Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) δεν είναι απλά άλλη μια τεχνολογία του μέλλοντος, αλλά μια πραγματικότητα που ήδη διαμορφώνει κάθε τομέα της παγκόσμιας οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης και της ναυτιλίας.
Η Χριστίνα Ορφανίδου, Director AI & Data στην Deloitte Κύπρου, εξήγησε σε ναυτιλιακό συνέδριο ότι η μετάβαση της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) από μια φουτουριστική έννοια σε ένα κρίσιμο εργαλείο για τη λειτουργία οργανισμών, μπορεί να επιφέρει δραματικές αλλαγές και σημαντικά οφέλη, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για τον κλάδο.
Σύμφωνα με την Gartner, μέχρι το 2024 η ΤΝ είχε ήδη δημιουργήσει αξία 4,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στην παγκόσμια οικονομία.
Οι οργανισμοί επωφελούνται από την ΤΝ η οποία επιταχύνει διαδικασίες, μειώνει το λειτουργικό κόστος μέσω της αυτοματοποίησης, απλοποιεί πολύπλοκες οργανωτικές λειτουργίες, και διευκολύνει την ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
ΤΝ και καινοτομία στη ναυτιλία
Στον τομέα της ναυτιλίας, η ΤΝ υποστηρίζει την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια.
Οι καινοτομίες στην προγνωστική συντήρηση και την ενεργειακή απόδοση επιτρέπουν στις ναυτιλιακές εταιρείες να μειώνουν το κόστος συντήρησης και καυσίμων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συμμόρφωσή τους με περιβαλλοντικούς κανονισμούς.
Η εφαρμογή έξυπνων συστημάτων όχι μόνο προβλέπει κινδύνους, αλλά και μετριάζει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πριν κλιμακωθούν, βελτιώνοντας έτσι την ασφάλεια.
Παράλληλα, οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες πλοήγησης επιτρέπουν στα πλοία να λειτουργούν χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, μειώνοντας έτσι τα σφάλματα και τις καθυστερήσεις.
Στρατηγική υιοθέτησης ΤΝ στη ναυτιλία
Όπως και σε όλους τους τομείς, η επιτυχής ενσωμάτωση της ΤΝ στη ναυτιλία απαιτεί μια καλά καθορισμένη στρατηγική η οποία να αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή της είναι κρίσιμης σημασίας και να διασφαλίζει ότι θα εφαρμοστεί με τρόπο που να προσφέρει μέγιστα οφέλη.
Ταυτόχρονα, πρέπει να εξασφαλίζει τη σωστή σύνθεση ανθρώπων, διαδικασιών και τεχνολογίας που θα καθορίσουν τον τρόπο λειτουργίας του οργανισμού και θα την οδηγήσουν σε επιχειρηματική επιτυχία.
Η επιτυχημένη υιοθέτηση της ΤΝ προϋποθέτει την εκπαίδευση των ανθρώπων και τη σωστή επικοινωνία για να ενισχύσουν την κατανόηση της ΤΝ και να επιτύχουν την ενεργό συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων.
Κανονισμοί και ρυθμίσεις
Η ΤΝ υπόκειται σε κανονισμούς και ρυθμίσεις, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι οι εφαρμογές της είναι ασφαλείς και ηθικές. Το EU AI Act είναι Κανονισμός που περιλαμβάνει κατηγοριοποίηση των συστημάτων ΤΝ βάσει τον κίνδυνο που ενδέχεται να επιφέρουν στην ασφάλεια, την υγεία ή τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών.
Συγκεκριμένα, τα υψηλού κινδύνου συστήματα ΤΝ, όπως καθορίζονται από τον Κανονισμό, απαιτούν αυστηρές διαδικασίες διαφάνειας και εποπτείας.
Η εφαρμογή της ΤΝ συνεπάγεται ηθικές προκλήσεις που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Κάθε σύστημα ΤΝ θα πρέπει να ενσωματώσει αξίες όπως η δικαιοσύνη, η διαφάνεια, η ανθεκτικότητα, η υπευθυνότητα και η ασφάλεια.
Ο τρόπος με τον οποίο τα συστήματα ΤΝ παίρνουν αποφάσεις και οι συνέπειες των αποφάσεων αυτών πρέπει να είναι διαφανείς και κατανοητές.
Επιπλέον, οι οργανισμοί οφείλουν να διασφαλίζουν ότι τα εργαλεία ΤΝ που αξιοποιούν δεν ενσωματώνουν προκαταλήψεις και δεν παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η ΤΝ ανοίγει νέους ορίζοντες και στη ναυτιλία, και μπορεί να οδηγήσει σε βιώσιμη ανάπτυξη και καινοτομία, αρκεί να χρησιμοποιηθεί υπεύθυνα και στρατηγικά.