Ο Τραμπ ετοιμάζεται για μικρότερο πακέτο δασμών στις 2 Απριλίου-Προσωρινή ανακούφιση στις αγορές
InBusinessNews 11:20 - 24 Μαρτίου 2025

Το επερχόμενο κύμα δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να είναι πιο στοχευμένο από το μπαράζ δασμών με το οποίο έχει απειλήσει κατά καιρούς, αναφέρουν συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου, και αυτό θα αποτελέσει μια ανακούφιση για τις αγορές που αγωνιούν μπροστά στο ενδεχόμενο ενός ολοκληρωτικού εμπορικού πολέμου.
Ο Τραμπ ετοιμάζει μια ανακοίνωση περί δασμών ανήμερα της «Ημέρας Απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου, αποκαλύπτοντας τους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς που θεωρεί ως αντίποινα για δασμούς και άλλα εμπόδια που θέτουν στις ΗΠΑ άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των μακροχρόνιων συμμάχων τους.
Αν και η ανακοίνωση θα προβλέπει μια πολύ σημαντική επέκταση των αμερικανικών δασμών, θα είναι πιο περιορισμένη, λένε αξιωματούχοι που γνωρίζουν το θέμα.
Ο Τραμπ θα ανακοινώσει εκτεταμένους αμοιβαίους δασμούς, αλλά πρόκειται να εξαιρέσει ορισμένες χώρες, και -μέχρι στιγμής- η κυβέρνηση δεν σχεδιάζει ξεχωριστούς, κλαδικούς δασμούς, όπως είχε απειλήσει κάποτε ο Τραμπ, δήλωσαν αξιωματούχοι.
Παρόλα αυτά, ο Τραμπ επιδιώκει άμεσο αντίκτυπο με τους δασμούς του, σχεδιάζοντας να ανακοινώσει κάποιους που θα τεθούν σε ισχύ αμέσως, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους. Και τα μέτρα είναι πιθανό να επιβαρύνουν περαιτέρω τους δεσμούς με τα συμμαχικά έθνη και να προκαλέσουν τουλάχιστον κάποια αντίποινα, απειλώντας με κλιμάκωση.
Μόνο οι χώρες που δεν έχουν επιβάλει δασμούς στις ΗΠΑ και με τις οποίες οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό πλεόνασμα, δεν θα επιβαρυνθούν με δασμούς στο πλαίσιο του αμοιβαίου σχεδίου, δήλωσε ένας αξιωματούχος.
Όπως συμβαίνει με πολλές πολιτικές διαδικασίες υπό τον Τραμπ, η κατάσταση παραμένει ρευστή και καμία απόφαση δεν είναι οριστική μέχρι να την ανακοινώσει ο πρόεδρος. Ένας σύμβουλος την περασμένη εβδομάδα αναφέρθηκε επανειλημμένα σε εσωτερικές «διαπραγματεύσεις» σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του δασμολογικού προγράμματος -και μερικά από τα πιο hawkish μηνύματα προέρχονται από τον ίδιο τον Τραμπ, υπογραμμίζοντας το δεδηλωμένο ενδιαφέρον του για την απότομη αύξηση των φόρων επί των εισαγωγών ως πηγή εσόδων.
«Η 2α Απριλίου θα είναι η ημέρα απελευθέρωσης της Αμερικής. Μας έχουν κλέψει όλες οι χώρες του κόσμου, φίλοι και εχθροί», δήλωσε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο την Παρασκευή. Θα αποφέρει «δεκάδες δισεκατομμύρια», πρόσθεσε, ενώ ένας άλλος σύμβουλος δήλωσε πρόσφατα ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να αποφέρουν τρισεκατομμύρια δολάρια σε μια δεκαετία.
Όμως η αντίδραση της αγοράς στους αρχικούς δασμούς που επιβλήθηκαν στον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα – καθώς και σε ορισμένα μέταλλα – επιβαρύνει τη Δυτική Πτέρυγα που υπηρετεί έναν πρόεδρο ο οποίος χρησιμοποιεί εδώ και καιρό τους κύριους δείκτες ως μέτρο της επιτυχίας του.
Αξιωματούχοι του Τραμπ αναγνώρισαν δημοσίως τις τελευταίες ημέρες ότι ο κατάλογος των χωρών-στόχων μπορεί να μην είναι καθολικός και ότι άλλοι υφιστάμενοι δασμοί, όπως στον χάλυβα, μπορεί να μην είναι απαραίτητα σωρευτικοί, γεγονός που θα μείωνε σημαντικά το δασμολογικό πλήγμα στους εν λόγω τομείς. Αυτό περιλαμβάνει σχόλια από τον ίδιο τον Τραμπ, ο οποίος επικεντρώνει όλο και περισσότερο τις παρατηρήσεις του στα αμοιβαία μέτρα.
Πρόκειται ήδη για μια υποχώρηση από τα αρχικά του σχέδια για έναν παγκόσμιο οριζόντιο δασμό με ενιαίο συντελεστή, ο οποίος αργότερα μετατράπηκε στην «αμοιβαία» πρότασή του που θα ενσωμάτωνε δασμούς και μη δασμολογικά εμπόδια.
Δεν είναι σαφές ποιες χώρες θα συμπεριλάβει ο Τραμπ στο πλαίσιο της πιο στοχευμένης προσέγγισής του. Έχει αναφέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Μεξικό, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τον Καναδά, την Ινδία και την Κίνα όταν συζητούσε το θέμα, δήλωσε αξιωματούχος.
Αν και στενότερο σε πεδίο εφαρμογής, το σχέδιο του Τραμπ εξακολουθεί να είναι πολύ πιο εκτεταμένο από ό,τι στην πρώτη του θητεία και θα δοκιμάσει την αντοχή των αγορών απέναντι στην αβεβαιότητα και σε μια σειρά από φόρους στις εισαγωγές.
«Θα υπάρξουν μεγάλοι δασμοί που θα τεθούν σε ισχύ και ο πρόεδρος θα τους ανακοινώσει ο ίδιος», δήλωσε την Πέμπτη η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολίν Λέβιτ.
Οι αγορές υπερεκτιμούν το εύρος των δασμών
Ο Κέβιν Χάσετ, διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου του Τραμπ, δήλωσε ότι οι αγορές υπερεκτιμούν το εύρος. «Ένα από τα πράγματα που βλέπουμε από τις αγορές είναι ότι περιμένουν ότι θα είναι αυτοί οι πραγματικά μεγάλοι δασμοί για κάθε χώρα», δήλωσε στο Fox Business.
«Νομίζω ότι οι αγορές πρέπει να αλλάξουν τις προσδοκίες τους, επειδή (σσ οι δασμοί) δεν αφορούν όλους όσοι μας εξαπατούν στο εμπόριο, αλλά μόνο μερικές χώρες και αυτές οι χώρες θα επιβαρυνθούν με κάποιους δασμούς».
Ο Τραμπ έχει επίσης δεσμευτεί να συνδυάσει αυτούς τους δασμούς με κλαδικούς δασμούς στα αυτοκίνητα, τα τσιπ ημιαγωγών, τα φαρμακευτικά φάρμακα και την ξυλεία. Οι δασμοί για τα αυτοκίνητα, συγκεκριμένα, είπε ότι θα έρθουν μαζί με τους πρώτους δασμούς.
«Θα το κάνουμε στις 2 Απριλίου, νομίζω», είπε σε εκδήλωση στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο. Αλλά τα σχέδια για αυτά παραμένουν ασαφή και, τώρα, δεν προβλέπεται να δρομολογηθούν στην ίδια εκδήλωση κατά την «Ημέρας Απελευθέρωσης», δήλωσαν αξιωματούχοι.
Επιβολή δασμού για τα αυτοκίνητα εξακολουθεί να εξετάζεται και ο Τραμπ δεν το έχει αποκλείσει για κάποια άλλη στιγμή, δήλωσαν αξιωματούχοι. Αλλά η εξαίρεση του μέτρου από την ανακοίνωση της 2ας Απριλίου θα ήταν ευπρόσδεκτη είδηση για τον κλάδο των αυτοκινήτων, ο οποίος αντιμετώπιζε την προοπτική να υπάρξουν έως και τρεις ξεχωριστές ροές δασμών που θα επιβάρυναν τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Το «βρώμικο 15»
Η εκδήλωση της «Ημέρας Απελευθέρωσης» μπορεί επίσης να περιλαμβάνει κάποιες ανατροπές στους δασμούς, αν και αυτό δεν είναι σίγουρο. Ο Τραμπ επέβαλε, και στη συνέχεια ανακάλεσε σε μεγάλο βαθμό, δασμούς στον Καναδά και το Μεξικό.
Η τύχη αυτών των δασμών παραμένει ασαφής: το μορατόριουμ του Τραμπ σε τμήματα αυτών των δασμών πρόκειται να λήξει, αλλά οι δασμοί θα μπορούσαν να καταργηθούν εντελώς και να αντικατασταθούν από άλλους, δήλωσαν αξιωματούχοι.
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι δασμοί χάλυβα και αλουμινίου δεν είναι απαραίτητο να προστεθούν στα ποσοστά ανά χώρα. «Θα έχω μια καλύτερη αίσθηση όσο πλησιάζουμε προς τις 2 Απριλίου», δήλωσε στο Fox Business την περασμένη εβδομάδα.
Στην ίδια συνέντευξη, είπε ότι περίπου το 15% των χωρών είναι οι χειρότεροι παραβάτες. «Είναι το 15% των χωρών, αλλά αυτό το 15% αντιστοιχεί σε ένα τεράστιο ποσό του όγκου των συναλλαγών μας», είπε, αναφερόμενος σε αυτό ως «βρώμικο 15», υποδηλώνοντας ότι είναι ο βασικός στόχος.
«Και έχουν σημαντικούς δασμούς, και εξίσου σημαντικούς με τους δασμούς ή κάποιους από αυτούς τους μη δασμολογικούς φραγμούς, όπου έχουν παραγωγή εγχώριου περιεχομένου, όπου κάνουν δοκιμές στα δικά μας – είτε πρόκειται για τα τρόφιμά μας, είτε για τα προϊόντα μας, που δεν έχουν καμία σχέση με την ασφάλεια ή με οτιδήποτε κάνουμε εμείς στα προϊόντα τους», είπε.
Οι σύμβουλοι του Τραμπ εξέταζαν, προτού την εγκαταλείψουν, μια επιλογή τριών επιπέδων για τους παγκόσμιους δασμούς, όπου οι χώρες ομαδοποιούνταν με βάση το πόσο σοβαρά θεωρούσε η κυβέρνηση τα εμπόδια που έθεταν οι ίδιες στις ΗΠΑ, δήλωσαν πηγές.
Ο Τραμπ βλέπει τους δασμούς ως βασικό εργαλείο τόσο για να κατευθύνει νέες επενδύσεις στις ΗΠΑ όσο και για να αξιοποιήσει νέες πηγές εσόδων, με τις οποίες ελπίζει να αντισταθμίσει τις φορολογικές περικοπές που εξετάζουν οι Ρεπουμπλικάνοι.
«Οι δασμοί θα κάνουν την Αμερική πιο ανταγωνιστική. Θα δώσουν κίνητρα για επενδύσεις στην Αμερική», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Στίβεν Μίραν, πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Τραμπ, αρνούμενος να δώσει λεπτομέρειες για τα επόμενα βήματα.
Ο Λευκός Οίκος έχει επίσης υποστηρίξει ότι τα τρισεκατομμύρια δολάρια σε υποσχεθείσες ανακοινώσεις από ξένες χώρες και εταιρείες παρέχουν αποδείξεις ότι τα σχέδια του Τραμπ λειτουργούν. Ο Μιράν δήλωσε στο Fox Business την περασμένη εβδομάδα ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται ενόψει της προθεσμίας της 2ας Απριλίου.
«Νομίζω ότι είναι απολύτως λογικό να περιμένουμε ότι θα μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε τρισεκατομμύρια δολάρια από τους δασμούς σε ορίζοντα 10ετίας και όπως είπα και πριν, να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα έσοδα για να χρηματοδοτήσουμε χαμηλότερους συντελεστές φορολόγησης για τους Αμερικανούς εργαζόμενους, για τις αμερικανικές επιχειρήσεις», είπε.
Παρόλα αυτά, οι οικονομολόγοι αμφισβήτησαν το κατά πόσον οι δασμοί θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στο έλλειμμα, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ο κίνδυνος πληθωρισμού ή οικονομικής επιβράδυνσης.
Οι εταιρείες θα μπορούσαν επίσης να προσαρμοστούν, ιδίως εάν δεν υπόκεινται όλες οι χώρες στις εισφορές. Τα τελωνειακά έσοδα των ΗΠΑ από την Κίνα αυξήθηκαν κατακόρυφα μετά την επιβολή των δασμών το 2018, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε πέρυσι το Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά, αλλά στη συνέχεια κορυφώθηκαν το 2022 και μειώθηκαν απότομα το 2023.