Δικαιώθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας-Αντισυνταγματικός ο νόμος για τον Φορέα Κοινωνικής Στήριξης

Αντισυνταγματικός καθ’ ολοκληρίαν κρίθηκε την Παρασκευή από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, ο νόμος που ψήφισε το 2024 η Βουλή, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της δημόσιας λογοδοσίας, σχετικά με τον Ανεξάρτητο Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, του οποίου προεδρεύει η εκάστοτε σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Στην ομόφωνη απόφασή του, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αναφέρει ότι με τον νόμο η Βουλή δεν αιτιολόγησε την ανάγκη για να εκτεθούν τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, όπως και των νομικών προσώπων, κάτι που θεωρείται ως παρέμβαση στο δικαίωμα της προσωπικής ζωής.

Όπως αποφάσισε ο νόμος παραβιάζει θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος, που αφορούν στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και κατά επέκταση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

Συγκεκριμένα, γνωμάτευσε ότι οι υπό Αναφορά Νομοθετικές Διατάξεις αντίκεινται προς τις διατάξεις των Άρθρων 1Α, 15 και, κατά προέκταση, του Άρθρου 179 Συντάγματος, καθώς επίσης και προς τα Άρθρα 7 και 8 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και τον Ενωσιακό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/679.

Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι «επίκληση από νομικά πρόσωπα της προστασίας των Άρθρων 7 και 8 του Χάρτη, είναι δυνατή και μπορεί να λάβει χώραν – προς όφελος και προστασία φυσικού προσώπου, όπως προκύπτει από την Volker (ανωτέρω) - στις περιπτώσεις και στο βαθμό, όπου η επωνυμία του νομικού προσώπου προσδιορίζει ένα ή περισσότερα φυσικά πρόσωπα».

«Όπου, δηλαδή, εν ολίγοις, μέσω της δημοσιοποίησης της εταιρικής επωνυμίας μπορεί να εξακριβωθεί η ταυτότητα φυσικού προσώπου. Στη βάση των πιο πάνω, η καταχώρηση και δημοσιοποίηση, χωρίς διάκριση, των επωνυμιών των νομικών προσώπων, ως ο υπό Αναφορά Νόμος διαλαμβάνει, παραβιάζει στις περιπτώσεις εξακρίβωσης, άμεσα ή έμμεσα, της ταυτότητας φυσικών προσώπων, το δικαίωμά τους στην ιδιωτική ζωή και στα προσωπικά τους δεδομένα», σημειώνει.

Πρόσθετα, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αναφέρει στην απόφασή του ότι «με τον υπό Αναφορά Νόμο καταστρατηγείται ο Κανονισμός, αφού η Βουλή υποχρεώνει τον Φορέα να δημοσιεύει την επωνυμία νομικού προσώπου, χωρίς να προηγείται η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, όπως ρητά διαλαμβάνει τόσο ο Κανονισμός όσο και ο εναρμονιστικός Νόμος και προκειμένου να διαπιστωθεί, από το αρμόδιο όργανο, αν με την επωνυμία του νομικού προσώπου προσδιορίζονται ένα ή περισσότερα φυσικά πρόσωπα».

Η παρούσα γνωμάτευση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου έχει ήδη κοινοποιηθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Άρθρου 140.2 του Συντάγματος.

Υπενθυμίζεται ότι ο Ανεξάρτητος Φορέας Κοινωνικής Στήριξης ιδρύθηκε δυνάμει του Άρθρου 3 του περί του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης Νόμου του 2014, Ν. 156(Ι)/2014, με σκοπό δημιουργίας και λειτουργίας του, ως προνοείται από το Άρθρο 5 του εν λόγω Νόμου, την παροχή οικονομικής στήριξης σε δυσπραγούντα φυσικά πρόσωπα.

Ο Φορέας τελεί υπό την αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας και υπό τη διοίκηση και διαχείριση Επιτροπής, η ίδρυση της οποίας προβλέπεται από το Άρθρο 6 του βασικού νόμου, ενώ συγκροτείται από πέντε μέλη, με Πρόεδρο την/τον σύζυγο του/της εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας ή -σε περίπτωση που δεν επιθυμεί να αναλάβει- το Υπουργικό Συμβούλιο διορίζει ως Πρόεδρο πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και ήθους.

Ως Ταμίας ορίζεται ο εκάστοτε Γενικός Λογιστής της Δημοκρατίας και ως μέλη οι εκάστοτε Γενικοί Διευθυντές των Υπουργείων Εργασίας, Παιδείας και Υγείας ή οποιαδήποτε αρμοδίως εξουσιοδοτημένα από αυτούς πρόσωπα.

Σημειώνεται ότι οι πόροι του Φορέα, ως προνοείται από το Άρθρο 4 του βασικού νόμου, δύναται να προέρχονται από δωρεές ή/και εισφορές από οποιοδήποτε πρόσωπο ή/και από οποιαδήποτε άλλη νόμιμη πηγή ή/και νόμιμη δραστηριότητα, που έχει τύχει της προηγούμενης αποδοχής ή έγκρισης της Επιτροπής, ενώ απαγορεύεται η με οποιοδήποτε τρόπο οικονομική ενίσχυση του Φορέα με πόρους που προέρχονται από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας.