Στα δικαστήρια για μονοπωλιακές πρακτικές η Meta-Στον αέρα οι εξαγορές WhatsApp και Instagram

Η Meta και η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου(Federal Trade Commission-FTC) των ΗΠΑ ετοιμάζονται να αναμετρηθούν αυτόν τον μήνα στο ομοσπονδιακό δικαστήριο, σε ένα πρώτο σημαντικό τεστ για το κατά πόσον ο νέος, διορισμένος από τον Ντόναλντ Τραμπ, επικεφαλής της FTC θα συνεχίσει να σκληραίνει τη στάση του απέναντι στους τεχνολογικούς κολοσσούς.

Η δίκη, που έχει προγραμματιστεί για τις 14 Απριλίου, πυροδότησε μια σειρά επαφών του Μαρκ Ζούκερμπεργκ με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, σε μια προφανή προσπάθεια άσκησης πιέσεων την τελευταία στιγμή, ώστε να αποφευχθεί η αντιπαράθεση στο δικαστήριο.

Η δίκη αυτή αποτελεί τη σοβαρότερη αντιμονοπωλιακή πρόκληση στην ιστορία της Meta και ενδέχεται να οδηγήσει στην αναγκαστική διάλυση των εξαγορών του WhatsApp και του Instagram από τον τεχνολογικό γίγαντα αξίας 1,5 τρισ. δολαρίων.

Θα αποτελέσει επίσης την πρώτη ένδειξη για το πώς ο νέος πρόεδρος της FTC, Άντριου Φέργκιουσον, που κατηγορεί τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες ότι πλήττουν τις ατομικές ελευθερίες, θα προσεγγίσει μια βιομηχανία που πλέον επιδιώκει επιθετικά προσβάσεις στον Λευκό Οίκο.

Η Meta φαίνεται να διερευνά το ενδεχόμενο συμβιβασμού με την FTC προτού ξεκινήσει η δίκη, προκειμένου να αποφύγει την παρουσία στο εδώλιο προσώπων όπως ο Ζούκερμπεργκ, η πρώην διευθύνουσα σύμβουλος Σέριλ Σάντμπεργκ και υψηλόβαθμα στελέχη ανταγωνιστών, όπως το TikTok, το Snap και το YouTube της Google.

Ο Ζούκερμπεργκ έχει συμμετάσχει σε τακτικές συναντήσεις στον Λευκό Οίκο, στο πλαίσιο της προσπάθειας να εξασφαλίσει την εύνοια του προέδρου Τραμπ και ευνοϊκές εξελίξεις για τη Meta.

Ο Μπιλ Κοβάσιτς, πρώην πρόεδρος της FTC, σημείωσε ότι είναι πιο δύσκολο να υπάρξει συμβιβασμός σε μια υπόθεση που προτείνει δομική λύση, όπως η διάσπαση εταιρείας, σε σχέση με μια που αφορά μόνο χρηματικές αποζημιώσεις. Ωστόσο, είπε:

«Θα μπορούσες να κάνεις βήματα, ώστε να δώσεις πρόσβαση σε δεδομένα και γνώση για πελάτες που έχεις συγκεντρώσει μέσω ιδιοκτησίας». «Η ελκυστικότητα της λύσης εξαρτάται από το τι προτείνει η Meta».

Οι προσπάθειες του Ζούκερμπεργκ έρχονται τη στιγμή που ο νέος πρόεδρος της FTC έχει δείξει ότι προτίθεται να συνεχίσει τη σκληρή στάση απέναντι στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, την οποία είχε εγκαινιάσει η προκάτοχός του, Λίνα Καν.

Ο Φέργκιουσον ανήκει σε μια νέα γενιά λαϊκιστών Ρεπουμπλικάνων που προωθούν αυστηρή εφαρμογή των αντιμονοπωλιακών νόμων, ιδίως κατά των εταιρειών της Silicon Valley, κατηγορώντας τες ότι λογοκρίνουν συντηρητικές φωνές.

Έχει δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσει «με αυστηρότητα» τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού και δήλωσε ότι η «FTC του Τραμπ και του Βανς δεν θα υποχωρήσει απέναντι στη μεγάλη τεχνολογία».

Ο πρόεδρος της FTC επέκρινε αυτό που θεωρεί ως προηγούμενη ελαστικότητα στον έλεγχο της μεγάλης τεχνολογίας, προειδοποιώντας ότι η μη αντιμετώπιση του κινδύνου μονοπωλίων οδηγεί σε καταστάσεις, όπως η ενοποίηση Meta-Instagram.

«Τότε καταλήγουμε να έχουμε μια κατάσταση Meta-Instagram», είπε σε εκδήλωση του incubator νεοφυών επιχειρήσεων Y Combinator.

Ενώ η Silicon Valley ήλπιζε ότι η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα ενίσχυε τις συμφωνίες εξαγορών, η υπόθεση της Meta μπορεί να αποτελέσει εργαλείο αποτροπής αντι-ανταγωνιστικών εξαγορών.

Η δίκη έρχεται περισσότερα από τέσσερα χρόνια μετά την αρχική αγωγή της FTC κατά της τότε Facebook, για παράνομη διατήρηση μονοπωλιακής θέσης. Κατά την πρώτη προεδρία του Τραμπ, η FTC κατηγόρησε τον όμιλο ότι καταπνίγει τον ανταγωνισμό αγοράζοντας ανταγωνιστές όπως το Instagram (2012, έναντι $1 δισ.) και το WhatsApp (2014, έναντι $19 δισ.), ζητώντας την ακύρωση των εξαγορών.

«Η υπόθεση έχει σημασία τόσο για τις εξαγορές της Meta όσο και για τη γενικότερη αρχή αποτροπής των κυρίαρχων εταιρειών από το να "καταπίνουν" ανερχόμενους ανταγωνιστές και να χρησιμοποιούν αμυντική τακτική τύπου Pac-Man», δήλωσε ο Μπιλ Μπέαρ, πρώην επικεφαλής του τμήματος ανταγωνισμού του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.

Η FTC υποστηρίζει ότι η Meta ακολούθησε «συστηματική στρατηγική» καταστολής του ανταγωνισμού, μέσω μιας προσέγγισης «αγοράζεις ή θάβεις», είτε εξαγοράζοντας είτε αποκλείοντας όσους απειλούσαν τη μονοπωλιακή της δύναμη.

Η Meta αναμένεται να υποστηρίξει ότι ενίσχυσε και δεν κατέστρεψε τις εξαγορές της, οι οποίες εγκρίθηκαν από την ίδια την FTC, και να επικαλεστεί την ταχεία ανάπτυξη ανταγωνιστών όπως το TikTok.

Πολλοί αναλυτές σημείωσαν ότι ο δικαστής Τζέιμς Μπόσμπεργκ, που έχει αναλάβει την υπόθεση, υπήρξε σκεπτικός απέναντι στα επιχειρήματα της FTC, απορρίπτοντας αρχικά την πρώτη καταγγελία ως «νομικά ανεπαρκή» προτού αποδεχθεί την τροποποιημένη το 2022.

Η παρουσία του Μπόσμπεργκ προσδίδει νέο δραματικό στοιχείο στη δίκη υψηλού προφίλ, καθώς ο Τραμπ είχε συγκρουστεί παλαιότερα μαζί του όταν ο δικαστής μπλόκαρε προσωρινά κυβερνητικό μέτρο για επιτάχυνση των απελάσεων.

«Η FTC έχει ξεκάθαρα μπροστά της μια δύσκολη αποστολή, και το αποτέλεσμα θα είναι ένα σημαντικό μάθημα για το κατά πόσον η γενική αντιπάθεια προς τη μεγάλη τεχνολογία μπορεί να μετατραπεί σε πειστικές υποθέσεις με βάση τα απαιτητικά πρότυπα του αμερικανικού αντιμονοπωλιακού δικαίου», δήλωσε η πρώην προσωρινή πρόεδρος της FTC Μορέν Όλχάουζεν.

Η διάλυση συμφωνιών είναι γενικά περίπλοκη, ιδίως αν έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια, όπως στην περίπτωση της Meta. Η δίκη της Meta έρχεται σε συνέχεια της επίθεσης κατά των τεχνολογικών κολοσσών που ξεκίνησαν προοδευτικοί αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν, όπως η Καν και ο Τζόναθαν Κάντερ, πρώην επικεφαλής της αντιμονοπωλιακής υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Κατάφεραν σημαντικές νίκες, όπως η απόφαση ομοσπονδιακού δικαστή που έκρινε ένοχη τη Google για διατήρηση παράνομου μονοπωλίου στην online αναζήτηση, αλλά και την παραπομπή της υπόθεσης Meta σε δίκη μετά από αρχική απόρριψη.

Ωστόσο, η FTC υπέστη και ήττες, όπως στην αποτυχία παρεμπόδισης της εξαγοράς της Within από τη Meta και της Activision Blizzard από τη Microsoft. Αν η δίκη προχωρήσει και η Meta κριθεί ένοχη, θα ακολουθήσει δεύτερη φάση για τον καθορισμό των πιθανών διορθωτικών μέτρων.

Επικαλούμενος τις πρόσφατες επιθέσεις της κυβέρνησης Τραμπ σε φερόμενους αντιπάλους, πρώην υψηλόβαθμος αντιμονοπωλιακός αξιωματούχος εξέφρασε ανησυχία για το κατά πόσο θα τηρηθεί «το κράτος δικαίου και όχι ο νόμος του ισχυρού».

«Αυτή είναι μια ευκαιρία για την FTC να κάνει μια επανεκκίνηση», δήλωσε ο Πολ Σουάνσον, επικεφαλής του τομέα ανταγωνισμού στο δικηγορικό γραφείο Holland & Hart.

«Αν συνεχίσουν με μεγάλες κινήσεις και μεγάλες αποτυχίες, θα χάσουν την αξιοπιστία και την εξουσία τους στα μάτια των εταιρειών. Θα ωφεληθούν από μια νίκη, όχι μόνο σε αυτή την υπόθεση, αλλά και σε μελλοντικές αντιπαραθέσεις σε άλλες αγορές».