Η στήριξη της ψυχικής υγείας κορυφαίος παράγοντας για την ικανοποίηση από την εργασία

Η ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας έχει πάψει να θεωρείται δευτερεύον ζήτημα. Σε διεθνές επίπεδο, παροχές όπως η ευελιξία και τα προγράμματα ευεξίας αντιμετωπίζονται ως θεμελιώδη στοιχεία μιας καλής δουλειάς, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Jobseeker.com. Και στην Κύπρο, όπου τα ποσοστά άγχους παραμένουν υψηλά, το ζήτημα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.

Αποκαλυπτική είναι η έκθεση «State of the Global Workplace: 2024» της Gallup, η οποία καταγράφει το 53% των Κυπρίων να δηλώνει πως το στρες είναι μόνιμος σύντροφός του κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας. Μόνο οι Μαλτέζοι (58%) και οι Έλληνες (56%) εμφανίζονται πιο στρεσαρισμένοι στην Ευρώπη.

Παράλληλα, το 18% των Κυπρίων βιώνει καθημερινά θλίψη και το 16% θυμό, ενώ η χώρα κατατάσσεται στη 10η θέση ανάμεσα σε 38 ευρωπαϊκές χώρες ως προς το ποσοστό των εργαζομένων που δηλώνουν ανοιχτοί σε νέες επαγγελματικές ευκαιρίες ή αναζητούν ενεργά άλλη δουλειά (35%).

Αν και δεν ευθύνεται πάντα η εργασία για τα ζητήματα ψυχικής υγείας, η καθημερινή επαγγελματική εμπειρία επηρεάζει σημαντικά τόσο τα συναισθήματα όσο και τη συνολική αντίληψή μας για τη ζωή, όπως σημειώνει η έκθεση της Gallup. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι που νιώθουν αποσυνδεδεμένοι ή δυσαρεστημένοι από τη δουλειά τους παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα άγχους, ανησυχίας και άλλων αρνητικών συναισθημάτων.

Η ψυχική υγεία στον πυρήνα κάθε καλής δουλειάς

Κάποτε, η «καλή δουλειά» ταυτιζόταν με το κύρος, τη σταθερότητα και έναν υψηλό μισθό. Σήμερα, σύμφωνα με την έρευνα του Jobseeker, οι εργαζόμενοι αναζητούν κάτι περισσότερο: ένα εργασιακό περιβάλλον που στηρίζει την ψυχική τους υγεία, περιορίζει το στρες και την εξουθένωση και ενισχύει την απόδοσή τους.

Το 77% των επαγγελματιών δηλώνει πως η ύπαρξη παροχών όπως η ευελιξία και τα προγράμματα ευεξίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να νιώσει ικανοποίηση από τη δουλειά του. Άλλες πτυχές της εργασιακής ικανοποίησης που συνδέονται με την ψυχική ευημερία, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, είναι:

• Η εργασιακή ασφάλεια, αποτελώντας προτεραιότητα για το 55% των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης.
• Το θετικό εργασιακό περιβάλλον, όντας σημαντικό για το 50% των γυναικών και το 41% των ανδρών.
• Η ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, ιδιαίτερα για την ηλικιακή ομάδα 45-54 ετών.

Επένδυση για το μέλλον η δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος

Η έρευνα του Eurofound (2023) για τη ζωή και την εργασία στην Ε.Ε. είχε χτυπήσει καμπανάκια για πολλές χώρες, καθώς ανέδειξε τις έντονες τάσεις φυγής των νέων.

Ένας στους δύο νεαρούς Κύπριους μάλιστα -το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε.- δήλωνε ότι είχε πρόθεση να μετακομίσει στο εξωτερικό μες στα επόμενα τρία χρόνια. Συνολικά οι νέοι στην Ευρώπη ανέδειξαν την ψυχική υγεία ως μία από τις κυριότερες προκλήσεις που αντιμετώπιζαν.

Πληθώρα ερευνών και μελετών καταδεικνύει πως, για τους Millennials και τους Gen Zs, η ψυχική ευημερία αποτελεί ένα από τα βασικότερα κριτήρια επιλογής εργοδότη. Αντιμετωπίζοντας τη δουλειά όχι μόνο ως μέσο βιοπορισμού αλλά και προσωπικής ανάπτυξης, οι νεότεροι εργαζόμενοι αναζητούν ρόλους με νόημα, managers που τους λαμβάνουν υπόψη και χώρους εργασίας που δεν τους εξαντλούν, αλλά τους ενδυναμώνουν.

Σε αυτό το πλαίσιο, η δημιουργία ενός θετικού εργασιακού περιβάλλοντος κρίνεται απαραίτητη για την προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων. Σύμφωνα με τον θεσμό Great Place to Work, οι οργανισμοί που σέβονται την προσωπική ζωή των εργαζομένων, προσφέρουν ευέλικτες μορφές εργασίας και φροντίζουν την υγεία και την ευημερία τους, καθίστανται ελκυστικοί εργοδότες και πρότυπα καλών πρακτικών. Όταν οι εργαζόμενοι νιώθουν ότι εκτιμώνται, ακούγονται και υποστηρίζονται, όχι μόνο παραμένουν αφοσιωμένοι στην επιχείρηση αλλά συμβάλλουν και ενεργά στην επιτυχία της.

Στην Κύπρο, όπου οι κοινωνικές αξίες εστιάζουν στην οικογένεια και τις προσωπικές σχέσεις, το θετικό εργασιακό περιβάλλον αξιολογείται και από την υποστήριξη στους εργαζόμενους γονείς. Αυτό περιλαμβάνει παροχές όπως η επιτόπια φροντίδα παιδιών, το ευέλικτο ωράριο ή η εργασία από το σπίτι, καθώς και την αναγνώριση του γεγονότος ότι οι εργαζόμενοι έχουν ζωή και υποχρεώσεις εκτός εργασίας.

Όπως σχολιάζουν οι ειδικοί του Jobseeker, «η παροχή γονικών αδειών δεν αφορά μόνο τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, ούτε τα προγράμματα ευεξίας στον χώρο εργασίας είναι μόνο για το θεαθήναι». Αντίθετα, παροχές αυτού του είδους συμβάλλουν στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη του ατόμου και έχουν άμεση επίδραση στην ικανοποίηση των εργαζομένων και στη συγκράτηση του ανθρωπίνου δυναμικού.