗΠΑ-Κίνα και πώς ο Τραμπ μπορεί να χάσει τον εμπορικό πόλεμο με το Πεκίνο

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πυροδότησε μια ευθεία αναμέτρηση με το μοναδικό έθνος που θα μπορούσε να νικήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε έναν εμπορικό πόλεμο. Την Κίνα. 

Η στάση του Τραμπ κατά της Κίνας-η οποία πρόκειται να αντιμετωπίσει δασμούς τουλάχιστον 104% στα αγαθά που εισέρχονται στις ΗΠΑ-είναι η πιο σοβαρή στροφή μέχρι στιγμής στην παγκόσμια δασμολογική του επίθεση και έχει τη μεγαλύτερη πιθανότητα να προκαλέσει σοβαρά πλήγματα στους Αμερικανούς πολίτες με την εκτίναξη των τιμών.

Η αντιπαράθεση ακολουθεί χρόνια προσπαθειών των ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν τις θεωρούμενες εμπορικές καταχρήσεις από την Κίνα. Είναι επίσης το αποκορύφωμα μιας δεκαετίας ή και περισσότερο επιδείνωσης των σχέσεων που προκλήθηκε από μια επιθετική και εθνικιστική στροφή ενός ανταγωνιστή που μετατράπηκε σε εχθρική υπερδύναμη και που τώρα φαίνεται να θέλει να αμφισβητήσει την κυριαρχία των ΗΠΑ.

Αποτελεί, παράλληλα, ένα ορόσημο σε μια διπλωματική σχέση που θα βοηθήσει να καθοριστεί ο 21ος αιώνας και κατάρρευση ενός μακρόχρονου σχεδίου των ΗΠΑ να αποτρέψουν την ένταση να ξεσπάσει σε έναν πλήρη εμπορικό πόλεμο – ή ενδεχομένως έναν πραγματικό – μεταξύ των δύο γιγάντων.

Οι ΗΠΑ προσπαθούν να διαχειριστούν την ανάδυση της Κίνας για περισσότερα από 50 χρόνια, η οποία ξεκίνησε από την επίσκεψη του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον στον Μάο Τσετούνγκ.

Παράλληλα, έχουν περάσει 25 χρόνια σχεδόν από ένα άλλο ιστορικό ορόσημο, όταν οι ΗΠΑ εισήγαγαν την Κίνα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου με την ελπίδα να προωθήσουν τη δημοκρατική αλλαγή και να την εγκλωβίσουν σε ένα οικονομικό σύστημα βασισμένο σε κανόνες και προσανατολισμένο στη Δύση.

Η τελική αποτυχία αυτών των προσπαθειών αποκαλύπτεται στη δεύτερη θητεία του Τραμπ. Ο πρόεδρος ανήλθε στην εξουσία με ένα λαϊκιστικό κύμα που ήταν εν μέρει μια αντίδραση στην παγκοσμιοποίηση, η οποία εξήγαγε βιομηχανικές θέσεις εργασίας των ΗΠΑ στην Κίνα και άφησε πίσω της καταστροφή.

Ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι δεκάδες έθνη είναι πρόθυμα να συνάψουν εμπορικές συμφωνίες για να περιορίσουν τους επώδυνους δασμούς των ΗΠΑ, αλλά η Κίνα δεν είναι ένα από αυτά.

Το Πεκίνο απέρριψε την προειδοποίηση του Τραμπ να μην προβεί σε αντίποινα κατά την προηγούμενη επιβολή δασμών 34% επιπλέον ενός πρώτου γύρου δασμών – προειδοποιώντας ότι είναι έτοιμο να πολεμήσει μέχρι «το τέλος».

Ο Αμερικανός ηγέτης, ο οποίος έχει εμπλακεί σε μια ταχέως εξελισσόμενη σύγκρουση με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, έπρεπε στη συνέχεια να κάνει πράξη την απειλή του να επιβάλει έναν γιγαντιαίο δασμό σε αγαθά από τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Το τεράστιο απόθεμα προσωπικού και πολιτικού κεφαλαίου που έχει πλέον επενδύσει ο Τραμπ στην αντιπαράθεση με τον Σι αποτελεί το πιο σοβαρό στραβοπάτημα μιας ευμετάβλητης εβδομάδας από τότε που ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε τους δασμούς της «Ημέρας της Απελευθέρωσης».

Η Κίνα δείχνει ότι πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει τον Τραμπ στη σύγκρουση αυτή, για την οποία προετοιμάζεται εδώ και χρόνια. Επίσης, δεν είναι σαφές ότι ο Τραμπ και οι κορυφαίοι αξιωματούχοι του είναι πλήρως προετοιμασμένοι για την έκταση της ανθεκτικότητας της Κίνας ή τον πόνο που μπορεί να επιβάλει στους Αμερικανούς καταναλωτές.

Αν ο Αμερικανός πρόεδρος υπέθεσε ότι αυτό που σχεδόν καθημερινά χαιρετίζει ως τη «σπουδαία σχέση» του με τον Σι θα αποφέρει μια γρήγορη υποχώρηση της Κίνας, κάνει λάθος. Η προοπτική μιας εμπορικής συμφωνίας με το Πεκίνο παρόμοιας με εκείνη της πρώτης θητείας Τραμπ, η οποία κατέρρευσε σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μοιάζει μακρινή.

Οι ισχυρισμοί του Τραμπ ότι οι ΗΠΑ έχουν «λεηλατηθεί» από τους εμπορικούς εταίρους είναι υπερβολικοί. Αλλά τα παράπονά του για τη συμπεριφορά του Πεκίνου τα συμμερίζονται πολλοί πρόεδροι. Οι εντάσεις φουντώνουν συχνά για το ντάμπινγκ των εισαγωγών, την πρόσβαση των αμερικανικών επιχειρήσεων στην αγορά, την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, τη χειραγώγηση του νομίσματος και τη βιομηχανική κατασκοπεία.

Οι προηγούμενοι πρόεδροι επιδίωξαν στοχευμένες κυρώσεις και άλλα μέτρα για να προσπαθήσουν να αναμορφώσουν τη συμπεριφορά της Κίνας. Τα χρόνια της οξύτητας στη σχέση έχουν τροφοδοτήσει το κοινό διακομματικό δόγμα στην Ουάσιγκτον ότι το Πεκίνο αποτελεί την κατεξοχήν στρατιωτική και οικονομική απειλή για την ισχύ των ΗΠΑ.

Αλλά η επιθετικότητα του Τραμπ είναι απαράμιλλη. Πιστεύει ότι έχει μια μοναδική και ίσως τελευταία ευκαιρία να μεταμορφώσει τη δυναμική των ΗΠΑ με αυτό που το γραφείο του εμπορικού αντιπροσώπου των ΗΠΑ περιγράφει ως το μεγαλύτερο εμπορικό έθνος του κόσμου.

Αλλά η μέθοδός του είναι παρορμητική και αδιάκριτη, ενώ, όπως τονίζει το CNN, δεν έχει σαφή στρατηγική. Δείχνει επίσης ελάχιστο σεβασμό για την κινεζική αξιοπρέπεια και δύναμη-ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στις σχέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης με άλλες χώρες.

Υπάρχουν πολιτικοί, παγκόσμιοι και οικονομικοί λόγοι υψηλού ρίσκου για τους οποίους ο Σι δεν μπορεί να υποχωρήσει.

Ο Κινέζος ηγέτης παρουσιάζει τον εαυτό του ως ιστορικό καταλύτη της δικαιωματικής επιστροφής του κινεζικού πολιτισμού στην εξουσία και το κύρος. Μια συνθηκολόγηση με έναν σκληροτράχηλο Αμερικανό πρόεδρο θα ήταν επομένως αδιανόητη.

Η επίδειξη αδυναμίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες θα υπονόμευε επίσης την ισχύ της ίδιας της Κίνας, ιδίως στην Ασία.

Η ρητορική της Κίνας, εν τω μεταξύ, είναι διανθισμένη με υποθέσεις ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να καταστρέψουν την οικονομία και το πολιτικό της σύστημα. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας ισχυρίζονται ότι η Αμερική είναι μια αυτοκρατορία που βρίσκεται σε παρακμή, με τη δεύτερη προεδρία του Τραμπ και το πολιτικό χάος που προκαλεί να θεωρούνται συμπτώματα αδυναμίας.

Οι θεατρινισμοί και οι επιθέσεις του Τραμπ στους συμμάχους των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων στη Νοτιοανατολική Ασία, ενισχύουν επίσης το επιχείρημα της Κίνας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι αξιόπιστος εταίρος.

Η αυτοπεποίθηση της Κίνας εν όψει μιας παρατεταμένης εμπορικής μάχης με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει επίσης τις ρίζες της στον αναπροσανατολισμό και τον εκσυγχρονισμό της κινεζικής οικονομίας από τον Σι.

Ο Σι, σε αντίθεση με τον Τραμπ, δεν ανησυχεί για τον αντίκτυπο ενός εμπορικού πολέμου στις επικείμενες εκλογές – όπως οι ενδιάμεσες εκλογές του αμερικανικού Κογκρέσου το επόμενο έτος. Ενώ η κοινή γνώμη εξακολουθεί να είναι σημαντική στην Κίνα, ο Σι μπορεί να σκεφτεί ότι μπορεί να αντέξει να προκαλέσει περισσότερο πόνο στους Κινέζους από ό,τι ο Τραμπ στους Αμερικανούς.

Αν ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ εκτοξευθεί και προκαλέσει ύφεση, μπορεί να είναι οι Αμερικανοί αυτοί που θα κάνουν εκκλήσεις για εμπορική ειρήνη με όρους ευνοϊκούς για το Πεκίνο.

Η Κίνα ήταν ο κορυφαίος ξένος προμηθευτής αγαθών στις ΗΠΑ, αντιπροσωπεύοντας έως και το 16% των συνολικών εισαγωγών τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ.

Κυριαρχεί στην αγορά των smartphones, των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των παιχνιδιών – τα οποία είναι πιθανό να πληγούν από μαζικές αυξήσεις τιμών που θα τα καταστήσουν απρόσιτα για πολλούς Αμερικανούς όταν τεθούν σε ισχύ οι νέοι δασμοί.

Σε συνδυασμό με τους δασμούς της κυβέρνησης Μπάιντεν στην Κίνα, οι οποίοι επεκτάθηκαν σε σχέση με τους δασμούς της πρώτης θητείας του Τραμπ, η Κίνα αντιμετωπίζει τώρα έναν πραγματικό μέσο δασμολογικό συντελεστή 125%.

Το Πεκίνο μπορεί επίσης να επιβάλει άλλες κυρώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως η διακοπή των αδειών εξαγωγής σπάνιων ορυκτών που είναι ζωτικής σημασίας για την αμερικανική βιομηχανία τεχνολογίας – ένας λόγος για τον οποίο ο Τραμπ μπορεί να είχε τόσο εμμονή με την εξεύρεση εναλλακτικών πηγών εφοδιασμού σε μέρη όπως η Ουκρανία και η Γροιλανδία.

Οι Κινέζοι ηγέτες θα μπορούσαν επίσης να επιλέξουν να επιβάλουν νέους περιορισμούς στη ροή αγαθών προς τις ΗΠΑ. Το Πεκίνο θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στην αγροτική καρδιά των ΗΠΑ περιορίζοντας τις εισαγωγές φασολιών σόγιας και σόργου.

Οι μικρές επιχειρήσεις είναι επίσης ευάλωτες. Ενώ κολοσσοί όπως η Apple μπορούν να αναζητήσουν εναλλακτικές βάσεις παραγωγής, οι αμερικανικές επιχειρήσεις που βασίζονται σε αγαθά και εξαρτήματα από την Κίνα θα μείνουν εξαιρετικά εκτεθειμένες.

Πήγη: newmoney