Μιχάλης Αντωνίου: Η τουριστική στρατηγική στην εποχή των δασμών

Αν και η διεθνής οικονομία δεν έχει εισέλθει ακόμη σε τροχιά επιβράδυνσης, η απειλή που πλανάται μετά την επιβολή δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ έχει ήδη κινητοποιήσει αγορές και κυβερνήσεις. Ο Γενικός Διευθυντής της ΟΕΒ, Μιχάλης Αντωνίου, μιλά αποκλειστικά στον «Ξενοδόχο» για τον αντίκτυπο στην Κύπρο – και ιδίως στον τουρισμό. Με προειδοποιήσεις αλλά και εισηγήσεις, παροτρύνει την Πολιτεία και τους φορείς της Φιλοξενίας να παραμείνουν εστιασμένοι στον ποιοτικό επισκέπτη της μεσαίας και μεγαλομεσαίας εισοδηματικής τάξης. Σε μια συγκυρία διεθνούς αστάθειας, ο κυπριακός τουρισμός μπορεί να αποτελέσει ασπίδα για την οικονομία.

Ο Πλανητάρχης προέβη στην επιβολή δασμών και οι διεθνείς αγορές είναι ανάστατες. Ποιος θα καταβάλει τελικά τον… λογαριασμό και ποιος θα είναι ο αντίκτυπος στην κυπριακή οικονομία;
Οι πιθανότητες να υπάρξει αντίστοιχη αύξηση φορολογικών επιβαρύνσεων είναι μικρές. Αρχικά, οι παραγωγοί θα απορροφήσουν μέρος των επιβαρύνσεων, αναλαμβάνοντάς τις οι ίδιες οι επιχειρήσεις. Στην Κύπρο, η επίπτωση θα είναι κυρίως αντανακλαστική, καθώς έχουμε ελάχιστες άμεσες συναλλαγές με την αμερικανική οικονομία. Θα δούμε επιδράσεις κυρίως έμμεσα.

Τι επιδράσεις θα υπάρξουν στην τουριστική βιομηχανία;
Όλα εξαρτώνται από το μέγεθος της επιβράδυνσης. Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 0,5% επίπτωση στην παγκόσμια οικονομία λόγω των δασμών. Εάν ισχύσει αυτό το σενάριο, τότε η κυπριακή τουριστική βιομηχανία δεν θα επηρεαστεί αισθητά. Τα εισοδηματικά στρώματα που προσελκύει η Κύπρος —από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Πολωνία κ.ά.— είναι η μεσαία και η μεγαλομεσαία τάξη.

Θα προτείνατε στο Υφυπουργείο Τουρισμού και την κυβέρνηση να συνεχίσουν να στοχεύουν σε αυτούς τους τουρίστες;
Ασφαλώς. Ο στόχος του ποιοτικού τουρισμού, δηλαδή του τουρίστα με εισόδημα που δεν επηρεάζεται από μικρές αυξήσεις στο κόστος του ταξιδιού και των διακοπών, είναι ο σωστός. Εκεί πρέπει να συνεχίσει να είναι η εστίαση.

Ποιες άλλες συστάσεις δίνει η ΟΕΒ στην κυβέρνηση;
Το σκέλος των κρατικών εσόδων είναι τα τελευταία χρόνια αβέβαιο. Αν υπάρξει απότομη δημιουργία αρνητικών συνθηκών, ενδέχεται να μην επιτευχθούν οι προβλεπόμενοι στόχοι. Αντίθετα, οι δαπάνες είναι δεδομένες. Όταν αυξάνονται οι μισθοί του δημοσίου και οι κοινωνικές παροχές, η κυβέρνηση οφείλει να τα καταβάλει. Η έκκληση της ΟΕΒ είναι να περιοριστεί ο ρυθμός αύξησης των ανελαστικών κρατικών δαπανών, καθώς έχουμε διαρκώς ανατροπές στο σκέλος των εσόδων.

Πότε εκτιμάτε ότι θα υπάρξει ουσιαστικός αντίκτυπος από την επιβολή των δασμών;
Σύμφωνα με τις αναλύσεις της ΟΕΒ, το 2028 με 2029 θα αρχίσουν να φαίνονται οι σοβαρές συνέπειες των σημερινών πολιτικών. Οι ασκήσεις προσομοίωσης δείχνουν ότι τότε θα αρχίσουν τα δύσκολα, τόσο για την ευρωπαϊκή όσο και για την κυπριακή οικονομία.

Πόσο γρήγορη αναμένετε ο ίδιος ότι θα είναι η Ε.Ε. στη λήψη αποφάσεων;

Έχουμε μια τύχη και μια ατυχία σε αυτή τη συγκυρία. Η τύχη είναι ότι είμαστε μέλος μιας μεγάλης οικονομίας, της ευρωπαϊκής και οι αποφάσεις λαμβάνονται συλλογικά. Οι ΗΠΑ παίρνουν μια απόφαση τη νύχτα και την άλλη μέρα παίρνουν στροφή 180 μερών και ανακοινώνουν δασμούς. Όλα είναι πιθανά, ακόμη και μια ακύρωσή τους. Είναι θέμα διάθεσης συνομιλίας και διαπραγμάτευσης.

Θα πορευτούν ενωμένοι οι Ευρωπαίοι;
Ερχόμενος στην «ατυχία», θα έλεγα ότι η Ευρώπη έχει το εξής πρόβλημα: Μέχρι να αποφασίσουν 27 κράτη-μέλη, οι ΗΠΑ να αλλάζουν τις αποφάσεις που εμείς στην Ευρώπη συζητούμε και έχουμε νέα δεδομένα.

Συνεπώς, η Ε.Ε. είναι πιο δυσκίνητη -αν και ευέλικτη- σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, με αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα. Παρόλα αυτά, ναι, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα κινηθούν συλλογικά απέναντι στις ΗΠΑ. Άλλωστε, δεν έχουν άλλη επιλογή.