Πειστικές απαντήσεις από τους εισαγωγείς για τους takata-Tι είπαν ενώπιον της ερευνητικής Τρικωμίτης και εταιρείες

Με την κατάθεση των πρώτων μαρτύρων που κλητεύθηκαν, άρχισε τις εργασίες της η Ερευνητική Επιτροπή για τους ΤΑΚΑΤΑ, που επιχειρεί να ξεδιαλύνει την κατάσταση γύρω από τα κενά και τις παραλείψεις που οδήγησαν στο σκάνδαλο των ελαττωματικών αερόσακων.

Πρώτος μάρτυρας που κατέθεσε ήταν ο αναπληρωτής διευθυντής στην Διεύθυνση Ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κοτζιάμπασιης που διενήργησε τη διοικητική έρευνα που διατάχθηκε από τον Αλέξη Βαφέαδη για τους ελαττωματικούς αερόσακους.

Ο μάρτυρας κατέθεσε το πόρισμα της διοικητικής έρευνας στην Ερευνητική Επιτροπή, σε κλειστό φάκελο και σημειώθηκε ως τεκμήριο.

Ακολούθως, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Μιχαλάκης Χριστοδούλου, εξήγησε στον μάρτυρα ότι δεν θα του υποβληθούν ερωτήσεις για την έρευνα, ωστόσο αναμένεται να κληθεί στη συνέχεια για να απαντήσει επί των θεμάτων εποπτείας του Τμήματος Οδικών Μεταφορών.

Κάλεσε επίσης τον μάρτυρα να καταρτίσει κατάλογο με τα ονόματα των διευθυντών του Υπουργείου Μεταφορών, αλλά και των διευθυντών ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, από το 2004 μέχρι σήμερα, ώστε να κληθούν ως μάρτυρες.

Aκολούθως κατέθεσε ο νέος πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκίνητων και Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΕΜΗΟ), Σώτος Τρικωμίτης.

• Διαβάστε εδώ: Νέος οδηγός στο τιμόνι του ΣΕΜΗΟ με Σώτο Τρικωμίτη στην προεδρία-Οι στόχοι και οι προτεραιότητες

Πυρά σε εισαγωγείς «γκρίζων οχημάτων» και κράτος από ΣΕΜΗΟ

Έχοντας ανά χείρας τέσσερα box files και συνοδευόμενος από τους νομικούς του συμβούλους, κατέθεσε ο κ. Τρικωμίτης, ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, ανέφερε ότι οι νομικοί σύμβουλοι του ΣΕΜΗΟ ετοίμασαν έκθεση, την οποία ανέγνωσε ο τελευταίος, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι ο Σύνδεσμός τους καθορίζει καθοριστικό ρόλο στην έρευνα που διεξάγεται.

«Η κατάσταση στην Κύπρο που κυκλοφορούν οχήματα με παλιούς και ελαττωματικούς αερόσακους είναι μοναδική στην Ευρώπη. Αυτό σχετίζεται με τις μαζικές εισαγωγές οχημάτων», όπως είπε, διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για γκρίζες εισαγωγές.

Σημείωσε επίσης ότι οι έμποροι και οι εισαγωγείς γκρίζων οχημάτων καταστρατηγούν τους κανονισμούς που εφαρμόζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Εξέφρασε την ανησυχία του για την ασφάλεια των πολιτών, τονίζοντας πως «οι γκρίζες εισαγωγές δεν διαθέτουν το ecall που βοηθά στη μείωση θανάτων και στους σοβαρούς τραυματισμούς».

Έφερε επίσης παραδείγματα από άλλες ελλείψεις εκσυγχρονισμένων συστημάτων, από τα οχήματα που φθάνουν στην Κύπρο, από τρίτες χώρες. «Τα οχήματα που εισάγονται από γκρίζους εισαγωγείς στερούνται υποστήριξης, μετά την εισαγωγή τους».

Ο κ. Τρικωμίτης κάλεσε την Δημοκρατία να λάβει μέτρα, ώστε να μην αφικνούνται στην Κύπρο οχήματα που δεν πληρούν τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Εάν δεν ληφθούν μέτρα, τότε θα συνεχίσουν οι πολίτες να τίθενται σε κίνδυνο», διαμήνυσε ο κ. Τρικωμίτης.

Ο πρόεδρος του ΣΕΜΗΟ παρέπεμψε εξάλλου, σε διάφορους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέροντας ότι «καταλήξαμε ότι το κυπριακό σύστημα NIVA δεν απαιτεί οτιδήποτε, δεν ακολουθεί τον κανονισμό, ούτε το πρότυπο του κανονισμού». Υπέδειξε εξάλλου πως «όσον αφορά τις ανακλήσεις, κανένα πλαίσιο δεν διέπεται.

Η διαδικασία που ακολουθείται στην Κύπρο για γκρίζες εισαγωγές, δεν συμμορφώνονται με τον κανονισμό».

Χαρακτήρισε επίσης προβληματικό το Νόμο του 2005 που υφίσταται, τονίζοντας ότι ο Νόμος που ψηφίστηκε το 2025 θα έπρεπε να ακυρώσει όλους τους προηγούμενους και να ακολουθήσει τον ευρωπαϊκό κανονισμό του 2018.

Σε άλλο σημείο της έκθεσής του, εξέφρασε τη θέση πως οι διανομείς δεν είναι μέρος της διαδικασίας δημιουργίας ενός αυτοκινήτου κι ως εκ τούτου δεν αντιπροσωπεύουν τον κατασκευαστή.

Εξήγησε ότι στην περίπτωση οχημάτων με έγκριση "ECWVTA", ενημερώνεται ο διανομέας, ενώ τόνισε ότι όσα οχήματα έχουν τη συγκεκριμένη έγκριση περιλαμβάνονται στο σύστημα RAPEX και ενημερώνονται, ενημερώνοντας με τη σειρά τους τους πελάτες τους.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής κάλεσε τον μάρτυρα να απαντήσει εάν ενημερώνουν μόνο τους πελάτες τους, με τον κ. Τρικωμίτη να αναφέρει ότι ενημερώνουν τους πελάτες τους, ως επίσης και το Τμήμα Οδικών Μεταφορών.

«Οι Εθνικές Αρχές εποπτείας δύνανται να επέμβουν εάν υπάρχουν οι ενδείξεις», ανέφερε ο κ. Τρικωμίτης, με τον πρόεδρο της Επιτροπής να ρωτά τον μάρτυρα εάν υπήρχε παρέμβαση των κυπριακών Αρχών επί του θέματος, από το 2004 μέχρι σήμερα, με τον πρόεδρο ου ΣΕΜΗΟ να απαντά «κατά την άποψή μου όχι κ. Πρόεδρε».

Ο κ. Τρικωμίτης σε άλλο σημείο επισήμανε πως «τα μέλη του ΣΕΜΗΟ δεν υπέχουν οποιαδήποτε υποχρέωση για τα εν λόγω οχήματα (γκρίζα). Η ευθύνη βαραίνει το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που τοποθέτησε το όχημα για πρώτη φορά στην Ε.Ε.

Ως επεξηγείται στα σημειώματα, ο υπεύθυνος στην Κύπρο είναι ο έμπορας. Δηλαδή τα πρόσωπα που επωφελήθηκαν από την εισαγωγή τους στην Κύπρο».

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής διαμήνυσε ότι οι ευθύνες είναι έμμεσο ζήτημα. Το άμεσο είναι ο τρόπος χειρισμού των αρμόδιων Αρχών του κράτους. Θα στραφούμε στο τι έπρεπε να κάνουν ή τι δεν έκαναν αυτές οι Αρχές

Αναφερόμενος στην εγκύκλιο του ΤΟΜ, του 2017, που αφαιρούσε από τους διανομείς την ευθύνη ενημέρωσης για τα οχήματα που υπέχουν ανακλήσεων, ο κ. Τρικωμίτης επισήμανε πως τότε, ο σύνδεσμος εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για κάποια σημεία της, τονίζοντας ότι ο ΣΕΜΗΟ πάντοτε τηρούσε το Νομοθετικό πλαίσιο και παρέθεσε τις θέσεις του.

Ο κ. Χριστοδούλου διέκοψε τον κ. Τρικωμίτη, ρωτώντας τον εάν κλήθηκαν στο ΤΟΜ για να ενημερωθούν και να εκφράσουν τις απόψεις τους για την εγκύκλιο.

Ο κ. Χριστοδούλου ζήτησε να κατατεθεί εάν υπάρχει σημείωμα για τις θέσεις του ΤΟΜ, με άλλο μέλος του ΣΕΜΗΟ να αναφέρει στην Ερευνητική ότι το έχουν μαζί τους και θα το πράξουν.

Παράλληλα εξέφρασε την ανησυχία ότι το κράτος δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του, θέτοντας σε κίνδυνο τους οδηγούς και τους επιβάτες των οχημάτων.

Ο ΣΕΜΗΟ προέβη σε σειρά εισηγήσεων, ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση που επικρατεί, ενώ την ίδια ώρα προχώρησε σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξάλλου, εισηγείται μεγαλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση του κοινού.

Παράλληλα ζητά ορισμό των ευθυνών των γκρίζων εισαγωγέων, αλλά και τη διασφάλιση ότι οι γκρίζοι εισαγωγείς δεν υπέχουν ευθύνη μόνο στα χαρτιά, αλλά και κατόπιν των ανακλήσεων.

Σειρά ερωτήσεων από την Επιτροπή προς τον πρόεδρο του ΣΕΜΗΟ

Ακολούθησε σειρά ερωτήσεων από τα μέλη της Επιτροπής, επί των όσων ανέφερε ο Πρόεδος του ΣΕΜΗΟ.

Τον λόγο έλαβε πρώτος, ο πρόεδρος της Επιτροπής, Μιχαλάκης Χριστοδούλου, ο οποίος κάλεσε τον κ. Τρικωμίτη να απαντήσει τι μάρκες αυτοκινήτων εισάγει στην Κύπρο, απάντησε ότι είναι εισαγωγέας ιαπωνικών οχημάτων, μεταξύ των οποίων Suzuki και Ssangyong.

Ακολούθως ο κ. Χριστοδούλου ζήτησε από τον κ. Τρικωμίτη να τοποθετηθεί εάν τα οχήματα που εισάγει είχαν προβλήματα με τους ΤΑΚΑΤΑ, με τον τελευταίο να απαντά ότι άρχισε τις ανακλήσεις από το 2020.

Κλήθηκε παράλληλα να απαντήσει για τη διαδικασία που διενεργεί ο ίδιος τις ανακλήσεις, με τον κ. Τρικωμίτη να εξηγεί ότι αποστέλλονται τρεις επιστολές και στη συνέχεια εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση επικοινωνούν με τον πελάτη.

Σε περίπτωση που ο πελάτης και πάλι δεν ανταποκριθεί, ενημερώνει το ΤΟΜ για να ανακληθεί το ΜΟΤ του οχήματος.

Ο κ. Χριστοδούλου υπέδειξε ότι «εντόπισε απόφαση Δικαστηρίου, του 2008 για τους ΤΑΚΑΤΑ, με τον πρόεδρο του ΣΕΜΗΟ να απαντά ότι δεν έχει υπόψιν του την εν λόγω υπόθεση.

Με τη σειρά του, το μέλος της Επιτροπής, Μιχάλης Βορκάς, κάλεσε τον μάρτυρα να απαντήσει πόσοι είναι οι εισαγωγείς στην Κύπρο, με τον κ. Τρικωμίτη να απαντά ότι είναι αρκετοί, ενώ υπάρχουν κάποιοι που αντιπροσωπεύουν διάφορες μάρκες.

Τότε, ο κ. Χριστοδούλου κάλεσε όσους δεν κληθούν να καταθέσουν και έχουν βάσιμους λόγους να καταθέσουν για να ενημερώσουν για οτιδήποτε που σχετίζεται με την έρευνα, να επικοινωνήσουν για να τους ενημερώσουν.

Ακολούθως ο κ. Βορκάς ζήτησε από τον μάρτυρα να αναφέρει, εάν γνωρίζει κατά πόσον ο ΣΕΜΗΟ διαθέτει λίστα με τις ανακλήσεις, με τον μάρτυρα να απαντά «μάλιστα, σίγουρα έχουμε».

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε πως «περιήλθε στην αντίληψή μου πρόσφατα, ότι τα 3 SVA, εκτός εκείνου στην Πάφο, ιδιοκτήτες είναι εισαγωγείς οχημάτων από τρίτες χώρες».

Το τρίτο μέλος της Επιτροπής, ο κ. Θεοδόσιος Χατζημιχαήλ έθεσε την ερώτηση γιατί κάποια μεταχειρισμένα οχήματα εισάγονται ως καινούρια.

Ο κ. Τρικωμίτης ενημέρωσε την Επιτροπή ότι προέβη σε διάφορα διαβήματα για το θέμα, για να λάβει την απάντηση από το ΤΟΜ ότι ενεγράφησαν ως καινούργια με βάσει τις δικές τους διαδικασίες.

«Μου είπε ο υπουργός καλά τους έκανα που τους πήρα στο Δικαστήριο».

«Το 2023 έγινε το πρώτο θανατηφόρο και συνέχιζαν να φέρνουν ΤΑΚΑΤΑ;»

Η αντιπρόεδρος του ΣΕΜΗΟ, Χριστιάνα Διογένους, υιοθέτησε τις θέσεις του προέδρου και απάντησε σε σειρά ερωτήσεων από τα μέλη της Επιτροπής.

Αρχικά τοποθετήθηκε για τα οχήματα που εισάγει η εταιρεία στην οποία είναι διευθύντρια, ενώ κλήθηκε επίσης να αναφέρει από ποιες χώρες παραλαμβάνουν τα οχήματα τους, με την μάρτυρα να απαντά «από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής κάλεσε την μάρτυρα να απαντήσει πως ενημερώνονται άλλοι πελάτες που δεν αγόρασαν το όχημα για την αντιπροσωπεία, για οποιαδήποτε ανάκληση. «Εμείς ενημερώνουμε τους πελάτες μας», διαμήνυσε η κ. Διογένους.

Σε ό,τι αφορά στο χρονικό διάστημα που ενημερώθηκαν για τους ελαττωματικούς αερόσακους, είπε πως η ενημέρωσε έφθασε από το εργοστάσιο τους το 2018, αλλά τους ενημέρωναν ότι δεν υπήρχαν οχήματα στην Κύπρο. «Το 2019 λάβαμε νέα επιστολή και ενημερωθήκαμε ότι επηρεάζονταν 59 οχήματα».

«Μας είχατε πει ότι ενημερωθήκατε για τα προβλήματα το 2018», ανέφερε ο πρόεδρος, για να ρωτήσει πότε σταμάτησε, με τη μάρτυρα να απαντά ότι «μπορεί να μην σταμάτησε».

Τότε, ο πρόεδρος της Επιτροπής υπέβαλε το ερώτημα εάν την ώρα που προσπαθούσαν να διαχειριστούν τις ανακλήσεις φόρτωναν το σύστημα με επιπλέον οχήματα με ΤΑΚΑΤΑ και τη μάρτυρα να απαντά «ενδεχομένως κ. Πρόεδρε».

Ο πρόεδρος της Ερευνητικής, υπέβαλε επίσης την ερώτηση εάν μετά το 2023 και το πρώτο θανατηφόρο εάν συνέχισαν να φέρνουν οχήματα με ΤΑΚΑΤΑ, με την κ. Διογένους να απαντά «μάλιστα».

Αναφορές για κενά στο ΤΟΜ από ΤΟΥΟΤΑ

Στοιχεία έδωσε με τη σειρά του στην Επιτροπή, ο Ντίκραν Ουζουνιάν, ταμίας του ΣΕΜΗΟ και ιδιοκτήτης της εταιρείας που εισάγει τα οχήματα ΤΟΥΟΤΑ και Lexus στην Κύπρο.

Ο κ. Ουζουνιάν ανέγνωσε γραπτή τοποθέτησή του, στην οποία αναφέρθηκε στον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας του. Όπως εξήγησε, μια ανάκληση ξεκινά από τον κατασκευαστή και για την εταιρεία τους δεν είναι κάτι νέο, αλλά η καθημερινότητά τους.

Υποστήριξε πως από το 2004 πραγματοποίησε πάνω από 100 εκστρατείες ανάκλησης. «Από το 2004-2007 ήταν υπεύθυνο το Υπουργείο Εμπορίου που το ενημερώναμε για τις ανακλήσεις. Από το 2007 ενημερώναμε το ΤΟΜ, διότι τότε ρυθμίστηκε το ζήτημα για να ελέγχεται από τι συγκεκριμένο τμήμα».

Η πρώτη ανάκληση αερόσακων, είπε, ανακοινώθηκε το 2013 για την ΤΟΥΟΤΑ. Αρχικά ανακλήθηκαν 661 χιλιάδες οχήματα, εκ των οποίων 768 στην Κύπρο.

«Τον Αύγουστο του 2018, ενημερώσαμε το ΤΟΜ για την πρώτη διαδικασία ανάκλησης αερόσακων. Συνολικά 550 οχήματα είχαν επισκευαστεί, από τα 768 και ζητήσαμε από το ΤΟΜ να καλέσει τους πελάτες ή να σταματήσει να εκδίδει ΜΟΤ. Δεν υπήρξε καμία αντίδραση».

Σημείωσε επίσης πως «μας ανακοινώθηκαν 13 ανακλήσεις αερόσακων από το 2013 μέχρι το 2019. Περίπου 22 χιλιάδες οχήματα επηρεάστηκαν από τις ανακλήσεις. Υλοποιήσαμε 18 χιλιάδες επισκευές και είχαν απομείνει περίπου τέσσερις χιλιάδες».

Τον Ιανουάριο 2024, ενημερώθηκαν ότι 9500 οχήματα ΤΟΥΟΤΑ με έγκριση ευρωπαϊκού τύπου υπόκεινται σε ανάκληση, ενώ άλλες 15500 οχήματα χωρίς ευρωπαϊκή έγκριση τύπου οχήματα, επίσης υπόκεινται σε ανάκληση».

Επιφυλάχθηκε η κατάθεση της εταιρείας Πηλακούτας-Στο επίκεντρο δικαστική απόφαση

Ακολούθως, κλήθηκε να καταθέσει ο Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Πηλακούτα, Λούκας Χατζηβασιλείου, που υιοθέτησε πλήρως τις αναφορές των προηγούμενων μαρτύρων.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής, ανέφερε ότι υπέπεσε στην αντίληψή τους αγωγή της εταιρείας του 2010 εναντίον πολίτη, σε σχέση με ελαττωματικούς αερόσακους.

«Σε εκείνη την απόφαση φαίνεται ότι είχατε ενημέρωση από το 2008 για τους αερόσακους. Η απόφαση αναφέρεται σε σύσταση που κάνατε ως εταιρεία για αλλαγές αερόσακων για τα οχήματα Χ5».

Κάλεσε τον εκπρόσωπο της εταιρείας να «ενημερώσετε ποιου τύπου είναι οι αερόσακοι, ποια μέτρα λάβατε για αντιμεώπιση του προβλήματος. Επίσης, να μας απαντήσετε πότε ο όμιλός σας σταμάτησε να χρησιμοποιεί τους συγκεκριμένους αερόσακους».

Ο εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε άγνοια για τη συγκεκριμένη απόφαση, ωστόσο επιφυλάχθηκε να απαντήσει επί των ερωτήσεών τους στην επόμενη συνεδρία.

Έστειλε επιστολή στο ΤΟΜ για τα ΜΟΤ και η Honda

Τελευταία μάρτυρας που κατέθεσε ήταν η κ. Στέλλα Νικολαΐδου, που εργαζόταν στην εταιρεία Demstar, η οποία εισήγαγε τα οχήματα HONDA και είχε κλείσει πριν από κάποια χρόνια.

Η κ. Νικολαΐδου ανέφερε πως από το 2013 έλαβαν την πρώτη ενημέρωση για τις ανακλήσεις. Ακολούθως, από το 2014 άρχισαν να ανταλλάζουν πληροφορίες με το εργοστάσιο. Το 2015 μας έδωσε την άδεια το εργοστάσιο για να αλλάζουμε τα αντικείμενα που ανακαλούνταν, δωρεάν.

Η κ. Νικολαΐδου ανέφερε επίσης ότι είχαν επικοινωνία με το ΤΟΜ για διάφορες ανακλήσεις οχημάτων.

Κατέθεσε μάλιστα επιστολή, με την οποία η εταιρεία Γαλαταριώτης, που μετά το κλείσιμο της Demstar ανέλαβε την εισαγωγή οχημάτων ΗΟΝDA στην Κύπρο, στην οποία αναφέρει πως καλούσε το ΤΟΜ να μην επιτρέπουν να περνούν από ΜΟΤ όσα οχήματα υπόκεινται σε ανάκληση.

Η μάρτυρας ισχυρίστηκε ότι είχαν συναντήσεις με αναπληρωτή διευθυντή του Τμήματος για το θέμα.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ζήτησε να τους αποστείλουν όσες επιστολές αντάλλαξαν με το Τμήμα Οδικών Μεταφορών.

Η επόμενη συνεδρία της Επιτροπής θα διεξαχθεί στις 9 Απριλίου, με τα υπόλοιπα μέλη του ΣΕΜΗΟ.